ΣΚΥΛΟΣ - ΓΑΤΑ

Ιδιαιτερότητες  σκύλος: γενικά εύκολη ασφαλής (1/870)  γάτα: αρκετά προβλήματα (1/550) μεγάλη θνησιμότητα δύσκολη συγκράτηση, πολύ εύκολα στρεσάρονται λόγω του μικρού μεγέθους τους είναι εύκολη η υπερδοσία εύκολη απόφραξη τραχείας, λαρυγγόσπασμος αυξημένα πνευμονογαστρικά αντανακλαστικά υποθερμία δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως μικροί σκύλοι

Φυλή  Δρόμωνες, Boxer, Sharpei, Chow-Chow  φυλές “ toy ” : υποθερμία, εύκολη η υπερδοσία  «ευαισθησίες» όχι επιστημονικά τεκμηριωμένες

Φύλο - ηλικία  όχι διαφορές μεταξύ των δύο φύλων  τα πολύ νεαρά και τα υπερήλικα έχουν μειωμένη ικανότητα μεταβολισμού των αναισθητικών φαρμάκων

Επιλογή σχήματος  διαθέσιμος εξοπλισμός  επιδεξιότητα-εμπειρία αναισθησιολόγου/χειρουργού  ιδιοσυγκρασία ζώου  είδος - φυλή  θέση επέμβασης  φύση επέμβασης  διάρκεια επέμβασης  ηλικία ζώου  κατάσταση υγείας ζώου

Ζώα μικρής ηλικίας  νεογνά: 0-2 εβδομάδες  «βρεφική» ηλικία: 2-6 εβδομάδες  «παιδική» ηλικία: 6-12 εβδομάδες  ανεπαρκή ηπατικά μικροσωματικά ενζυμικά συστήματα  ανεπαρκής νεφρική λειτουργία  σωματικό νερό: 80% (ΕΞΥ 40% # 25%), ευκολότερα αφυδάτωση  μεγάλη σχέση επιφανείας σώματος προς βάρος και υψηλός βασικός μεταβολισμός  λιγότερες κυψελίδες, λιγότερη σουρφακτάνη  μικρός όγκος αίματος  επιρρεπή στην υπογλυκαιμία  διατήρηση ΚΛΟΑ κυρίως με HR (επικίνδυνη η βραδυκαρδία)  περιορισμένη ικανότητα θερμορρύθμισης

Ζώα μικρής ηλικίας  νεογνά με τη μητέρα τους έως την εγκατάσταση  αποφεύγονται υψηλές δόσεις (ακριβής ζύγιση, αραιά διαλύματα, μικρές σύριγγες) βίαιοι χειρισμοί μεγάλη αύξηση του νεκρού χώρου μεγάλες αντιστάσεις στην αναπνοή υπερυδάτωση υποθερμία, υπογλυκαιμία, βραδυκαρδία, υποξία, αιμορραγία  τοπική αναισθησία αυξημένος κίνδυνος τοξίκωσης (αραιά διαλύματα) καλύτερα ίσως να αποφεύγεται

Ζώα μικρής ηλικίας  προνάρκωση 0-4 εβδομάδες, συνήθως δεν χρειάζεται ατροπίνη, μόνο αν υπάρχει βραδυκαρδία οπιοειδή, βενζοδιαζεπίνες  εισαγωγή εισπνευστικά (μάσκα, ενυδρείο) «παιδική» ηλικία, ίσως λίγο ενέσιμο για να ανεχθούν τη μάσκα προποφόλη, θειοπεντόνη (1%, ελάχιστη δυνατή δόση)

Ζώα μικρής ηλικίας  διατήρηση εισπνευστικό (Τ-piece, ελαχιστοποίηση νεκρού χώρου) Ο 2 παιδιατρικό drip (60 σταγόνες/min) υγρά: 5-10 ml/kg/h όχι υποθερμία όχι βραδυκαρδία όχι υπόπνοια μετεγχειρητικά αναλγησία (πεθιδίνη 1-2 mg/kg)

Υπερήλικα ζώα  > 75-80% της αναμενόμενης διάρκειας ζωής  βαθμιαία μείωση λειτουργικής ικανότητας οργάνων  λεπτομερές ιστορικό (… αντοχή στην άσκηση!!)  ακρόαση καρδιάς – πνευμόνων  αιματοκρίτης, TPP, BUN, κρεατινίνη  όχι μακροχρόνιος περιορισμός υγρών προεγχειρητικά  αποφυγή υπότασης – ολιγαιμίας – υποξίας  προτιμότερο ισορροπημένες τεχνικές παρά ένα μόνο φάρμακο  προτιμότερα φάρμακα για τα οποία υπάρχουν ανταγωνιστές  αποφεύγονται φάρμακα που έχουν εκτεταμένο μεταβολισμό

