Διαχείριση του πόνου κατά την οστεοαρθρίτιδα στο σκύλο και στη γάτα

Παρουσίαση με θέμα: "Διαχείριση του πόνου κατά την οστεοαρθρίτιδα στο σκύλο και στη γάτα"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Διαχείριση του πόνου κατά την οστεοαρθρίτιδα στο σκύλο και στη γάτα
Διαχείριση του πόνου κατά την οστεοαρθρίτιδα στο σκύλο και στη γάτα Αικατερίνη Ι. Σιδέρη Λέκτορας Χειρουργική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

2 Ορισμός βραδέως εξελισσόμενη εκφυλιστική παθολογική διεργασία
Οστεοαρθρίτιδα ή Εκφυλιστική Οστεοαρθροπάθεια βραδέως εξελισσόμενη εκφυλιστική παθολογική διεργασία δυναμική των διαρθρώσεων αυτό-διαιωνιζόμενη φλεγμονή, πόνος, χωλότητα

3 Επιδημιολογία Σκύλοι Γάτες 20% ηλικίας > 1 έτους
34% των ενήλικων ζώων 90% των ζώων ηλικίας > 12 ετών

4 Αιτιολογία Πρωτογενής (ιδιοπαθής) ΟΑ Δευτερογενής ΟΑ
συγγενείς παθήσεις (δυσπλασία αρθρώσεων, οστεοχόνδρωση, εξάρθρημα επιγονατίδας, κ.α.) επίκτητες παθήσεις (τραύμα αρθρικού χόνδρου, τραυματισμοί συνδέσμων, ενδοαρθρικά κατάγματα, εξαρθρήματα και η ανάταξή τους, παχυσαρκία) εμφανείς μεμονωμένοι αυξημένης έντασης τραυματισμοί χρόνιοι αλλεπάλληλοι μικροτραυματισμοί

5 Σημαντικές μεταβολές στην κυτταρική δραστηριότητα των χονδροκυττάρων
Παθοφυσιολογία της ΟΑ Αρθρικός χόνδρος = ιστός «κλειδί» για την ΟΑ Σημαντικές μεταβολές στην κυτταρική δραστηριότητα των χονδροκυττάρων Αρθρικό υγρό Αρθρικός υμένας Υποχόνδριο οστό Περιαρθρικοί ιστοί

6 Θα ειπωθούν: -οι αλλαγές που υφίστανται όλες οι δομές που αφορούν την άρθρωση

7 Διάγνωση Κλινική εικόνα προοδευτικά επιδεινούμενη διαλείπουσα χωλότητα
μετά από παρατεταμένη κατάκλιση (π.χ. το πρωί) ή από άσκηση σε ψυχρό και υγρό περιβάλλον δυσκαμψία της άρθρωσης – μειωμένο εύρος κριγμός απροθυμία για μετακίνηση μυϊκή ατροφία δυσκολία στην ανέγερση, στις σκάλες και στα άλματα εύκολη κόπωση στη βόλτα αλλαγή συμπεριφοράς

8 (μικρό μέγεθος, ευκινησία)
Διάγνωση Κλινική εικόνα δύσκολη η εκτίμηση του χρόνιου πόνου (μικρό μέγεθος, ευκινησία) ανορεξία, απώλεια βάρους, κατάθλιψη αλλαγή συμπεριφοράς (περιποίηση τριχώματος, επιθετικότητα, απροθυμία για παιχνίδι, ούρηση και αφόδευση εκτός του δοχείου με την άμμο υγιεινής απροθυμία στην πραγματοποίηση αλμάτων Γάτα

9 Ακτινολογικά ευρήματα Κλινική εικόνα
Διάγνωση Ακτινολογικός έλεγχος Οστεόφυτα Ασβεστοποιήσεις μαλακών ιστών Σκλήρυνση υποχόνδριου οστού Κύστεις υποχόνδριου οστού (όχι συχνά) Περιαρθρική διόγκωση Συχνά Ακτινολογικά ευρήματα Κλινική εικόνα

10 ΘεραπεΙα Ενημέρωση ιδιοκτήτη Έλεγχος σωματικού βάρους
Eλεγχόμενη άσκηση & Φυσιοθεραπεία Φαρμακευτικές ουσίες Χονδροπροστατευτικά διατροφικά συμπληρώματα Ειδικές τροφές

