Αιμορραγικοί πυρετοί Γεωργία Βρυώνη Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ.

Παρουσίαση με θέμα: "Αιμορραγικοί πυρετοί Γεωργία Βρυώνη Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Αιμορραγικοί πυρετοί Γεωργία Βρυώνη Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

2 Τι είναι οι αιμορραγικοί πυρετοί (Viral Hemorrhagic Fever, VHF)  Σοβαρό πολυ-οργανικό σύνδρομο προκαλούμενο από διάφορους ιούς  Οξεία έναρξη με υψηλό πυρετό  Βλάβη του αγγειακού συστήματος →  Συμπτώματα σχετιζόμενα με αιμορραγίες  δέρμα – εσωτερικά όργανα  επιπεφυκίτιδα, πετέχειες, εκχυμώσεις  Σε ορισμένες περιπτώσεις υψηλή θνητότητα →  καταπληξία (πολλές φορές μη αναστρέψιμη)  με ή χωρίς οξεία αναπνευστική δυσχέρεια (ARDS)

3 Ποια τα αίτια των VHFs  RNA ιοί, μονής έλικας με φάκελο  Arenaviruses,  Bunyaviruses,  Filoviruses,  Flaviviruses  Henipahviruses  Ζωονόσοι: reservoir ζώο ή έντομο → μετάδοση  Συγκεκριμένη γεωγραφική κατανομή  Αγροτικές ή αναπτυσσόμενες χώρες (εκτός YF και DENG)  Αλλά: μετάδοση και από Α σε Α, και εκτός της ενδημικής περιοχής

4 Ταξινόμηση – υπεύθυνοι ιοί ArenavirusesBunyavirusesFilovirusesFlavivirusesHenipaviruses (Paramyxoviridae) LassaCrimean- Congo EbolaYellow feverNipah Junin Argentine HF HantavirusMarburgDengueHendra Machupo Bolivian HF Rift Valley fever Kyasanur Forest Disease Sabia Brazilian HF Omsk H.F. Guanarito Venezuelan HF Alkhurma

5 Κλινική εικόνα – σημασία ιστορικού  Σε μη ενδημικές περιοχές κατά το προηγούμενο διάστημα (περίοδο επώασης 3 ημ. – 4 εβδ.)  Ιστορικό ταξιδιού σε ενδημική περιοχή  Επαφή  με ασθενείς σε σοβαρή κατάσταση με πυρετό  με πιθανούς διαβιβαστές (π.χ. κρότωνες ή κουνούπια)  με ζώα ή προϊόντα τους (π.χ. αίμα ζώου, σώμα νεκρού ζώου, εκκρίματα τρωκτικών κλπ)  Είσοδο σε χώρους όπου μπορεί να βρίσκεται το υπόδοχο (π.χ σπήλαια με νυχτερίδες ή σπίτια με ποντίκια)  Συμμετοχή σε δραστηριότητες οι οποίες έφεραν τον ασθενή σε στενή επαφή με μολυσμένα άτομα (π.χ. τελετές κηδείας)  Για επαγγελματία υγείας: επαφή με αίμα και εκκρίματα ασθενή με VHF

6 Κλινική εικόνα  Πρόδρομα συμπτώματα: πυρετός κεφαλαλγία μυαλγίες, αρθραλγίες φαρυγγίτιδα ναυτία, έμετοι διάρροια  Αιμορραγικά συμπτώματα πετέχειες, επιστάξεις αιματουρία αιματέμεση μέλαινα διάχυτη ενδαγγειακή πήξη κυκλοφορική καταπληξία  Βραδυκαρδία  Προσβολή του ΚΝΣ – εγκεφαλοπάθεια (κακή πρόγνωση)  Φάση ανάρρωσης: παρατεταμένη Ισχυρή και προεξάρχουσα Νευρολογικές διαταραχές Αταξία Κώφωση κυρίως με πυρετό Lassa  Θνητότητα: ποικίλλει ( 0.5% στον Α.Π. του Omsk έως 90% στον Α.Π. Ebola- ορότυπος Ζαΐρ)

