Λιθογραφία - Όφσετ Ενότητα 5.1: Ποιοτικός έλεγχος στην εκτυπωτική μέθοδο όφσετ Σπυρίδων Νομικός,PhD Τμήμα Γραφιστικής Κατεύθυνση Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Δοκίμιο Δοκίμιο, είναι το εκτυπωμένο φύλλο, βάσει του οποίου ταυτοποιούνται τα λίγα ή πολλά αντίτυπα, στην απόχρωση και το περιεχόμενο Τιράζ είναι η ποσότητα των παραγομένων φύλλων Σκάρτα φύλλα είναι τα κακοτυπωμένα φύλλα ή τα φύλλα για το στρώσιμο της μηχανής

Προβλήματα εκτύπωσης I.Μηχανικά II.Χημικά III.Προεκτυπωτικά αρχείου,( υψηλής χαμηλής ανάλυσης), (γραμματικά-συντακτικά- απόχρωσης χρώματος 4χρωμίας) IV.Διαχείρισης εργασίας σύμφωνα με τις προδιαγραφές Τελικού φινιρίσματος-βερνικιού-δίπλωσης- σύνθεσης-κοπής……

Ι. Μηχανικά Μέτρα-σύμπτωση χρωμάτων ρύθμιση ευθυθέτησης-γωνίας-μάρκα, τσιμπίδια,τραβέρσες Ρύθμιση πίεσης

ΙΙ. Χημικά Μελάνι Υγρό περίβρεξης Σχέσεις επιφανειών (υγρού περίβρεξης – μελάνης) Σχέσεις γεωμετρίας του φόντου Σχέσεις ποσοστών του ράστερ εκτύπωσης

ΙΙΙ. Εκτυπωτικά προβλήματα

Διεύθυνση-φορά εκτύπωσης

Μηχανικά συστήματα εκτύπωσης πίεσης

Μηχανικά προβλήματα

Εκτυπωτικά προβλήματα

Σειρά εκτύπωσης & χρωματική απόδοση

Σειρά εκτύπωσης στις εκτυπωτικές μηχανές

Ποιοτικός έλεγχος 1/9 O εκτυπωτής οφείλει να γνωρίζει τις ανοχές διακύμανσης της πυκνότητας του κάθε μελανιού Στον πίνακα βλέπουμε τις ανοχές διακύμανσης της πυκνότητας όταν τυπώνονται περιοδικά ή βιβλία σε κυλινδρικές μηχανές όφσετ, σύμφωνα με το στάνταρντ τυποποίησης μελανιών SWOP της Gatf, και τις τιμές ανοχής της πυκνότητας όταν τυπώνονται ανεπίστρωτα χαρτιά ή εφημερίδες, σύμφωνα με τα στάνταρντ SNAP της ίδιας. Πριν πυκνομετρηθούν τα τυπωμένα φύλλα, για να εξακριβωθεί αν οι τιμές πυκνότητας είναι οι ενδεδειγμένες, πρέπει να καλιμπράρουμε το πυκνόμετρο σύμφωνα με τις προδιαγραφές STATUS T του Aμερικάνικου ινστιτούτου τυποποίησης (ANSI) ή το ISO

Ποιοτικός έλεγχος 2/9 O εκτυπωτής οφείλει να γνωρίζει τις ανοχές διακύμανσης της πυκνότητας του κάθε μελανιού Στον διπλανό πίνακα βλέπουμε τις ανοχές διακύμανσης της πυκνότητας όταν τυπώνονται περιοδικά ή βιβλία σε κυλινδρικές μηχανές όφσετ, σύμφωνα με το στάνταρντ τυποποίησης μελανιών SWOP της Gatf, και τις τιμές ανοχής της πυκνότητας όταν τυπώνονται ανεπίστρωτα χαρτιά ή εφημερίδες, σύμφωνα με τα στάνταρντ SNAP της ίδιας. Πριν πυκνομετρηθούν τα τυπωμένα φύλλα, για να εξακριβωθεί αν οι τιμές πυκνότητας είναι οι ενδεδειγμένες, πρέπει να καλιμπράρουμε το πυκνόμετρο σύμφωνα με τις προδιαγραφές STATUS T του αμερικάνικου ινστιτούτου τυποποίησης (ANSI) ή το ISO

Ποιοτικός έλεγχος 3/9 Η διακύμανση της πυκνότητας επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες και ειδικότερα από το συνδυασμό μελανιού και χαρτιού. Στον πίνακα βλέπουμε κάποιες χαρακτηριστικές τιμές πυκνότητας του μελανιού σε επιστρωμένο και σε ανεπίστρωτο χαρτί για πλακάτες τυπωμένες επιφάνειες και τις επικαλύψεις τους. 14

Ποιοτικός έλεγχος 4/9 Η τιμή της πυκνότητας ενός στεγνού μελανιού είναι μικρότερη από την τιμή πυκνότητας ενός νωπού μελανιού. Έστω ότι η τιμή της πυκνότητας ενός νωπού φιλμ μελανιού είναι Μετά το στέγνωμα του, θα μειωθεί στο Το νωπό μελάνι ανακλά μεγαλύτερη ποσότητα του προσπίπτοντος φωτός απ’ ότι μία πηγή φωτός, ή μία φωτοδίοδος. Επομένως οι τιμές πυκνότητας του νωπού φιλμ μελανιού θα είναι μεγαλύτερες από τις τιμές πυκνότητας του μελανιού όταν αυτό στεγνώσει. Καθώς το τυπωμένο φιλμ μελανιού στεγνώνει πάνω στο χαρτί, προσαρμόζεται στην επιφάνεια και εισχωρεί σ’ αυτό διαχέοντας το φως σε μεγαλύτερο βαθμό. 15

