ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΣΕ ΨΗΦΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ.

Παρουσίαση με θέμα: "ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΣΕ ΨΗΦΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΣΕ ΨΗΦΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

2 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 2 ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ NEW ZEALAND DIGITAL LIBRARY www.nzdl.org

3 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Το Project Βασικές κατευθύνσεις – Στόχοι Η σύσταση Οι συλλογές Παραγόμενο Λογισμικό Managing Gigabites,PreScript, Kea, 3D Book Visualiser, Phind, Collage, Greenstone Οι συλλογές της Βιβλιοθήκης Humanity Development Library Music Library (MELDEX) First Aid in Pictures

4 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 4 Βασικές κατευθύνσεις Η ανάπτυξη κατάλληλης τεχνολογίας για την δημιουργία και αυτόματη διατήρηση των συλλογών. Η παρακολούθηση του τρόπου χρήσεως των συλλογών, προκειμένου να μελετηθούν οι ανάγκες των χρηστών. Η αναζήτηση πρωτότυπων διεπαφών που να είναι ικανές να κεντρίσουν το ενδιαφέρον μεγάλου φάσματος χρηστών Η εξεύρεση τρόπων και μεθόδων εξαγωγής της δομής, καθώς και βιβλιογραφικών πληροφοριών από πάσης φύσεως έγγραφα Η χρησιμοποίηση των πληροφοριών αυτών για την βελτίωση της παρουσίασης Ο καθορισμός πιθανών θεματικών περιοχών, για συλλογές που απευθύνονται στο ευρύ κοινό. Η έρευνα και αξιολόγηση άλλων ερευνητικών προγραμμάτων σχετικά με τις ψηφιακές βιβλιοθήκες

5 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 5 Βασικές Αρχές Αποφεύγεται η χειροποίητη διαδικασία υλικού το οποίο αποτελεί την βιβλιοθήκη, ούτε γίνονται υποθέσεις για την προέλευση του υλικού Παρέρχεται πρωταρχική πρόσβαση σε πλήρης ευρετηριασμένα κείμενα, και όχι σε υποκατάστατα ή περιλήψεις κειμένων. Δίνεται έμφαση στην διεπαφή και στις πραγματικές ανάγκες των χρηστών. Αντιμετωπίζεται το πρόβλημα της δημιουργίας ψηφιακών βιβλιοθηκών σε γεωγραφικά απομακρυσμένες περιοχές, όπου η δυνατότητα πρόσβασης μέσω του Internet είναι περιορισμένη και το κόστος υψηλό Επιδιώκεται η δημιουργίας ενός πλαισίου λειτουργίας μιας βιβλιοθήκης τέτοιο που να μπορεί να λειτουργεί σε μικρούς και φθηνούς servers.

6 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 6 Η σύσταση New Zealand Foundation for research, Science and Technology New Zealand Lotteries Grants Board

7 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 7 Οι συλλογές τις βιβλιοθήκης Συνολικά 60 συλλογές Περιλαμβάνουν κείμενο, ήχο και βίντεο Καλύπτουν πολλούς επιστημονικούς τομείς

8 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 8

9 9 Μερικές από τις συλλογές Humanity Development Library Medical and Health LibraryCollection on critical global issues 2 nd Edition Food and Nutrition Library World Enviroment Library Virtual Disaster Library WHO Health Library for Disasters Angricultural Information Models Sahel Point Doc Music Library MsWord and PDF Demosntration Music Videos Researching Education Development Library WHO medicines bookshelf 1.0 Revised carricula for nigerian polytechs Techical and Vocational Education and Training WHO Health Library for DisastersSafe matherhood Strategies FAQ on the Internet (1998) Intigenous People FAQ Documment Repository Pocetry alleviationFirst Aid In Pictures First Aid In Pictures

10 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 10 Κύρια ερευνητική ομάδα Ian Witten: Είναι ο κυρίως υπεύθυνος για το Πρόγραμμα. Είναι ένας από τους συγγραφείς των βιβλίων α) Managing Gigabytes και β) How to build a digital library Mark Apperley: Ασχολείται με την διεπαφή των χρηστών κατά την διαδικασία της ανάγνωσης David Bainbridge: Ασχολείται με τις μουσικές συλλογές στο διαδίκτυο. Είναι ένας από τους συγγραφείς του βιβλίου How to build a digital library Sally Jo Cunningham: Ασχολείται με τον τρόπο χρήσης και μεταχείρισης των συλλογών Matt Jones: Αλληλεπίδραση με κινητά τηλέφωνα, πανταχού παρόν πρόσβαση Steve Jones: Διεπαφές στηριζόμενες σε φράσεις, συνεργατική αναζήτηση, ανάλυση χρησιμότητας Te Taka Keegan: Συστήματα στηριζόμενα στην γλώσσα Maori Dave Nichols: Συνεργατικές διεπαφές

11 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 11 Projects Ψηφιακές Βιβλιοθήκες Και Ευρετηρίαση Greenstone Managing Gigabites PreScript Εξαγωγή Δεδομένων και Μεταδεδομένων Kea Text mining Interface 3D Book Visualiser Phind Collage