7 Κλινική εικόνα Maculopapular skin rash in Lassa fever Mild oral and nasal mucosal bleeding in Lassa fever Petechial rash in a patient with Crimean– Congo hemorrhagic fever. Soft and hard palate erythema in Lassa fever Ecchymoses in a patient with Crimean–Congo hemorrhagic fever

8 Αιμορραγία στους καθετήρες Αιματέμεση Αιμορραγία στα ούλα 8 Κλινική εικόνα

9 ArenavirusFilovirusBunyavirusFlaviHenipaviruses Lassa virus South America EbolaMarburgOld World hantavirus New World hantavirus Crimean– Congo Rift Valley Yellow fever Nipah virus Hendra virus Untreated case fatality (%) 2–201625–9020–901–1545–5010–501–220–5040%66% Cardiovascular system Thrombocytop.++++ ++++++++ Oozing++ +++ ++−++++++++ Petechiae−+++++ + Ecchymoses++ − Circulatory shock +++ Tissue edema++++++ Major hemorrhage ++++ +− + Central nervous system Encephalop.++++++−−+ Ataxia++++ Deafness++ Blindness+ Mood alteration +++++++++ Intracranial bleeding + Other major systems Renal−−+/− +++++ Pulmonary (ARDS) ++++++ + Hepatic+++++++++++

10 Κλινική εικόνα  Πρωτεϊνουρία  Λευκοπενία και μετά αύξηση - ειδικά ουδετεροφίλων (Δ/δ από βακτηριακή λοίμωξη)  Θρομβοπενία – διαταραχή λειτουργικότητας PLT  ↑ χρόνου aPTT και ↓ ινωδογόνου (ανάλογα με το στάδιο και τη σοβαρότητα της λοίμωξης)  ↑ τρανσαμινασών  AST (SGOT)/ ALT (SGPT) → 11:1  Δ/δ από ηπατίτιδα  Πρόγνωση λοίμωξης  Χολερυθρίνη κ.φ.  Εκτός από YF (ίκτερος)

11  Άμεση ανίχνευση Ιού (Η.Μ.) Αντιγόνου Κυτταροκαλλιέργεια Γενετικού υλικού  RT-PCR  Real time-PCR  Έμμεση ανίχνευση αντισωμάτων ειδικών IgM 4Χ  ειδικών IgG Εργαστηριακή διάγνωση Α.Π. από αίμα, ούρα, ΕΝΥ, εκκρίματα, ιστοί σε BSL4 Εργαστηριακή διάγνωση Α.Π. από αίμα, ούρα, ΕΝΥ, εκκρίματα, ιστοί σε BSL4 Πιθανά μη ανιχνεύσιμα έως και 2η εβδ Σε θανατηφόρες περιπτώσεις μη παραγωγή Abs Πιθανά μη ανιχνεύσιμα έως και 2η εβδ Σε θανατηφόρες περιπτώσεις μη παραγωγή Abs Αδρανοποίηση δείγματος (ορός / ολικό αίμα) γ-ακτινοβολία ή θέρμανση στους 60°C για 30 min Αδρανοποίηση δείγματος (ορός / ολικό αίμα) γ-ακτινοβολία ή θέρμανση στους 60°C για 30 min Δυνατόν παραλλαγή του ιού:  ιός μη ανιχνεύσιμος με κοινά αντιδραστήρια και primers. Δυνατόν παραλλαγή του ιού:  ιός μη ανιχνεύσιμος με κοινά αντιδραστήρια και primers.

