Το αισθητήριο της ακοής και της ισορροπίας – Το αυτί.
Το αισθητήριο της ακοής και της ισορροπίας – Το αυτί. Το αυτί είναι το αισθητήριο της ακοής και της ισορροπίας και γενικά της αντίληψης της θέσης του σώματος στο χώρο. Βρίσκεται μέσα στο κροταφικό οστό και αποτελείται από τρία μέρη: 1. Εξωτερικό αυτί. 2. Μεσαίο αυτί. 3. Εσωτερικό αυτί.
Το αισθητήριο της ακοής και της ισορροπίας – Το αυτί. Το εξωτερικό αυτί. (πτερύγιο & έξω ακουστικό πόρο – τρίχες και αδένες που παράγουν την κυψελίδα). Στο βάθος του έξω ακουστικού πόρου υπάρχει ένα μεμβρανώδες διαφραγμα => διαχωρίζεται το έξω και μεσαίο αυτί.
Το αισθητήριο της ακοής και της ισορροπίας – Το αυτί. Το Μεσαίο αυτί. Είναι μια αεροφόρα κοιλότητα που περιβάλλεται από οστά (εκτός την περιοχή που αντιστοιχεί στο τυμπανικό υμένα). Εσωτερικά καλύπτεται από βλεννογόνο και μέσω της ευσταχιανης σάλπιγγας επικοινωνεί με το ρινοφάρυγγα => εξασφαλίζεται ιδία πίεση και από τις δυο μεριές του τυμπανικού υμένα. Με τα τρία οστάρια ( σφυρα, άκμονα και αναβολέα) => μεταβιβάζονται οι ηχητικές δονήσεις του τυμπάνου στο εσωτερικό αυτί. Τα τρια οστάρια συντελούν επίσης στην ενίσχυση των χαμηλών ηχητικών δονήσεων, ενώ οι μύες που τα συγκρατουν συντελούν στη μείωση της έντασης των πολύ ισχυρών.
Το αισθητήριο της ακοής και της ισορροπίας – Το αυτί. Το εσωτερικό αυτί. Αποτελείται από τον οστέινο λαβύρινθο ( μέσα στον οποίο υπάρχει ο υμενώδης λαβύρινθος). Μέσα στον υμενώδη λαβύρινθο υπάρχει ένα υγρό που λέγεται έσω λέμφος, ενώ το υγρό που γεμίζει το χώρο ανάμεσα στον οστέινο και τον υμενώδη λαβύρινθο λέγεται έξω λέμφος. Ο υμενώδης και ο οστέινος λαβύρινθος αποτελούνται από την αίθουσα, 3 ημικύκλιους σωλήνες και τον κοχλία.
Το αισθητήριο της ακοής και της ισορροπίας – Το αυτί.
Το αισθητήριο της ακοής και της ισορροπίας – Το αυτί. Οι τρεις ημικύκλιοι σωλήνες (είναι διαταγμένοι στα τρία επίπεδα του χώρου, επικοινωνούν με την αίθουσα). Στα τοιχώματα των ημικυκλίων σωλήνων υπάρχουν τα υποδεκτικα όργανα της ισορροπίας που λέγονται ακουστικές ακρολοφίες. Κάθε ακουστικη ακρολοφια αποτελειται από τριχοφορα και στηρικτικα κυτταρα.
