ΜΟΛΥΒΔΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ Λέκτορας Δικαστικής Τοξικολογίας

Παρουσίαση με θέμα: "ΜΟΛΥΒΔΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ Λέκτορας Δικαστικής Τοξικολογίας"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΜΟΛΥΒΔΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ Λέκτορας Δικαστικής Τοξικολογίας
Εργαστήριο Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ

2 Χρήσεις Κατασκευή μολυβδοσωλήνων Κατασκευή συγκολλητικών κραμάτων
Παρασκευή θειικού οξέος Παρασκευή χρωμάτων, βερνικιών, μελάνης, καλωδίων, συσσωρευτών αυτοκινήτων, πλαστικών, βλημάτων Παρασκευή κρυστάλλων Επικάλυψη καλωδίων, κεραμικών

3 Έκθεση σε Pb Ρυπασμένος αέρας, έδαφος, νερό Ρυπασμένα τρόφιμα και ποτά
Μη επαγγελματικές δραστηριότητες (κάπνισμα, ζωγραφική, κυνήγι, ψάρεμα) Επαγγελματική έκθεση Separate bullet on soil near mining/smelting? Water? 3

4 Pb στην ατμόσφαιρα Σύνηθες φορτίο μολύβδου 1-2μg/m3
Φυσικές πηγές (24 χιλ. τόνοι) Ανθρώπινες δραστηριότητες (700 χιλ. τόνοι) Εθνικοί οδοί Ρυπασμένες πηγές 4

5 Pb στο νερό Ρύπανση μέσω Μολύβδινων σωλήνων Μπρούτζινων βρυσών
Κολλήσεων σωλήνων ή σκευών Όρια W.Η.Ο - < 100μg/l ΕΟΚ <50μg/l Ρυπασμένες πηγές Μέχρι και 1.850μg/l 2.595 δείγματα - 1,4% > 50μg/l. Μέγιστο 640μg/l

6 Pb στο έδαφος Κυρίως από βροχοπτώσεις Ύπαρξη μεταλλεύματα
Καύση βενζίνης Χρήση χρωμάτων Όριο στο έδαφος: 100μg/g εδάφους Όριο σε φυτά: 6-10mg/Kg ξηρού βάρους 6

7 Pb στα τρόφιμα ή τα ποτά Σιτία (όλα τα είδη από παρασκευή, συντήρηση και φύλαξη) Μικτή διατροφή - Μ. Ο. 9,43μg/kg/d Εμφιαλωμένες τροφές - Μ. Ο. 35μg/l Μητρικό γάλα – 6-59μg/l Κονσερβοποιημένες τροφές - Μ. Ο. 202μg/l Κομμάτια μπογιάς τοίχου μέχρι και μg/g Άρτος Βούτυρο Νερό Οινοπνευματώδη ποτά (ρακί, τσίπουρο) Θηράματα

8 Δηλητηριάσεις σε παιδιά
Χωματοφαγία Σκόνη στο εσωτερικό οικείων CPb σε παιδιά είναι αντιστρόφως ανάλογο της απόστασης μεταλλείο-οικεία

9 Επαγγελματική έκθεση Εργάτες εργοστασίου κατασκευής μπαταριών αυτοκινήτων. Εργάτες εργοστασίων κατασκευής καλωδίων. Εργάτες κατασκευής γυαλιού και κρυστάλλων. Εργάτες κατασκευής σκαγιών. Κοσμηματοπώλες. Εργάτες χυτηρίων μολύβδου. Εργάτες, λείανσης και στίλβωσης μετάλλων. Ζωγράφοι.

