Χολινεργικοί ανταγωνιστές

Χολινεργικοί ανταγωνιστές* * χολινεργικοί αποκλειστές η αντιχολινεργικά φάρμακα Συνδέονται με τους χολινεργικούς υποδοχείς αλλά δεν πυροδοτούν ενδοκυττάρια αποτελέσματα ΑΝΤΙΜΟΥΣΚΑΡΙΝΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ Ατροπίνη Ιπρατρόπιο Σκοπολαμίνη ΑΝΤΙΜΟΥΣΚΑΡΙΝΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ Ατροπίνη Ιπρατρόπιο Σκοπολαμίνη ΓΑΓΓΛΙΟΠΛΗΓΙΚΑ: Μεκαμυλαμίνη Νικοτίνη Τριμεθαφάνη ΓΑΓΓΛΙΟΠΛΗΓΙΚΑ: Μεκαμυλαμίνη Νικοτίνη Τριμεθαφάνη ΝΕΥΡΟΜΥΪΚΟΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΕΣ: Ατρακούριο Βεκουρόνιο Cis –ατρακούριο Δοξακούριο Μετοκουρίνη Μιβακούριο Πανκουρόνιο Ροκουρόνιο Σουκκινυλοχολίνη Τουβοκουραμίνη ΝΕΥΡΟΜΥΪΚΟΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΕΣ: Ατρακούριο Βεκουρόνιο Cis –ατρακούριο Δοξακούριο Μετοκουρίνη Μιβακούριο Πανκουρόνιο Ροκουρόνιο Σουκκινυλοχολίνη Τουβοκουραμίνη

Αντιμουσκαρινικές Ουσίες Αποκλείουν του μουσκαρινικούς υποδοχείς αναστέλλοντας έτσι όλες τις μουσκαρινικές δράσεις Αποκλείουν τους λίγους συμπαθητικούς νευρώνες Είναι χρήσιμοι σε πολλές και ποίκιλες κλινικές καταστάσεις Έχουν ελάχιστη δράση στα αυτόνομα γάγγλια και στις νευρομυϊκές συνάψεις τον σκελετικών μυών

Αντιμουσκαρινικές Ουσίες Ατροπίνη Μουσκαρινικός αποκλειστής με κεντρική και περιφερική δράση Συνδέεται συναγωνιστικά με τους μουσκαρινικούς υποδοχείς εμποδίζοντας την δράση της ακετυλοχολίνης

Δράσεις Ατροπίνης Οφθαλμός: αναστέλλει την χολινεργική δραστηριότητα και προκαλεί μυδρίαση Γαστρεντερικό: Αντισπασμωδικό για την μείωση δραστηριότητας γαστρεντερικού σωλήνα Ουροποιητικό:αντιμετώπιση υπερκινητικότητας ουροδόχου κύστης αλλά και για την ενούρηση Καρδιαγγειακό: Χαμηλή δόση- βραδυκαρδία, υψηλή δόση- μέτρια αύξηση καρδιακής συχνότητας Εκκρίσεις: καταστέλλει τους σιελογόνους αδένες και προκαλεί ξηροστομία, αναστέλλει τους ιδρωτοποιούς αδένες και προκαλεί άνοδο της θερμοκρασίας του σώματος

Θεραπευτικές Χρήσεις Ατροπίνης Οφθαλμική(τοπική χρήση): Ασκεί μυδριατική και κυκλοπληγική δράση και επιτρέπει την μέτρηση διαθλαστικών ανωμαλιών χωρίς παρεμβολές από την προσαρμοστική ικανότητα του ματιού Αντισπασμωδική: για χαλάρωση του γαστρεντερικού σωλήνα και της ουροδόχου κύστης Αντίδοτο χολινεργικών αγωνιστών:για αντιμετώπιση δηλητηριάσεων από εντομοκτόνα ή κάποιου είδους δηλητηριωδών μανιταριών Κατά των εκκρίσεων:των ανώτερων και κατώτερων αναπνευστικών οδών προεγχειρητικά

Ατροπίνη Φαρμακοκινητική: Απορροφάται αμέσως, μεταβολίζεται εν μέρη στο ήπαρ και αποβάλλεται κυρίως με τα ούρα Ημίσεια ζωή 4 ωρών Ανεπιθύμητες ενέργειες: Ξηροστομία, θόλωση της όρασης, ξηροφθαλμία, ταχυκαρδία, δυσκοιλιότητα Επίδραση το ΚΝΣ- ανησυχία, σύγχυση, ψευδαισθήσεις, παραλήρημα, καταστολή ΚΝΣ, κατάρρευση κυκλοφορικού και αναπνευστικού συστήματος, θάνατο

