 1746-1827  Εργογραφία: Η βραδινή ώρα ενός μοναχικού περιπατητή  Λεονάρδος και Γερτρούδη  Πώς η Γερτρούδη μεγαλώνει τα παιδιά της  Κύκνειον Άσμα.

Παρουσίαση με θέμα: " 1746-1827  Εργογραφία: Η βραδινή ώρα ενός μοναχικού περιπατητή  Λεονάρδος και Γερτρούδη  Πώς η Γερτρούδη μεγαλώνει τα παιδιά της  Κύκνειον Άσμα."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1  1746-1827  Εργογραφία: Η βραδινή ώρα ενός μοναχικού περιπατητή  Λεονάρδος και Γερτρούδη  Πώς η Γερτρούδη μεγαλώνει τα παιδιά της  Κύκνειον Άσμα. 1

2  Neuhof, Stans, Burgdorf, Yverdon  Οικογένεια:το πρώτο σχολείο των συναισθημάτων  Ψυχογραφική και ψυχαναλυτική προσέγγιση : τα προσωπικά βιώματα διαμορφώνουν την παιδαγωγική θεωρία και επηρεάζουν την καθημερινή πράξη 2

3  Ο Rousseau δεν διέκρινε τη μεγάλη σημασία της οικογένειας. Πρέπει να τηρηθεί ένα μέτρο στην αχαλίνωτη ελευθερία του παιδιού.  Η φύση με την τάξη και τους ρυθμούς της οδηγεί στο Θεό.  Ο Pestalozzi υπό την σκιάν του Πλάτωνος.  Η αγάπη προς τον άνθρωπο είναι αγάπη του ανθρώπου προς το θεό. 3

4 Αποτελεί η Νοημοσύνη (είτε γενική είτε ειδική) ένα σημαντικό παράγοντα ο οποίος επηρεάζει τη μάθηση; Παίζει μεγαλύτερο ή μικρότερο ρόλο από ό,τι:  οι προηγούμενες γνώσεις του μαθητή;  τα κίνητρα μάθησης;  η ποιότητα της διδασκαλίας; 4

5 5 Ο πλέον απλός ορισμός της νοημοσύνης είναι η ικανότητα για μάθηση, δηλαδή η ικανότητα του οργανισμού να αξιοποιεί προηγούμενες εμπειρίες για την αντιμετώπιση νέων καταστάσεων και προβλημάτων. Νοημοσύνη (έννοια & περιεχόμενο)

6 6 Σύμφωνα με περιεκτικότερους ορισμούς «νοημοσύνη» είναι: η ικανότητα του ατόμου να σκέπτεται εποπτικά ή αφηρημένα με βάση γλωσσικά, αριθμητικά ή χωροχρονικά σύμβολα. Η ικανότητα αφαιρετικής σκέψης και λύσης προβλημάτων. Η ικανότητα του ατόμου να ενεργεί με βάση ένα σκοπό, να σκέπτεται επαγωγικά και να αντιμετωπίζει με επιτυχία τις απαιτήσεις του περιβάλλοντος. Νοημοσύνη (έννοια & περιεχόμενο)

7  Ο H.Gardner αποστασιοποιείται από την παραδοσιακή θεωρία της Νοημοσύνης σύμφωνα με την οποία: α. η ανθρώπινη σκέψη και γνώση είναι ενιαία, β. κάθε άτομο έχει μια και μοναδική νοημοσύνη, η οποία μπορεί να μετρηθεί. 7

8 Ο Gardner ορίζει τη Νοημοσύνη ως την ικανότητα του ατόμου: * να λύνει προβλήματα στη ζωή του, * να εντοπίζει νέα προβλήματα και να τα αντιμετωπίζει ως προκλήσεις, * να προσφέρει υπηρεσίες στους συνανθρώπους του και στην κοινωνία. 8