11 Ενημέρωση ιδιοκτήτη ισόβια πάθηση Όχι ίαση αλλά διαχείριση της πάθησης
Όχι ίαση αλλά διαχείριση της πάθησης Επιπτώσεις στη ζωή του

12 Έλεγχος του σωματικού βάρους
Παχυσαρκία: υπέρβαση του ιδανικού βάρους κατά τουλάχιστον 15% με 20% Οστεοαρθρίτιδα υποβολή των αρθρώσεων (του αρθρικού χόνδρου) σε >> φόρτιση ο λιπώδης ιστός μεταβολικά ενεργός – παραγωγή ουσιών που ενεργοποιούν φλεγμονώδεις εξεργασίες

13 Έλεγχος του σωματικού βάρους
Μείωση της προσλαμβανόμενης τροφής - μικρότερα % εμφάνισης Πρόληψη ηπιότερη μορφή - καθυστέρηση στο χρόνο εκδήλωσης Θεραπεία Βελτίωση της κλινικής εικόνας ζώων ΟΑ

14 Eλεγχόμενη άσκηση & Φυσιοθεραπεία
Στόχος Μείωση του πόνου Βελτίωση της κινητικής ικανότητας προκειμένου να εκτελεστούν θεραπευτικές ασκήσεις ή δραστηριότητες που μπορεί να επιδεινώσουν τον πόνο θα πρέπει να έχει προηγηθεί κατάλληλος φαρμακευτικός έλεγχός του αυστηρός περιορισμός σε οξεία έξαρση ΟΑ

15 Eλεγχόμενη άσκηση & Φυσιοθεραπεία
Έντονος πόνος Η αρχική θεραπεία συνίσταται σε εφαρμογή ηλεκτροδιέγερσης, θερμοθεραπείας, χειροθεραπευτικής και θεραπευτικού laser. Υποχώρηση του πόνου Ασκήσεις ενδυνάμωσης Περπάτημα Υδροθεραπεία (κολύμπι, βάδιση σε διάδρομο εντός νερού)

16 Eλεγχόμενη άσκηση & Φυσιοθεραπεία
16

17 Eλεγχόμενη άσκηση & Φυσιοθεραπεία
17

18 Eλεγχόμενη άσκηση & Φυσιοθεραπεία
18

19 Eλεγχόμενη άσκηση & Φυσιοθεραπεία
19

20 Φαρμακευτικές ουσίες

21 Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα (ΜΣΑΦ)
αναστολή δράσης ενζύμων COX Η κύρια θεραπευτική δράση των ΜΣΑΦ (μείωση του πόνου και της φλεγμονής) Μείωση παραγωγής προσταγλανδινών από το αραχιδονικό οξύ 21

22 αραχιδονικό οξύ λευκοτριένια προσταγλανδίνες θρομβοξάνες προσταγλανδίνες φλεγμονή προστασία ΓΕΣ αιμόσταση πόνος γαστρικά έλκη φλεγμονή πυρετός Φωσφολιπάση Α₂ LOX-5 COX-1 COX-2 λευκοτριένια προσταγλανδίνες θρομβοξάνες προσταγλανδίνες

23 Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα (ΜΣΑΦ)
COX 1: συστατικό των περισσότερων ιστών και βοηθά στην παραγωγή προσταγλανδινών σημαντικών για πολλές φυσιολογικές λειτουργίες των ιστών (ομοιοστασία ΓΕΣ, νεφρών, κ.α.) καθώς και θρομβοξανών ( πήξη του αίματος) COX 2: παράγεται σε φλεγμονή ( interleukin-1) * συστατικό του ΚΝΣ, νεφρών, αναπαραγωγικού συστήματος, ακόμη και του ΓΕΣ COX 3: ???? ΓΕΣ : 2η γραμμή άμυνας του γαστρικού βλεννογόνου, σημαντικός μεσολαβητής στην αποκατάσταση της βλάβης

24 Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα (ΜΣΑΦ)
COX 2 Βρίσκεται σε μεγαλύτερες ποσότητες στον αρθρικό θύλακο και υμένα αρθρώσεων με ΟΑ Περιφερική φλεγμονή αύξηση της συγκέντρωσης COX-2 στο ΚΝΣ Αναστολή της δράσης COX μείωση της κεντρικής ευαισθητοποίησης Τροποποίηση της κεντρικής ευαισθητοποίησης μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα περιφερικής φλεγμονής (ποντίκια)