Το αισθητήριο της ακοής και της ισορροπίας – Το αυτί. Υποδεκτικο οργανα ισσοροπιας (ακουστικες κηλιδες) βρισκονται και στα τοιχωματα της αιθουσας, στα οποια εκτος από τα τριχοφορα κυτταρα υπαρχουν και οι ωτολιθοι. Οι ωτολιθοι είναι κρυσταλλοι ανθρακικου ασβεστιου που επικαθονται στα τριχοφορα κυτταρα με την μεσολαβηση μιας πηκτωδους ουσιας. Ημικύκλιοι σωλήνες Αίθουσα
Το αισθητήριο της ακοής και της ισορροπίας – Το αυτί. Ο κοχλιας είναι ελικοειδης σωληνας με 2 ½ σπειρες. Σε διατομη κάθε σπειρας εμφανιζει τρια τμηματα: την αιθουσιαια κλιμακα (προς τα πανω), την τυμπανικη (προς τα κατω) και τον υμενωδη κοχλια (κοχλιακο πορο) που είναι το μεσαιο τμημα Επικοινωνου μεταξυ τους στην κορυφη (ελικοτρημα) του κοχλια και περιεχουν εξω λεμφο. Υπαρχει το υποδεκτικο οργανο της ακοης που ονομάζεται όργανο CORTI (αποτελειται από τριχοφορα κυτταρα, που βρισκονται πανω στην βασικη μεμβρανη).
Ο μηχανισμός της ακοής. Τα μηχανικα κυματα μεσω του εξω ακουστικου πορου προσκρούουν στον τυμπανικο υμενα και τον θετουν σε παλμικη κινηση της ιδιας συχνοτητας. Η σφυρα που ακουμπαει στον τυμπανικο υμενα μεταδιδει τις παλμικες δονησεις μεσω του ακμονα στον αναβολεα και αυτος μεσω της ωοειδης θυριδας στην εξω λεμφο της αιθουσαιας κλιμακας. Στη συνεχεια τα κυματα αυτά μεταδιδονται μεχρι την τυμπανικη κλιμακα και φυσικα και στη βασικη μεμβρανη που βρισκαται το οργανο του CORTI. Η μετατοπισεις της λεμφου της τυμπανικης κλιμακας αποσβενονται μα αναλογες κινησεις του υμενα
Το αισθητήριο της όσφρηση- οσφρητικό επιθήλιο.
Το αισθητήριο της όσφρηση- οσφρητικό επιθήλιο. Το αισθητήριο της όσφρηση εντοπίζεται στον οσφρητικό βλεννογόνο της μύτης, ο οποίος καταλαμβάνει μικρή έκταση στο άνω μέρος της ρινικής κοιλότητας. Ο οσφρητικός βλεννογόνος έχει ειδικά κύτταρα- υποδοχείς , τα οποία ερεθίζονται από την επίδραση οσμηρών ουσιών => νευρικές ίνες των κυττάρων αυτών σχηματίζουν το οσφρητικό νεύρο => κέντρο της όσφρησης. Ο οσφρητικός βλεννογόνος έχει την ικανότητα να διακρίνει οσμηρές ουσίες , ακόμα και σε μικρή συγκέντρωση στον αέρα.
Το αισθητήριο της όσφρηση- οσφρητικό επιθήλιο. συνέχεια
Το αισθητήριο της όσφρηση- οσφρητικό επιθήλιο. συνέχεια Αντίθετα η ικανότητα του οσφρητικού βλεννογόνου να διακρίνει μεταβολές της συγκέντρωσης της οσμηρής ουσίας είναι πολύ μικρή. Αντιληπτές αλλαγές γίνονται εάν είναι > 30%. Η αίσθηση της όσφρησης πολύ γρήγορα αμβλύνεται (συνηθίζουμε) ακόμα και στην πιο έντονη μυρωδιά, δυσάρεστη η ευχάριστη. Ο άνθρωπος μπορεί να διακρίνει 2,000-4,000 διαφορετικές μυρωδιές. Σε ξηρή ατμόσφαιρα η σε συνάχι (ρινική καταρροή) η αίσθηση της όσφρησης ελαττώνεται η και εξαφανίζεται.
Το αισθητήριο της γεύσης –γευστικές κάλυκες της γλωσσάς.