9  Η Νοημοσύνη δεν είναι μια ενιαία οντότητα που συγκροτείται από πολλαπλές ικανότητες, αλλά υπάρχουν πολλαπλές νοημοσύνες, καθεμία από τις οποίες είναι σημαντική από μόνη της και ανεξάρτητη από τις άλλες.  Προτείνει να ξεφύγουμε από τη λογική της μέτρησης της νοημοσύνης με τεστ και να αναζητήσουμε πιο «φυσικές πηγές πληροφόρησης» 9

10 Ο Gardner υπέθεσε ότι το άτομο κατέχει ένα ενοποιημένο μίγμα από οκτώ τουλάχιστον είδη νοημοσύνης. Οι τύποι νοημοσύνης είναι ευδιάκριτοι μέσα στον εγκέφαλο, αλλά στην πράξη αναπόφευκτα συνδέονται και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Ως εκ τούτου η κάθε νοημοσύνη δεν λειτουργεί απόλυτα μόνη, αλλά μαθαίνουμε, επικοινωνούμε, λύνουμε προβλήματα κτλ. με οκτώ τουλάχιστον τρόπους. 10

11 11 Δείκτης Νοημοσύνης: Δ.Ν. (IQ) = Ν.Η.  Χ.Η.  100 (Ν.Η.= Νοητική ηλικία, Χ.Η.= Χρονολογική ηλικία). Σήμερα χρησιμοποιούμε το Δ.Ν. «τυπικής απόκλισης» ο οποίος υπολογίζεται με βάση την τυπική απόκλιση του Δ.Ν. του ατόμου από το μέσο όρο των ομήλικων του. Νοημοσύνη (έννοια & περιεχόμενο)

12 12 Ο Gardner αναγνωρίζει οκτώ μορφές νοημοσύνης: 1.τη γλωσσική 2.τη λογικο-μαθηματική 3.τη μουσική 4.τη χωρική-χωροταξική 5.τη σωματική-κιναισθητική 6.τη διαπροσωπική 7.την ενδοπροσωπική 8.τη νατουραλιστική 9.την υπαρξιακή- πνευματική Τομείς Νοημοσύνης: πολλαπλές ευφυΐες

13 13 Γλωσσική αναφέρεται στην ικανότητα να χρησιμοποιούμε και να ερμηνεύουμε λέξεις (ανάγνωση, γραφή, διήγηση ιστοριών, κατανόηση προφορικού λόγου, εννοιολογικές διαφοροποιήσεις κ.ά.). Συγγραφείς, λογοτέχνες, ρήτορες κλπ. (Γ. Σεφέρης, Th. Eliot) Τομείς Νοημοσύνης: πολλαπλές ευφυΐες

14 14 Λογικο-μαθηματική αναφέρεται στην ικανότητα της λογικής, μαθηματικής σκέψης, επίλυσης προβλημάτων ή γρίφων, μαθηματικών υπολογισμών και γενικότερα στη διαχείριση αριθμών, συμβόλων και σχέσεων μεταξύ τους κ.ά. Τομείς Νοημοσύνης: πολλαπλές ευφυΐες

15 Λογική/ μαθηματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα ενός ανθρώπου να ερευνά σχέδια, κατηγορίες και σχέσεις με το χειρισμό αντικειμένων ή συμβόλων και να πειραματίζεται με έναν ελεγχόμενο και πειθαρχημένο τρόπο. Επίσης, να αναγνωρίζει και να χειρίζεται περιληπτικά σχέδια και σχέσεις. Αναφέρεται στην ικανότητα επαγωγικής και απαγωγικής λογικής. Επιστήμονες, μαθηματικοί και φιλόσοφοι, άνθρωποι που ασχολούνται με στατιστικά θέματα (Θ. Καραθεοδωρή, A. Einstein). 15