10 Επαγγελματική έκθεση Εργάτες παρασκευής χρωμάτων, βερνικιών
Εργάτες κατασκευής σωλήνων Εργάτες επικάλυψης και διακόσμησης κεραμεικών Κατασκευαστές τυπογραφικών στοιχείων Συγκολλητές μετάλλων Κατασκευαστές χρωματιστών γυαλιών

11 Απορρόφηση Από το γαστρεντερικό σύστημα
Δίαιτα (έλλειψη Ca, Fe, Zn, Se). Ηλικία - Ενήλικες % Παιδιά % Από το αναπνευστικό σύστημα Όταν σωματίδια είναι <1μΜ τότε 50-70% απορροφούνται Από το δέρμα Ανόργανες ενώσεις  απορρόφηση Οργανικές ενώσεις  απορρόφηση

12 Μετακίνηση Pb στο ανθρώπινο σώμα
Διατροφή + ατμόσφαιρα  Σταθερό κλάσμα Ευκίνητο κλάσμα Οστά  αίμα  μαλακοί ιστοί     ούρα χολή, τρίχες, ιδρώτας, νύχια

13 Απέκκριση παιδιά  στα κόπρανα  στα ούρα
παιδιά  στα κόπρανα  στα ούρα ενήλικες  στα κόπρανα  στα ούρα 8% από τρίχες, νύχια και ιδρώτα ημερήσια απέκρισση ενήλικα: 500μg T1/2: περίπου 1 μήνας

14 Τοξική δράση Δέσμευση σουλφυδρυλομάδων πρωτεϊνών
Αδρανοποίηση ή αναστολή ορισμένων ενζυμικών συστημάτων Μικρή αύξηση δόσης επιφέρει σημαντική αύξηση επιπέδων μολύβδου Μέση θανατηφόρος δόση: 0.5-1g

15 Επίδραση του Pb στο αιμοποιητικό
Αφορά σχεδόν αποκλειστικά την ερυθρά σειρά, όχι λευκά και αιμοπετάλια Α) Βράχυνση του χρόνου ζωής των ερυθρών αιμοσφαιρίων αυξημένη ωσμωτική αντίσταση αναστολή της Na-K-ATPάσης Β) Αναστολή σύνθεσης της αιμοσφαιρίνης

16 Επίδραση Pb στη βιοσύνθεση της αίμης
Φυσιολογική οδός Κύκλος Krebs  δ-ALA αύξηση στο πλάσμα μg/ml και στα ούρα ≥0.5 mg/dl [ Pb]αίμα>10μg/dl   αναστολή αφυδρογονάσης δ- ALA-D Πορφοχολινογόνο Ουροπορφυρινογόνο ΙΙΙ Pb   καταστολή της οξειδάσης Κοπροπορφυρινογόνο ΙΙΙ αυξημένη απέκκριση  κοπροπορφυρίνης στα ούρα Πρωτοπορφυρινογόνο ΙΧ Πρωτοπορφυρίνη ΙΧ συσσώρευση στα ερυθρά (FEP) Pb   αναστολή συνθετάσης της αίμης Αίμη

17 Αύξηση σιδήρου στον ορό
Αδυναμία σύνδεσης Fe στο δακτύλιο PP ΡΡ αντί αίμης στο μόριο αιμοσφαιρίνης Τα ερυθρά με ΡΡ ενώνονται με Zn προς ZnPP Ο μυελός των οστών αυξάνει το ρυθμό παραγωγής ερυθροκυττάρων με συνέπεια: Παραγωγή άωρων δικτυοερυθροκυττάρων Παραγωγή εστιγματισμένων ερυθρών

18 Επίδραση Ρb στο νευρικό σύστημα
Περιφερική νευρίτιδα (πτώση καρπού) Εγκεφαλοπάθεια πιο συχνή με συμπτώματα αδεξιότητας, λήθαργου, αϋπνίας, ανησυχίας, ευερεθιστότητας, σπασμούς και κώμα Αύξηση πίεσης ΕΝΥ, πολλαπλασιασμό νευρογλοιακών κυττάρων, νευρωνική εκφύλιση Σε βαρειές περιπτώσεις εγκεφαλικό οίδημα και κυτταρική υποξία Σε παιδία ακόμα και σε χαμηλές συγκεντρώσεις: δυσκολία μάθησης, διαταραχές στο χαρακτήρα, ελάττωση προσοχής και ευφυίας (δείκτη IQ ακόμη και μέσα σε ανεκτές συγκεντρώσεις)