12 Arenaviruses Lassa virusJunin, Machupo, Sabia, Guanarito Geography West AfricaSouth America, North America Primary source of infection Rodent (Mastomys natalensis) Rodent (Calomys, Zygodontomy ssp.) Transmission Nosocomial Rodent to human / person to person Rodent to human Risk factors Close contact Mastomys rural West Africa; close contact infected persons Contact rodents in circumscribed agricultural areas South America, possibly North America Treatment Responds to ribavirin when treated early Junin responds to immune plasma given early; all may respond to ribavirin Vaccine DNA and recombinant Vesicular Stomatis Virus (rVSV) vaccines under evaluation in animal models. Development of human vaccine possible Attenuated vaccine to Junin virus has greatly reduced cases in Argentina; no vaccine available for others 100,000 to 300,000 cases 5,000 deaths in West Africa each year. 100,000 to 300,000 cases 5,000 deaths in West Africa each year.

13 Filoviruses EbolaMarburg Geography Central and West AfricaEast and Central Africa Primary source of infection Bats Transmission Nosocomial; possibly reservoir to human; person to person; also infected great apes and possibly monkeys can transmit to humans Risk factors Close contact with infected blood or secretions from infected persons; environmental risk unknown (possibly caves for Marburg) Treatment No currently approved treatment; does not respond to ribavirin; several therapeutics under efficacy testing in animal models Vaccine rVSV and adenovirus vaccine platforms have demonstrated efficacy in nonhuman primates rVSV adenovirus vaccine, VEE replicon and virus-like particle vaccine platforms have demonstrated efficacy in nonhuman primates

14 Ebola Virus  Ζωονόσος – Νυχτερίδες, φυσική δεξαμενή του ιού  Μεταδίδεται και σε άλλα άγρια ζώα μέσω νυχτερίδων και από αυτά στον άνθρωπο

15 Filoviruses EbolaMarburg Geography Central and West AfricaEast and Central Africa Primary source of infection Possibly bats Transmission Nosocomial; possibly reservoir to human; person to person; also infected great apes and possibly monkeys can transmit to humans Risk factors Close contact with infected blood or secretions from infected persons; environmental risk unknown (possibly caves for Marburg) Treatment No currently approved treatment; does not respond to ribavirin; several therapeutics under efficacy testing Vaccine rVSV and adenovirus vaccine platforms have demonstrated efficacy in nonhuman primates rVSV adenovirus vaccine, VEE replicon and virus-like particle vaccine platforms have demonstrated efficacy in nonhuman primates

16 Ανίχνευση του Ebola σε διαφορετικά σωματικά υγρά στον άνθρωπο

17 Ιαιμία 3 IgM ELISA IgM 010 IgG IgM: μέχρι 3 – 6 μήνες ELISA IgG IgG: 3 – 5 χρόνια ή περισσότερο (μόνιμη ανοσία?) Ημέρες μετά την έναρξη των συμ π τωμάτων RT-PCR Σημαντική πληροφορία: Ημερομηνία έναρξης συμπτωμάτων Πυρετός EVD: Διαγνωστικές Δοκιμασίες

18  Δεν υπάρχει ενδεδειγμένη ειδική θεραπεία ή χημειοπροφύλαξη για τον Ebola  Η Ribavirin δεν έχει in-vitro ή in-vivo δράση στον Ebola  Θεραπείες σε εξέλιξη με περιορισμένα κλινικά δεδομένα Υπεράνοσος Ορός Φάρμακα o ZMapp – 3 αντι-human mouse μονοκλωνικά αντισώματα o Tekmira – λιπιδικά νανοσωματίδια με μικρά interfering RNA o Favipiravir – αναστολέας RNA-εξαρτώμενης RNA πολυμεράσης  Εμβόλια– σε κλινικές δοκιμές Ανασυνδυασμένος Αδενοϊός χιμπατζήδων με γονίδια Ebola Ανασυνδυασμένος Εξασθενημένος Vesicular Stomatitis Virus με γονίδια Ebola Θεραπείες που δοκιμάζονται για την EVD References: 1 Huggins, JW et al. Rev Infect Dis 1989; 2 Jarhling, P et al. JID 2007; 3 Mupapa, K et al. JID 1999 S18; 4 Olinger, GG et al. PNAS 2012; 5 Dye, JM et al. PNAS 2012; 6 Qiu, X et al. Sci Transl Med 2013; 7 Qiu, X et al. Nature 2014; 8 Geisbert, TW et al. JID 2007; 9 Geisbert, TW et al. Lancet 2010; 10 Kobinger, GP et al. Virology 2006; 11 Wang, D et al. J Virol 2006; 12 Geisbert, TW et al. JID 2011; 13 Gunther et al. JID 2011; 14 Oestereich, L et al. Antiviral Res. 2014. GENEVA ¦ 31 JULY 2015 - Results from an interim analysis of the Guinea Phase III efficacy vaccine trial show that VSV-EBOV (Merck, Sharp & Dohme) is highly effective against Ebola