16 16 Μουσική αναφέρεται στην ικανότητα: να συνθέτουμε μουσική, να παίζουμε ένα μουσικό όργανο, να ακολουθούμε ένα ρυθμό, να έχουμε ευαισθησία στην κίνηση. Οι συνθέτες και οργανοπαίχτες παρουσιάζουν αυτήν τη νοημοσύνη καθώς και οι μαθητές που συναρπάζονται από το τραγούδι των πουλιών έξω από το παράθυρο ή αυτοί που χτυπούν σύνθετους ή απλούς ρυθμούς πάνω στα θρανία με τα μολύβια τους. (Μ. Χατζηδάκις, I. Stravinsky) Τομείς Νοημοσύνης: πολλαπλές ευφυΐες

17 17 Χωρική- χωροταξική αναφέρεται στην ικανότητα αντίληψης του χώρου, στην ικανότητα σχηματισμού ενός νοητικού μοντέλου βάση του οποίου χειριζόμαστε μιαν κατάσταση (προσανατολισμός, χαρτογράφηση, ζωγραφική, διακόσμηση, κ.ά.): Ν. Εγγονόπουλος, P. Picasso. Τομείς Νοημοσύνης: πολλαπλές ευφυΐες

18  Είναι απαραίτητη στους ναυτικούς, στους πιλότους, στους γλύπτες, στους χειρουργούς, στους σκακιστές, στους καλλιτέχνες, στους αρχιτέκτονες. Είναι πιο αναπτυγμένη σε όσους έχουν καλή οπτική μνήμη και ικανότητα να θυμούνται τις διαστάσεις και τα σχήματα των αντικειμένων. Όπως απέδειξε μια μελέτη στην οποία συμμετείχαν ταξιτζήδες του Λονδίνου, κι αυτού του είδους η νοημοσύνη στην οποία συμμετέχουν διάφορες περιοχές του εγκεφάλου μπορεί να βελτιωθεί, καθώς ο εγκέφαλός τους μεταβάλλεται όσο καλύτερα μαθαίνουν τους δρόμους. 18

19 19 Σωματική-κιναισθητική αναφέρεται στην ικανότητα να χρησιμοποιούμε το σώμα μας και την κιναισθητική μας αντίληψη για να λύσουμε προβλήματα, να εκτελέσουμε διάφορα έργα, να παρουσιάσουμε συναισθήματα (χορός, θέατρο, αθλητικές δραστηριότητες, κινητικές δεξιότητες, χειρισμός αντικειμένων κ.ά.) Τομείς Νοημοσύνης: πολλαπλές ευφυΐες

20 Αθλητές, χειρουργοί, χορευτές, χορογράφοι, γραφίστες έχουν ανεπτυγμένη την κιναισθητική νοημοσύνη. Το περιεχόμενό της είναι επίσης ορατό σε παιδιά που απολαμβάνουν τα παιγνίδια στην τάξη και τους σχολικούς χορούς, που προτιμούν να παρουσιάζουν τις εργασίες τους με μοντέλα παρά με κείμενο, και που ρίχνουν με επιτυχία το τσαλακωμένο τους χαρτί μέσα στο καλάθι των αχρήστων. 20

21 21 Διαπροσωπική αναφέρεται στην ικανότητα κατανόησης των κινήτρων και των ενδιαφερόντων των άλλων, ενσυναίσθησης και αλληλοβοήθειας, καθώς και του τρόπου με τον οποίο θα συνεργαστούμε αποτελεσματικά με αυτούς, να κατανοεί την οπτική θεώρηση των πραγμάτων που υιοθετούν οι άλλοι, να επικοινωνεί και να συνεργάζεται μαζί τους χωρίς τριβές (S. Freud). Τομείς Νοημοσύνης: πολλαπλές ευφυΐες

22 22 Ενδοπροσωπική αναφέρεται στην ικανότητα κατανόησης του ίδιου του εαυτού μας, με τις δυνατότητες και αδυναμίες του, καθώς και της αναγνώρισης και ερμηνείας των συναισθημάτων μας, στοιχεία που οδηγούν σε αναστοχασμό, αυτοαξιολόγηση και αναπροσαρμογή της συμπεριφοράς μας προς το επιθυμητό αποτέλεσμα. Τα άτομα αυτά γνωρίζουν τις αδυναμίες τους και είναι προσεκτικά στις αποφάσεις και στις επιλογές τους (M. Gandhi). Τομείς Νοημοσύνης: πολλαπλές ευφυΐες

