ΚΑΤΑΚΛΙΣΗ Κατάκλιση ορίζεται η κυτταρική νέκρωση μιας περιοχής του σώματος που προκαλείται από διακοπή της μικροκυκλοφορίας στους ιστούς αυτής της περιοχής. Παρατηρείται σε περιοχές του σώματος που είναι υπερκείμενες οστικών προεξοχών

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ που συντελούν στη δημιουργία κατακλίσεων Εξωγενείς παράγοντες Πίεση. Η πίεση εμποδίζει τη ροή του αίματος προκαλείται ερυθρότητα, φλύκταινα, οίδημα, ανοξία και τελικά νέκρωση. Η πίεση είναι ο κυριότερος παράγοντας όταν υπερβαίνει τα 40mmHg. Προκαλεί κατά σειρά ισχαιμία-επιμόλυνση-νέκρωση. Συνεχής πίεση 12 ωρών προκαλεί νέκρωση του δέρματος ενώ αρκεί πίεση 4 ωρών για μυϊκή νέκρωση. Η ορατή βλάβη κατάκλισης αντιπροσωπεύει μικρό μέρος της ολικής βλάβης καθώς το δέρμα έχει την μεγαλυτερη ανοχή στην προκαλούσα την βλάβη πίεση

Τριβή και πίεση. Συνήθως σε θέση καθιστή και ημικαθιστή & ξένα σώματα. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ που συντελούν στη δημιουργία κατακλίσεων Εξωγενείς παράγοντες Τριβή. Η τριβή του σώματος ερεθίζει το δέρμα, προκαλεί βλάβη της επιδερμίδας, επιμόλυνση του τραύματος και απώλεια υγρών Τριβή και πίεση. Συνήθως σε θέση καθιστή και ημικαθιστή & ξένα σώματα. Υγρασία. Εφίδρωση, ούρα, κόπρανα, προδιαθέτουν στη δημιουργία κατακλίσεων.

Ελαττωμένη θρέψη, ελάττωση μυϊκής μάζας ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ που συντελούν στη δημιουργία κατακλίσεων Ενδογενείς παράγοντες Ελαττωμένη θρέψη, ελάττωση μυϊκής μάζας Απώλεια αισθητικότητας, κινητικότητας (βλάβες εγκεφάλου) Αναιμία Τοπική κατάσταση των ιστών-ατροφικό δέρμα Κωματώδεις και συγχυτικές καταστάσεις, διαβητικοί. Προχωρημένη ηλικία

ΘΕΣΕΙΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΩΝ Το 95% των κατακλίσεων αφορά το κάτω μέρος του σώματος και τα 2/3 αυτών αφορούν γλουτούς και ισχία, ενώ το 1/3 τα κάτω άκρα Πτέρνες Σφυρά Μείζονας τροχαντήρας Κόκκυγας Γόνατα Αγκώνες Ωμοπλάτη Πτερύγια αυτιών Ακανθώδεις αποφύσεις σπονδυλικής στήλης

ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΩΝ 1ο ΣΤΑΔΙΟ 2ο ΣΤΑΔΙΟ Ερυθρότητα που δεν υποχωρεί μετά 15΄-20΄από την αλλαγή θέσεως. Θερμότητα, πόνος και τρυφερότητα του δέρματος. Η πρόληψη είναι δυνατή. 2ο ΣΤΑΔΙΟ Χρώμα υποκύανο ή σκοτεινόχρωμο Εμφάνιση φυσαλίδας με ερυθρότητα γύρω Λύση συνεχείας του δέρματος που αφορά την επιδερμίδα και το χόριο. Ιστική βλάβη με μερική απώλεια δέρματος και αβαθή κρατήρα

ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΩΝ 3ο ΣΤΑΔΙΟ 4ο ΣΤΑΔΙΟ Ολικού πάχους απώλεια δέρματος με βαθύτερη βλάβη που περιλαμβάνει υποδόριο ιστό ως την υποκείμενη περιτονία. Το έλκος έχει βαθύ κρατήρα και οι παρακείμενοι ιστοί μπορεί να παρουσιάζουν υποσκαφή. Πιθανή εμφάνιση εσχάρας, πυορροούσα, λευκάζουσα ή κιτρινωπή. 4ο ΣΤΑΔΙΟ Ολικού πάχους απώλεια δέρματος με επέκταση της βλάβης στους μυς και τα οστά. Εμφάνιση νεκρωμάτων, μόλυνση, εκροή, συχνά δυσοσμία (χειρουργικός καθαρισμός)