25 Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα (ΜΣΑΦ)
Στόχος των ΜΣΑΦ Αναστολή της δράσης του COX-2 Ελαχιστοποίηση αναστολής δράσης του COX-1 Η επίδραση των ΜΣΑΦ στο COX-1 είναι δοσοεξαρτώμενη η χαμηλότερη δυνατή αποτελεσματική δόση Ο ρόλος του COX-2 στην ομοιοστασία διάφορων ιστών τα υψηλής εκλεκτικότητας του COX-2 δεν στερούνται ανεπιθύμητων ενεργειών

26 Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα (ΜΣΑΦ)
Νεότερη ομάδα ΜΣΑΦ (licofelone, tepoxalin) αναστολή των COX και 5-LOX ενζύμων άνθρωπος, σκύλος: ενθαρυντικά ευρήματα αναφορικά με το εύρος ασφάλειας στο ΓΕΣ

27 Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα (ΜΣΑΦ)
Φαρμακοδυναμική Εκλεκτικότητα COX-1 & COX-2 ανάμεσα στα διάφορα είδη ζώων Κίνδυνος υπερδοσίας και απρόβλεπτων ανεπιθύμητων ενεργειών από τη χρήση ορισμένων ΜΣΑΦ (ΓΑΤΑ) Παρακολούθηση για ενδεχόμενη εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών

28 Ακετυλοσαλυκιλικό οξύ τολφεναμικό οξύ
Αναστολείς των COX ενζύμων Ισχυρή αντιθρομβωτική δράση Καλύτερα να αποφεύγεται η χρήση τους Δοσολογία Ακετυλοσαλυκιλικό οξύ Τολφεναμικό οξύ Σκύλος mg/kg/8h, PO mg/kg, SID 3-4 d τη βδομάδα Γάτα mg/kg, PO mg/kg, SID μέρα παρά μέρα έως 3-5 ημέρες

29 Ακεταμινοφένη (Παρακεταμόλη)
Αναλγητικό, αντιπυρετικό ΌΧΙ αντιφλεγμονώδες Όχι στη ΓΑΤΑ Περιστασιακά στο σκύλο Μεθαιμοσφαιριναιμία, αιματουρία, ικτερος. Η γάτα έχει έλλειψη του ενζύμου γλουκορονιδάση και δε μπορεί να μεταβολήσει την παρακεταμόλη

30 Κετοπροφαίνη Μη εκλεκτικός αναστολέας των COX ενζύμων
Σκύλος: Ανεπιθύμητες ενέργειες (έμετος, έλκη από το ΓΕΣ, ηπατική ή και νεφρική βλάβη) * σε ζώα με υποπρωτεϊναιμία αυξημένα % τοξίκωσης Δόση: 0,5-1mg/kg PO, BID (σε ηλικιωμένα ζώα η δόση μειώνεται κατά το ήμισυ) Οι ανεπιθύμητες ενέργειες υποχωρούν γρήγορα μετά τη διακοπή χορήγησης * Υψηλή ικανότητα σύνδεσης με πρωτεϊνες

31 Μη εκλεκτικός αναστολέας των COX ενζύμων
Κετοπροφαίνη Μη εκλεκτικός αναστολέας των COX ενζύμων Γάτα: Όχι ιδιαίτερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Bελτίωση της διάθεσης και της χωλότητας. Δόση: 1mg/kg PO ή SC, για 5 ημέρες ή 2mg/kg SC εφάπαξ

32 Καρπροφαίνη Μέτρια εκλεκτικός αναστολέας του COX-2 ενζύμου (στο σκύλο & στη γάτα, όχι στο άλογο & ≠ στον άνθρωπο) Στη γάτα δόση 4mg/kg προκάλεσε αναστολή του COX-2 100% ενώ του COX-1 44% Η εκλεκτικότητά της μειώνεται με αύξηση της δόσης

33 Καρπροφαίνη Μεγάλος αριθμός ζώων
Τουλάχιστον 7 κλινικές μελέτες με ασφαλή, και αντικειμενικά κριτήρια Μεγάλος αριθμός ζώων Μείωση του μεγέθους των οστεοφύτων καθώς και των μακροσκοπικών και ιστολογικών αλλοιώσεων του αρθρικού χόνδρου μετά από 28 ημέρες χορήγησης σε σκύλο ίσως ασκεί προστατευτική δράση (μικρός αριθμός ζώων) * Μείωση οστεοφύτων, αλλοιώσεων μακρο και μικρο του αρθρικού χόνδρου, ισως ασκεί προστατευτική δράση