Το αισθητήριο της γεύσης –γευστικές κάλυκες της γλωσσάς Το αισθητήριο της γεύσης –γευστικές κάλυκες της γλωσσάς. Στοματική κοιλότητα. ΓΛΩΣΣΑ Βρίσκεται στο έδαφος του στόματος. Αποτελείται: (α) βάση η ρίζα (β) σώμα. (γ) κορυφή. Δυο επιφάνειες (πάνω, κάτω). Θηλές (προεξοχές) ανάλογα με το σχήμα τους: τριχοειδείς, μυκητοειδείς, φυλλοειδείς, περιχαρακωμένες (=> σχηματίζουν το γευστικό λάμδα). Γευστικούς κάλυκες (αλμυρό, γλυκό, ξινό, πικρό.) Δυο πλαγιά χείλη. 1. Κορυφή της γλωσσάς, 2.σωμα, 3.ριζα, 4.περιχαρακωμενες θηλές (γευστικό λάμδα), 5. γλωσσική αμυγδαλή, 6. παρίσθμια αμυγδαλή.
Το αισθητήριο της γεύσης –γευστικές κάλυκες της γλωσσάς. Πικρό Αλμυρό Ξινό Αλμυρό Ξινό Γλυκό
Το αισθητήριο της γεύσης –γευστικές κάλυκες της γλωσσάς.
Το αισθητήριο της γεύσης –γευστικές κάλυκες της γλωσσάς. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ. Όργανο μάσησης: οι μαλάκες τροφές θρυμματίζονται μεταξύ της γλωσσάς και της σκληρής υπερώας. Όργανο κατάποσης: ο βλωμός (μπουκιά) της τροφής ωθείται από τη γλωσσά προς το ισθμό του φάρυγγα => αρχίζει η διαδικασία της κατάποσης. Όργανο ομιλίας: επιτελεί αποφασιστική λειτουργία κατά τον σχηματισμών των φθόγγων. Όργανο αφής: άκρη της γλώσσας είναι το μέρος του σώματος με την μεγαλύτερη ικανότητα επιπολής αισθητικότητας. Όργανο γεύσης: ράχη της γλωσσάς βρίσκονται οι γευστικοί καλύβες => διακριθούμε τις διάφορες γεύσεις. Όργανο άμυνας: η φαρυγγική επιφάνεια της γλωσσάς περιέχει άφθονο λεμφικό ιστό «γλωσσική αμυγδαλή».
Το αισθητήριο της γεύσης –γευστικές κάλυκες της γλωσσάς. Το αισθητήριο της γεύσης το αποτελούν οι γευστικές κάλυκες της γλώσσας. Στις γευστικές κάλυκες υπάρχουν ειδικά κύτταρα, οι υποδοχείς των γευστικών ερεθισμάτων, οι οποίο είναι χημειουποδοχεις (αντιδρούν με την επίδραση χημικών ουσιών). Δημιουργία της αίσθηση της γεύσης: Οι χημικές ουσίες ερεθίζουν τα γευστικά κύτταρα => ξεκινάει η νευρική ωση => μεταφέρεται στο κέντρο της γεύσης με την γευστική οδό (γλωσσοφαρυγγικου, προσωπικού, και πνευμονογαστρικου) στο βρεγματικό λοβό. Για να γίνει αντιληπτή η γεύση μιας ουσίας, πρέπει να είναι διαλυμένη στο σάλιο η σε άλλο υγρό.
Το αισθητήριο της γεύσης –γευστικές κάλυκες της γλωσσάς. συνέχεια Ο μηχανισμός της διέγερσης των υποδοχέων δεν είναι τελείως γνωστός. Γευστικά αισθήματα: γλυκό, ξινό, πικρό, αλμυρό. Η ικανότητα του ανθρώπου να διακρίνει διαφορές στην ένταση της γεύσης δεν είναι μεγάλη. Μονό εάν μεταβληθεί η συγκέντρωση της διαλυμένης ουσίας κατά 30% , είναι δυνατό να διακρίνει διαφορές του γευστικού αισθήματος. Η μεγάλη ποικιλία των γευστικών αισθημάτων (που δημιουργούνται από τα διαφορά μαγειρικά παρασκευάσματα, οφείλεται στο συνδυασμό, σε διάφορες αναλογίες των γευστικών ερεθισμάτων. Τα συνήθη γευστικά ερεθίσματα συνδυάζονται κατά πολύ και με τα οσφρητικά ερεθίσματα=> γι’αυτο όταν είμαστε συναχωμένοι έχουμε διαφορετική αίσθηση για τη γεύση διαφόρων τροφών.
