Π. Ξαπλαντέρη, M.D., Ph.D. ΠΑΘΟΛΟΓΙΕΣ ΟΦΘΑΛΜΩΝ I

ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Με αυτές ελέγχονται οι τρεις κύριες παράμετροι της όρασης: Η αντίληψη του φωτός και του χώρου Η αντίληψη του σχήματος και του μεγέθους των αντικειμένων Η αντίληψη του χρώματος

ΟΠΤΙΚΗ ΟΞΥΤΗΤΑ Οπτική οξύτητα ονομάζουμε τη μέτρηση του μικρότερου αντικειμένου που μπορεί ένα άτομο να αναγνωρίσει σε μία δοθείσα απόσταση από το μάτι Η οπτική οξύτητα για μακρινή απόσταση πρέπει να μετράται σε όλα τα παιδιά μετά την ηλικία των 3 ετών

ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΟΠΤΙΚΗΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΜΑΚΡΙΝΗ ΑΠΟΣΤΑΣΗ Εξετάζουμε την οπτική οξύτητα, δηλαδή το πόσο καθαρά βλέπει ο άρρωστός μας Για να καθορίσουμε το βαθμό της όρασής του, δηλαδή πόσο βλέπει, χρησιμοποιούμε ειδικούς πίνακες με διαφορετικού μεγέθους γράμματα, αριθμούς, παραστάσεις, εικόνες για αναλφάβητους και παιδιά Οι πίνακες αυτοί ονομάζονται οπτότυπα

ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΟΠΤΙΚΗΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΜΑΚΡΙΝΗ ΑΠΟΣΤΑΣΗ Η οπτική οξύτητα για μακρινή απόσταση συνήθως καταγράφεται σαν κλάσμα. Στη χώρα μας χρησιμοποιούνται συνήθως οπτότυπα με 10 ή 11 σειρές από γράμματα ή αριθμούς που το μέγεθός τους μικραίνει προοδευτικά. Οι πίνακες αυτοί είναι έτσι κατασκευασμένοι, ώστε εάν ο άρρωστος σε απόσταση 5 μέτρων βλέπει μόνο την πρώτη σειρά έχει όραση 1/10, αν βλέπει τη δεύτερη 2/10, την τρίτη 3/10, κ.ο.κ. Αν βλέπει και την 10 η σειρά, έχει πλήρη όραση 10/10

Βήματα εξέτασης της οπτικής οξύτητας για μακρινή όραση με το συμβατικό οπτότυπο 1. Τοποθετούμε τον ασθενή σε προκαθορισμένη απόσταση (5 μέτρα) από ένα καλά φωτισμένο οπτότυπο 2. Εξετάζουμε πρώτα το δεξί μάτι καλύπτοντας το αριστερό με αδιαφανή καλύπτρα ή την παλάμη του χεριού 3. Ζητάμε από τον ασθενή να διαβάσει τη μικρότερη γραμμή στην οποία μπορεί να ξεχωρίσει περισσότερα από τα μισά γράμματα

Βήματα εξέτασης της οπτικής οξύτητας για μακρινή όραση με το συμβατικό οπτότυπο 4. Επαναλαμβάνουμε τη δοκιμασία για το άλλο μάτι 5. Αν η οπτική οξύτητα είναι 5/10 ή λιγότερο στο ένα ή και στα δύο μάτια επαναλαμβάνουμε βάζοντας τον ασθενή να κοιτάζει το οπτότυπο μέσα από μια καλύπτρα που στο μέσο της έχει οπή μεγέθους καρφίτσας

Εάν ο ασθενής δε μπορεί να δει τα μεγαλύτερα γράμματα στο οπτότυπο 1.Μειώνουμε την απόσταση μεταξύ του ασθενή και του οπτότυπου. Καταγράφουμε τη νέα απόσταση ως αριθμητή της ένδειξης της οξύτητας (αγγοσαξωνικός τρόπος). Στη χώρα μας καταγράφουμε το κλάσμα που αναγράφεται δίπλα στη γραμμή που διαβάστηκε και την απόσταση στην οποία διαβάστηκε (π.χ. 1/20 στα 3 μέτρα)