34 Καρπροφαίνη Η χρήση της προτείνεται από τις περισσότερες μελέτες
Σε συγκριτικές μελέτες με άλλα ΜΣΑΦ (ισχυρά εκλεκτικούς αναστολείς COX-2) δε διαπιστώθηκαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές ( ανεπιθύμητες ενέργειες, αποτελεσματικότητα) Ηπατοξικότητα: ο αριθμός των περιστατικών που έχει αναφερθεί είναι μικρός αναλογικά με την ευρεία χρήση της Σκύλοι μετά από χορήγηση 2 μηνών δεν παρουσίασαν ενδείξεις νεφρικής ή ηπατικής βλάβης

35 Καρπροφαίνη Δοσολογία
Σκύλος: 2-4mg/kg, BID έως 1 μήνα (όχι εξακριβωμένη ασφάλεια για ζώα < 6 μηνών) Γάτα: 2mg/kg, BID, max 7 ημέρες.

36 Licofelone Σκύλος: τουλάχιστον 3 πειραματικές μελέτες
Μείωση των μακρο- και μικροσκοπικών αλλοιώσεων του αρθρικού χόνδρου Πρόληψη της σκλήρυνσης του υποχόνδριου οστού Στερείται σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών Δόση: 2,5-5mg/kg/24h, PO Γάτα: δεν υπάρχουν στοιχεία * Λόγω της μείωσης παραγωγής μεταβιβαστών της φλεγμονής PGE2 & LTB4 καθώς και καταβολικών παραγόντων όπως η κολλαγεννάση-1 και η ιντερλευκίνη 1β.

37 Tepoxalin Φαίνεται να ασκεί ανάλογη δράση με εκείνη της licofelone
Σκύλος: 10mg/kg, PO, SID. Η διάρκεια χορήγησης εξρτάται από την απολεσματικότητα της θεραπείας και την κλινική εικόνα του ζώου Γάτα: Δεν χορηγείται στη γάτα καθώς δεν ασκεί ανασταλτική δράση στη σύνθεση του COX-2

38 Ετοδολάκη Μερική εκλεκτική ανασταλτική δράση για COX-2
3 πειραματικές μελέτες από τις οποίες οι 2 διαπίστωσαν αποτελεσματικότητα και ασφάλεια από τη χορήγησή της ενώ η 3η διαπίστωσε ασφάλεια μόνο όταν χορηγήθηκε σε υγιή ζώα Δεν υπάρχουν μελέτες για χορήγησή της στη γάτα Δόση: 10-15mg/kg, SID, oral. Μπορεί να δοθεί και για μακροχρόνια χρήση

39 Μελοξικάμη Εκλεκτική αναστολή της δράσης του COX-2 (δοσοεξαρτώμενη)
Αποτελεσματικό και ασφαλές για μακροχρόνια χρήση στο σκύλο και στη γάτα

40 Μελοξικάμη Γάτα συγκέντρωσή της στο πλάσμα του αίματος ικανή να προκαλέσει αναστολή της COX-2 > 80% (ικανοποιητικός θεραπευτικός στόχος) προκαλεί επίσης αναστολή της COX-1 > 40% Μακροχρόνια χορήγηση (mean: 5,8 μήνες) σε 40 γάτες με ΟΑ ευκολία στη χορήγηση, ασφάλεια, και εμφανή κλινική βελτίωση

41 Μελοξικάμη Δοσολογία Σκύλος: 0,2mg/kg, SID, την 1η ημέρα, και στη συνέχεια 0,1mg/kg, SID, Ζώα > 6 μηνών. Γάτα: 0,2mg/kg, SID, την 1η ημέρα, 0,1mg/kg, SID για 4 ημέρες και στη συνέχεια 0,01-0,03mg/kg, SID ζώα > 4 μηνών

42 Firocoxib Υψηλή εκλεκτικότητα στην αναστολή του COX-2
Σκύλος: τουλάχιστον 3 πειραματικές μελέτες, μεγάλος αριθμός ζώων Σημαντική βελτίωση της κλινικής εικόνας ΟΑ Μακροχρόνια χορήγηση Δοσολογία 5mg/kg, SID, oral, ζώα > 10 εβδομάδων και > 3kg

43 Firocoxib Γάτα: 1 μελέτη όπου ελέγχεται η φαρμακοδυναμική της δράση (παρουσιάζει επίσης υψηλή εκλεκτικότητα στην αναστολή του COX-2). Ίσως κατάλληλο για χρήση μία φορά την ημέρα. Περισσότερες μελέτες χρειάζονται ώστε να προταθεί η χρήση της