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. Το μεγαλύτερο σε έκταση όργανο του ανθρωπίνου σώματος είναι το δέρμα – καλύπτει όλη την εξωτερική επιφάνεια του σώματος «αποτελεί το όριο μεταξύ του εξωτερικού και εσωτερικού περιβάλλοντος». Το τριχωτό δέρμα διαθέτει σμηγματογόνους και ιδρωτοποιούς αδένες. Το δέρμα είναι προστατευτικό για τους υποκειμένους κίστους και αισθητήριο, γιατί διαθέτει υποδοχείς γενικών αισθήσεων.
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. Στιβάδες του δέρματος: Την επιδερμίδα. (ειδικά κύτταρα με χρωστική => μελανίνη) Το χόριο. [περιέχει αγγεία (ρύθμιση θερμοκρασίας), νεύρα, αδένες, ξεκινούν τρίχες- νύχια , λείους μυς (ορθοτήρες των τριχών)] Υποδόριο ιστό. υπάρχει άφθονο λίπος.
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. Αδένες του δέρματος Ιδρωτοποιούς αδένες Σμηγματογόνους αδένες Αποβάλλουν το λιπαρό τους έκκριμα (σμήγμα) στους θυλάκες των τριχών και στην επιφάνεια του δέρματος Παράγουν το ιδρώτα. Υπάρχουν 2-3 εκατομμύρια ιδρωτοποιοί αδένες. Συντελούν: (α) απομάκρυνση αχρήστων ουσιών. (β) ρύθμιση της θερμοκρασίας.
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. Το δέρμα επιτελεί διάφορες λειτουργίες, οι οποίες είναι: Η λειτουργία της αφής. Η αντίληψη των μεταβολών της θερμοκρασίας. Η αντίληψη του πόνου και της πιέσεως. Η προστασία των εσωτερικών οργάνων από εξωτερικές επιδράσεις. Η ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος. Η άδηλος αναπνοή. Η απέκκριση ιδρώτα και σμήγματος. Η αποθήκευση λίπους και νερού. Η παραγωγή βιταμίνης D.
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. Το δέρμα επιτελεί διάφορες λειτουργίες, οι οποίες είναι: 1) Η αφή. Πραγματοποιείται με τις άκρες των δακτύλων, οπού υπάρχουν ορισμένες θέσεις που ονομάζονται απτικά σημεία. Η αφή λειτουργεί μονό μετά από ελαφρά πίεση του αντικειμένου του οποίου την υφή θέλουμε να αντιληφθούμε =>η διέγερση αυτή μεταφέρεται με κεντρομόλος ίνες στο φλοιό του εγκεφάλου οπού και γίνεται αντιληπτή η αίσθηση της αφής. Οι τυφλοί αναπληρώνουν ως ένα σημείο την όραση τους με την υπέρμετρη ανάπτυξη της αφής. Έτσι μπορούν να αναγνωρίσουν την αξία ενός νομίσματος ψηλαφώντας το, η να αναγνωρίσουν ένα άνθρωπο ψηλαφώντας το πρόσωπο του.
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. 2) Η αντίληψη του πόνου. Υπάρχουν στο δέρμα τα σημεία του πόνου, δηλαδή οι απολήξεις των αισθητικών νευρών στο δέρμα. Οι απολήξεις αυτές δεν βρίσκονται στην επιδερμίδα αλλά βαθύτερα στο χόριο. Γι’αυτο και η επιδερμίδα δεν είναι ευαίσθητη στο πόνο. Ο πόνος είναι δυσάρεστος αλλά ας μην ξεχνάμε ότι αποτελεί πολύτιμο μηχανισμό του οργανισμού, ο οποίος μας ειδοποιεί ότι συμβαίνει κάτι σοβαρό και πρέπει να αντιμετωπιστεί.=> πρόληψη των χειροτέρων συνεπειών.