Εάν ο ασθενής δε μπορεί να δει τα μεγαλύτερα γράμματα στο οπτότυπο 2. Αν ο ασθενής δεν μπορεί να δει το μεγαλύτερο χαρακτήρα σε απόσταση 3 μέτρων, ανυψώνουμε το χέρι μας, εκτείνουμε 2 ή περισσότερα δάκτυλα και ζητάμε από τον ασθενή να τα μετρήσει. Καταγράφουμε την απόσταση στην οποία η μέτρηση των δακτύλων γίνεται με ακρίβεια, π.χ. ΜΔ (μέτρηση δακτύλων) 1 μέτρο 3. Αν ο ασθενής δε μπορεί να μετρήσει τα δάκτυλα, προσδιορίζουμε εάν μπορεί να αντιληφθεί την κίνηση του χεριού μας, π.χ. ΑΚΧ (αντίληψη κινούμενου χεριού) 1 μέτρο

Εάν ο ασθενής δε μπορεί να δει τα μεγαλύτερα γράμματα στο οπτότυπο 4. Αν ο ασθενής δε μπορεί να ανιχνεύσει την κίνηση του χεριού, χρησιμοποιούμε ένα στυλό-λαμπτήρα για να καθορίσουμε αν μπορεί να διαπιστώσει την παρουσία ή την κατεύθυνση του φωτός. Καταγράφουμε την απάντηση του ασθενή ως ΑΦ (αντίληψη φωτός), ΑΦ με προβολές (αντίληψη φωτός με κατεύθυνση), Αμαύρωση (μη αντίληψη φωτός)

ΟΠΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ Η έκταση, ο χώρος που γίνεται αντιληπτός από κάθε μάτι μας όταν κοιτάζει σε ένα ορισμένο πεδίο, ονομάζεται οπτικό πεδίο Για να ελέγξουμε αδρά το χώρο αυτό, στην περιφερική μας όραση, φέρνουμε ένα δείκτη του χεριού μας από διάφορες κατευθύνσεις (άνω, κάτω, δεξιά, αριστερά) και ρωτάμε τον εξεταζόμενο πότε διακρίνει το δείκτη. Το άλλο μάτι του ασθενούς το κρατάμε κλειστό

ΟΠΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ Υπάρχουν ειδικά όργανα που καλούνται περίμετρα Με αυτά εξετάζουμε το οπτικό πεδίο Είναι ημικυκλικά ή μοιάζουν με θόλο, με διάφορα σήματα ή δείκτες Η έκταση της περιφερικής όρασης μετριέται σε μοίρες από το σημείο που προσηλώνουμε, π.χ. 90 ο κροταφικά, 60 ο ρινικά προς τα άνω και προς τα κάτω

ΟΠΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ Σήμερα εκτός από τα κλασικά περίμετρα (θολωτό του Goldmann) υπάρχουν αυτοματοποιημένα περίμετρα. Αυτά διαθέτουν υπολογιστή για τον έλεγχο των απαντήσεων του ασθενή. Είναι πιο αξιόπιστα, ευαίσθητα, ακριβή και μπορούν να αποθηκεύουν στη μνήμη τους παλαιότερα οπτικά πεδία του ίδιου ασθενούς για σύγκριση

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Α) Επισκόπηση 1) Βολβός Διαπιστώνουμε εάν: -υπάρχει βολβός -ο ένας βολβός είναι μεγαλύτερος από τον άλλο, ή -εξέχει προς τα έξω (εξόφθαλμος)

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Α) Επισκόπηση 2) Βλέφαρα Διαπιστώνουμε εάν: -Λείπει κάποιο τμήμα (κολόβωμα) -Γυρίζει το άκρο του προς τα μέσα (εντρόπιο) -Γυρίζει το άκρο του προς τα έξω (εκτρόπιο)

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Α) Επισκόπηση 2) Βλέφαρα -Πώς κινούνται, εάν ανοίγουν και κλείνουν καλά -Εάν υπάρχει φλεγμονή στις βλεφαρίδες (βλεφαρίτιδα)

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Α) Επισκόπηση 2) Βλέφαρα -Εάν υπάρχει διόγκωση (χαλάζιο) ή - Εάν εντοπίζεται μικρή πυώδης συλλογή (κριθή ή «κριθαράκι»)

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Α) Επισκόπηση 3) Επιπεφυκότας Διαπιστώνουμε εάν: -Είναι κόκκινος, υπεραιμικός, υπάρχουν στοιχεία φλεγμονής -Αναστρέφουμε το άνω βλέφαρο και εξετάζουμε και τον επιπεφυκότα που καλύπτει από μέσα το βλέφαρο -Υπάρχει πτερύγιο (τριγωνική υπερπλασία του βολβικού επιπεφυκότα από το μέρος της μύτης που επεκτείνεται προς τον κερατοειδή)

