Ο μύθος της ομοιογένειας

Παρουσίαση με θέμα: "Ο μύθος της ομοιογένειας"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ο μύθος της ομοιογένειας
Μιλάνε όλα τα μέλη μιας «γλωσσικής κοινότητας» την ίδια γλώσσα; «γλωσσική κοινότητα»: σύνολο ανθρώπων που θεωρητικά μοιράζονται την ίδια γλώσσα, αγγλική, γαλλική, σουαχίλι… ως μητρική γλώσσα

2 Γλωσσική/ές ποικιλία/ες ανάλογα με ΠΟΙΟΣ: γλωσσικός χρήστης
Στη γλώσσα υπάρχει ετερότητα/ κάθε ομιλητής μιας γλώσσας είναι για το δικό του σύστημα πρώτα απ΄’όλα πολύγλωσσος/ Γλωσσική/ές ποικιλία/ες ανάλογα με ΠΟΙΟΣ: γλωσσικός χρήστης ΠΟΤΕ: χρήση, περίσταση γλωσσικής επικοινωνίας

3 Γλωσσική ποικιλία με βάση τον ΧΡΗΣΤΗ
Γεωγραφικές ποικιλίες Διάλεκτοι Ιδιώματα Κοινωνιογλωσσικές ποικιλίες (κοινωνιόλεκτοι) - Φύλο Ηλικία Επίπεδο μόρφωσης Επαγγελματική κατηγορία Κοινωνική τάξη

4 Γλωσσική ποικιλία με βάση τη ΧΡΗΣΗ
Προφορικό έναντι Γραπτού ύφους Επίσημο έναντι μη επίσημου ύφους Ειδικές περιστάσεις επικοινωνίας Π.χ. λογοτεχνία Δημοσιογραφικός λόγος Επιστημονικό κείμενο

5 Δείγματα δημοσιογραφικού ύφους: τίτλοι εφημερίδων 12-10-2010
Παρατείνεται η ομηρία της ελληνικής οικονομίας «Πράσινο φως» ΔΝΤ για επιμήκυνση του χρέους «Λύνει» τη θηλιά το ΔΝΤ Ευκολίες…πληρωμής από τρόικα και ΔΝΤ Φως στο τούνελ: Τριπλή ανάσα για την οικονομία Νέο Μνημόνιο μακράς διαρκείας θέλει το ΔΝΤ

6 Τι καθορίζει τελικά τις γλωσσικές μας επιλογές;
Οι επιλογές μας, συνειδητές ή ασυνείδητες, είναι εξίσου συστηματικές και αναγνωρίσιμες. Η καταλληλότητα των όποιων επιλογών μας είναι σημαντικό μέρος της ορθής και αποτελεσματικής χρήσης της γλώσσας, της ένταξής μας σε συγκεκριμένη γλωσσική κοινότητα, της αποδοχής και της διαμόρφωσης των όρων που την χαρακτηρίζουν.

7 Τι είναι η γλώσσα κατά τον Saussure;
Γλώσσα (langage) Λόγος Ομιλία (langue) (parole)

8 Η γλωσσική συμπεριφορά (πραγμάτωση)
Δυϊκές διακρίσεις του Saussure: λόγος – ομιλία Ποιος από τους παρακάτω ορισμούς αντιπροσωπεύει καλύτερα τον κάθε όρο: Τα δεδομένα της γλωσσικής συμπεριφοράς από συγκεκριμένους ομιλητές σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο (φωνούμενος λόγος). Το αφηρημένο γλωσσικό σύστημα που κατέχουν από κοινού όλα τα μέλη μιας γλωσσικής κοινότητας και τους επιτρέπει να συνεννοούνται μεταξύ τους (ενδιάθετος λόγος). Ο όρος με τη γενικότερη εφαρμογή που αναφέρεται σε όλες τις εκφράσεις της γλώσσας. Η γλωσσική ικανότητα Η γλωσσική συμπεριφορά (πραγμάτωση)

9 Κοινωνική και ατομική γλώσσα Εσωτερική και εξωτερική γλώσσα
Λόγος - Ομιλία Κοινωνική και ατομική γλώσσα Γενικός συμβατικός κώδικας/ συγκεκριμένα εξατομικευμένα μηνύματα της κάθε ιδιολέκτου Εσωτερική και εξωτερική γλώσσα Εσωτερικευμένη, ασυνείδητη γνώση ενός συστήματος επικοινωνίας/ συνειδητή, πρακτική εφαρμογή της γνώσης για την κάλυψη συγκεκριμένων επικοινωνιακών αναγκών Μονιμότητα, σταθερότητα, διάρκεια, μη αφαιρέσιμος/ προσωρινότητα, περιπτωσιακή εμφάνιση, αφαιρέσιμη Συστηματική και α-συστηματική γλώσσα Το «κυρίως» σύστημα/ το απείκασμα του συστήματος, η εκφώνησή του, λάθη, κείνται εκτός συστήματος

10 Γλωσσική ικανότητα και γλωσσική πραγμάτωση
Γνώση παραγωγής και κατανόησης άπειρου αριθμού προτάσεων σε μία γλώσσα Εφαρμογή της γνώσης αυτής σε πραγματικές συνθήκες παραγωγής και κατανόησης (φυσιολογικοί/ ψυχολογικοί περιορισμοί) 10

11 Σύγχρονη Γλωσσολογία 1. Προτεραιότητα στον προφορικό λόγο
(έναντι γραπτού λόγου) 2. Περιγραφή (έναντι ρύθμισης) 3. Συγχρονική προσέγγιση (έναντι διαχρονικής προσέγγισης)