Τα γενεσιουργά αίτια των ψυχικών διαταραχών Αθανάσιος Κανάκης Υπαστυνόμος Α΄ (ΥΓ) Ψυχολόγος Κ.Ι.Θ

Παράγοντες διαμόρφωσης προσωπικότητας Ιδιοσυγκρασία Κληρονομικότητα Οικογένεια Σχολικό περιβάλλον Κοινωνικό- Οικονομικό -πολιτιστικό πλαίσιο

Ατομικοί παράγοντες και ψυχικές διαταραχές Τα προβλήματα πηγάζουν από το δυσλειτουργικό τρόπο που ερμηνεύουμε τις καταστάσεις και όχι από τις καταστάσεις τις ίδιες. Διότι πραγματικά, ο άνθρωπος είναι μια διαρκής και μεγάλη έκπληξη.

Ρώτησαν κάποτε έναν σοφό άνθρωπο: Τι σας προκαλεί τη μεγαλύτερη έκπληξη στην ανθρωπότητα; « Ο άνθρωπος. Γιατί θυσιάζει τη ζωή του για να βγάλει χρήματα. Ύστερα θυσιάζει τα χρήματά του για να ανακτήσει την υγεία του. Και τότε είναι τόσο ανήσυχος για το μέλλον ώστε δεν απολαμβάνει το παρόν και ως αποτέλεσμα αυτός δεν ζει ούτε στο παρόν ούτε στο μέλλον. Και ζει σα να μην πρόκειται να πεθάνει και πεθαίνει χωρίς να έχει ζήσει ποτέ στην πραγματικότητα.»

Τα γενεσιουργά αίτια των ψυχικών διαταραχών 1. Υπαρξιακό πρόβλημα-απουσία νοήματος ζωής 2. Άγχος 3. Λύπη 4. Ανεκπλήρωτος πόθος 5. Ενοχές 6. Θυμός 7. Φθόνος

Υπαρξιακό πρόβλημα και ψυχικές διαταραχές Η μη απάντηση στο υπαρξιακό πρόβλημα του ανθρώπου και η αναζήτηση νοήματος ζωής. Ο σύγχρονος άνθρωπος παραδομένος στον άκρατο υλισμό και στην ευδαιμονία στερείται νοήματος ζωής, κινείται χωρίς κατεύθυνση και οδηγό με αποτέλεσμα πολλές φορές να χάνεται στις περιπέτειες του βίου, να μην βρίσκει ερείσματα να τον σηκώσουν όταν αυτός πέφτει βιώνοντας ένα αίσθημα κενού, θλίψης και βαθύ πόνου. (φαινόμενο ειδωλοποίησης)

Άγχος και ψυχικές διαταραχές Το άγχος είναι μια αγωνία και ένας φόβος για κάτι που ακόμα δεν έχουμε μπροστά μας ως πρόβλημα αλλά αισθανόμαστε ότι έρχεται. Είναι ένας φόβος μια αγωνία και χωρίς να έχεις κάτι μπροστά σου το άγχος σου το φέρνει και αισθάνεσαι σα να το έχεις. π.χ (επίσκεψη στον οδοντίατρο)

Άγχος και νευρικό σύστημα Όταν το άγχος φτάσει σε πολύ υψηλό επίπεδο ή οι μηχανισμοί άμυνας είναι ανεπαρκείς δημιουργείται δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος και αυτό με τη σειρά του μπλοκάρει τις λειτουργίες που ελέγχει με αποτέλεσμα να προκαλείται μια ψυχοσωματική ή άλλη διανοητική διαταραχή.

Άγχος και στεφανιαία καρδιοπάθεια Άτομα τα οποία παρουσιάζουν πρότυπα συμπεριφοράς που δημιουργούν στρες και χαρακτηρίζονται ως τύπου Α: ανυπομονησία αίσθηση του κατεπείγοντος σκληρή ανταγωνιστικότητα συνεχή απασχόληση με επαγγελματικές και συναφείς χρονικές προθεσμίες (δικογραφίες, περιοδικά).