19 Επίδραση στο ουροποιητικό σύστημα
Διαταραχές σωληναριακής επαναρρόφησης γλυκόζης, φωσφωρικών, αμινοξέων, διττανθρακικών και ουρικού οξέος. Κυρίως σε παιδιά Μη αναστρέψιμη νεφρίτιδα – βαρειά ίνωση, εκφυλιστικές αλλοιώσεις, σκλήρυνση αγγείων Αύξηση ουρίας, ουρικού οξέος Πρωτεινουρία, γλυκοζουρία, αμινοξυουρία, φωσφατουρία Επίδραση στην αναπαραγωγή Γυναίκες: Αυξημένο % αποβολών και θνησιγενών νεογνών, αμηνόρροια, δυσμηνόρροια Άνδρες : Ολιγοσπερμία, ασθενοσπερμία και τερατοσπερμία Επίδραση στο καρδιαγγεικό σύστημα Όταν διπλασιάζεται η [Pb] στο αίμα αυξάνεται η συστολική πίεση από 1-3 mmHg.

20 Κλινική εικόνα οξείας δηλητηρίασης
Μεταλλική και στυφή γεύση, αίσθημα δίψας Αίσθημα καύσου στο στόμα, φάρυγγα και οισοφάγο Ήπιος πόνος στο στόμαχο, ναυτία, έμετος Εμέσματα λευκής και στη συνέχεια πρασινωπής χροιάς Έντονοι κοιλιακοί πόνοι Κενώσεις μαύρου χρώματος, σπανιότερα δυσκοιλιότητα Σπανίως εμφανίζεται ίκτερος Ασθενής σφυγμός, ωχρότητα, ολιγουρία Αιμωδίες άκρων Υπνηλία, παραλύσεις, «σβήσιμο» φωνής, λόξυγγα Κατάπτωση οργανισμού, κώμα, θάνατος (2η-5η ημέρα)

21 Κλινική εικόνα χρόνιας δηλητηρίασης
Απώλεια ορέξεως και βάρους, έμετοι, δυσκοιλιότητα ή διάρροια, ευερεθιστότητα και αναιμία Κοιλιακά άλγη, εμφάνιση κολικών Πόνοι στα άκρα και αρθρώσεις Αισθητικές διαταραχές των άκρων Παρυφή μολύβδου (χείλος ούλων, αυχένα οδόντων) Πτώση καρπού και του άκρου πόδα Διαταραχές εμμηνορυσιακου κύκλου + αποβολές Μη αναστρέψιμη νεφροπάθεια Εγκεφαλοπάθεια αύξηση πίεσης Αταξία, κατατονία, λήθαργος, τρόμος, σπασμοί και κώμα

22 Παρυφή Pb

23 Πτώση καρπού

24 Συμπτωματολογία σε επαγγελματική δηλητηρίαση

25 Διάγνωση δηλητηρίασης με Pb
Κλινικά διαγνωστικά κριτήρια Εκδηλώσεις γαστρεντερικού σωλήνα Εκδηλώσεις από το ΚΝΣ Εργαστηριακά διαγνωστικά κριτήρια

26 Εργαστηριακά διαγνωστικά κριτήρια
Από το αίμα Υπόχρωμη μικροκυτταρική αναιμία (Βασεόφιλη στίξη RBC’s) Ερυθρός φθορισμός των RBC’s στο υπεριώδες Ελεύθερη πρωτοπορφυρίνη στα ερυθρά, FEP (εκτίμηση χρόνιας έκθεσης) σε PbB ≥ 30μg/dl PbB (≥ 60μg/dl στα παιδιά, ≥ 80 στους ενήλικες) Αναστολή της ALA-D στον ορό (ο πιο ευαίσθητος δείκτης έκθεσης) ZnPP (εκτίμηση επίδρασης στο ΜΟ στους 4 μήνες) σε PbB ≥ 30-40μg/dl