Συστηματική χορήγηση αντιβιοτικών σε ασθενείς με τοπική φλεγμονή δεν ωφελεί. Τα έλκη κατάκλισης αποτελούν εστία μόλυνσης που είναι δυνατόν να καταλήξει σε γενικευμένη σήψη Καλλιέργειες από κατακλίσεις ασθενών αποκάλυψαν ότι οι πιο διαδεδομένοι μικροοργανισμοί είναι ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος και η ψευδομονάδα Καλλιέργειες ασθενών με σηψαιμία στους οποίους μοναδική εστία φλεγμονής ήταν η κατάκλιση, έδειξαν ότι οφειλόταν 50% σε αναερόβια μικρόβια και 50% σε πολλαπλά μικροβιακά στελέχη

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΩΝ Η απομάκρυνση της αιτίας που επιβαρύνει την κυκλοφορία του αίματος τοπικά. Ενίσχυση της κυκλοφορίας του αίματος (π.χ. μπάνιο). Διατήρηση του δέρματος στεγνού και καθαρού. Η ελευθέρωση του οργανισμού από τοξικούς παράγοντες. Καλό στρώμα, νερού ή αέρα. Συχνή αλλαγή θέσεως και πρηνή σε ημιπληγικούς και τετραπληγικούς Η χρήση προστατευτικής αλοιφής, προφυλάσσει το δέρμα από τη διαβροχή και διατηρεί την ελαστικότητά του Η εφαρμογή καθετήρα όπου ενδείκνυται Περιποίηση με μαλακό σαπούνι (το σκληρό ξηραίνει). Αποφεύγετε το οινόπνευμα για εντριβή διότι ξηραίνει το δέρμα. Υπερλευκωματούχο και υπερθερμιδική δίαιτα σε καχεκτικούς, βιταμίνη A,C και ριβοφλαβίνη.

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΩΝ ΥΛΙΚΟ ΔΙΣΚΟΣ με: Λεκάνη, τρίφτη, σαπούνι Κανάτα με ζεστό νερό Τετράγωνα 2 ή πετσέτες Κρέμα-αλοιφή ή spray ΣΕΙΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Ενημερώνουμε τον άρρωστο Τοποθετούμε παραβάν ή κουρτίνες Δίνουμε θέση ανάλογα με το σημείο που θα φροντίσουμε Εκτέλεση νοσηλείας Τοποθετούμε τα τετράγωνα ένα κάτω από την περιοχή και το άλλο στα κλινοσκεπάσματα. Σαπουνίζουμε με κυκλικές κινήσεις σε ευρεία περιοχή και στεγνώνουμε το δέρμα (υπεραιμία). Επαλείφουμε το δέρμα με κρέμα ή spray (διατηρείται η ελαστικότητά του).

ΚΑΤΑΚΛΙΣΗ 1ου ΣΤΑΔΙΟΥ ΚΑΤΑΚΛΙΣΗ 2ου ΣΤΑΔΙΟΥ Προληπτικά μέτρα Υλικά που προστατεύουν την κατάκλιση επιθέματα Αλλαγή κάθε 3-5 μέρες. ΚΑΤΑΚΛΙΣΗ 2ου ΣΤΑΔΙΟΥ Επιθέματα ανάλογα με το βάθος της κατάκλισης και τις εκκρίσεις Επιθέματα διαφανή (επιφανειακή) Υδροκολλοειδή (αν παρουσιάζει εκροή) Αλλαγή Επίθεμα με τοπική διόγκωση Η υφή του μαλακή & χρώμα γαλακτώδες Διαρροή εκκρίσεων