19 Bunyaviruses HantavirusCrimean–CongoRift Valley fever Geography WorldwideEurope, Asia, AfricaAfrica Primary source of infection Rodents; species depends on location Tick-borne (>27 species)Mosquito Transmission Rodent to human; human to human for Andes virus Nosocomial tick to human; possibly animal to human; possibly person to person Mosquito to human; possibly animal to human via blood Risk factors Contact with rodent or rodent urine in dust; laboratory Tick bites; contact with infected livestock; contact with blood or secretions from infected persons Mosquito bites rural Africa Treatment Ribavirin may be beneficial early; trial and current use in China; open-label trial in USA for acute pulmonary disease was inconclusive Sensitive to ribavirin; several published reports of successful case treatment Sensitive to ribavarin; limited data in monkeys; no human data Vaccine M gene DNA vaccine expressing glycoproteins 1 and 2 protects small animals from challenge and elicits neutralizing antibody in Rhesus monkeys; also formalin-inactivated vaccine but no trial data Killed vaccine available in Eastern Europe and China, but no published trials Attenuated vaccine for animals, none for humans

20 Νόσος ενδημική σε χώρες Αφρικής Μ. Ανατολής ΝΑ Ευρώπης (πρώην Σοβιετική Ένωση και Βαλκάνια) Κ. Ασίας

21 Ιός Crimean–Congo  Ο πιο ευρέως εξαπλωμένος γνωστός παράγοντας σοβαρού Α.Π.  Η γεωγραφική του κατανομή η πιο εκτενής μεταξύ των ιών που μεταδίδονται με κρότωνες (τσιμπούρια)  1o περιστατικό στην Ελλάδα (καλ. 2008) In the summer of 2008, the first case of Crimean–Congo haemorrhagic fever (CCHF) was observed in Greece. The laboratory diagnosis was established using nested RT-PCR and quantitative real-time RT-PCR Papa A et al. Clin Microbiol Infect 2010; 16: 843–847

22 Ελλάδα και CCHF  1611 human sera were prospectively collected along with data regarding possible risk factors for acquisition of infection, and tested for CCHF virus IgG antibodies by ELISA.  The overall seroprevalence was 4.2%, with significant differences among prefectures, ranging from 0 to 27.5%. Clin Microbiol Infect 2012; 18: E16–E19

23 Ελλάδα και CCHF  The causative virus belonged to the ‘‘Europe 1’’ clade, together with other pathogenic strains from Europe and Turkey.  Two CCHFV genetic lineages are present in Greece: ‘‘Europe 1’’ and ‘‘Europe 2’’, which contains the AP92 strain  The detection of AP92-like strains in R. bursa ticks and the detection of pathogenic strains in R. sanguineus ticks, combined with a high human seroprevalence, in the absence of recognized cases, makes the epidemiology of CCHF in Greece enigmatic Thessaloniki, Greece, from February 13 to 14, 2015 Antiviral Research 120 (2015) 57–65