27 Σχέση συγκέντρωσης FEP και συγκέντρωσης Pb του αίματος
Συγκέντρωση Pb στο αίμα (μg/dl) Συγκέντρωση FEP (μg/dl) <35 35 – 220 >220 <25 Φυσιολογική Ανεπάρκεια σιδήρου Ερυθροποιητική πρωτοπορφυρία 25 – 59 Ελάχιστο σωματικό φορτίο Pb Αυξημένο σωματικό φορτίο Pb Πολύ αυξημένο σωματικό φορτίο Pb >60 Δεν έχει παρατηρηθεί Πολύ αυξη-μένο σωματι-κό φορτίο Pb Δηλητηρίαση

28 Εργαστηριακά διαγνωστικά κριτήρια
Από τα ούρα Γλυκοζουρία, αμινοξυουρία Pb στα ούρα (σε δηλητηρίαση ≥80μg/l ούρα 24ώρου) Μέτρηση του δ-ALA στα ούρα (επαγγελματική έκθεση, πρέπει ≤5mg/l, σε δηλητηρίαση ≥19mg/l) Κοπροπορφυρίνη ούρων Cp (πρέπει ≤ 0.15mg/l σε ούρα 24ώρου, σε δηλητηρίαση ≥ 0.8mg/l) Pb στις τρίχες και στους οδόντες

29 Ακτινολογικά ευρήματα
Αυξημένη οστική πυκνότητα συζευγμένων χόνδρων μακρών οστών

30 Σχέση συγκεντρώσεων Pb του αίματος και ευρημάτων
Συγκέντρωση Pb αίματος (μg/dl) Κλινικά – Εργαστηριακά ευρήματα <10 Αναστολή της δ-ALAD 15 – 20 Αύξηση της πρωτοπορφυρίνης των ερυθροκυττάρων 25 – 40 Εναπόθεση Pb στα οστά 40 (έναρξη από 10 μg/dl) Αναιμία, αύξηση νεφρική απέκκριση της δ-ALA 40 και ίσως λιγότερο (ακόμα και από 5 μg/dl) Νευροψυχιατρικές μεταβολές και διαταραχές της αντίληψης 50 – 60 Περιφερικές νευροπάθειες 80 – 100 Συμπτώματα εγκεφαλοπάθειας

31 Πρόληψη Καλός αερισμός στο χώρο εργασίας
Εργασίες σε σύστημα εξαερισμού Το δάπεδο πρέπει να είναι ελαφρά υγρό Προσδιορισμός Pb στον αέρα (TLV-TWA ≤ 0.15mg/m3) Διαφώτιση εργαζομένων για τους κινδύνους έκθεσης Ατομικά μέτρα-Ιατρικά μέτρα

32 Ιατρικά μέτρα πρόληψης
Αναζήτηση βασεοφιλοστίκτων ερυθρών Περιοδικές εξετάσεις σε αίμα-ούρα: Αιμοσφαιρίνη και αιματοκρίτη Συγκέντρωση Pb αίματος και ούρων ZnPP των ερυθροκυττάρων ALA-D των ερυθροκυττάρων δ-ALA των ούρων Cp των ούρων

33 Αντίδοτα (Χηλικοί Παράγοντες)
BAL (διμερκαπρόλη) ελαιώδες διάλυμα, χορήγηση μόνο ΙΜ. Απομάκρυνση ενδοκυττάριου φορτίου με μόλυβδο. CaNa2EDTA χορήγηση ΙΜ ή ΙV σε συνδυασμό με BAL. Απομάκρυνση εξωκυττάριου φορτίου με μόλυβδο. Πενικιλλαμίνη χορήγηση από το στόμα σε συνδυασμό με BAL ή/και CaNa2EDTA. Απομάκρυνση μολύβδου από τα οστά.

