Λογισμικό (Software) Κεφάλαιο 2

Είναι το σύνολο των προγραμμάτων του υπολογιστή

Λογισμικό Συστήματος (System Software): διαχειρίζεται το υλικό του υπολογιστή παρέχει στοιχειώδη λειτουργικότητα προς τον χρήστη αποτελεί τη βάση για το Λογισμικό Εφαρμογών Λογισμικό Εφαρμογών (Application Software) ο συνδυασμός προγραμμάτων, που εγκαθιστά ο κάθε χρήστης, ανάλογα με τις ανάγκες του.

Λογισμικό Συστήματος Περιλαμβάνει: το Λειτουργικό Σύστημα (Operating System - OS), οδηγούς συσκευών (drivers) διαγνωστικά εργαλεία το παραθυρικό σύστημα βοηθητικά προγράμματα κ.ά.

Λειτουργικό Σύστημα (Operating System) είναι υπεύθυνο για: τη διαχείριση και τον συντονισμό των εργασιών την κατανομή των διαθέσιμων πόρων (π.χ. η μνήμη και ο χρόνος εκτέλεσης στην ΚΜΕ) ενδιάμεσο επίπεδο λογικής διασύνδεσης μεταξύ λογισμικού και υλικού του υπολογιστή όλες τις παραπάνω λειτουργίες τις εκτελεί ο πυρήνας (kernel).

φλοιός (shell) επιτρέπει την πρόσβαση του χρήστη στις υπηρεσίες του ΛΣ  διεπαφή μεταξύ χρήστη και ΛΣ Περιβάλλον Εντολών Γραμμής (Command Line Interface) Γραφικό Περιβάλλον Επικοινωνίας (Graphical User Interface – GUI)

Κατηγορίες ΛΣ Πραγματικού-χρόνου (Real-time): γρήγορη και προβλέψιμη απόκριση σε συγκεκριμένα γεγονότα. Πολλών-χρηστών (Multi-user): ταυτόχρονη πρόσβαση σε πολλούς χρήστες στον ίδιο υπολογιστή Πολύ-διεργασιακά (Multi-tasking): ο χρήστης μπορεί να εκτελεί ταυτόχρονα πολλά προγράμματα σε αντίθεση με τα Μονο- διεργασιακά (Single-tasking). Κατανεμημένα (Distributed): διαχειρίζονται μια ομάδα ανεξάρτητων, δικτυωμένων υπολογιστών, δημιουργώντας την αίσθηση στον χρήστη ότι πρόκειται για έναν και μόνο υπολογιστή. Ενσωματωμένα (Embedded): λειτουργούν σε ενσωματωμένα υπολογιστικά συστήματα με περιορισμένους πόρους.

Λογισμικό Εφαρμογών (Application Software) Τα προγράμματα ανήκουν σε διάφορες κατηγορίες. Κάθε κατηγορία διαθέτει εφαρμογές με παρόμοια χαρακτηριστικά. Για την επιλογή ενός προγράμματος, χρειάζεται σύγκριση: του κόστους της άδειας χρήσης των χαρακτηριστικών Μπορούμε να αποκτήσουμε προσωπική άποψη, δοκιμάζοντας το πρόγραμμα (έκδοση trial).

Το λογισμικό εξαρτάται από τις δυνατότητες του υλικού του υπολογιστή που διαθέτουμε. Κάθε πρόγραμμα συνοδεύεται από ελάχιστες και προτεινόμενες απαιτήσεις υλικού. οι εφαρμογές πρέπει να είναι συμβατές με την έκδοση ΛΣ που χρησιμοποιούμε.

Ταξινόμηση Λογισμικού Εφαρμογών φυλλομετρητές ή προγράμματα πλοήγησης στον Παγκόσμιο Ιστό (web browsers) προγράμματα αναπαραγωγής πολυμέσων (media players) εφαρμογές γραφείου (office suites) προγράμματα αντιμετώπισης κακόβουλου λογισμικού (antivirus)

Εφαρμογές Γραφείου (Office Suites) επεξεργαστής κειμένου (word processor) υπολογιστικό φύλλο (spreadsheet) πρόγραμμα παρουσιάσεων πρόγραμμα διαχείρισης βάσεων δεδομένων πρόγραμμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και οργάνωσης υποχρεώσεων. συνήθως τα προγράμματα αυτά εμφανίζονται ως «πακέτο» (σουίτα). (π.χ, Microsoft Offic, LibreOffice)

