Ηλεκτρονική Προσβασιμότητα Αξιολόγηση και Οφέλη Νικόλαος Φλωράτος Διευθυντής Ανάπτυξης e-ISOTIS
Συνοπτικά Στοιχεία E-ISOTIS – ΜΚΟ – Προώθηση Προσβάσιμων ΤΠΕ – Ιδρύθηκε το 2004, Ελλάδα – Γραφείο εκπροσώπησης Βρυξέλλες, Δίκτυο με συνεργάτες σε 30 χώρες – Εγγεγραμμένος Φορέας στο μητρώο ΜΚΟ, εθελοντικών οργανώσεων του Υπ. Πρόνοιας – Μέλος του Workability Europe –
Ηλεκτρονική Προσβασιμότητα Τι είναι Ηλεκτρονική Προσβασιμότητα (e-Accessibility) – Δυνατότητα Πρόσβασης από όλους σε e-υπηρεσίες Πρόσβαση σε ιστοχώρους (web sites) Πρόσβαση σε ηλεκτρονικές υπηρεσίες – e-banking, e- learning, e- working, e-commerce, e-government, e-health – 74% των βασικών δημόσιων υπηρεσιών είναι online (Data source: EC 2006) Το επίπεδο Ηλεκτρονικής Προσβασιμότητας 97% των δημόσιων ιστοχώρων και e-services είναι μη προσβάσιμο απο ΑμεΑ (data source: EC) 15% του συνολικού πληθυσμού είναι ΑμεΑ και είναι δύσκολο να έχει πρόσβαση στις online υπηρεσίες (data source: EC 2006) Επιπλέον, 17,1% του πληθυσμού έχει ηλικία 65+ και αναπόφευκτα βιώνει κάποιες αναπηρίες λόγω ηλικίας (Data Source Eurostat 2008)
Πολιτικές για την Ηλεκτρονική Προσβασιμότητα Yπουργική δήλωση από τους υπουργούς όλων των κρατών μελών, Riga Ιούνιος 2006 – μέχρι Ιαν 2010 όλοι οι ιστοχώροι των δημόσιων υπηρεσιών προσβάσιμοι από άτομα με αναπηρία σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες τυποποίησης του W3C /WCAG ) Βασική προϋπόθεση για χρηματοδότηση από τα Διαρθρωτικά Ταμεία η ίση πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία – Council Regulation (EC) No 1083/ Ιούλιος 2006, άρθρο 16 Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τα δικαιώματα των ΑμεΑ στην Κοινωνία της Πληροφορίας (άρθρα. 6 και 21) – – Ελλάδα υπέγραψε αλλά η Κύπρος υπέγραψε και το προαιρετικό πρωτόκολλο της συνθήκης ( ) με βάση το οποίο κατόπιν επικύρωσής του από το κυπριακό κοινοβούλιο, κάθε πολίτης της Κύπρου έχει το δικαίωμα να διαμαρτυρηθεί στην Επιτροπή των Η.Ε. για τα δικαιώματα των ΑμεΑ, επικαλώντας παραβίαση της συνθήκης και εκείνη με την σειρά της θα πρέπει να το ερευνήσει και να προβεί σε ενέργειες. Στο Ηνωμένο Βασίλειο (UK) σχεδιάζεται μέτρο αφαίρεσης του.gov.uk από τα site των δημόσιων υπηρεσιών αν μέχρι 1/1/2010 αυτά δεν είναι προσβάσιμα Οι δημόσιες προμήθειες προϊόντων ΤΠΕ στην Ε.Ε. θα έχουν βασική προδιαγραφή την προσβασιμότητα των προϊόντων αυτών μέχρι το 2010 όπως ισχύει ήδη στις ΗΠΑ (πηγή:Ε.Ε)
Άρθρα της Συνθήκης των Ην.Εθνών σχετικά με την η-προσβασιμότητα Αρθρο 6 – Προσβασιμότητα – Όλα τα άτομα με αναπηρία θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες, υπηρεσίες, επικοινωνίες περιλαμβανομένων και των ΤΠΕ που διατίθενται στο κοινό Αρθρο 21 – Πρόσβαση στην Πληροφορία – Προσβάσιμες Δημόσιες Πληροφορίες και τεχνολογίες κατάλληλες για διάφορες αναπηρίες άμεσα και χωρίς επιπλέον κόστος – Χρήση της Νοηματικής, Braille, και εικόνων με απλό κείμενο στις επίσημες συναλλαγές με το δημόσιο
Νομοθεσία στην Ευρώπη για την η-Προσβασιμότητα 12 χώρες με νομοθεσία για την προσβασιμότητα των δημόσιων ιστοχώρων (Public websites) – Αυστρία, Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λιθουανία, Ολλανδία, Πορτογαλλία, Ισπανία, Η.Β., Τσεχία 14 Χώρες που ενθαρρύνουν την προσβασιμότητα δημόσιων ιστοχώρων (πολιτικές χωρίς νομοθεσία) – Βέλγιο, Κύπρος, Εστονία, Φινλανδία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ισλανδία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Νορβηγία, Πολωνία, Σλοβενία, Σουηδία, Ελβετία 5 χώρες με χαμηλή δραστηριότητα στην η-προσβασιμότητα δημόσιων ιστοχώρων – Λάτβια, Λιχτενστάιν, Σλοβακία, Ρουμανία, Βουλγαρία 2 χώρες με νομοθεσία για την προσβασιμότητα στις δημόσιες προμήθειες προϊόντων ΤΠΕ – Ισπανία και Ιταλία