Αναπνευστικό σύστημα  προ-οξυγόνωση  προνάρκωση με βενζοδιαζεπίνη ή μικρή δόση ακετυλοπρομαζίνης ή οπιοειδούς  σε ζώο επιβαρημένο αποφεύγεται η προνάρκωση  γρήγορη εισαγωγή και άμεση εισαγωγή τραχειοσωλήνα (καλή προετοιμασία, λαρυγγοσκόπιο)  αποφεύγεται η ΓΑ αν αδύνατη η τεχνητή αναπνοή  διατήρηση: εισπνευστικό, προποφόλη ή νευροληπταναλγησία (Ο 2 )  έλεγχος οξυγόνωσης  έλεγχος για υποξία κατά την ανάνηψη  ενδοθωρακικές επεμβάσεις: ΠΟΤΕ αν αδύνατη η τεχνητή αναπνοή

Βαλβιδοπάθειες ανεπάρκεια της μιτροειδούς ή της τριγλώχινας αποφυγή μείωσης του ΚΛΟΑ (βραδυκαρδία, μείωση περιφερικής αντίστασης) χορήγηση υγρών προνάρκωση με οπιοειδές ± βενζοδιαζεπίνη εγκατάσταση με οπιοειδές+βενζοδιαζεπίνη ή κεταμίνη+βενζοδιαζεπίνη διατήρηση με νευροληπταναλγητικά (διασωλήνωση, Ο 2 )

Μυοκαρδιοπάθειες διατατική ή υπερτροφική (γάτες) όλα τα ενέσιμα αναισθητικά καταστέλλουν το μυοκάρδιο αύξηση HR συχνά οδηγεί σε μείωση του ΚΛΟΑ αποφεύγονται διέγερση, αντιχολινεργικά, κεταμίνη εισπνευστική αναισθησία (προτιμότερο το ισοφλουράνιο)

Νεφρική ανεπάρκεια: στόχοι  αποφυγή υπότασης (MAP>60 mmHg) (υγρά, δοβουταμίνη, όχι αλοθάνιο, ακετυλοπρομαζίνη)  διατήρηση διούρησης (ούρο 1-2 ml/kg/h) χορήγηση ορών διουρητικά δοπαμίνη δεξτρόζη 10%  αποφυγή υποξίας-υπερκαπνίας  προνάρκωση και αναισθησία με οπιοειδή + βενζοδιαζεπίνες (Ο 2 )  όχι κεταμίνη στη γάτα (βαρβιτουρικό για εισαγωγή, μικρή δόση)  διατήρηση με εισπνευστικό

Έμφραξη ουρήθρας σε γάτα  ηλεκτρολυτικές διαταραχές, αφυδάτωση (υπερκαλιαιμία, αζωθαιμία, οξέωση, υπερφωσφαταιμία)  καλύτερα όχι προνάρκωση (αν χρειάζεται: βενζοδιαζεπίνη)  εγκατάσταση με κεταμίνη (μικρή δόση iv) + διαζεπάμη ή προποφόλη ή saffan (για αποκατάσταση έμφραξης)  αν η αρχική δόση δεν επαρκεί (χρονικά), χορηγείται νέα  μικρή δόση του αναισθητικού ή εισπνευστικό  περινεϊκή ουρηθροστομία: πρώτα αποκατάσταση έμφραξης και σταθεροποίηση του ζώου και μετά όχι μεγάλη σημασία το αναισθητικό σχήμα  σε αδυναμία καθετηριασμού της ουρήθρας, κυστοκέντηση

Ηπατική ανεπάρκεια  εκτίμηση ασθενούς  αν φυσιολογικά τα ηπατικά ένζυμα, μάλλον απίθανη η σοβαρή ανεπάρκεια  αναβολή της επέμβασης σε ανεπάρκεια  στενή παρακολούθηση  δεξτρόζη 5% για διατήρηση γλυκόζης σε χρόνια ηπατική νόσο  προνάρκωση: πεθιδίνη, βενζοδιαζεπίνη (ατροπίνη αν απαιτείται)  ΓΑ με εισπνευστικά (προτιμότερο το ισοφλουράνιο)  εισπνευστικά: παροδική αύξηση ηπατικών ενζύμων για h  όχι αλοθάνιο σε ζώο που παρουσίασε ίκτερο σε προηγούμενη χορήγηση αλοθανίου

Σακχαρώδης διαβήτης  προηγούμενη σταθεροποίηση  αναβολή σε περίπτωση κετοξέωσης  μικρός ο κίνδυνος από τον ίδιο το διαβήτη  επέμβαση νωρίς το πρωΐ  αποφυγή: υπογλυκαιμίας (εγκεφαλικές βλάβες) υπεροσμωτικών καταστάσεων οξέωσης αφυδάτωσης  υπογλυκαιμία: συνήθως από μεγάλη δόση ινσουλίνης και ανεπαρκή χορήγηση γλυκόζης

Σακχαρώδης διαβήτης  αύξηση γλυκόζης: α 2 -αγωνιστές, κεταμίνη, αλοθάνιο (μικρότερη)  χωρίς επίδραση: θειοπεντόνη, Ν 2 Ο, νευροληπταναλγησία  προγραμματισμός τροφή μέχρι τα μεσάνυχτα της προηγουμένης επέμβαση νωρίς το πρωΐ (περιθώριο για έλεγχο και επάνοδο στο διαιτητικό πρόγραμμα) μέτρηση της γλυκόζης του αίματος

Σακχαρώδης διαβήτης (ελεγχόμενος)  μισή δόση ινσουλίνης sc (1 h πριν)  δεξτρόζη 5% (1 h πριν) 5-10 ml/kg/h  μετρήσεις διεγχειρητικά (κάθε 1-2 ώρες)  μετρήσεις γλυκόζης μετεγχειρητικά  ινσουλίνη sc για διατήρηση γλυκόζης <250 mg/100 ml, μέχρις ότου επανέλθει η όρεξη  μικροεπεμβάσεις: όχι ινσουλίνη, όχι δεξτρόζη  μη ελεγχόμενος διαβήτης: αναβολή όσο το δυνατόν περισσότερο

Πυομήτρα  ηλεκτρολυτικές διαταραχές, αφυδάτωση, ουραιμία, αναιμία, λοίμωξη  πρώτα αποκατάσταση (υγρά), όχι άσκοπη καθυστέρηση  προνάρκωση με οπιοειδές (± βενζοδιαζεπίνη)  αναισθησία προτιμότερο με νευροληπταναλγητικά μίγματα (διασωλήνωση, Ο 2 ) ή εισπνευστικά  προσοχή στη διατήρηση του κυκλοφορούντος όγκου αίματος (BP)  επισκληρίδια  μετεγχειρητικά: συνεχίζεται η χορήγηση υγρών μέχρις ότου εξασφαλιστεί η νεφρική λειτουργία και επανέλθει η όρεξη  αντιβιοτικά

Καισαρική τομή  καμία τεχνική δεν υπερέχει σαφώς των άλλων  όλα τα ενέσιμα αναισθητικά περνούν τον πλακούντα  εισπνευστική αναισθησία  ηρεμιστικό + επισκληρίδια  προποφόλη  μικρότερες δυνατές δόσεις

Παχυσαρκία  περισσότερο λίπος (περισσότερο φάρμακο σε άλλα όργανα)  περιορισμός κινήσεων θωρακικών τοιχωμάτων, διαφράγματος  πολλές αναπνοές και μικρό όγκο αναπνοής (μικρός V min )  μικρόσωμες φυλές/παχύσαρκα, επιρρεπή σε collapsus της τραχείας  πιθανή έμφραξη αεροφόρων οδών (ιδίως σε βραχυκεφαλικά)  αυξημένος κίνδυνος αναγωγής και εμέτου  test άσκησης για πιθανά καρδιοπνευμονικά προβλήματα  μικρότερες δόσεις φαρμάκων  γρήγορη διασωλήνωση και έλεγχος της αναπνοής  πιθανή ανάγκη υποβοήθησης της αναπνοής

Ζώα βραχυκεφαλικών φυλών  στενοί μυκτήρες  υπερμεγέθης μαλακή υπερώα  εκστροφή των λαρυγγικών κοιλιών  υποπλαστική τραχεία  η αναπνευστική δυσχέρεια επιδεινώνεται από την αναισθησία, ιδιαίτερα αν είναι και παχύσαρκα

Ζώα βραχυκεφαλικών φυλών  ήπια συγκράτηση  προνάρκωση με ελάχιστη καταστολή αναπνευστικού  προ-οξυγόνωση  ταχεία εισαγωγή, άμεση διασωλήνωση (οπωσδήποτε με κατάλληλο λαρυγγοσκόπιο, πεπειραμένος βοηθός)  υποβοηθούμενη ή ελεγχόμενη αναπνοή  ταχεία ανάνηψη  διατήρηση του τραχειοσωλήνα όσο το δυνατόν περισσότερο

Διέγερση κατά την ανάνηψη  αύξηση κατανάλωσης Ο 2  αυτοτραυματισμός  «διέγερση ανάνηψης»  μετά από νευροληπταναλγησία  μετά από κεταμίνη ή τιλεταμίνη  πόνος  υπερπλήρης ουροδόχος κύστη  αντιμετώπιση μία βενζοδιαζεπίνη σε πόνος ένα αναλγητικό αν είναι πολύ έντονη χορηγείται ένα γενικό αναισθητικό

Παρατεταμένη ανάνηψη  αναισθητικά (υπερδοσία, μακρά διάρκεια δράσης)  υποθερμία, μειωμένος μεταβολισμός  μειωμένος ΚΛΟΑ  ηπατική ή νεφρική ανεπάρκεια  εγκεφαλική βλάβη λόγω υποξίας  αντιμετώπιση αναθέρμανση βελτίωση κυκλοφορίας (υγρά, φάρμακα) αποκατάσταση καρδιακού ρυθμού (ατροπίνη, ανταγωνιστής) ανταγωνιστές