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Β) ΕΞΕΤΑΣΗ ΜΕ ΤΗ ΣΧΙΣΜΟΕΙΔΗ ΛΥΧΝΙΑ - ΒΙΟΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ Ελέγχουμε τον κερατοειδή, την ίριδα, τον κρυσταλοειδή φακό

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Στον κερατοειδή εξετάζουμε: -Τη διαφάνειά του -Το μέγεθός του -Το σχήμα του -Την ακεραιότητα της εξωτερικής του μεμβράνης (επιθήλιο) -Για να διαπιστώσουμε έλλειψη, έλκος (μικρή πληγή), χρησιμοποιούμε χρωστικές όπως τη φλουορεσκεΐνη ή το κυανούν του μεθυλενίου. Η χρωστική χρωματίζει την περιοχή του έλκους -Μπορούμε να δούμε πολύ μικρά ξένα σώματα που δε φαίνονται με γυμνό μάτι

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Στην ίριδα εξετάζουμε: -Το χρώμα της -Το μέγεθος και τη θέση της κόρης -Την αντίδραση της κόρης στο φως Ελέγχουμε τη διαύγεια (καθαρότητα) του προσθίου θαλάμου (μεταξύ κερατοειδούς- ίριδας) και του υδατοειδούς υγρού Σε φλεγμονές της ίριδας και του ακτινωτού σώματος το υδατοειδές υγρό θολώνει. Τη θόλωση αυτή, το λεγόμενο Tyndall, την ελέγχουμε με το βιομικροσκόπιο

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Γ) ΑΜΕΣΗ ΟΦΘΑΛΜΟΣΚΟΠΗΣΗ Άμεση οφθαλμοσκόπηση ονομάζουμε την εξέταση του βυθού του οφθαλμού, δηλαδή την εξέταση του αμφιβληστροειδούς (αγγεία, ωχρά κηλίδα, οπτική θηλή), του χοριοειδούς και της αρχής του οπτικού νεύρου (αρχή της οπτικής θηλής) Γίνεται με ένα φορητό όργανο το άμεσο οφθαλμοσκόπιο. Τα είδωλα του βυθού φαίνονται μεγεθυσμένα περίπου 15 φορές. Συνήθως γίνονται ορατές βλάβες και αλλοιώσεις μεγαλύτερες των 70μ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Γ) ΑΜΕΣΗ ΟΦΘΑΛΜΟΣΚΟΠΗΣΗ Στον πρόσθιο θάλαμο ελέγχουμε εάν υπάρχει αντίδραση, σημείο φλεγμονής Στον κρυσταλοειδή φακό ελέγχουμε τη θέση του, τη διαφάνειά του

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Πώς γίνεται η άμεση οφθαλμοσκόπηση 1)Για να πραγματοποιηθεί η άμεση οφθαλμοσκόπηση χρειάζεται να κάνουμε μυδρίαση, δηλαδή να διαστείλουμε την κόρη Χρησιμοποιούμε για το λόγο αυτό κολλύρια μυδριατικά βραχείας ενέργειας, όπως η τροπικαμίδη 0,5% ή 1% (Mydriaticum), η κυκλοπεντολάτη (Cyclogyl), διάλυμα φαινυλεφρίνης 2,5% ή 5% Μετά το τέλος της εξέτασης πρέπει να γίνεται επαναφορά της κόρης στο φυσιολογικό με πιλοκαρπίνη

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Πώς γίνεται η άμεση οφθαλμοσκόπηση 2) Θέτουμε το δίσκο (Recoss) του οφθαλμοσκοπίου στο 0 ή διορθώνουμε τη δική μας αμετρωπία (αν δε θέλουμε να φοράμε τα γυαλιά μας) 3) Όταν εξετάζουμε το ΔΕ μάτι του ασθενούς, κρατάμε το οφθαλμοσκόπιο με το δεξί μας χέρι. Με το αριστερό μας χέρι ανασηκώνουμε ελαφρά το βλέφαρο του εξεταζόμενου.