23 23 Νατουραλιστική αναφέρεται στην ικανότητα αναγνώρισης, κατανόησης και δημιουργικής διαχείρισης αντικειμένων και διαδικασιών του φυσικού περιβάλλοντος. Το άτομο παρατηρεί και ταξινομεί τα χαρακτηριστικά των ειδών της φύσης, διακρίνει τη χλωρίδα και την πανίδα, παρατηρεί στοιχεία πολιτισμών, όπως ο τρόπος ένδυσης και ομιλίας των ανθρώπων, οι παραγλωσσικές κινήσεις τους και με βάση αυτά αναγνωρίζει και κατατάσσει πρόσωπα στις ομάδες από τις οποίες προέρχονται (Ch. Darwin). Τομείς Νοημοσύνης: πολλαπλές ευφυΐες

24 24 Υπαρξιακή & Πνευματική νοημοσύνη οι οποίες είναι ακόμα υπό μελέτη. Τομείς Νοημοσύνης: πολλαπλές ευφυΐες

25  Ο Gardner κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το σχολείο περιορίζεται στη γλωσσική και στη λογικο-μαθηματική σκέψη. Γίνεται δηλαδή στο μαθητή μια πλύση εγκεφάλου, ώστε να χρησιμοποιεί ένα περιορισμένο μέρος της νοημοσύνης του. Δεν είναι τυχαίο που και τα παραδοσιακά τεστ νοημοσύνης εξετάζουν κυρίως τη γλωσσική και λογικο-μαθηματική σκέψη. 25

26  Το σχολείο πρέπει να αποδέχεται και καλλιεργεί όλα τα είδη της νοημοσύνης, στα οποία διακρίνονται κυρίως οι μαθητές που δεν τα καταφέρνουν στη Γλώσσα και στα Μαθηματικά.  Προσαρμογή του Αναλυτικού Προγράμματος και της διδασκαλίας στους συνδυασμούς ικανοτήτων του κάθε μαθητή: 1. δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι τα ίδια ενδιαφέροντα και τις ίδιες ικανότητες και ο καθένας μαθαίνει με το δικό του τρόπο. 2. Δεν μπορεί να τα μάθει όλα γιατί είναι πολλά. Ο Gardner υποστηρίζει ότι το σχολείο πρέπει να είναι ατομοκεντρικό, να αξιολογεί τις ατομικές ικανότητες, τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντα των μαθητών και να συνταιριάζει συγκεκριμένες περιοχές του Αναλυτικού προγράμματος και μεθόδους διδασκαλίας με συγκεκριμένους μαθητές. Μετά το πέρας της εκπαίδευσης θα ακολουθήσει νέο συνταίριασμα με συγκεκριμένα επαγγέλματα. 26

27 Ανάλογα πρέπει να αλλάξει και ο ρόλος του δασκάλου.  Ειδικοί επί της αξιολόγησης πρέπει να διαγνώσουν και να εκτιμήσουν τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντα με τα οποία έρχονται οι μαθητές στο σχολείο. Η καλή διδασκαλία πρέπει να οικοδομεί πάνω στις εγγενείς ‘νοημοσύνες’.  Ειδικοί επί των Αναλυτικών Προγραμμάτων θα συνταιριάσουν τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες των μαθητών με συγκεκριμένα Αναλυτικά Προγράμματα και στυλ μάθησης.  Ενώ η θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης συζητείται έντονα και έχει αρχίσει να επηρεάζει την εκπαιδευτική σκέψη και πράξη, δεν υπάρχει εμπειρική κάλυψη. 27