Εμπειρία του e-ISOTIS στην η-προσβασιμότητα Έμπειρο Προσωπικό – Μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής του W3C, – Μέλη της Ομάδας Εργασίας του W3C/WCAG – Μέλη της ETSI TC Human Factors – Μέλη της ETSI Special Task Force 333 για την η-προσβασιμότητα στις δημόσιες προμήθειες Υπηρεσίες αξιολόγησης και σχεδιασμού προσβάσιμων ιστοσελίδων και ΤΠΕ υπηρεσιών Συνεργασία με αναγνωρισμένους διεθνώς παρόμοιους οργανισμούς – AbilityNet, UK Προώθηση της η-προσβασιμότητας σε – η-εκπαίδευση (EU4ALL, e-ACCESS II) – η-διακυβέρνηση (Access eGov) – η-εργασία (ASK-IT) – η-περίθαλψη (ENABLE, EMERGE, T-Seniority)
Προώθηση της η-προσβασιμότητας στην εκπαίδευση EU4ALL – Το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό έργο για προώθηση της προσβάσιμης η-εκπαίδευσης στα πανεπιστήμια – Εταίροι κλειδιά: ATOS Origin, Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Αγγλίας, Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Ισπανίας, Ευρωπαϊκή Ένωση Πανεπιστημίων Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, e- ISOTIS – E-ACCESS II – Πλατφόρμα για την δημιουργία προσβάσιμου υλικού τηλεκπαίδευσης από τους εκπαιδευτές – Δωρεάν –
Προώθηση της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας στην η-διακυβέρνηση Αccess eGov – Πλατφόρμα διαλειτουργικότητας μεταξύ δημόσιων ηλεκτρονικών υπηρεσιών – Ανοιχτού Λογισμικού – Πιλοτικά με επιτυχία σε τρεις χώρες Εκδοση άδειας οικοδομής (Σλοβακία) Έγγραφή Νέας Επιχείρησης στο Μητρώο (Πολωνία) Εκδοση πιστοποιητικών (Γερμανία) – E-ISOTIS υπεύθυνος αξιολόγησης της προσβασιμότητας των ηλεκτρονικών υπηρεσιών –
Αξιολόγηση (Case studies) amea.gov.gr amea-jobs.gr disabled.gr primeminister.gr ypes.gr media.uoa.gr/usability/ infosoc.gr Cyprus.gov.cy
Στοιχεία που εξετάστηκαν αναπροσαρμογή κειμένου (resizing text) links εύκολα αναγνωρίσιμα συμπεριφορά links (hover – focus) identifying link scope απενεργοποίηση εικόνων (images turned off) χρώμα – αντίθεση (colour) σήμανση δομής (semantic markup) οργάνωση / δομή σελίδας - page outline
Μέγεθος κειμένου κατάλληλος σχεδιασμός ώστε το κείμενο να μπορεί να μεγαλώνει και η σελίδα να παραμένει λειτουργική relative size units (%, em) αντί για absolute (px) liquid / elastic designs αντί για fixed designs
αναγνωρίσιμα links σταθερή σήμανση / μορφοποίηση links σε όλες τις σελίδες άμεση αναγνώριση visited vs unvisited links
hovering on links διαφορετική σήμανση στο hover (mouse) και στο focus (all devices)
identifying link scope περισσότερα στοιχεία για το είδος τoυ link (external, pdf, word,...) hidden text για screen readers
Χρήση χρώματος το κείμενο και τα γραφικά να είναι κατανοητά όταν παρουσιάζονται χωρίς χρώμα ικανή αντίθεση ανάμεσα στα χρώματα (background – foreground)
Χρήση χρώματος Τα χρώματα του ουράνιου τόξου όπως τα αντιλαμβάνεται: κάποιος που πάσχει από protanopia κάποιος χωρίς προβλήματα όρασης κάποιος που πάσχει από deuteranopia κάποιος που πάσχει από tritanopia Wikipedia
semantic markup (σήμανση δομής) σημασιολογικές πληροφορίες κατάλληλα δομικά στοιχεία για σήμανση εγγράφων headings (h1-h6), lists (ul,ol), paragraphs (p), quotes (q)... διαχωρισμός παρουσίασης - συμπεριφοράς – δομής structure (html) – behaviour (javascript) – presentation (css) Προσβάσιμο Περιεχόμενο (Accessible) Επαναχρησιμοποιήσιμο Περιεχόμενο (Reusable) Απλός κώδικας εύκολος για συντήρηση Λιγότερο Bandwith, μεγαλύτερη ταχύτητα
Δομή σελίδας (outline) στοιχεία κεφαλίδων για να αποδίδεται η δομή του εγγράφου (headings) οργάνωση – κατανόηση – εναλλακτικοί τρόποι πλοήγησης
screen readers output
προσβασιμότητα + ευχρηστία προσβασιμότητα σε τεχνικό επίπεδο προσβασιμότητα περιεχομένου προσβασιμότητα για target group
Το τοπίο αλλάζει Βήματα γίνονται προς τις σωστές κατευθύνσεις: Web standards Νομικό πλαίσιο Νέες Οδηγίες για Προσβασιμότητα WCAG 2.0 Browsers και assistive technology βελτιώνονται και εξελίσονται
Ευχαριστώ Νικόλαος Φλωράτος Διευθυντής Ανάπτυξης