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Πώς γίνεται η άμεση οφθαλμοσκόπηση 4) Ξεκινάμε την οφθαλμοσκόπηση περίπου 30 εκατοστά από το μάτι του εξεταζόμενου. Από αυτή την απόσταση ο βυθός έχει φυσιολογικά μια διάχυτη ρόδινη ανταύγεια Σιγά σιγά πλησιάζουμε και κάνουμε διορθώσεις με το δίσκο του οφθαλμοσκοπίου προκειμένου να δούμε ένα μυωπικό μάτι (διόρθωση -) ή ένα υπερμετρωπικό μάτι (διόρθωση +)

5) Προσπαθούμε να δούμε αρχικά την οπτική θηλή πλησιάζοντας από κροταφικά τη σχετικά ρινικά βρισκόμενη οπτική θηλή του εξεταζόμενου. Αν δεν δούμε από την αρχή την οπτική θηλή, βρίσκουμε ένα αγγείο και το παρακολουθούμε μέχρι την ανάδυσή του από την οπτική θηλή. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Πώς γίνεται η άμεση οφθαλμοσκόπηση

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Πώς γίνεται η άμεση οφθαλμοσκόπηση 5) Στη συνέχεια παρακολουθούμε τα μεγάλα αγγεία που βγαίνουν από την οπτική θηλή και ακολουθώντάς τα ερευνούμε τα άνω και κάτω ρινικά τεταρτημόρια του βυθού και μετά τα άνω και κάτω κροταφικά Στη συνέχεια ελέγχουμε την κεντρική περιοχή, την ωχρά κηλίδα Λέμε στον ασθενή να κοιτάξει ευθεία μπροστά στο βάθος, αποφεύγοντας τις σχετικές αντανακλάσεις

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Πώς είναι ο φυσιολογικός βυθός: Η ρόδινη ανταύγεια που βλέπουμε αρχικά οφείλεται στην παρουσία χρωστικής και αίματος στο χοριοειδή, ο οποίος έχει πλούσια αιμάτωση και στο μελάγχρουν επιθήλιο του αμφιβληστροειδή Η οπτική θηλή ή δίσκος είναι μια περιοχή στρογγυλή, ωχρορόδινη, που δεν έχει καμία οπτική λειτουργία (είναι τυφλή περιοχή) και σχηματίζεται από ίνες που αποτελούν την κεφαλή του οπτικού νεύρου. Στην περιοχή αυτή ξεπροβάλλουν τα κεντρικά αγγεία του αμφιβληστροειδούς (κλάδοι της κεντρικής αρτηρίας και οι φλέβες του αμφιβληστροειδούς)

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Στην οπτική θηλή εξετάζουμε: - Το σχήμα (φυσιολογικά στρογγυλό ή ελαφρά ωοειδές) - Το χρώμα (συνήθως ρόδινο ή κίτρινο ή ωχρορόδινο). Σε ατροφία του οπτικού νεύρου το χρώμα γίνεται λευκό - Το επίπεδο. Στο κέντρο υπάρχει φυσιολογικά μία εμβάθυνση. Αυτή η φυσιολογική κοίλανση μεγαλώνει παθολογικά στο γλαύκωμα για να φτάσει στην ατροφική γλαυκωματική κοίλανση

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Στην οπτική θηλή εξετάζουμε: Σε φλεγμονές του οπτικού νεύρου η οπτική θηλή παρουσιάζει προπέτεια (οίδημα οπτικής θηλής). Οίδημα οπτικής θηλής και στα δύο μάτια οφείλεται σε αυξημένη ενδοκράνια πίεση (όγκους εγκεφάλου) Στο κέντρο και λίγο ρινικά της οπτικής θηλής αναδύεται η κεντρική αρτηρία του αμφιβληστροειδούς, η οποία διαιρείται σε 4 κλάδους (άνω και κάτω κροταφικό και άνω και κάτω κροταφικό) Στην ίδια περιοχή εισέρχεται η κεντρική φλέβα του αμφιβληστροειδούς, η οποία απάγει το αίμα και οι κλάδοι της συνοδεύουν τους αντίστοιχους αρτηριακούς

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Στην περιοχή της ωχράς κηλίδας εξετάζουμε: -Το χρώμα (φυσιολογικά έχει χρυσοκίτρινο χρώμα) Σε αυτή συγκεντρώνονται οι ακτίνες του φωτός. Είναι η περιοχή της κεντρικής όρασης, δηλαδή η περιοχή που έχουμε την καθαρότερη όραση. Αποτελείται κυρίως από κωνία και δεν έχει αγγεία στο κέντρο της Σε βλάβες της ωχρά κηλίδας (φλεγμονή ή εκφύλιση) μειώνεται σημαντικά η όρασή μας

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Στην περιοχή της ωχράς κηλίδας εξετάζουμε: -Στην κεντρική περιοχή της ωχράς με το οφθαλμοσκόπιο φυσιολογικά παίρνουμε μία λαμπρή αντανάκλαση (όπως η αντανάκλαση μικρού κοίλου καθρέπτη) -Σε παθολογικές καταστάσεις και σε μεγάλη ηλικία η αντανάκλαση αυτή χάνεται