34 Διμερκαπρόλη Έναρξη δράσης σε 30min
Απέκκριση μέσω της χολής σε 4-6 ώρες Δόση: 1η μέρα:12-24 mg/kg σε 3-6 δόσεις 2η μέρα ελάττωση δόσης 5-7 ημέρες, μετά διακοπή επανάληψη σχήματος

35 Διμερκαπρόλη Αντενδείξεις Ανεπιθύμητες ενέργειες
Άτομα με ηπατική ανεπάρκεια Άτομα με ανεπάρκεια G-6-PD Χορήγηση σιδήρου Ανεπιθύμητες ενέργειες Υπέρταση Ταχυκαρδία Ευερεθιστότητα Ανησυχία Ναυτία, εμετό Κεφαλαλγία Εφίδρωση Αίσθημα καύσου στο λαιμό, στα χείλη, στους οφθαλμούς Μυϊκούς σπασμούς Κοιλιακό άλγος Πυρετό

36 CaNa2EDTA Ανεπιθύμητες ενέργειες Σε συνδυασμό με BAL
Ενδομυικώς μαζί με λιδοκαίνη ή ενδοφλεβίως σε διάλυμα δεξτρόζης 1-2g την ημέρα σε 2 δόσεις, για 5 ημέρες Διακοπή για 2-3 ημέρες Επανάληψη σχήματος αν απαιτείται Πιστοποίηση καλής λειτουργίας των νεφρών Ανεπιθύμητες ενέργειες Κενώνει τις αποθήκες Zn στον οργανισμό

37 D-Πενικιλλαμίνη Αρχικά ¼ της δόσης (20-40mg/kg)
Αυξημένη δόση για 3-4 βδομάδες 4 δόσεις ημερησίως, 2 ώρες πριν το γεύμα Ανεπιθύμητες ενέργειες (ίδιες με αυτές της υπερευαισθησίας ατόμου στην πενικιλλίνη): Ερύθημα, λευκοπενία, ανορεξία, ναυτία, έμετο, ηωσινοφιλία, πρωτεϊνουρία, πυρετό, νεφροτοξικότητα

38 DMPS, DMSA Χορήγηση από το στόμα Μείωση τοξικότητας
Αύξηση αποτελεσματικότητας Αύξηση LD50 Ευρύ θεραπευτικό δείκτη DMSA < τοξικ. DMPS, ενδείξεις: για α) As, Hg κ.α. β) για παιδιά με Pb>45μg/dl γ) Ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες

39 Άλλα μέτρα αντιμετώπισης
Για την αντιμετώπιση οξείας εγκεφαλοπάθειας: μαννιτόλη φαινοβαρβιτάλη ή διαζεπάμη ψυχρά επιθέματα διάλυμα δεξτρόζης Ασκήσεις αποκατάστασης για την πτώση καρπού και άκρου ποδός

40 Υδράργυρος (Hg) και ενώσεις αυτού

41 Hg Γνωστός εδώ και 3.000 χρόνια
Αναφέρεται από τον Αριστοτέλη, Θεόφραστο, Πλίνιο και άλλους Κατά τον Μεσαίωνα: χρησιμοποιείται ως πανάκεια για την θεραπεία ασθενειών. Βάσει της λαμπερής του όψης του έδωσαν «μαγικές» ιδιότητες

42 Hg «Ο υδράργυρος είναι το θερμότερο, αλλά και το ψυχρότερο μέταλλο, ένας αληθινός γιατρός, ένας ύπουλος δολοφόνος, ένα πολύτιμο φάρμακο, ένα θανάσιμο δηλητήριο, ένας φίλος που μπορεί να σε κολακεύει και να σε ξεγελάει» (Woodall, 1639)

43 Περιβαλλοντική Ρύπανση
Minamata disease  καταλύτης HgCl2 Hg  μικροοργανισμοί CH3Hg  ψάρια άνθρωπος (1200 δηλητηριάσεις – ελαττωματικές γεννήσεις) Ιράκ σιτηρά  μυκητοκτόνα αλκυλ-Hg ψωμί (6000 δηλητηριάσεις, 500 θανατηφόρες)