Λύπη και ψυχικές διαταραχές Ο σοφός Πλούταρχος αποφάνθηκε, ότι τους θνητούς ανθρώπους περιβάλλουν πλείστα όσα και ποικίλα ψυχικά πάθη, αλλά εκείνο που κυριολεκτικά συντρίβει τα οστά, το φοβερότερο και χαλεπότατο όλων είναι η λύπη. (Σύνδεση κατάθλιψης με μορφές καρκίνου)

Ανεκπλήρωτος πόθος και ψυχικές διαταραχές Με την έννοια αυτή εννοούμε την ψυχική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε όταν ένας κατ΄ επιλογήν πόθος δεν εκπληρώνεται. Και αν τύχει να βρεθούμε σε αυτή τη θέση, τότε δυσκολευόμαστε αφάνταστα να ακολουθήσουμε το μέλλον μας γιατί οτιδήποτε μας κρατάει στο παρελθόν αποτελεί σοβαρό εμπόδιο στην ατομική μας εξέλιξη

Άλλοι παράγοντες που συμβάλουν στην ανάπτυξη ψυχικών διαταραχών Οι ενυπάρχουσες ενοχές για ενδεχόμενα λάθη και αποτυχίες του παρελθόντος οδηγούν τον άνθρωπο συνήθως στη θλίψη και την κατάθλιψη Ο θυμός συνήθως συνοδεύεται από μίσος, μνησικακία, όταν παρατείνεται χρονικά μετατρέπεται σε οργή ενώ μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο σε διαπληκτισμό ακόμη και σε φόνο

Ο φθόνος  Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διαχωρίσουμε τον φθόνο από την ζήλια καθώς η ζήλια δεν περιλαμβάνει απαραίτητα την κακία και την λύπη για τα καλά του φθονημένου.  Όταν φθονούμε κάποιον, νιώθουμε υποδεέστεροι, χαιρέκακοι και μνησίκακοι απέναντι στο άτομο που φθονούμε.  Η καταναλωτική μανία που πιάνει πολλές φορές τους ανθρώπους σ’ ένα βαθμό σχετίζεται με το φθόνο.

Ο φθόνος  ''Ο φθόνος είναι παιδί της αλαζονείας, εργάτης της εκδίκησης, αρχηγός μυστικής επανάστασης και διαρκές βάσανο της αρετής. Ο φθόνος είναι βόρβορος της ψυχής, δηλητήριο κι υδράργυρος που φθείρει τη σάρκα κι αποξηραίνει τον μυελό των οστών'' Σωκράτης

Αρνητικά συναισθήματα και ανοσοποιητικό σύστημα Ο σημαντικότερος λόγος που μειώνεται η ισχύς του ανοσοποιητικού μας συστήματος είναι τα αρνητικά μας συναισθήματα (θλίψη, θυμός, άγχος, φόβος, φθόνος,,ενοχές, ανασφάλεια). Τότε το ανοσοποιητικό μας σύστημα απενεργοποιείται διότι όλα τα αρνητικά συναισθήματα που έχουν βάση τον φόβο θέτουν σε συναγερμό τον εγκέφαλό μας, ο οποίος ετοιμάζεται να τεθεί σε θέση μάχης ή φυγής (fight or flight). Για να πετύχει δε στην πάλη ή φυγή απενεργοποιεί άμεσα το ανοσοποιητικό και το πεπτικό σύστημα, τα οποία καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα ενέργειας.(>ψυχοσωματικά)

Τα γενεσιουργά αίτια των ψυχικών διαταραχών 1. Υπαρξιακό πρόβλημα-απουσία νοήματος ζωής 2. Άγχος 3. Λύπη 4. Ανεκπλήρωτος πόθος 5. Ενοχές 6. Θυμός 7. Φθόνος

Η ρίζα κάθε κακού είναι ο εγωισμός  Η πηγή κάθε προβλήματος και κακού. Όποιος φοράει κίτρινα γυαλιά βλέπει τα χάλκινα νομίσματα για χρυσά. Και όποιος φοράει τα γυαλιά του ανόητου εγωισμού βλέπει τον εαυτό του χρυσό και τους άλλους χάλκινους.

Αντιμετώπιση  Αυτογνωσία (επάνοδος εις την οικείαν αξίαν με τα χαρίσματα και τις ικανότητές μας. Αυτογνωσία και αυτοεκτίμηση)  Αυτοκριτική (κάνουμε κακό στον εαυτό μας ή στους άλλους με τις σκέψεις μας, με τα λόγια μας, με την συμπεριφορά μας.  Μεταστροφή του νου γνωστική αναδόμηση ή απλά αλλαγή τρόπου σκέψης, δημιουργώ ένα εργαστήριο καλών σκέψεων και λογισμών. Αλλαγή τρόπου ζωής

 Ο ιστορικός Παπαρρηγόπουλος έλεγε ότι «όλα τα έθνη για να προοδεύσουν πρέπει να κοιτάζουν μπροστά. Σε αντίθεση με το έθνος των Ελλήνων που πρέπει να κοιτάει πίσω. στις ρίζες των προγόνων του.»  Η ιστορία μας, ο πολιτισμός μας, οι παραδόσεις μας, η Ορθοδοξία μας, έχουν πολλά να μας δώσουν.

Ευχαριστώ πολύ που με ακούσατε