24 Εργαστηριακή διάγνωση CCHF Swanepoel και συν: εργαστηριακά κριτήρια κακής πρόγνωσης με 90% πιθανότητα (τις πρώτες 5 ημέρες) Λευκά >=10 Χ 10⁹ / L Αιμοπετάλια <= 20 Χ 10⁹ /L, Aspartate aminotransferase (AST, SGOT) >=200 U/L, Alanine aminotransferase (ALT, SGPT) >=150 U/L, Activated partial thromboplastin time >= 60 sec ή Fibrinogen levels <=110 mg/dL. Swanepoel και συν: εργαστηριακά κριτήρια κακής πρόγνωσης με 90% πιθανότητα (τις πρώτες 5 ημέρες) Λευκά >=10 Χ 10⁹ / L Αιμοπετάλια <= 20 Χ 10⁹ /L, Aspartate aminotransferase (AST, SGOT) >=200 U/L, Alanine aminotransferase (ALT, SGPT) >=150 U/L, Activated partial thromboplastin time >= 60 sec ή Fibrinogen levels <=110 mg/dL.

25 Bunyaviruses HantavirusCrimean–CongoRift Valley fever Geography WorldwideEurope, Asia, AfricaAfrica Primary source of infection Rodents; species depends on location Tick-borne (>27 species)Mosquito Transmission Rodent to human; human to human for Andes virus Nosocomial tick to human; possibly animal to human; possibly person to person Mosquito to human; possibly animal to human via blood Risk factors Contact with rodent or rodent urine in dust; laboratory Tick bites; contact with infected livestock; contact with blood or secretions from infected persons Mosquito bites rural Africa Treatment Ribavirin may be beneficial early; trial and current use in China; open-label trial in USA for acute pulmonary disease was inconclusive Sensitive to ribavirin; several published reports of successful case treatment Sensitive to ribavarin; limited data in monkeys; no human data Vaccine M gene DNA vaccine expressing glycoproteins 1 and 2 protects small animals from challenge and elicits neutralizing antibody in Rhesus monkeys; also formalin-inactivated vaccine but no trial data Killed vaccine available in Eastern Europe and China, but no published trials Attenuated vaccine for animals, none for humans

26 Bunyaviruses HantavirusCrimean–CongoRift Valley fever Geography WorldwideEurope, Asia, AfricaAfrica Primary source of infection Rodents; species depends on location Tick-borne (>27 species)Mosquito Transmission Rodent to human; human to human for Andes virus Nosocomial tick to human; possibly animal to human; possibly person to person Mosquito to human; possibly animal to human via blood Risk factors Contact with rodent or rodent urine in dust; laboratory Tick bites; contact with infected livestock; contact with blood or secretions from infected persons Mosquito bites rural Africa Treatment Ribavirin may be beneficial early; trial and current use in China; open-label trial in USA for acute pulmonary disease was inconclusive Sensitive to ribavirin; several published reports of successful case treatment Sensitive to ribavarin; limited data in monkeys; no human data Vaccine M gene DNA vaccine expressing glycoproteins 1 and 2 protects small animals from challenge and elicits neutralizing antibody in Rhesus monkeys; also formalin-inactivated vaccine but no trial data Killed vaccine available in Eastern Europe and China, but no published trials Attenuated vaccine for animals, none for humans

27 Hantaviruses  >30 διαφορετικά είδη  >=½ πρόκληση νόσου στον άνθρωπο  Hemorrhagic Fever Renal Syndrome (HFRS): Ευρώπη και Ασία  Hantaan (HTNV)  Dobrava/Belgrade (DOBV)  Seoul (SEOV)  Puumala (PUUM)  Hantaviruses (cardio) Pulmonary Syndrome (HPS): Αμερική  Sin Nombre (SNV)  Andes (από Α σε Α)  Όχι νόσο: Prospect Hill (PH), Thailand (THAI), Thottapalayam (TPM), Kabarovsk (KBR), Tula (TUL), Topografov (TOP)  2 νέοι ιοί από Αφρική (Klempa B, 2006 & 2007, Emerg Infect Dis) Papa, 2006, Emerg Infect Dis, 12: 1015; Papa, 2001, Eur J Epidemiol, 17:189