12 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 12 Managing Gigabites Σύστημα ανάκτησης πληροφοριών, το οποίο αποθηκεύει τόσο το ευρετήριο όσο και το κείμενο που ευρετηριάστηκε σε συμπιεσμένη μορφή Π.χ. μια συλλογή των 2 GΒ μετατρέπεται σε 800 MB Χαρακτηριστικά ανάκλησης: α) Το βάρος και η συχνότητα των όρων Είναι δυνατή η αποσυμπίεση του κειμένου και η επαναφορά του στην αρχική μορφή Συμβατό με UNIX και DOS

13 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 13 Prescript Eξάγει κείμενο από αρχεία τύπου Postscript Mετατροπή αυτού σε γλώσσα HTML Εντοπισμός των ορίων της παραγράφου Διαχωρισμός λέξεων Συμβατό με UNIX

14 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 14 Kea (1/2) Εξάγει φράσεις κλειδιά από το πλήρες κείμενο των εγγράφων Χρησιμοποίηση συγκεκριμένο αλγόριθμο για τον προσδιορισμό των λέξεων Συμβατό με JAVA

15 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 15 ΚΕΑ (2/2) Protocols for secure, atomic transaction execution in electronic commerce Neural multigrid for gauge theories and other disordered systems Proof nets, garbage, and computations AuthorKeaAuthorKeaAuthorKea anonymity atomicity auction electronic commerce privacy real-time security transaction atomicity auction customer electronic commerce intruder merchant protocol security third party transaction disordered systems gauge fields multigrid neural multigrid neural networks disordered gauge gauge fields interpolation kernels length scale multigrid smooth Cut-elimination linear logic proof nets sharing graphs typed lambda-calculus cut cut elimination garbage proof net weakeni

16 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 16 Text mining (1/2) H διαδικασία ανάλυσης κειμένου προκειμένου να εξάγουμε πληροφορίες από αυτό Συνήθως αναζητούνται πληροφορίες όπως ο συγγραφέας, ο τίτλος και η ημερομηνία δημοσίευσης ενός άρθρου, τα ακρωνύμια κτλ. Αναπτύσσεται το λογισμικό GATE

17 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 17 Text mining (2/2) Στο λογισμικό Greenstone είναι ενσωματωμένοι κάποιοι μέθοδοι εξόρυξης κειμένου με την μορφή plug-in: χρήση απλών ευρετικών μεθόδων (heuristics) που εντοπίζουν τα ακρωνύμια μιας συλλογής και τα προσθέτουν ως μεταδεδομένα εξαγωγή φράσεων-κλειδιών από ένα έγγραφο, δημιουργία ιεραρχία και ενσωμάτωση στη συλλογή ως μεταδεδομένα

18 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 18 3D Book Visualiser (1/3) Ψηφιακό βιβλίο τριών διαστάσεων, προσαρμοσμένο στην μορφή του φυσικού βιβλίου Βασικά χαρακτηριστικά ενός συμβατικού βιβλίου όπως: το πάχος, το χρώμα, τους λεκέδες στις σελίδες, τα σημάδια στις άκρες των σελίδων κτλ. Αλληλεπιδραστικά χαρακτηριστικά όπως: περιστροφή του βιβλίου προς όλες τις κατευθύνσεις, μεγέθυνση και σμίκρυνση, το γύρισμα μιας σελίδας ή ενός συνόλου σελίδων, την εναλλαγή μεταξύ της κατάστασης χειρισμού και της κατάστασης ανάγνωσης, την μετάβαση σε σελίδες που έχουν επισημανθεί.

19 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 19 3D Book Visualiser (2/3)

20 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 20 3D Book Visualiser (3/3)

21 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 21 PHIND Είναι μια διεπαφή για την αναζήτηση φράσεων Οι φράσεις αποτελούν προσέγγιση των θεμάτων που καλύπτονται από το κείμενο. Εξάγονται από ουσιαστικές εκφράσεις Φράσεις με καμιά απολύτως σημασία ή με ελάχιστη πληροφορία αποκλείονται. Κάθε φράση είναι μέρος μιας ιεραρχίας και ο χρήστης μπορεί να αναζητήσει πιο εξειδικευμένα θέματα ή να ανακτήσει έγγραφα που περιέχουν την φράση σε οποιοδήποτε σημείο.