Επεξεργασία εικόνας, σχεδίου και βίντεο Απευθύνονται συνήθως σε επαγγελματίες Φωτογράφοι Γραφίστες Άτομα που εργάζονται στον χώρο της τηλεόρασης και του κινηματογράφου

προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Μπορούν να: τροποποιήσουν μια εικόνα σε επίπεδο εικονοστοιχείου (pixel) διορθώσουν χρώματα και αντιθέσεις σε μια φωτογραφία αφαιρέσουν ανεπιθύμητα στοιχεία, ή να συνθέσουν μια νέα από επιμέρους εικόνες. Adobe Photoshop, Gimp

Οι γραφίστες χρειάζεται να αλλάζουν μεγέθη στα αντικείμενα που χρησιμοποιούν, χωρίς να αλλοιώνεται η ποιότητα των γραφικών. Αυτό είναι εφικτό με προγράμματα σχεδίασης που χρησιμοποιούν διανυσματικά γραφικά (vector graphics) (π.χ. το CorelDraw και το InkScape).

εφαρμογή επεξεργασίας βίντεο μικρότερα τμήματα από ένα ή περισσότερα βίντεο για την παραγωγή ενός νέου ενιαίου έργου. διορθώσεις φίλτρα και τρόποι μετάβασης μεταξύ των τμημάτων του έργου Adobe Premiere Pro και Kdenlive

Δημιουργία πολυμεσικών εφαρμογών Πολυμέσα = συνδυασμός δύο τουλάχιστον μέσων: Κείμενο Ήχος Εικόνα Κινούμενη εικόνα (animation) Βίντεο Χρησιμοποιούνται π.χ.: για την πλοήγηση και το περιεχόμενο ενός ιστότοπου (website) για τη δημιουργία ενός απλού παιχνιδιού ή μιας εκπαιδευτικής εφαρμογής Adobe Flash, Synfig Studio

Επιτραπέζια τυπογραφία (Desktop Publishing – DTP) Δημιουργία βιβλίων, εφημερίδων και περιοδικών περισσότερο έλεγχο στον σχεδιασμό, τη διάταξη και την τυπογραφία από έναν επεξεργαστή κειμένου. QuarkXPress, Scribus

Τεχνολογίες Υποβοηθούμενες από Υπολογιστή Σχεδίαση με Υποβοήθηση Υπολογιστή (CAD): δημιουργία, τροποποίηση, ανάλυση ή βελτιστοποίηση ενός σχεδιασμού. Παραγωγή με Υποβοήθηση Υπολογιστή (CAM): έλεγχος εργαλειομηχανών και συναφών μηχανημάτων στην παραγωγή αντικειμένων. Το AutoCAD και το Archimedes αποτελούν ενδεικτικές εφαρμογές CAD.

Ελεύθερο Λογισμικό - Λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα (ΕΛ/ΛΑΚ)

μπορεί να χρησιμοποιηθεί, αντιγραφεί, μελετηθεί, τροποποιηθεί και αναδιανεμηθεί χωρίς περιορισμό Ελευθερία 0: χρήση του προγράμματος για οποιονδήποτε σκοπό. Ελευθερία 1: μελέτη και τροποποίηση του προγράμματος. Ελευθερία 2: αναδιανομή αντιγράφων του προγράμματος. Ελευθερία 3: βελτίωση και επανέκδοση του προγράμματος, προς το συμφέρον της κοινότητας των χρηστών. θεωρείται ελεύθερο λογισμικό, όταν παρέχει όλες τις παραπάνω ελευθερίες.

Αναφέρεται ορισμένες φορές και ως λογισμικό ανοιχτού κώδικα, αλλά οι δύο έννοιες δεν είναι ταυτόσημες Το λογισμικό ανοικτού κώδικα δεν είναι απαραιτήτως ελεύθερο λογισμικό. διαφορετικό από το δωρεάν λογισμικό (freeware): δεν απαιτεί πληρωμή για τη χρήση, όμως ο δημιουργός του διατηρεί όλα τα δικαιώματά του. Το ελεύθερο λογισμικό είναι πρωτίστως ζήτημα ελευθερίας, όχι κόστους.

Το λειτουργικό σύστημα Linux είναι το πιο σημαντικό δείγμα ΕΛ/ΛΑΚ. Πολύ αξιόπιστο (αποτελεί σήμερα το ΛΣ στους 480 από τους 500 ταχύτερους υπερυπολογιστές στον κόσμο). Το LibreOffice είναι η ελεύθερη ανοικτού κώδικα σουΐτα εφαρμογών γραφείου, που μπορεί να αντικαταστήσει ισάξια το Microsoft Office.