28 Reported clinical cases of Hantavirus infections/year since 2000 Watson DC et al. Crit Rev Microbiol, 2013 Hemorrhagic Fever Renal Syndrome Hantaviruses Pulmonary Syndrome

29 Μετάδοση  ΗΤΝ  SEO  DOB  Saaremaa  SN Υποοικογένεια Murinae Γένη Apodemus & Rattus Οικογένεια Muridae Υποοικογένεια Arvicolinae Γένη Clethrionomys & Microtus  PUU  PH Υποοικογένεια Sigmodontinae Γένη Peromyscus, Sigmodon, Oligoryzomys…. A. flavicolis (yellow-necked mouse) Βαλκάνια A. agrarius (striped field mouse) Κ.-Α. Ευρώπη A. flavicolis (yellow-necked mouse) Βαλκάνια A. agrarius (striped field mouse) Κ.-Α. Ευρώπη A. agrarius (striped field mouse) Εσθονία Α. panticus (Caucasian wood m.) Ρωσία A. agrarius (striped field mouse) Εσθονία Α. panticus (Caucasian wood m.) Ρωσία C. glareolus (red bank vole) B. Ευρώπη Nephropathia epidemica (<1% θνητ.) C. glareolus (red bank vole) B. Ευρώπη Nephropathia epidemica (<1% θνητ.) Papa, 2001, Eur J Epidemiol 17: 189; Klepma, 2008 Emerg Infect Dis 14: 617

30 Μετάδοση Klepma, 2008 Emerg Infect Dis 14: 617 DOBV-A.flavicolis DOBV-A.panticus DOBV-A.agrarius DOBV-Af Λοιμογόνος δύναμη: Saaremaa<DOBV-Aa<DOBV-Ap<DOBV-Af Λοιμογόνος δύναμη: Saaremaa<DOBV-Aa<DOBV-Ap<DOBV-Af

31 31

32 8/5/2009Λοιμώδη νοσήματα με ιδιαιτερότητες στον Ελλαδικό χώρο 32 Ελλάδα: Apodemus flavicolis (87% of captures) Νευροκόπι: 13% (+)

33 Κλινική εικόνα

34 Bunyaviruses HantavirusCrimean–CongoRift Valley fever Geography WorldwideEurope, Asia, AfricaAfrica Primary source of infection Rodents; species depends on location Tick-borne (>27 species)Mosquito Transmission Rodent to human; human to human for Andes virus Nosocomial tick to human; possibly animal to human; possibly person to person Mosquito to human; possibly animal to human via blood Risk factors Contact with rodent or rodent urine in dust; laboratory Tick bites; contact with infected livestock; contact with blood or secretions from infected persons Mosquito bites rural Africa Treatment Ribavirin may be beneficial early; trial and current use in China; open-label trial in USA for acute pulmonary disease was inconclusive Sensitive to ribavirin; several published reports of successful case treatment Sensitive to ribavarin; limited data in monkeys; no human data Vaccine M gene DNA vaccine expressing glycoproteins 1 and 2 protects small animals from challenge and elicits neutralizing antibody in Rhesus monkeys; also formalin-inactivated vaccine but no trial data Killed vaccine available in Eastern Europe and China, but no published trials Attenuated vaccine for animals, none for humans Korean “Hantavax” στο πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας

35 FlavivirusesHenipaviruses Yellow feverNipahHendra Geography South America, AfricaMalaysia, SingaporeAustralia Primary source of infection Mosquito-borne (Aedes and Hemogogusspp.) Unknown; possibly bats Transmission Mosquito to human (human reservoir in outbreaks) Contact with infected pigs, bats, or materials contaminated with secretions from infected bats Contact with infected horses Risk factors Mosquito bites rural West Africa and South American rainforests Close contact infected blood or secretions from infected animals or persons Treatment No therapy; does not respond to ribavirin No currently approved treatment Vaccine Live attenuated vaccine since 1940s; one of the most effective vaccines ever No currently approved vaccine