44 Σήμερα περιγράφονται περισσότερες από 3000 εφαρμογές του Hg
Οδοντιατρική Αντισηπτικά Συσσωρευτές Χρώματα Βακτηριοκτόνα Βαρόμετρα Εκρηκτικά Ταρίχευση Βραστήρες Κατεργασία γούνας Βιομηχανία χαρτιού Όργ. βαθμονόμησης Παραγωγή μελάνης Γεωργία Καυστική σόδα Επεξεργασία δέρματος Πλυντήρια Κεραμικά Συντηρητικά ξύλων Μυκητοκτόνα Παράγωγα χλωρίου Υλικά για τατουάζ Ανιχν. Αποτυπωμάτων Παραγωγή Ανιχν. υπερύθρου Βινυλοχλωριδίου Μετρητές Ι ρεύματος Εξόρυξη Ag, Au Κοσμηματοποιία Λάμπες Λάμπες φθορίου-Neon Καθρέφτες Φωτογραφία Μανόμετρα Αρωματοποιία Θερμόμετρα Μπαταρίες Σήμερα περιγράφονται περισσότερες από 3000 εφαρμογές του Hg

45 Απορρόφηση Στοιχειακού Hg – αναπνευστικό, δέρμα
Οργανικές – γαστρεντερικό CH3-Hg, αναπνευστικό, δέρμα

46 Κατανομή Στοιχειακού Hg: έμβρυο, εγκέφαλο νεφρούς, ήπαρ, καρδιά
Άλατα Hg: Hg+→ Hg2+ σύνδεση με (-SH) νεφρούς, ήπαρ, σπλήνα, εγκέφαλο t1/2 40 έως 60 ημέρες Οργανικές – εγκέφαλο, έμβρυο, λιπώδη ιστό, CH3-Hg υψηλότερες συγκεντρώσεις αλκοξυ-αρυλ-Hg, αρυλ-Hg όπως ανόργανες με διάσπαση δεσμού Hg-C

47 Απέκκριση Στοιχειακό Hg – ούρα και κόπρανα
Οργανικές – χολή, εντρεροηπατική κυκλ. Συσσώρευση CH3-Hg στα ερυθρά

48 Αιτία Δηλητηριάσεων Τυχαίες (Wetterhahn) Αυτοκτονία - Εγκληματικές
Επαγγελματικές

49 Τοξικότητα μεταλλικός Hg άλατα Hg2+ >>> Hg+
HgCl2 0,15-0,2g – 1g θάνατος Ηg2Cl2 10πλάσια οργανικές ενώσεις Hg αρυλ-Hg όπως άλατα Hg2+ αλκοξυ-αλκυλ-Hg αλκυλ-Hg (CH3Hg, C2H5Hg) TLV-TWA: 0,025 mg/m3 αέρα για όλες εκτός από τα αλκυλ-Hg 0,01 mg/m3

50 Τοξική Δράση Hg2+, Hg+ Δέσμευση κυρίως –SH
 Αναστολή ενζυμικής δραστικότητας  Καθίζηση πρωτεϊνών, αναστολή πρωτεϊνοσύνθεσης Γαστρεντερικό – νέκρωση βλεννογόνου Νεφρούς – όργανο στόχος απόφραξη ουρ. σωληναρίων, μετατροπή εσπειραμένων σε διαβατή μεμβράνη  σωλην. επαναπορρόφηση διηθήματος  ουραιμία οξ. νεφρική ανεπάρκεια χρ. πρωτεϊνούρια έως νεφρωσικό σύνδρομο

51 Τοξική Δράση: στοιχειακού Hg, οργανικών ενώσεων
ΚΝΣ  αλλοιώσεις στον αιματοεγκεφαλικό φραγμό  εκφυλιστικές αλλοιώσεις αισθ. + κιν. νεύρων βλάβες σε παρεγκεφαλίδα Γαστρεντερικό – ήπιο ερεθισμό Αναπνευστικό – φλεγμονή, οίδημα των κυψελίδων, απόφραξη λόγω απολέπισης βρογχικού επιθηλίο, υποξαιμία