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. 3) Η αντίληψη των μεταβολών της θερμοκρασίας. Για την αίσθηση του θερμού υπάρχουν τα σωμάτια Ruffini. Για την αίσθηση του ψυχρού υπάρχουν οι κορύνες του Krause. Η διέγερση αυτών των σωματίων μεταβιβάζεται στο αντίστοιχο κέντρο του φλοιού του εγκεφάλου.
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. 4) Η αντίληψη της πίεσης. Οφείλεται στην ύπαρξη των απτικών σωματίων του Meissner. Ο μηχανισμός αντίληψης είναι ο ίδιος με τους μηχανισμούς αντίληψης του πόνου, του θερμού και του ψυχρού.
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. 5) Η προστασία των εσωτερικών οργάνων από εξωτερικές επιδράσεις. Το δέρμα είναι προστατευτικό κάλυμμα ολοκλήρου του σώματος, που εμποδίζει την είσοδο μικροβίων , βλαβερών χημικών ουσιών η ηλιακής ακτινοβολίας. Προλαμβάνει την αφυδάτωση. Αποτελεί ένα είδος ασπίδας απέναντι σε εξωτερικές μηχανικές επιδράσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τραυματισμό εσωτερικών οργάνων.
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. 6) Ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος. Στο δέρμα υπάρχουν πολλά τριχοειδή αγγεία. Όταν κάνει κρύο, τα αγγεία του δέρματος συστέλλονται και έτσι το αίμα περνάει με βραδύτερο ρυθμό => δεν χάνεται θερμότητα και δεν πέφτει η θερμοκρασία του σώματος. (το δέρμα γίνεται ωχρό). Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι υψηλή, τότε τα τριχοειδή του δέρματος διαστέλλονται => η θερμότητα αποβάλλεται μέσω του δέρματος προς το περιβάλλον ( το δέρμα γίνεται ερυθρό).
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. 7) Η άδηλος αναπνοή. Είναι η αναπνοή που γίνεται μέσω του δέρματος, δηλ. δερματική αναπνοή. 8) Η απέκκριση ιδρώτα και σμήγματος. Ο ιδρώτας βοηθά στην αποβολή αχρήστων προϊόντων του μεταβολισμού (ουρία, αμμωνία, κ.α), συμβάλει στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος και εμποδίζει την ανάπτυξη των μικροβίων. Το σμήγμα συμβάλλει στη διατήρηση της ελαστικότητας των τριχών και του δέρματος.
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. 9) Η αποθήκευση λίπους και νερού. Το υποδόριο λίπος χρησιμεύει ως θερμική μόνωση του σώματος, επειδή είναι κακός αγωγός της θερμότητας => προστατεύει από το κρύο γιατί εμποδίζει την αποβολή θερμότητας από το σώμα. Αυτός είναι και ο λόγος οπού οι παχύσαρκοι κρυώνουν λιγότερο από τους αδυνάτους. Αντίθετα, οι παχύσαρκοι ζεσταίνονται σε μεγαλύτερο βαθμό από τους λεπτούς, γιατί το υποδόριοι λίπος εμποδίζει την απώλεια θερμότητας. Αυτό το πρόβλημα εξισορροπείται ως ένα βαθμό με την εφίδρωση, η οποία είναι αυξημένη στους παχύσαρκους.
Το δέρμα –Αισθητήριο όργανο αφής, πιέσεως, πόνου, θερμοκρασίας. 10) Η παραγωγή βιταμίνης D. Το δέρμα περιέχει μια ουσία που ονομάζεται προβιταμίνη D , η οποία όταν έρθει σε επαφή με τις υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου μετατρέπεται στη βιταμίνη D . Η βιταμίνη D ονομάζεται και αντιρραχητική , είναι πολύ σημαντική για τη υγειά.