22 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 22

23 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 23 Το λογισμικό GREENSTONE Ολοκληρωμένο λογισμικό δημιουργίας ψηφιακών βιβλιοθηκών Προσβάσιμο από οποιοδήποτε Web Browser σε πλατφόρμες Windows & Unix Ευρετηρίαση πλήρους κειμένου Δημιουργεί αυτόματα δομές Οι συλλογές μπορούν να εκδοθούν σε CD-ROM Υποστηρίζει πολλές γλώσσες διεπαφής

24 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 24

25 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 25

26 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 26

27 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 27

28 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 28

29 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 29

30 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 30

31 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 31 Συλλογές κειμένου Ευρετηρίαση και ανάκτηση Το χτίσιμο της Συλλογής

32 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 32 Ευρετηρίαση και ανάκτηση (1/2) Ευρετήρια πλήρους κειμένου Έλλειψη πληροφοριών καταλογογράφησης Οι πληροφορίες λαμβάνονται απευθείας από το κείμενο Ανάλογα με την συλλογή υπάρχουν διάφορες μορφές αναζήτησης π.χ. Θέματα Τίτλοι σε αλφαβητική σειρά Οργανισμοί Αναζήτηση how to (πως να) Ακρωνύμια Λέξεις, φράσεις ή προτάσεις Τα ερωτήματα μπορεί να είναι απλά, συνδυασμένα, ή Boulean Αποκοπή / Ακριβές ταίριασμα (Καθορισμός αξίας ενός όρου, αποκοπή έως και τον όρο ρίζας)

33 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 33 Ευρετηρίαση και ανάκτηση (1/2) Αναζήτηση πληροφοριών καταλογογράφησης α) Συγγραφέας / Τίτλος β) Ημερομηνία δημοσίευσης (Στις ανωτέρω περιπτώσεις η αναζήτηση περιορίζεται στην πρώτη σελίδα ή χρησιμοποιούνται μέθοδοι εξόρυξης κειμένου) Για την υποστήριξη όλων των δυνατοτήτων αναζήτησης απαιτείται η κατασκευή μιας σειράς ευρετηρίων

34 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 34 Το χτίσιμο της συλλογής Κεντρική αποθήκευση πληροφοριών Τα έγγραφα παραμένουν στους αρχικούς χώρους αποθήκευσης Στην NZDL παραμένουν τα ευρετήρια και οι δυο πρώτες σελίδες του κειμένου Η συγκέντρωση των πληροφοριών Κατανεμημένο Σχήμα Η Διατήρηση της Συλλογής Περιοδική Εξέταση των Αποθετηρίων

35 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 35 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ Humanity Development Library

36 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 36

37 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 37

38 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 38

39 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 39

40 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 40

41 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 41

42 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 42

43 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 43

44 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 44

45 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 45

46 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 46

47 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 47

48 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 48 MELody inDEX (MELDEX) Αναζήτηση με βάση νότες που θα προφέρει ή θα τραγουδήσει ο χρήστης Κριτήρια αναζήτησης το μελωδικό περίγραμμα τα μουσικά διαστήματα και το ρυθμό πραγματοποίησης της δοκιμής Δυνατότητα αναζήτησης και με ερωτήματα κειμένου και τίτλους σε αλφαβητική σειρά

49 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 49

50 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 50

51 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 51

52 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 52

53 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 53 FIRST AID IN PICTURES Συλλογή εικόνων σε συνδυασμό με κείμενο Πρόκειται για ένα βιβλίο παροχής πρώτων βοηθειών, το οποίο παρουσιάζεται με την μορφή εικόνων και αντίστοιχης περιγραφής των προβλεπόμενων πρώτων βοηθειών

54 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 54

55 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 55

56 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 56

57 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 57

58 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 58

59 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 59 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Αποφυγή χειροποίητης διαδικασίας Απουσία βιβλιογραφικών στοιχείων Ευρετήρια απευθείας από το κείμενο Μεγάλος αριθμός συλλογών Λειτουργίες συλλογών Παραγόμενο λογισμικό

60 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 60 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ Σε ποιο βαθμό ένα λογισμικό όπως το Greenstone περιορίζει την ανθρώπινη προσπάθεια; Πως θα λειτουργήσει μια συλλογή με πολύ μεγάλο αριθμό εγγράφων; Ποια η διαφορά του συστήματος αναζήτησης του Greenstone από μια μηχανή αναζήτησης στο Διαδίκτυο; Κατά πόσο είναι εύχρηστο το διαθέσιμο λογισμικό; Πως μπορεί να γίνει δυνατή η εισαγωγή πληροφοριών καταλογογράφησης στις συλλογές;

61 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 61 REFERΕNCES New Zealand Digital Library Project Ian H. Witten, Sally Jo Cunningham and Mark D. Apperlay The New Zealand Digital Library: Collections and Experience Ian H. Witten and Rodger McNab A Public Digital Library based on Full-Text Retrieval:Collections and Experience Ian H. Witten1, Craig Nevill-Manning2, Rodger McNab1 and Sally Jo Cunningham1 The New Zealand Digital Library MELody inDEX Rodger J. McNab, Lloyd A. Smith, David Bainbridge and Ian H. Witten A New Zealand digital library for computer science research Ian H. Witten, Sally Jo Cunningham, Mahendra Vallabh Text mining in a digital library Ian H. Witten, Katherine J. Don, Michael Dewsnip http://www.sadl.uleth.ca/nz/cgi-bin/library www.greenstone.org

62 Επιστήμη της Πληροφορίας - Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Κ. Βλαχόπουλος 62 ΤΕΛΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