Ποιοτικός έλεγχος 5/9 Οι λωρίδες ελέγχου για την εκτύπωση εκδόσεων της εταιρείας GATF (GATF/SWOP Production Control Bar) είναι ένα εργαλείο ελέγχου της ποιότητας του χρώματος στη φάση της εκτύπωσης. Τυπώνεται στα δύο άκρα του φύλλου (μπρος, πίσω) σε περιοχές ξακρίσματος. Στοιχείο αυτής της λωρίδας ποιοτικού ελέγχου είναι και ο αστερίσκος του διπλανού σχήματος. Ο αστερίσκος αυτός, βοηθά τον εκτυπωτή να εντοπίσει άμεσα και οπτικά, προβλήματα όπως η αύξηση της κουκίδας, η μετατόπιση της, ή το διπλοπάτημα της, στο τυπωμένο φύλλο χαρτιού. 16

Ποιοτικός έλεγχος 6/9 Με τον όρο αύξηση της κουκίδας εννοούμε την αύξηση του μεγέθους μίας τυπωμένης κουκίδας ως προς την επιφάνεια κάλυψης της στη διαφάνεια και στην εκτυπωτική πλάκα. Κάτι τέτοιο μπορεί να οφείλεται, είτε σε λόγους διατάραξης της ισορροπίας υγρού/μελανιού, είτε στην υπερβολική ποσότητα μελανιού. Ο εσωτερικός κύκλος αναπαριστά την πρωτότυπη κουκίδα. Ο επόμενος, προς τα έξω, την φυσική αύξηση της, ή άπλωμα του μελανιού. 17

Ποιοτικός έλεγχος 7/9 Η λωρίδα περιλαμβάνει και επτά στοιχεία που αφορούν την φυσική αύξηση της κουκίδας, από το 1% ως το 30%. Στρογγυλές κουκίδες και τετράγωνες τοποθετούνται εναλλάξ όπως δείχνει η εικόνα. Η τιμή του κάθε στοιχείου, στο οποίο στρογγυλές και τετράγωνες κουκίδες μόλις που εφάπτονται, είναι το ποσοστό αύξησης της κουκίδας. Μιλάμε για μετατόπιση όταν αλλάζει η γεωμετρία της ημιτονικής κουκίδας. Έτσι, η στρογγυλή κουκίδα π.χ. θα γίνει οβάλ. Η μετατόπιση είναι μία άλλη μορφή αύξησης της κουκίδας που οφείλεται είτε σε υπερβολική πίεση μεταξύ των κυλίνδρων εκτυπωτικής πλάκας και καουτσούκ, είτε μεταξύ καουτσούκ και κυλίνδρου πίεσης.Η υπερβολική πίεση προκαλεί ένα «δίπλωμα» της επιφάνειας του καουτσούκ.Η δύναμη αυτή παραμορφώνει το περίγραμμα των τυπωμένων κουκίδων. 18

Ποιοτικός έλεγχος 8/9 Την κάθετη, προς τον άξονα του κυλίνδρου, μετατόπιση, την ονομάζουμε περιμετρική, και μπορούμε να την δούμε στο κέντρο του αστερίσκου του cyan. Το μέγεθος των άκρων της κουκίδας αυξήθηκε λόγω της περιμετρικής της μετακίνησης. Η κατεύθυνση της μετατόπισης, είναι κάθετη προς το οριζόντιο άπλωμα της, στο κέντρο του αστερίσκου. Η αιτία μπορεί να βρίσκεται, είτε στην υπερβολική πίεση καουτσούκ-κυλίνδρου πίεσης, είτε στο διαφορετικό πάχος της επένδυσης των κυλίνδρων πλάκας και καουτσούκ. Ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να αλλάξει την τιμή πυκνότητας είναι η αύξηση ή παραμόρφωση της κουκίδας μελανιού. 19

Ποιοτικός έλεγχος 9/9 Όπως κατανοούμε με την διαφορά στο πάχος της επένδυσης του κυλίνδρου καουτσούκ μιας επίπεδης όφσετ, είναι μεγαλύτερο (overpacked), ενώ αυτό του κυλίνδρου εκτυπωτικής πλάκας, μικρότερο από αυτό που ορίζουν οι προδιαγραφές της μηχανής (underpacked). Έτσι, η ταχύτητα με την οποία περιστρέφεται η επιφάνεια του καουτσούκ είναι μεγαλύτερη από την ταχύτητα περιστροφής της επιφάνειας της εκτυπωτικής πλάκας. Η τριβή που δημιουργείται ανάμεσα στις δύο επιφάνειες μετατοπίζει και μεγεθύνει τις ημιτονικές κουκίδες. 20

Πίεση σε τσίγκο-καουτσούκ στην εκτυπωτική διαδικασία

Τέλος Ενότητας

Σημειώματα

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας, Σπυρίδων Νομικός Σπυρίδων Νομικός. «Λιθογραφία- Όφσετ. Ενότητα 5.1: Ποιοτικός έλεγχος στην εκτυπωτική μέθοδο όφσετ». Έκδοση: 1.0. Αθήνα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: ocp.teiath.gr.ocp.teiath.gr

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει:  το Σημείωμα Αναφοράς  το Σημείωμα Αδειοδότησης  τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων  το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.