ΚΑΤΑΚΛΙΣΗ 3ου ΣΤΑΔΙΟΥ ΚΑΤΑΚΛΙΣΗ 4ου ΣΤΑΔΙΟΥ Προληπτικά μέτρα Επιθέματα ανάλογα με τις εκκρίσεις, την παρουσία φλεγμονής και τους νεκρούς ιστούς. Σκευάσματα σταδιακής απελευθέρωσης ιωδίου. Δεξτρανομερής κόκκοι, αντιβιοτικές σκόνες. Σκόνη κυτταρίνης, πάστα κυτταρίνης. Επίθεμα ή περιελιγμένο νήμα αλγινικού ασβεστίου. Υδροκολλοειδές επίθεμα. Υδροκυτταρικό επίθεμα. Πολυμερές επίθεμα. ΚΑΤΑΚΛΙΣΗ 4ου ΣΤΑΔΙΟΥ Όλα τα μέτρα του 3ου σταδίου Πιθανή χειρουργική αποκατάσταση

ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΩΝ-άσηπτη τεχνική ΥΛΙΚΟ ΔΙΣΚΟΣ ΜΕ Αποστειρωμένο set κατακλίσεων (γάζες, 2 λαβίδες, ψαλίδι). Γάντια αποστειρωμένα Νεφροειδές Φυσιολογικός ορός Τετράγωνο- αδιάβροχο Επίθεμα κατάλληλο

ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΩΝ 1ου σταδίου ΥΛΙΚΟ ΔΙΣΚΟΣ ΜΕ Λεκάνη Κανάτα με χλιαρό νερό Σφουγγάρι Κατάλληλο σαπούνι Γάντια μιας χρήσεως Πετσέτα ή χαρτοβάμβακο Αδιάβροχο Ειδικό σπρέι σιλικόνης που προστατεύει από την διαβροχή

Παρατηρήσεις Tο επίθεμα να καλύπτει 2cm υγιούς δέρματος Τα αντισηπτικά διαλύματα σε κατακλίσεις χωρίς φλεγμονή διαταράσσουν τη βακτηριακή ισορροπία και δημιουργούν περιβάλλον για την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών. Ο φυσιολογικός ορός στον καθαρισμό παρουσιάζει αντισηπτική δράση (μικροοργανισμοί απομακρύνονται) Σε καρκινοπαθείς η χρήση αντισηπτικού και αντιβιοτικών, αντιμυκητασιακών σκευασμάτων είναι απαραίτητη για πρόληψη λοιμώξεων. Ακτινολογικός έλεγχος σε λοίμωξη που δεν υποχωρεί Αντισηπτικό Betadine διάλυση

ΓΝΩΣΤΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ Α. ΔΙΑΦΑΝΗ ΦΙΛΜ 1ου και 2ου βαθμ. κατακλίσεις Β. α) Υδροκολλοειδή (comfeel) β) Υδροκολλοειδή με υδρο-ενεργό Άργυρο (contreet) (κατακλίσεις 1ου, 2ου ,3ου βαθμού) Γ. Υδροκυτταρικά Δ. Πολυμερή- πολυουρεθάνη (πολύ απορροφητικά) (comfeel Biatain) Ε. Αλγινικά (πολύ απορροφητικά) (comfeel sea-sotb) Ζ. Δεξτρανομερή (πολύ απορροφητικά) (κοκκία Debtisan) Η. Υδροτζέλ HYDROGEL(Putilon) 2ου, 3ου βαθμού κατακλίσεις. Ανακουφίζουν από τον πόνο καθώς ψύχουν το έλκος. Θ. Γάζες εμποτισμένες με φυσιολογικό ορό. Ι. Βιοαπορροφήσιμο (Κολλαγόνο 66%+ οξειδωμένη αναγεννημένη κυτταρίνη 46%). Σε αιμορραγούντα τραύματα, 3ου και 4ου ,βαθμού κατακλίσεις. Σε στεγνά τραύματα ενυδατώνεται με διάλυμα Ringer’s ή φυσ. ορό 0.9% (PROMOGRAN) K. BIOPAD (Απορροφήσιμο δεν αφαιρείται) Japlast Gel

Κλίμακες αξιολόγησης κινδύνου κατακλίσεων