Σκοπολαμίνη αλκαλοειδές της ευθαλείας Δράσεις: Καταπολέμηση ταξιδιωτικής ναυτίας, αναστολή πρόσφατης μνήμης, πρόκληση καταπράυνσης, διέγερση σε υψηλές δόσεις Θεραπευτική χρήση: Κύριο φάρμακο για την πρόληψη της ναυτίας των ταξιδιωτών Καταστολή πρόσφατης μνήμης (αξιοποιείται στην διαδικασία αναισθησίας Ανεπιθύμητες ενέργειες: παρόμοιες με την ατροπίνη

Ιπρατρόπιο* Χρησιμοποιείται σε εισπνεόμενη μορφή για την θεραπεία του άσθματος και της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας** Δεν εισέρχεται στη συστηματική κυκλοφορία και το ΚΝΣ λόγο του θετικού του φορτίου *τεταρτοτεγές παράγωγο ατροπίνης **σε ασθενείς που δεν μπορουν να λάβουν αδρενεργικούς αγωνιστές

Γαγγλιοπληγικά* Νικοτίνη: Εκπολώνει τα γάγγλια, προκαλώντας πρώτα διέγερση και έπειτα παράλυση Οι διεργετικές επιδράσεις περιλαμβάνουν άνοδο της αρτηριακής πίεσης και της καρδιακής συχνότητας και αύξηση του περισταλτισμού και των εκκρίσεων Σε υψηλές δόσεις ή αρτηριακή πίεση πέφτει λόγο αποκλεισμού των γαγγλίων και παύει η δραστηριότητα του γαστρεντερικού σωλήνα και των μυών της ουροδόχου κύστης * επιδρούν επιλεκτικά στους νικοτινικούς υποδοχείς. Αποκλείουν ολόκληρη την απαγωγό δραστηριότητα του αυτόνομου νευρικού συστήματος στο επίπεδο νικοτινικών υποδοχέων. Με εξαίρεση την νικοτίνη όλα τα αναφερόμενα φάρμακα είναι μη εκπολωτικοί συναγωνιστικοί ανταγωνιστές

Γαγγλιοπληγικά Τριμεθαφάνη: Βραχείας δράσης συναγωνιστικό νικοτινικό γαγγλιοπληγικό που χορηγείται ενδοφλέβια Χρησιμοποιείται για την επείγουσα μείωση της αρτηριακής πίεσης (σε καταστάσεις όπως πνευμονικό οίδημα, διαχωριστικό ανεύρυσμα της αορτής) Μεκαμυλαμίνη: Προκαλεί συναγωνιστικό νικοτινικό αποκλεισμό στα γάγγλια Διάρκεια δράσης- 10 ώρες μετά την χορήγηση

Μυοπληγικά. Φάρμακα που αποκλείουν την νευρομυϊκή σύναψη* Είναι ουσίες δομικά ανάλογες με την ακετυλοχολίνη και επιδρούν στους υποδοχείς της τελικής κινητικής πλάκας είτε ως ανταγωνιστές (μη εκπολωτικός τύπος), είτε ως αγωνιστές (εκπολωτικός τύπος) Χρησιμοποιούνται στις εγχειρήσεις για την επίτευξη πλήρους μυϊκής χάλασης μειώνοντας την δόση αναισθητικού * αποκλείουν τη χολινεργική διαβίβαση από τις απολήξεις των κινητικών νευρώνων προς τους νικοτινικούς υποδοχείς της τελικής κινητικής πλάκας των σκελετικών μυών

Μη εκπολωτικοί (συναγωνιστικοί) αποκλειστές* Μηχανισμός δράσης Σε χαμηλές δόσεις: συνδέονται με τον νικοτινικό υποδοχέα και εμποδίζουν την πρόσδεση της ακετυλοχολίνης έτσι ώστε να παρακωλύσουν την εκπόλωση της μεμβράνης του μυϊκού κυττάρου και να εμποδίσουν την μυϊκή διαστολή Επειδή συναγωνίζονται την ACH στον υποδοχέα ονομάζονται συναγωνιστικοί αποκλειστές. Σε υψηλές δόσεις: αποκλείουν τους διαύλους ιόντων της τελικής κινητικής πλάκας, προκαλούν εξασθένηση της νευρομυϊκής διαβίβασης και μειώνουν την ικανότητα των αναστολέων της ακετυλοχολιστεράσης να αναστρέφουν την δράση των μη εκπολωτικών μυοχαλαρωτικών * κουράριο :xρήση από ιθαγενείς του Αμαζονίου για να παραλύουν τα θηράματα δραστική ουσία τουβοκουραρίνη. Εχουν ελαττώσει σημαντικά την δόση του αναισθητικού που απαιτείται για μυϊκή χάλαση