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Στα αγγεία του αμφιβληστροειδούς εξετάζουμε: -Οι αρτηρίες του αμφιβληστροειδούς (κοντά στην οπτική θηλή έχουν διάμετρο 100μ), είναι μικρότερες από τις φλέβες σε διάμετρο και έχουν πιο κόκκινο χρώμα -Οι φλέβες έχουν χρώμα κυανοϊώδες και διάμετρο 175μ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Στα αγγεία του αμφιβληστροειδούς εξετάζουμε: -Σημείο του Salus-Gunn Πρόκειται για σημείο παθολογικής διασταύρωσης αρτηρίας και φλέβας. Η αρτηρία συμπιέζει, αλλάζει την πορεία ή κρύβει τη φλέβα. Είναι σημείο χαρακτηριστικό της αρτηριοσκληρυντικής αρτηριοπάθειας και της υπέρτασης

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ -Σημείο του Salus-Gunn (αρτηριοσκληρυντική αρτηριοπάθεια)

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Στα αγγεία του αμφιβληστροειδούς εξετάζουμε: -Αγγεΐτιδες -Διαταραχές κυκλοφορικού συστήματος (θρομβώσεις, αποφράξεις, στενώσεις) -Δρεπανοκυτταρική αναιμία -Κομβολογιοειδής πορεία των αγγείων του βυθού- Διάγνωση παραπρωτεϊναιμίας -Μικροαγγειοπάθεια σακχαρώδη διαβήτη

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Δ) ΦΛΟΥΟΡΟΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ Με τη φλουοροαγγειογραφία ελέγχουμε στο βυθό του οφθαλμού εάν υπάρχουν: - Ατροφία στο μελάγχρουν επιθήλιο - Ισχαιμικές περιοχές - Μικροανευρύσματα, διηθήσεις, αιμορραγίες - Εξιδρώματα (μαλακά ή σκληρά) - Οίδημα στην ωχρά

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Δ) ΦΛΟΥΟΡΟΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ Γίνεται με την ένεση μιας χρωστικής της φλουρεσκεΐνης μέσω φλέβας από το χέρι. Η χρωστική διαχέεται όπου έχουμε αγγεία στο σώμα και στα αγγεία του βυθού Απαγορεύεται η χρήση της σε εγκύους, σε αλλεργικά άτομα και σε άτομα με νεφρική και καρδιακή ανεπάρκεια

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Δ) ΦΛΟΥΟΡΟΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ Διακρίνουμε δύο βασικές καταστάσεις: 1)Τον υπερφθορισμό: -Από διήθηση λόγω - συγκέντρωσης υγρού, όπως στο οίδημα -συγκέντρωσης της χρωστικής κάτω από το μελάγχροο επιθήλιο - χρώσης του ιστού -Από βλάβη (καταστροφή) του μελάγχρου επιθηλίου -Από ανώμαλα αγγεία που διηθούν όγκους (νεοαγγεία)

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ 2) Τον υποφθορισμό: -Από αποκλεισμό, λόγω στοιχείων που εμποδίζουν να δούμε τη χρωστική - εξιδρώματα - ξένα σώματα -Από καθυστέρηση ή απόφραξη (ισχαιμία), οπότε δε γεμίζουν τα τριχοειδή -Από έλλειψη ιστού, όπως στην ατροφία του χοριοειδούς

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Ε) ΤΟΝΟΜΕΤΡΗΣΗ Είναι η μέτρηση της ενδοφθάλμιας πίεσης με ειδικό όργανο το τονόμετρο Παλαιότερα χρησιμοποιείτο το τονόμετρο εμβύθισης (Schiotz) Πιο ακριβείας είναι το τονόμετρο επιπέδωσης (Applanation), που μετράει την ενδοφθάλμια πίεση όταν ο ασθενής κάθεται στη σχισμοειδή λυχνία Η μέση φυσιολογική πίεση στο μάτι είναι 17 mmHg

Βιβλιογραφία- Λήψη εικόνων 1)Οφθαλμολογία Ι. Κολιόπουλου, Έκδοση 3 η, Εκδόσεις Παρισιάνου 2)Οδηγός για κλινική εξέταση, B. Bates, Έκδοση 2 η, Εκδόσεις Λίτσας 3)Πρακτική οφθαλμολογία, A. Pane, P. Simcock, Εκδόσεις Γκότσης 4)Βασική οφθαλμολογία F. G. Berson, 6 η Έκδοση, Εκδόσεις Πασχαλίδη