28 28 Συναίσθημα Μια κατάσταση ευχαρίστησης ή δυσαρέσκειας, η οποία οφείλεται στην ικανοποίηση ή μη οποιουδήποτε κινήτρου. Δημιουργείται και εκδηλώνεται χωρίς την καταβολή συνειδητής προσπάθειας και συνοδεύεται από διάφορες σωματικές αλλαγές- αυτές χαρακτηρίζουν τις έντονες και συνήθως σύντομες συναισθηματικές καταστάσεις, τις λεγόμενες συγκινήσεις. Συναίσθημα λοιπόν είναι ο τιδήποτε νιώθει ένα άτομο, όταν αξιολογεί ένα γεγονός με συγκεκριμένο τρόπο, το οποίο συνήθως συνοδεύεται από συγκεκριμένες αλλαγές στον οργανισμό και τη συμπεριφορά. Συναίσθημα & Συναισθηματική Νοημοσύνη

29 29 Συναισθηματική Νοημοσύνη Πρόκειται για μια θεωρία η οποία υπερβαίνει τα όρια των παραδοσιακών προσεγγίσεων και ενσωματώνει στο γνωστικό σύστημα τα συναισθήματα. Ο D. Goleman (1998, 360) διέδωσε την ιδέα ότι η συναισθηματική νοημοσύνη είναι ένας άλλος τρόπος της εξυπνάδας και ένας άλλος δρόμος για την έκφρασή της. Μάλιστα προβλήθηκε ως πανάκεια για την αντιμετώπιση όλων των κοινωνικών προβλημάτων. Τόνισε τη σημασία της «Συναισθηματικής Νοημοσύνης» για τη σημείωση υψηλών επιδόσεων και υπογράμμισε την επίδραση που αυτή ασκεί στο δείκτη νοημοσύνης του ατόμου. Συναίσθημα & Συναισθηματική Νοημοσύνη

30  Στην αρχαία ελληνική σκέψη ο λόγος (η λογική) και το συναίσθημα βρίσκονται σε μια διαρκή διαπάλη. Στο«Φαίδρο» του Πλάτωνος ο λόγος (ο ηνίοχος) προσπαθεί να ελέγξει τα άλογα (συναισθήματα), τα οποία σέρνουν το άρμα της ψυχής.  Τα συναισθήματα θολώνουν τη σκέψη και δεν επιτρέπουν στον άνθρωπο να πάρει ορθές αποφάσεις.  Στη σύγχρονη ψυχολογική έρευνα η συναισθηματική νοημοσύνη προσπαθεί να ενσωματώσει σε ένα σώμα τη γνωστική και τη συναισθηματική περιοχή, καθώς αυτές αλληλεπιδρούν. Θεωρεί ότι τα συναισθήματα είναι διαδικασίες της νοημοσύνης, οι οποίες μπορούν να δώσουν αποτελεσματικές αντιδράσεις στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος.  Μπορούμε να είμαστε έξυπνοι με τα συναισθήματά μας. 30

31  Η Συναισθηματική Νοημοσύνη συγκροτείται από ικανότητες σε πέντε τομείς:  Γνώση των συναισθημάτων μας. Η αυτοεπίγνωση, η αναγνώριση των συναισθημάτων μας την ώρα που αυτά δημιουργούνται θεωρείται σημαντική παράμετρος της συναισθηματικής νοημοσύνης  Έλεγχος των συναισθημάτων μας. Η ικανότητα αυτή αναφέρεται στη διαχείριση των συναισθημάτων, ώστε να αντιμετωπίζονται οι καταστάσεις της ζωής. 31

32  Εντοπισμός κινήτρων για τον εαυτό μας. Η ικανότητα για αυτοέλεγχο επιτρέπει την προσήλωση της προσοχής σε στόχους, στην αυτοκυριαρχία και στη δημιουργικότητα.  Αναγνώριση των συναισθημάτων των άλλων: ενσυναίσθηση  Διαχείριση σχέσεων. Αναφέρεται στη διαχείριση των συναισθημάτων των άλλων. Είναι ευδιάκριτη σε άτομα με ηγετικές ικανότητες, με επιτυχία σε διαπροσωπικές σχέσεις κλπ. 32

33 33 Σύμφωνα με τον D. Goleman ο συναισθηματικός δείκτης (EQ) είναι πιο σημαντικός από το δείκτη νοημοσύνης (IQ). Συναίσθημα & Συναισθηματική Νοημοσύνη

34 34 «Σκοπός της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι να συμβάλλει στην ολόπλευρη, αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη των διανοητικών και ψυχοσωματικών δυνάμεων των μαθητών, ώστε ανεξάρτητα από φύλο και καταγωγή, να έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε ολοκληρωμένες προσωπικότητες και να ζήσουν δημιουργικά» (1566/85). Σκοποί Αγωγής και Αναλυτικού Προγράμματος.

35 35 «learning to know», δηλαδή μαθαίνω πώς να μαθαίνω (γνωστικοί στόχοι και περιεχόμενα μάθησης), «learning to do», δηλαδή μαθαίνω πώς να ενεργώ (στόχοι και περιεχόμενα μάθησης συνδεδεμένα με την εργασία και την οικονομία), «learning to live together», «learning to live with others» δηλαδή μαθαίνω πώς να συνυπάρχω με τον άλλον (στόχοι και περιεχόμενα με κοινωνικό-ηθικό προσανατολισμό) και «learning to be», δηλαδή μαθαίνω να υπάρχω, να είμαι υπεύθυνος (στόχοι και περιεχόμενα στο επίπεδο ανάπτυξης της προσωπικότητας και των υπαρξιακών αναζητήσεων) (πρβλ.V. Lenhart, 2006, 65). Η επιτροπή Delors το 1996 με εντολή της UNESCO στην έκθεσή της «Learning-the Treasure Within» καθόρισε τους τέσσερις πυλώνες της εκπαίδευσης και τους αντίστοιχους σκοπούς σε μια προσπάθεια διαμόρφωσης ενός παγκόσμιου εκπαιδευτικού συστήματος:

36 36 Μαθησιακοί τύποι οπτικός ακουστικός προφορικός κιναισθητικός εξατομικευτικός ομαδικός σκεπτόμενος με σειρά συλλογισμών ολιστικός (εντάσσει τα δεδομένα σε πλαίσια αναφοράς). Πολλαπλές ευφυΐες, Συναισθηματική Νοημοσύνη και εκπαιδευτική πράξη.

37 37 Διαθεματική προσέγγιση της γνώσης. Σχέδια εργασίας με εξακτίνωση του θέματος σε τομείς αντίστοιχους με τους τύπους νοημοσύνης του H. Gardner και με μεγάλη συναισθηματική εμπλοκή των μαθητών. Ομαδοσυνεργατική-αλληλοδιδακτική διδασκαλία. Προτάσεις για τη διδακτική πράξη

38 38 Αναλυτικό πρόγραμμα με λιγότερη σε ποσότητα διδακτέα ύλη και εστίαση στη βαθιά κατανόηση των γνώσεων καθώς και με περισσότερα θέματα από τα βιώματα και τον κόσμο εμπειρίας των παιδιών αλλά και από το χώρο της τέχνης. Εξατομικευμένη διδασκαλία. Διαφοροποιημένη διδασκαλία (π.χ. χρήση σταθμών ή κέντρων, μαθησιακά συμβόλαια, πίνακες επιλογής δραστηριοτήτων κ.τ.λ.). Προτάσεις για τη διδακτική πράξη

39 39 Θεατρική –Εικαστική –Μουσική - Φυσική Αγωγή-Αγωγή Υγείας. Εκπαίδευση για την Ειρήνη και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Διαπολιτισμική Αγωγή. Συναισθηματική Αγωγή- Διαχείριση κρίσεων. Ευέλικτη Ζώνη- Ολοήμερο σχολείο. Σχολικές επισκέψεις και εκδρομές. Προτάσεις για τη διδακτική πράξη

40 40 Διδακτικές δραστηριότητες, όπως: ηθικά διλήμματα, προσομοιώσεις, δραστηριότητες: κριτικής σκέψης, έκφρασης συναισθημάτων, αναγνώρισης και διαχείρισης της μη λεκτικής συμπεριφοράς, διαφορετικής οπτικής και ενσυναίσθησης, αυτοελέγχου, αυτοαντίληψης, αυτοαξιολόγησης και ετεροαξιολόγησης, φροντίδα φυτών και μικρών ζώων στο σχολείο, «οικο-μελέτη», κ.τ.λ. Προτάσεις για τη διδακτική πράξη

41 41 Διδακτικές δραστηριότητες, όπως: χρήση «αναλογιών, μεταφορών και παραδειγμάτων», «πολλαπλές αναπαραστάσεις του περιεχομένου» της διδασκαλίας, καταιγισμός ιδεών, αφηγήσεις, διηγήσεις, περιγραφές, διαλεκτικές αντιπαραθέσεις, συνόψεις, ταξινομήσεις, ερμηνείες, εξηγήσεις, πειράματα, σκάκι, Προτάσεις για τη διδακτική πράξη

42 42 Διδακτικές δραστηριότητες, όπως: συμπερασμοί, εννοιολογικοί χάρτες, γραφικές αναπαραστάσεις, χρωματικοί «κώδικες», σκαρίφημα ιδεών, παζλ, εικαστικές συνθέσεις, δραματοποιήσεις, χορός, κατασκευές, παιγνίδια κίνησης, Προτάσεις για τη διδακτική πράξη

43 43 Σε ό,τι αφορά τη Συναισθηματική Αγωγή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών, ο J. Gottman προτείνει πέντε στάδια (J. Gottman, 2000, 85-130): επίγνωση των συναισθημάτων των παιδιών, αναγνώριση, ακρόαση με ενσυναίσθηση και επιβεβαίωση των συναισθημάτων των παιδιών, Προτάσεις για τη διδακτική πράξη

44 44 Σε ό,τι αφορά τη Συναισθηματική Αγωγή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών, ο J. Gottman προτείνει πέντε στάδια (J. Gottman, 2000, 85-130): βοήθεια στο παιδί προκειμένου να εκφράσει λεκτικά τα συναισθήματά του, καθορισμός ορίων και παροχή βοήθειας στη διερεύνηση στρατηγικών για την επίλυση των προβλημάτων. Προτάσεις για τη διδακτική πράξη

45 45 Ένας εκπαιδευτικός πρέπει να αποκτά αυτές τις δεξιότητες από την εκπαίδευση και επιμόρφωσή του και να ασκείται πάνω σε αυτές, ώστε να είναι σε θέση να διαμορφώνει και να διατηρεί ένα θετικό συναισθηματικό κλίμα στην τάξη του, με καλές και ουσιαστικές σχέσεις με τους μαθητές του, παράγοντας ο οποίος θεωρείται βασικός για μια αποτελεσματική διδασκαλία. Το ίδιο χρήσιμες για τον εκπαιδευτικό και την καλύτερη επικοινωνία στο σχολικό περιβάλλον θεωρούνται και οι εξής δεξιότητες: Προτάσεις για τη διδακτική πράξη

46 46 ευεργετική παρουσία και προσεκτική ακρόαση, αναδιατύπωση, επανάληψη ή παράφραση των όσων λέγονται από το παιδί, ανοιχτές ερωτήσεις για βαθύτερη κατανόηση της κατάστασης, π.χ. «τι εννοείς όταν λες…», αντανάκλαση συναισθημάτων, π. χ. «Φαίνεται πως νιώθεις…», επιδοκιμασία και καθησυχασμός, αυτοαποκάλυψη, παρουσίαση προσωπικής εμπειρίας εκπαιδευτικού, παροχή πληροφοριών, ευθεία καθοδήγηση, προτάσεις, οδηγίες, συμβουλές για το τι πρέπει να κάνει το παιδί. Προτάσεις για τη διδακτική πράξη