Μη εκπολωτικοί αποκλειστές Δράσεις Στάδια παράλυσης ανάλογα με την ευαισθησία των μυών: πρόσωπο, οφθαλμός, δάκτυλα, άκρα, τράχηλος, κορμός, μεσοπλεύριοι μύες, διάφραγμα Θεραπευτικές χρήσεις: χειρουργική αναισθησία για την χαλάρωση σκελετικών μυών Φαρμακοκινητική: Ενδοφλέβια χορήγηση Τα περισσότερα φάρμακα αποβάλλονται αμετάβλητα στα ούρα (π.χ. τουβοκουραρίνη, πανκουρόνιο, μιβακούριο) Το ατρακούριο αποδομείται στο πλάσμα αυτόματα ή με υστερική υδρόλυση και έχει αντικατασταθεί από το ισομερές του (cis- ατρακουριο) για την αποφυγή σπασμών. Τα αμινοστεροείδη φάρμακα (βεκουρόνιο και ροκουρόνιο) εκκρίνονται αμετάβλητα στη χολή Ανεπιθύμητες ενέργειες: έκλυση ισταμίνης, αποκλεισμό γάγγλιων, πτώση αρτηριακής πίεσης, ταχυκαρδία, μετεγχειρητικό πόνο, υπερκαλιαιμία, αύξηση ενδοφθάλμιας και ενδογαστρικής πίεσης, κακοήθη υπερθερμία

Μη εκπολωτικοί αποκλειστές Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα Αναστολείς χολινεστεράσης ( π.χ. νεοστιγμίνη, εδροφώνιο): υπερνικούν την δράση του φαρμάκου και σε υψηλή δόση μπορούν να προκαλέσουν εκπολωτικό αποκλεισμό Αναισθητικά της ομάδας των αλογωμένων υδρογονανθράκων (π.χ. αλοθάνιο):επιτείνουν τον νευρομυϊκό αποκλεισμό ασκώντας σταθεροποιητική δράση στην νευρομυϊκή σύναψη Αμινογλυκοσιδικά (π.χ. γενταμικίνη, τομπράμυκίνη): συναγωνίζονται τα ιόντα ασβεστίου, εμποδίζουν την έκλυση ακετυλοχολίνης και εμφανίζουν συγγένεια με συναγωνιστικούς αποκλειστές και επιτείνουν τον αποκλεισμό Αναστολείς διαύλων ασβεστίου:επιτείνουν τον νευρομυϊκό αποκλεισμό

Εκπολωτικοί Αποκλειστές* Μηχανισμός δράσης Φάση Ι:Η σουκκινυλοχολίνη συνδέεται με τον νικοτινικό υποδοχέα και προκαλεί εκπόλωση στο επίπεδο της σύναψης επί μεγάλο χρονικό διάστημα*,διάνοιξη του διαύλου νατρίου που συνδέεται με τον νικοτινικό υποδοχέα προκαλώντας την εκπόλωση του. Η εκπόλωση της μεμβράνης οδηγεί σε μια αρχική εκφόρτιση που προκαλεί παροδικές δεσμιδώσεις με αποτέλεσμα την χαλαρή παράλυση του μυός Φάση ΙΙ: Η μεμβράνη επαναπολώνεται αλλά ο υποδοχέας έχει πλέον χάσει την ευαισθησία του στην ακετυλοχολίνη * σε αντίθεση με την ACH η οποία καταστρέφεται αμέσως από την ACHστεράση η σουκινοχολίνη παραμένει σε υψηλή συγκέντρωση στο συναπτικό χασμα

Εκπολωτικοί Αποκλειστές Δράσεις: Η σουκκινυλοχολίνη προκαλεί βραχύβιες μυϊκές δεσμιδώσεις που οδηγούν σε παράλυση Έχει ασθενή ισταμινο-εκλυτική δράση και μικρή διάρκεια Θεραπευτικές χρήσεις: ταχεία ενδοτραχειακή διασωλήνωση κατά την έναρξη της αναισθησίας, ηλεκτροσπασμοθεραπεία Φαρμακοκινητική: Ενδοφλέβια χορήγηση με συνεχή έγχυση Ανεπιθύμητες ενέργειες: κακοήθη υπερθερμία *( όταν χρησιμοποιείται αλοθάνιο αναισθητικό) και άπνοια Με μυϊκή ακαμψία και υπερπυρεξία