36 FLAVIVIRIDAE  Μεταδίδονται με:  κουνούπια ή  κρότωνες Ενδιάμεσοι ξενιστές τα κουνούπια:  Ιός του κίτρινου πυρετού  Ιός του Δάγκειου πυρετού  Ιός του Δυτικού Νείλου  Ιός της εγκεφαλίτιδας St. Louis  Ιός της Ιαπωνικής εγκεφαλίτιδας  Ιός Usultu  Ιός της εγκεφαλίτιδας Murray Valley (MVE)

37  Πριν από 1970: επιδημίες σε μόνο 9 χώρες.  Σήμερα: > 100 χώρες ενδημικές σε Αμερική, Αφρική, Α. Μεσόγειο, ΝΑ Ασία και Δ. Ειρηνικό.  Αμερική, ΝΑ Ασία, Δ. Ειρηνικός: μεγαλύτερη προσβολή (> 2.3 εκατ. περιστατικά το 2010).  Επέκταση σε νέες περιοχές και πιο σοβαρές επιδημίες.  Απειλή για Ευρώπη:  Πρώτη φορά τοπική μετάδοση σε Κροατία και Γαλλία το 2010  Εισαγόμενη επιδημία σε νησιά Madeira της Πορτογαλίας το 2012.  Περιστατικά σε Φλόριντα (USA) και επαρχία Yunnan στην Κίνα το 2013. Δάγκειος πυρετός Countries or areas at risk of dengue transmission worldwide, 2012

38 Δάγκειος και Ελλάδα  Η σημαντικότερη επιδημία Δάγκειου Αιμορραγικού πυρετού στις Μεσογειακές χώρες Ελλάδα  στην Ελλάδα την περίοδο 1927- 1928 με 1.000.000 κρούσματα και 3.000 νεκρούς (κυρίως Αθήνα - Θεσσαλονίκη) Δελτίο ΕΜΕ 2010; 55 (5): 413-8

39 Μετάδοση Δάγκειου - Μετάδοση Δάγκειου - αλλαγή είδους κουνουπιού Μετάδοση μέσω κουνουπιών Aedes που ενδημούν σε δοχεία γεμάτα με νερό. Aedes aegypti Σπανιότερα το Aedes albopictus Μετάδοση μέσω κουνουπιών Aedes που ενδημούν σε δοχεία γεμάτα με νερό. Aedes aegypti Σπανιότερα το Aedes albopictus Tiger Mosquito www.keelpno.gr

40 Κλινική εικόνα  Στις περισσότερες περιπτώσεις η λοίμωξη είναι ασυμπτωματική ή ελαφράς συμπτωματολογίας  Υπάρχουν δυο κλινικές μορφές:  O πρωτοπαθής κλασσικός δάγγειος πυρετός και  Ο δευτεροπαθής δάγγειος αιμορραγικός πυρετός, που συχνά οδηγεί σε σύνδρομο καταπληξίας (shock). Δάγγειος αιμορραγικός πυρετός και σοκ εμφανίζονται πιο συχνά σε ασθενείς που μολύνθηκαν πρόσφατα με διαφορετικό ορότυπο.

41 Diffuse macular recovery rash in an adult patient with dengue. The rash may appear between 3 and 6 days after fever onset. Note the ‘islands’ of normal skin surrounded by erythematous skin. Hematoma in a patient with severe dengue. The combination of increased vascular fragility, platelet dysfunction /thrombocytopenia and coagulation disorders is believed to explain hemorrhagic manifestations in dengue.