52 Κλινική εικόνα οξείας δηλητηρίασης
Hg2+ Hg+ - γαστρεντερικό, νεφρούς 1.Αρχική ή περίοδος προσβολής (1η-2η ημέρα) συμπτώματα από γαστρεντερικό εγκαύματα βλεννογόνων, φάρυγγα, γλώσσας, ούλων οίδημα της γλώσσας αιματηρό βήχα αναπνοή κοπιώδης σφυγμός αδύνατος εμφάνιση ανουρίας

53 Κλινική εικόνα οξείας δηλητηρίασης
2. Περίοδος Ακμής  γαστρεντερικών συμπτωμάτων φάρυγγα: αναπνοή δύσοσμη σιελόρροια έλκη σε βλεννογόνους νεφρούς: ανουρία επιτείνεται  ουρία,  κρεατινίνη,  Κ, ↓ Ca

54 Κλινική εικόνα οξείας δηλητηρίασης
3. Περίοδος διούρησης (2η-3η εβδομάδα) λύση ανουρίας βελτίωση στοματίτιδας 4. Τελική περίοδος πολυουρία, απίσχναση

55 Κλινική εικόνα χρόνιας δηλητηρίασης
Στοιχειακός Hg-Οργανικές ενώσεις Μακροχρόνια εισπνοή (>5 ετία)  [Hg] ατμοσφαιρικού αέρα Εξέλιξη με αργό ρυθμό (μέχρι και 18 χρόνια) Κατανάλωση τροφίμων με CH3Hg Γαστρεντερικό: στοματίτιδα, πτώση και αμαύρωση οδόντων, παρυφή, διάρροιες Δευτέρας

56 Υδραργυρίαση 1. α) Νευροψυχιατρικές διαταραχές (erethism)
ευσυγκίνητο, ευερέθιστο αϋπνία, ίλιγγους αδυναμία συγκέντρωσης, απώλεια μνήμης, κατάθλιψη, ψυχωσικό άγχος, ΝΦΔ β) άλλες νευρολογικές διαταραχές απώλεια γενικών αισθήσεων επώδυνες μυϊκές συσπάσεις

57 Υδραργυρίαση 2. Υδραργυρικός τρόμος (Hatter shakes)
μικρές συσπάσεις προσώπου-χειλέων, άνω-κάτω άκρων ταχύς τρόμος, εμφανίζεται και κατά την ανάπαυση παρακωλύει εκούσιες κινήσεις: άρθρωση, γραφή, βάδισμα Mad Hatter

58 Εμβρυοτοξική και Τερατογόνος Δράση
αυτόματες διακοπές κύησης δερματικές βλάβες (έκζεμα, εξελκώσεις) συγγενείς ανωμαλίες στο έμβρυο σοβαρή διανοητική καθυστέρηση αταξία, τρόμος υπερκινητικότητα ανωμαλίες στα άκρα, στραβισμό σπασμούς νευρομυϊκή παράλυση χημική συγγένεια αιμοσφαιρίνης με CH3Hg εμβρυϊκή αιμοσφαιρίνη >> μητρική αιμοσφαιρίνη

59 Διάγνωση Ιστορικό Κλινική εικόνα Συγκέντρωση Hg σε βιολογικά υγρά
CHg στο αίμα πρέπει να είναι <2μg/dl CHg στα ούρα πρέπει να είναι <25μg/l Αιματολογικός έλεγχος ΗΕΓ

60 Διάγνωση Ακτινογραφία γνάθων Οφθαλμολογικές και νευρολογικές εξετάσεις
Έλεγχος λειτουργίας νεφρών και ήπατος Ακτινογραφία θώρακος Πρόληψη + προσωπίδες με ενεργό C εμποτισμένο με Ι2

61 Δείκτες έκθεσης σε Hg CHg στο αίμα > 20-50μg/dl → δηλητηρίαση
CHg στα ούρα > 100μg/l → απομάκρυνση από το χώρο (για αλκυλ-παράγωγα > 30μg/dl) μέτρηση Hg στο πλάσμα και στα ερυθρά