44 Robenacoxib Υψηλή εκλεκτικότητα στην αναστολή του COX-2 (σκύλος & γάτα) για όλο το εύρος των θεραπευτικών δόσεων Ασφαλές Μικρός αριθμός μελετών Δοσολογία Σκύλος: 1-2mg/kg, PO, SID, ζώα > 2 μηνών Γάτα: 1-2,4mg/kg, PO, SID, έως 6 ημέρες, ζώα > 4 μηνών και > 2,5kg.

45 Deracoxib Υψηλή εκλεκτικότητα στην αναστολή του COX-2
Έλλειψη επαρκών μελετών αναφορικά με την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά του Όχι στη γάτα Δοσολογία 1-2mg/kg, PO, SID

46 Mavacoxib Υψηλή εκλεκτικότητα στην αναστολή του COX-2
Μακράς δράσης Έλλειψη πειραματικών ή κλινικών δοκιμών (αρ. αδείας 2008) Δοσολογία 2mg/kg, oral την 1η ημέρα, επανάληψη την 14η ημέρα και στην συνέχεια επανάληψη κάθε μήνα Μέγιστος χρόνος χορήγησης: 6,5 μήνες

47 Άλλες φαρμακευτικές ουσίες
Τραμανδόλη συνθετικό οπιοειδές, κεντρικής δράσης αναλγητικό συμμετοχή σε πολυπαραγοντικό σχήμα αναλγησίας Έλλειψη μελετών σε σκύλο και γάτα Χρήσιμη κυρίως κατά οξέα επεισόδια πόνου σε χρόνια ΟΑ Δοσολογία Σκύλος: 1-10mg/kg, PO, BID ή TID Γάτα: 1-5mg/kg, PO, BID

48 Άλλες φαρμακευτικές ουσίες
Gabapentin Αντιεπιληπτικό, αποτελεσματικό στη θεραπεία χρόνιου πόνου Έλλειψη μελετών σε σκύλο και γάτα Χρήσιμη για τον έλεγχο του πόνου σε χρόνια ΟΑ, κυρίως στη γάτα Δοσολογία Σκύλος και Γάτα: 1-10mg/kg, PO, BID έως QID

49 Άλλες φαρμακευτικές ουσίες
Amantadine Αποκλεισμός υποδοχέων μετάδοσης του πόνου στο ΚΝΣ Μελέτη σε σκύλους με ταυτόχρονη χορήγηση ΜΣΑΦ οδήγησε σε αποτελεσματικό έλεγχο του πόνου Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και μόνη της Ασφαλές Δοσολογία Σκύλος και Γάτα: 3-5mg/kg, PO, SID για τουλάχιστον 21 ημέρες

50 Κορτικοστεροειδή 2 ερευνητικές εργασίες σε σκύλους (PO ή ενδοαρθρικά) δεν διαπιστώθηκε κυτταρική εκφύλιση ή θάνατος σχετιζόμενος με τα κορτικοστεοειδή. Προφυλακτική δράση έναντι στην εκδήλωση αλλοιώσεων ΟΑ από την αναστολή της σύνθεσης στρωμαλυσίνης από τα χονδροκύτταρα Η χρήση τους (η επαναλαμβανόμενη ή η διεγχειρητική) έχει σχετιστεί με αυξημένη πιθανότητα μολυσματικών αρθρίτιδων Εργασίες: εκτομή του πρόσθιου χιαστού και χορήγηση από το στόμα (πρενδιζολόνη) ή ενδοαρθρικά (triamcinolone hexatonide). 8 εβδομάδες μετά δεν διαπιστώθηκε κυτταρική εκφύλιση ή θάνατος σχετιζόμενος με τα κορτικοστεοειδή. Επίσης διαπιστώθηκε προφυλακτική δράση τους στην εκδήλωση ΟΑ αλλοιώσεων από την ανστολή της σύνθεσης στρωμαλυσίνης (stromelysin  digests proteoglycan, fibronectin, collagen types III, iV, v, and ix, and activates procollagenase) από τα χονδροκύτταρα