42 Ταχεία διάγνωση  Ανίχνευση Ag Palacios G et al, EID, 2006:12,692 Ebola Zaire virus (ZEBOV), Ebola Sudan virus (SEBOV), MARV, LASV, RVFV, CCHFV, Hantaan virus (HNTV), Seoul virus (SEOV), YFV, and KFDV  PCR  NS1 Ag Δάγκειου  Ταχεία: 15 min  Ευαισθησία: 92.3%  IgG (+): 86.7%  IgG (-): 97.3%  Ειδικότητα: 100%

43 Εμβόλιο για Δάγκειο  6 υποψήφια εμβόλια σε κλινική μελέτη.  Το σε πιο προχωρημένη φάση (Κλινική Φάση ΙΙΙ): ζωντανό εξασθενημένο τετραδύναμο σε 3 δόσεις 0/6/12 μήνες  Sanofi Pasteur (CYD-TDV)  The primary analyses from two large Phase III trials of CYD in Asia (CYD14) and Latin America (CYD15) and a smaller Phase IIb trial in Thailand (CYD23/57) were published previously. Together, these trials included over 35,000 participants aged 2 to 16 years and continue to generate important data to understand the performance of CYD

44  Επιδημιολογία  Σαουδική Αραβία  1 η : 1994 σε αίμα κρεοπώλη  πρόβατο της πόλης Alkhumra, επαρχία Μέκκας  ~ 40 περιστατικά  Πιθανή υποδήλωση  Επιδημιολογία  Σαουδική Αραβία  1 η : 1994 σε αίμα κρεοπώλη  πρόβατο της πόλης Alkhumra, επαρχία Μέκκας  ~ 40 περιστατικά  Πιθανή υποδήλωση Alkhurma Hemorrhagic Fever  Οικογένεια Flavivirus  zoonotic virus  ποικιλία Kyasanur Forest Disease (KFD)  Μετάδοση μέσω κρότωνα (tick-borne virus)  soft tick Ornithodoros savignyi  hard tick Hyalomma dromedari

45 Κλινική εικόνα – εργαστηριακά ευρήματα Συμπτώματα - Σημεία Εργαστηριακά ευρήματα  Επώαση: 2-4 days,  Μη ειδικά συμπτώματα (ως γρίπη)  Πυρετός, ανορεξία, κακουχία, διάρροια και έμετοι  2 η φάση με νευρολογικά και αιμορραγικά συμπτώματα  Πολυ-οργανική ανεπάρκεια → θάνατος  Θνητότητα: 1-20%  Όχι χρόνια συμπτώματα μετά ανάρρωση  Ελαφριές μορφές (όχι ανάγκη νοσηλείας)  Θρομβοκυττοπενία  Λευκοπενία  ↑ ηπατικών ενζύμων Διάγνωση: 1.Μοριακή σε πρώιμα στάδια 2.Ορολογική (ELISA) * Προσοχή διασταυρούμενες με Crimean-Congo Hemorrhagic fever (CCHF) και Rift Valley fever (RVF),

46 Πρόληψη – μέτρα προφύλαξης  Έλεγχος  υποδόχων - διαβιβαστών  Αποφυγή επαφής με  υπόδοχα – διαβιβαστές  ασθενείς ή εκκρίματα  Τήρηση οδηγιών  μέτρων προστασίας  λήψης - μεταφοράς δειγμάτων ΙοίΠηγή μετάδοσης Arenaviridae Junin (Α.Π. Αργεντινής)Τρωκτικά Machupo (Α.Π. Βολιβίας)Τρωκτικά Sabia (Α.Π. Βραζιλίας)Τρωκτικά Guanarito (Α.Π. Βενεζουέλας)Τρωκτικά Lassa (Π. Lassa)Τρωκτικά Bunyaviridae Crimean- Congo H.F. (Κριμαϊκός Α.Π.)Κρότωνες Hantavirus (Α.Π. με νεφρικό σύνδρομο)Τρωκτικά Rift Valley fever (Π. Κοιλάδας του Rift)Κουνούπια Filoviridae EbolaΝυχτερίδες MarburgΝυχτερίδες Flaviviridae Kyasanur Forest Disease (Π. του δάσους Kyasanur)Κρότωνες Omsk H.F. (Α.Π. Omsk)Κρότωνες Yellow Fever (Κίτρινος Πυρετός)Κουνούπια Dengue (Δάγκειος πυρετός)Κουνούπια

47