62 Θεραπεία Οξείας δηλητηρίασης
εμετός, πλύση στομάχου, χορήγηση καθαρτικού αντίδοτα, διμερκαπρόλη (BAL) σε άλατα Hg 3-5 mg/kg/ 4 hrs επί 2 ημέρες Ι.Μ. 2,5-3 mg/kg/ 6 hrs επί 2 ημέρες Ι.Μ. 2,5-3 mg/kg/ 12 hrs επί 7 ημέρες Ι.Μ. Προσοχή:  BP, ταχυκαρδία Αντενδείξεις: ηπατικά νοσήματα, ανεπάρκεια G-6-PD και άτομα με θεραπεία Fe, ενώ συνιστάται σε αλλεργικούς σε πενικιλλίνη

63 Θεραπεία DMSA DMPS πενικιλλαμίνη per os mg κάθε 6 ώρες επί 2 εβδομάδες. Προσοχή υπερευαισθησία, νεφροτοξικότητα, αναιμία, θρόμβοκυττοπενία Όχι σε άτομα αλλεργικά σε πενικιλίνη

64 Αργίλιο (Al, αλουμίνιο)

65 Κυριότερες ενώσεις του Al - Χρήσεις
Al(OH)3 αντιόξινα Al2O3 αλουμίνα AlCl3 βιομηχανία πετρελαιοειδών, ελαστικών, συντηρητικό ξύλων, συστατικό αποσμητικών σώματος Al2(SO4)3 βαφική, κολλάρισμα χάρτου, αποκάθαρση ποσίμου ύδατος KAl(SO4)212H2O (στυπτηρία) προσθετικό, βαφική, βυρσοδεψία, χαρτοποιία, τυπογραφία

66 Τοξικοκινητική Απορρόφηση κυρίως από πνεύμονες
Συνδέεται στο αίμα με πρωτεΐνες Κιτρικά  απορρόφηση Al Κατανομή [Αl] στα οστά  αποθήκες; πνεύμονες, μύες Απέκκριση κυρίως από νεφρά, χολή

67 Τοξική δράση ημερήσια πρόσληψη από τροφές 10-100 mg ημερησίως
πρόσληψη Al προκαλεί:  φωσφόρου αίματος, οστών  οστεομαλάκυνση παρεμπόδιση ενσωμάτωσης Ca  Ca ορού  αναστολή απελευθέρωσης παραθορμόνης αναστολή ακετυλοχολίνης  δυσκοιλιότητα αντιόξινων αιμοκάθαρση - νευρολογικό σύνδρομο άνοια εξ αιμοδιύλισης συσχέτιση με νόσο Alzheimer-εγκεφαλοπάθειες, αλλοιώσεις νευρικών ινών

68

69 Κλινική εικόνα χρόνιας δηλητηρίασης
Σε χρόνια εισπνοή σκόνης Al Βαρείες αλλοιώσεις πνευμόνων-ίνωση Εκφυλιστικές αλλοιώσεις ΚΝΣ (τρόμος, απώλεια προσανατολισμού) Σε αιμοκάθαρση Νευρολογικό σύνδρομο: διαταραχές ομιλίας, σπασμούς, άνοια, άλγος στα οστά, μυοπάθεια, ακροαναισθησία, κατάγματα, θάνατος μέσα σε 18 μήνες από τη διάγνωση

70 Αl2Ο3 ατμοί πυρετός εκ μεταλλοχυσίας όπως Zn, Cu, Mg, Cd, Sb, Fe, Ag
Παθογένεια :  πυρετογόνου (αλλοιωμένες πρωτεΐνες από πνευμονικό ιστό  κυκλοφορικό  αλλεργική αντίδραση) μετά από λύση κυτταρικών μεμβρανών. ναυτία, εμετός, αίσθημα συσφίξεως στο θώρακα, δύσπνοια, σπασμοί  διακοπή εργασίας –ανοχή, Monday morning fever

71 Θεραπεία Για την αντιμετώπιση εγκεφαλοπάθειας και οστεομαλάκυνσης:
δεσφεροξαμίνη όταν [Αl] αίμα= μg/ml