51 Κορτικοστεροειδή Γάτα
Σκύλος χρησιμοποιούνται συνήθως ως τελευταία λύση Γάτα μικρότερη η βαρύτητα και η συχνότητα των ανεπιθύμητων ενεργειών Πρενδιζολόνη: σοβαρή ΟΑ μη ανταποκρινόμενη σε ΜΣΑΦ ή σε οξεία έξαρση ΟΑ Σαφής κλινική βελτίωση με χαμηλές δόσεις Χρόνιος πόνος: μέρα παρά μέρα στην ελάχιστη αποτελεσματική δόση 0,1-0,5 mg/kg, BID ή SID, PO, σταδιακή μείωση κάθε 48 h

52 Υαλουρονικό οξύ Πολυσακχαρίτης, συστατικό του αρθρικού υγρού
ΟΑ: σημαντική μείωση της συγκέντρωσης αλλά και του μήκους της αλυσίδας του μειωμένη ικανότητα για λίπανση της άρθρωσης, απορρόφησης φορτίων και άσκησης αντιφλεγμονώδους δράσης 2 κλινικές μελέτες απέτυχαν να παρουσιάσουν ευεργετικά αποτελέσματα από την ενδοαρθρική έγχυσή της

53 Χονδροπροστατευτικά φαρμακευτικά ή διατροφικά συμπληρώματα
Επιβραδύνουν την εξέλιξη της ΟΑ; SYSDOAs Βραδείας δράσης φάρμακα DMOADs Πιθανή ευεργετική δράση αύξηση της σύνθεσης του υαλουρονικού οξέος από τον αρθρικό υμένα βοηθούν στη μείωση της απώλειας των πρωτεογλυκανών από τον αρθρικό χόνδρο Αναστέλλουν τη δράση καταβολικών ενζύμων ενδοαρθρικά

54 Χονδροπροστατευτικά φαρμακευτικά ή διατροφικά συμπληρώματα
Pentosan polysulphate (oral): 2 κλινικές μελέτες με αντιφατικά αποτελέσματα. Polysulfated glucosaminoglycan (im): 1 κλινική μελέτη Glucosamine and chondroitin sulfate (oral): 2 κλινικές μελέτες. Στον άνθρωπο ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Όχι ανεπιθύμητες ενέργειες. Προς το παρόν θεωρείται ότι μπορεί να προσφέρουν μέτριου επιπέδου ανακούφιση

55 Χονδροπροστατευτικά φαρμακευτικά ή διατροφικά συμπληρώματα
Πράσινο χειλικό μύδι (oral αλλά και συστατικό τροφών): 2 κλινικές μελέτες Συνδυασμός γλυκοζοαμινογλυκανών, ω-3 λιπαρών οξέων, αμινοξέων, βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Θεωρείται ότι δρουν συνεργικά μειώνοντας τη φλεγμονή, τον καταβολισμό του αρθρικού χόνδρου και ενισχύοντας την αναγέννησή του. Όχι ανεπιθύμητες ενέργειες. Ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Βελτίωση της κλινικής εικόνας.

56 Ειδικές τροφές Αραχιδονικό οξύ (ω-6) φλεγμονή ω-3 κυτταρική μεμβράνη
Αραχιδονικό οξύ (ω-6) φλεγμονή ω-3 πιο ήπια φλεγμονή προσταγλανδίνες λευκοτριένια θρομβοξάνες σειράς 2 & 4 κυτταρική μεμβράνη Εικοσανοειδή σειράς 3 & 5 Cορού ένζυμα COX-2, κυτοκίνες

57 Ειδικές τροφές Σκύλος Η πρόσληψη τροφής με ω-3 λιπαρά οξέα για
a) J Am Vet Med Assoc 2010;236:59-66 b) J Am Vet Med Assoc 2010;236:67-73 Η πρόσληψη τροφής με ω-3 λιπαρά οξέα για α) 90 d και β) 6 m οδήγησε σε βελτίωση της χωλότητας αλλά και της φόρτισης των άκρων ζώων με ΟΑ Γάτα J Vet Int Med 2010;24:1-9 Η πρόσληψη τροφής με ω-3 λιπαρά οξέα για 9 w βελτίωσε την κινητική δραστηριότητα των ζώων

58 Συμπερασματικά Ο έλεγχος του πόνου αποτελεί το πρώτο και κύριο βήμα στο θεραπευτικό σχήμα Προσπάθεια για ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος και βελτίωση της κινητικής δραστηριότητας του ζώου Εισαγωγή στο σχήμα ουσιών αργής δράσης είτε ως σκευάσματα είτε ως συστατικά τροφής

59 Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας