Έφηβοι και εξαρτήσεις Καταχρήσεις - εθισμός.

Παρουσίαση με θέμα: "Έφηβοι και εξαρτήσεις Καταχρήσεις - εθισμός."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Έφηβοι και εξαρτήσεις Καταχρήσεις - εθισμός

2 . Τι είναι εθισμός Ο εθισμός είναι μια πολύπλοκη αρρώστια με παθολογικά και ψυχολογικά συμπτώματα, που δεν επηρεάζει μόνο τον άρρωστο, αλλά και την οικογένεια του, τους φίλους του καθώς και τον κοινωνικό του περίγυρο. Oι εθισμοί χαρακτηρίζονται από παρορμήσεις, απώλεια αυτοελέγχου και περιφρόνηση των καταστρεπτικών συνεπειών . Η ΧΡΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΘΙΣΜΟΥ. Άλλα συμπτώματα είναι η απώλεια του ελέγχου σε βασικούς τομείς της ζωής και η σταδιακή ανικανότητα του εθισμένου να ανταποκριθεί κοινωνικά. Κύριο χαρακτηρισμό του εθισμού είναι η αύξηση της ποσότητας όταν πρόκειται για ουσίες ή της έντασης και συχνότητας όταν πρόκειται για συμπεριφορά. .Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα 2 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από ένα εθισμό, κι όμως παραμένει ακόμα, ένα θέμα ταμπού.

3 1 .Καπνός Το 1492 εξαιρώντας την Κούβα συνάντησαν ιθαγενείς που εισέπλεαν τον καπνό από φύλλα. Οι ιθαγενείς πολλές φορές χρησιμοποιούσαν ξύλινη σύριγγα σε σχήμα (Τ) ώστε από τα δυο άκρα τυλιγμένα με φύλλο αραβοσίτου να εισπνέουν. Στην Ευρώπη ο καπνός μεταφέρθηκε από τους Ισπανούς το Στη Γαλλία αναπτησοταν το Στην Ιταλία καλλιεργήθηκε το Η καλλιέργεια του καπνού στην Αγγλία απαγορευόταν μέχρι το 1910, παρολου που η εισαγωγή της συνηθείας του καπνίσματος στην Ευρώπη οφείλεται στους Άγγλους το Το 1636 οι Ισπανοί έφεραν τη συνήθεια της εισπνοής του καπνού στην Ιταλία, που αμέσως ο Πάπας Ουρβανος Η’ απαγόρευσε με εγκύκλιο για έναν περίπου αιώνα έως το Εκτοτε σταδιακά οι χώρες η μια μετά την άλλη επιδοθηκανστην στην εκμετάλλευση του καπνού με εργοστάσια, βιομηχανικές, ταμεία, γραφεία, εμπόρια, εξαγωγές, εισαγωγές κ.α. Στην Ελλάδα τις πρώτες τσιγαροποιητικες μηχανές τις εισήγαγαν το 1909.

4 2 Αλκοόλ Το 16ο αιώνα το αλκοόλ (το οποίο ονομαζόταν ‘’οινόπνευμα’’) χρησιμοποιούταν ευρέως για ιατρικούς σκοπούς. Άρχισαν οι άνθρωποι να τα καταναλώνουν στα μέσα του 18ο αιώνα. Στην Βρετανία οι κατανάλωση τζιν έφτασε τα 81 εκατομμύρια λίτρα και ο αλκοολισμός εξαπλώθηκε ευρέως. Ποτά προερχόμενα από ζύμωση υπήρχαν από τις αρχές του αιγυπτιακού πολιτισμού και υπάρχουν ενδείξεις για την ύπαρξη αλκοολούχου ποτού στην Κίνα περίπου το 7.000πΧ. Στην Ινδία, ένα οινοπνευματώδες ποτό που ονομάζεται σούρα, από απόσταξη ρυζιού, ήταν σε χρήση μεταξύ και 2.000πΧ. Αρκετοί πολιτισμοί ερυθρόδερμων παρήγαγαν αλκοολούχα ποτά κατά την προ Κολομβιανη εποχή. Μια ποικιλία ποτών από την περιοχή των Άνδεων, στη Νότια Αμερική, τα οποία είχαν υποστεί ζύμωση, παράγονταν από καλαμπόκι, σταφύλια ή μήλα και ονομάζονταν ‘’τσικα’’. Σπόροι δημητριακών έχουν υποστεί ζύμωση, χυμό φρούτων και μέλι όλα αυτά χρησιμοποιούνταν για αν παραχθεί αλκοόλ (αιθυλική αλκοόλη ή αιθανόλη) εδώ και χιλιάδες χρόνια.

5 .3 Ναρκωτικά Εθισμός είναι εξάρτηση από ουσίες ή ακόμα και από συγκεκριμένη συμπεριφορά που εκδηλώνεται σε μια σειρά εμπειριών που προκαλούν αλλαγή στο εσωτερικό κόσμο του ατόμου. Εθισμός σημαίνει ότι κάποιος έχει χάσει τον έλεγχο, οποιαδήποτε κι αν είναι η ουσία (ναρκωτικά, αλκοόλ) ή η συμπεριφορά. Καθώς ο εθισμός εξελίσσεται, γίνετε τρόπος ζωής. Τα ναρκωτικά στη Κύπρο γνωστοποιήθηκαν πριν περίπου 20 – 25 χρόνια. Πρωτοεμφανίστηκε η μαριχουάνα, είναι παράγωγο γνωστού φυτού κάνναβης. Η κοκαΐνη πρωτοεμφανίστηκε στα ανατολικά υψίπεδα των Άνδεων και χρησιμοποιείτε σε αυτές τις περιοχές από το π.χ. Έγινε πολύ διάσημη κυρίως στο Περού, και απαγορεύτηκε από τους Ισπανούς το Η απαγόρευση άρθηκε όταν ανακαλύφτηκε πως οι δούλοι Ίνκας δούλευαν περισσότερο όταν έκαναν κατάχρηση της κοκαΐνης. Δεν είχε φτάσει στην Ευρώπη, αλλά αυτό άλλαξε το Μια ποικιλία από προϊόντα όπως ελαφριά ποτά μέχρι σταγόνες δοντιών και τσιγάρα, άρχισαν να κατασκευάζονται στο τέλος του 19ου αιώνα.

6 4 Καφές Η ιστορία του καφέ ξεκίνησε στην Αιθιοπία, όπου εκεί μεγάλωνε ελεύθερα σαν θάμνος. Ο καφές σαν έτοιμο προϊόν, καθώς οι Άραβες απαγόρευαν αυστηρά την εξαγωγή σπόρων πέρασε στην Ευρώπη από την Βρετανία, που διατηρούσε ισχυρές εμπορικές σχέσεις με τον Αραβικό κόσμο, στα τέλη του 19ου αιώνα. Το πρώτο καφενείο άνοιξε στην Ιταλία το Ο καφές έφτασε στην Γαλλία το 1657

7 Ποιοι παράγοντες οδηγούν στον εθισμό?
Υπάρχουν πολλά είδη εθισμού, δηλαδή εθισμό προκαλεί το κάπνισμα, τα ναρκωτικά, το αλκοόλ και πολλά άλλα. Οι παράγοντες που οδηγούν στον εθισμό μπορεί να είναι αρκετοί. Των νέων τις αντιδράσεις δεν μπορεί κανείς να τις προβλέψει, όταν συνήθως είναι πολύ πιεσμένοι από τους γονείς ή ακόμα και από το σχολείο, τότε συνήθως καταφεύγουν είτε στο κάπνισμα είτε σε άλλες βλαβερές εθιστικες ουσίες. Επίσης ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας είναι οι κακές παρέες και αν δεν είναι δυνατοί χαρακτήρες παρασύρονται εύκολα. Οι περισσότεροι άνθρωποι που εθίζονται αρχίζουν από την εφηβεία, επειδή είναι η αλλαγή και συνήθως οι έφηβοι προσπαθούν να εμπλουτίσουν τις εμπειρίες τους και περισσότεροι καταφεύγουν σε διαφορές βλαβερές ουσίες επειδή δεν θέλουν να ‘’πέσουν’’ στα μάτια είτε των φίλων τους είτε μεγαλύτερων. Ένας ακόμα παράγοντας που μπορεί να τους επηρεάζει είναι διαφορές ψυχικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και η κοινωνική φοβία μεταξύ άλλων. Όπως με κάθε μορφής διαταραχή δεν λείπουν τα ακραία περιστατικά οπού ο έφηβος δεν παραμελεί απλά το περιβάλλον του, αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό, βάζοντας σε κίνδυνο ακόμα και την σωματική του υγειά. Αποτέλεσμα του εθισμού είναι το εθισμένο άτομο να έχει βίαιη συμπεριφορά προς τους υπόλοιπους.

8 . Είδη Εθισμού

9 1 Εθισμός στο τσιγάρο  Κάποιοι από τους λόγους για τους οποίους ξεκινάει κάποιος το κάπνισμα είναι: Κοινωνική πίεση: Οι περισσότεροι αρχίζουν να καπνίζουν στην εφηβική ηλικία. Σε μια παρέα εφήβων όπου κάποιοι καπνίζουν, τα υπόλοιπα μέλη της παρέας  "αναγκάζονται" να δοκιμάσουν το τσιγάρο για να μην είναι διαφορετικοί από τους άλλους. Χειραφέτηση και «ωρίμανση»: Συνήθως οι έφηβοι στην πλειοψηφία τους πιστεύουν ότι καπνίζοντας ωριμάζουν και γίνονται «περισσότερο» άντρες. Την ίδια στιγμή, οι κοπέλες πιστεύουν ότι το κάπνισμα θα τις βοηθήσει να γίνουν πιο ανεξάρτητες και πιο χειραφετημένες. Διαφημιστικοί λόγοι: Σε συνδυασμό με την κοινωνική πίεση, η διαφήμιση αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες στην επιρροή των εφήβων. Στις ταινίες, ο άντρας που καπνίζει εμφανίζεται πιο αρρενωπός, με αυτοπεποίθηση και περισσότερες κατακτήσεις. Ενώ η γυναίκα που καπνίζει παρουσιάζεται ως πιο ελκυστική, χειραφετημένη και με αυξημένη αυτοπεποίθηση. Εθισμός: Καπνίζοντας στην αρχή λίγα τσιγάρα και συνεχίζοντας με την αγορά ενός πακέτου, το περιστασιακό αρχίζει να γίνεται καθημερινό… Οι περισσότεροι καπνιστές υποστηρίζουν ότι θέλουν να διακόψουν το κάπνισμα αλλά αδυνατούν, μιας και έχουν εθιστεί.

10 2 Εθισμός στα ναρκωτικά Τα ναρκωτικά αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες μάστιγες των σύγχρονων κοινωνιών και θεωρούνται , από τους ειδικούς μελετητές, ότι έχουν την ίδια καταστροφική αξία από τις άλλες σύγχρονες πληγές, όπως δηλαδή είναι τα αφροδίσια νοσήματα , τα αυτοκινητιστικά και τα αλλά δυστυχήματα , η ομοφυλοφιλία , η αναρχία… Ο πολύς και ειδικά απληροφόρητος κόσμος μένει με την εντύπωση ότι η νεολαία του καιρού μας έχει βαθύτατα διαπότιση από τη χρήση των διαφόρων παραισθησιογόνων , με αποτέλεσμα να μην αναμένεται πλέον τίποτα καλό από αυτήν . Οι διαστάσεις του κακού είναι πολύ μικρότερες όμως αποτελεί μεγάλη πλάνη να πιστεύουμε ότι το ποσοστό των ναρκομανών νέων ξεπερνάει κατά πολύ το 10 %του συνόλου . Υπάρχει βεβαία , ένα σημαντικό ποσοστό , 10-12% νέων που από περιέργεια δοκιμάζει για μια φορά μονό στη ζωή του κάποιο ναρκωτικό , αλλά τους νέους αυτούς δεν μπορούμε να τους κατατάξουμε στη κατηγορία των ναρκομανών .

11 3 Εθισμός στο αλκοόλ Τα προβλήματα υγείας, σε περίπτωση χρόνιας χρήσης αλκοόλ, μπορεί να είναι τα εξής: κρίσεις οξείας παγκρεατίτιδας χρόνια γαστρίτιδα κίρρωση του ήπατος νευρολογικές διαταραχές εγκεφαλικές βλάβες. Επίσης : η κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται με τροχαία ατυχήματα, αυτοκτονίες, εγκληματικότητα, διάλυση οικογενειών, μειωμένη απόδοση στην εργασία η Ελλάδα, πριν από 10 χρόνια κατείχε την 20ή θέση στην Ευρώπη, όσον αφορά στην κατανάλωση αλκοόλ, ενώ σήμερα κατέχει την 8η θέση σύμφωνα με έρευνα, το 24% των παιδιών ηλικίας 11 έως 15 ετών στην Ελλάδα καταναλώνει εβδομαδιαίως αλκοόλ, με ιδιαίτερη προτίμηση στην μπίρα. Παράλληλα, 29% των αγοριών δηλώνουν ότι έχουν μεθύσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους πολλοί από τους ανθρώπους που καταναλώνουν γραμμ. αλκοόλης την ημέρα θα παρουσιάσουν σοβαρό πρόβλημα στο συκώτι μετά από πέντε χρόνια χρήσης η κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει σοβαρές επιπτώσεις στο έμβρυο και μπορεί να επιφέρει νοητική υστέρηση, ηπατικές βλάβες και νευρολογικά σύνδρομα η αλκοόλη διοχετεύεται μέσω του αίματος στους ιστούς και τα βιολογικά υγρά του σώματος (γι’ αυτό εντοπίζεται στον εκπνεόμενο αέρα) και μεταβολίζεται κατά 80% στο συκώτι.

12 4 Εθισμός στο Διαδίκτυο Ο εθισμός στο Διαδίκτυο ( internet addiction ) είναι μια σχετικά νέα μορφή εξάρτησης, η οποία βρίσκεται υπό εξέταση από την επιστημονική κοινότητα προκειμένου να οροθετηθεί, αφού η εξάρτηση από το Ίντερνετ δεν είναι ακόμη μια κλινική οντότητα που συναντάμε σε εγχειρίδια ψυχιατρικά. Αυτή η μορφή εθισμού ορίζεται ως την «ενασχόληση με το Ίντερνετ για άντληση αισθήματος ικανοποίησης που συνοδεύεται με αύξηση του χρόνου που καταναλώνεται για την άντληση αυτού του αισθήματος».

13 5 Εθισμός στην Τηλεόραση
Την προηγούμενη δεκαετία έγινε δημοφιλής η φορητή τηλεόραση τσέπης και πριν από λίγα χρόνια η τηλεόραση-ρολόι. Αρκετοί από μας περνούν ένα μεγάλο μέρος της ημέρας παρακολουθώντας τηλεόραση, video ή τηλεόραση από το Web. Η κάθε χώρα έχει, εκτός από την κρατική της ραδιοτηλεόραση, και πολλούς άλλους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς ή/και καλωδιακά κανάλια (cable TV). Ενώ στην Κύπρο έχουμε 2 κρατικά, 3 ιδιωτικά και 2 καλωδιακά τηλεοπτικά κανάλια, στην Αμερική υπάρχουν εκατοντάδες κανάλια, τα οποία προσφέρουν κάθε είδους θεάματα. Όσο πιο πολλά κανάλια υπάρχουν, τόσο πιο πολλές ώρες παρακολουθεί τηλεόραση ο λαός κάθε χώρας, λόγω πολλαπλών επιλογών. Αν και η τηλεόραση έχει κατηγορηθεί από πολλούς, υπάρχει όπως πάντοτε και το δίκαιο και το άδικο: είναι όπως το μαχαίρι, με το οποίο μπορείς να κόψεις το ψωμί, αλλά και να κόψεις τις φλέβες σου· η τηλεόραση έχει δύο όψεις, τις οποίες, όμως, όπως πάντα ελέγχει ο άνθρωπος. Δυστυχώς, οι περισσότεροι άνθρωποι δε χρησιμοποιούν τη λογική τους στην κρίση που αποφαίνονται, με αποτέλεσμα να διακατέχονται από μια TVμανία. Δηλαδή, καθισμένοι στον καναπέ τους, περνούν αρκετές ώρες μπροστά στην τηλεόρασή τους και όποτε βλέπουν αναμμένη την τηλεόραση ερεθίζονται και αποβλακώνονται, είναι δηλαδή εθισμένοι στη θέαση της τηλεόρασης. Επίσης, τα προγράμματα που επιλέγουν, τα παρακολουθούν αγαλλιαζόμενοι, ζώντας σε μια Νιρβάνα, αρκετές φορές είτε σαχλά είναι, είτε δεν προσφέρουν γνώσεις ή εμπειρίες, αλλά είναι χάσιμο χρόνου (λαμπρό παράδειγμα οι Ροζαλίντες, οι Εσμεράλδες και οι Μαρίες της γειτονιάς). Αυτά τα άτομα είναι άβουλα και χαζά, χωρίς να έχουν αίσθηση του χώρου και του χρόνου, της επιλογής και τους κιτς (η κακογουστιά που αγγίζει τα όρια της χυδαιότητας). Δεν τους νοιάζει για τους γύρω τους, παρά μόνο για το σήριαλ που θα παίξει η τηλεόραση και τι θα γίνει σ’ αυτό. Λυπούνται σφοδρά αν πεθάνει ή αν πάθε κάτι ο πρωταγωνιστής, ενώ αγωνιούν και καίγονται για το τι θα πει ο Χ στον Ψ ή τι θα γίνει με τον Ω. Με άλλα λόγια, ζουν σε ένα φανταστικό κόσμο, που το μόνο «αληθινό» είναι η τηλεόραση.

14 6 Εθισμός στα ψώνια Παρόλο που οι περισσότεροι από εμάς είμαστε ένοχοι γιατί εν δίδουμε στον πειρασμό να αγοράσουμε …(αν και η τραπεζικοί μας λογαριασμοί φωνάζουν ότι κάνουμε λάθος), υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που ξεπερνούν τη λεπτή γραμμή του ξοδέματος και φτάνουν να κάνουν δεκάδες παρορμητικές αγορές χωρίς να σκέφτονται τις συνέπειες. Σύμφωνα με την ψυχολογία, η καταναλωτική μανία είναι παθολογία ένας εθισμός χωρίς αντικείμενο εθισμού. Αποτελεί μια εμμονή στο να ξοδεύεις διαρκώς, συνήθως πράγματα που δεν σου είναι απαραίτητα και που δεν μπορείς να αντέξεις να ξεπληρώσεις. Τα άτομα που υποφέρουν από αυτόν τον εθισμό, ψάχνουν εναγωνίως να καλύψουν την δυστυχία που αισθάνονται. Πιστεύουν πως μέσα από τα ψώνια θα τονωθεί η αυτοπεποίθηση τους αλλά στην πραγματικότητα όταν περάσει ο ενθουσιασμός, βυθίζονται σε μεγαλύτερη θλίψη και μαζί του βυθίζεται και το πορτοφόλι τους. Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο που δύσκολα καταφέρνουν να βγουν από αυτόν.

15 7 Εθισμός στα τυχερά παιχνίδια – τζόγος
Πολλά είναι τα ερωτήματα που προκαλεί η ενασχόληση με τον τζόγο, καθώς και ο εθισμός σε αυτόν, σε όσους βλέπουν από απόσταση το πρόβλημα αυτό. Αρχικά γιατί παίζουμε, εφόσον η πιθανότητα να χάσουμε είναι σημαντικά μεγαλύτερη από το να κερδίσουμε; Πότε ο τζόγος γίνεται παθολογικός και πότε αρχίζει να αποτελεί εξάρτηση για τον παίχτη; Που οφείλετε η « παράλογη » συμπεριφορά του εξαρτημένου στον τζόγο, ο οποίος θα σκαρφιστεί δικαιολογίες ψέματα, θα καταχραστεί χρήματα, προκειμένου να ξαναπαίξει, έχοντας συχνά στο μυαλό του ότι θα καταφέρει με αυτό τον τρόπο να ξεχρεώσει και να βγει από τον κύκλο του τζόγου; Εξίσου παράλογη είναι βέβαια και η συμπεριφορά του στενού περιβάλλοντος του εξαρτημένου που συχνά του εξασφαλίζει τα χρήματα για να ξεχρεώσει, ενώ ουσιαστικά γνωρίζει ότι απλά ξεκινάει για τον εξαρτημένο και τους οικείους του άλλος ένας γύρος που μπορεί να τον φέρει πιο κοντά στην καταστροφή. Για να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα θα επιχειρήσουμε μια αντικειμενική ψυχολογική περιγραφή του εθισμού στο τζόγο, καθώς και μια πιο υποκειμενική θεώρηση του προβλήματος του ίδιου του εξαρτημένου, μέσα από την εμπειρία μας στην ψυχοθεραπευτική αντιμετώπιση αυτής της πάθησης.

16 8 Εθισμός στο φαγητό Γιατί μερικοί άνθρωποι μιλούν για «εθισμό» όταν αναφέρονται στην κατανάλωση φαγητού; Ο εθισμός χαρακτηρίζεται από ακατανίκητη τάση για χρήση μιας ουσίας, από την ανεξέλεγκτη κατανάλωσή της και από την ύπαρξη στερητικών συμπτωμάτων (π.χ. άγχος και εκνευρισμός), στις περιπτώσεις που παρεμποδίζεται η πρόσβαση στην ουσία αυτή. Οι άνθρωποι που υποφέρουν από διαταραχές πρόσληψης τροφής, όπως η εκδήλωση αδηφαγικών επεισοδίων, η ψυχογενής ανορεξία και η βουλιμία, τείνουν να εμφανίζουν τα συμπτώματα αυτά, γεγονός που φανερώνει την ύπαρξη ομοιότητας στον τρόπο με τον οποίο το σώμα αντιδρά σε καταστάσεις εξάρτησης από φαρμακευτικές ουσίες και σε καταστάσεις ανεξέλεγκτης τάσης κατανάλωσης τροφής.

17 Λευκίδου Κατερίνα Μεζίνι Αγνή Μίντζηρα Αντιγόνη
Οι μαθήτριες : Λευκίδου Κατερίνα Μεζίνι Αγνή Μίντζηρα Αντιγόνη