Το πορτρέτο του στην Εθνική Βιβλιοθήκη Πορτρέτων του Λονδίνου αμφισβητείται έντονα πως απεικονίζει πράγματι τον Shakespeare.

Παρουσίαση με θέμα: "Το πορτρέτο του στην Εθνική Βιβλιοθήκη Πορτρέτων του Λονδίνου αμφισβητείται έντονα πως απεικονίζει πράγματι τον Shakespeare."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Το πορτρέτο του στην Εθνική Βιβλιοθήκη Πορτρέτων του Λονδίνου αμφισβητείται έντονα πως απεικονίζει πράγματι τον Shakespeare.

2 Ο Shakespeare θεωρείται κορυφαίος ποιητής, ηθοποιός και ο μέγιστος μετά από τους Έλληνες θεατρικός συγγραφέας. Χαρακτηρίζεται από τη μοναδική δεξιοτεχνία του να χειρίζεται εξαιρετικά το δράμα, την κωμωδία και την τραγωδία, και με την ικανότητα του να κατανοεί την ανθρώπινη φύση. Η τραγωδία Ρωμαίος και Ιουλιέτα αποτελεί το αρχέτυπο του νεανικού έρωτα.

3 Βιογραφικά στοιχεία Μυστήριο αποτελεί η ακριβής ημερομηνία γέννησης του. Παραδοσιακά έχει επικρατήσει η 23η Απριλίου από μια λανθασμένη εκτίμηση του 18ου αιώνα, καθώς στις 23/4/1616 απεβίωσε. Παραδόξως την ίδια ακριβώς μέρα έφυγε από τη ζωή και ο μεγάλος Ισπανός λογοτέχνης Μιγκέλ ντε Θερβάντες. Η ευρώπη στις αρχές του 17ου αι. έχασε σε μια μέρα δύο από τους κορυφαίους αναγεννησιακούς λογοτέχνες.

4 Το σπίτι του ποιητή Αριστερά βρίσκεται το κύριο και μεγαλύτερο δωμάτιο του σπιτιού του και εξωτερικά η εξωτερική όψη του <<New Palace>> μεγαλύτερου του σπιτιού από φωτογραφία της εποχής.

5 Μόρφωση Καταγόμενος από μια αριστοκρατική και εύπορη οικογένεια του Στράφορντ και έχοντας μελετηρό χαρακτήρα διάβαζε πολύ στα νεανικά του χρόνια και έγραφε λίγο. Γνώριζε λίγα λατινικά και λιγότερα ελληνικά. Σε ηλικία 12 ετών η οικογένειά του αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σχολείο. Από τότε έκανε μικροδουλειές και κατηγορήθηκε μάλιστα ότι έκλεψε ένα ελάφι. Ανάμεσα στο θάνατο των δύο γωνιών του έγραψε τα μεγαλύτερά του έργα.

6 Προσωπική ζωή Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ ήταν το τρίτο από τα οκτώ παιδιά του Τ.Σαίξπηρ και της Μ.Άρντεν. Το 1582 παντρεύεται την Ά.Χάθαγουεϊ κατά 8 χρόνια μεγαλύτερή του και μετά από 6 μήνες αποκτούν μια κόρη και δύο χρόνια αργότερα δύο δίδυμους γιους. Ο ένας πέθανε σε ηλικία 11 χρονών από άγνωστα αίτια. Διάφορα σονέτα που απευθύνονται σε μια παντρεμένη γυναίκα αποδεικνύουν τις ετεροφυλόφιλικές του σχέσεις.

7 <<Τα χαμένα χρόνια>>
Μετά τη γέννηση των διδύμων, ο Σαίξπηρ άφησε ελάχιστα ιστορικά ίχνη μέχρι που το 1592 αναφέρεται ως μέλος της θεατρικής σκηνής του Λονδίνου. Οι μελετητές αναφέρονται στα χρόνια μεταξύ του 1585 και του 1592 ως τα "χαμένα χρόνια" του Σαίξπηρ. Στα 28 του χρόνια ήταν πλέον ένας φτασμένος ηθοποιός. Και ως τα 52 του, που πέθανε, ήταν πάντα δημοφιλής και περιζήτητος. Το γεγονός αυτό αποδεικνύεται από τη σάτιρα του συγγραφέα Ρόμπερτ Γκριν που έγραψε πως ο Σαίξπηρ μπορεί να τραντάζει τη σκηνή της χώρας ( γνωστό ως λογοπαίγνιο shake-scene). Οι αυστηρές κρητικές μας δείχνουν ότι οι πανεπιστημιακοί λογοτέχνες της εποχής τον φθονούσαν γι'αυτό τον περιφρονούσαν. Στον επιθανάτιο λίβελλό του κατά των ηθοποιών, αναφέρει ο Γκρἠν συγκεκριμένα <<ένα τυχάρπαστο κοράκι>> που έχει <<τίγρης καρδιά σε θεατρίνου δέρμα τυλιγμένη>> , <<ένας παραγιός για όλες τις δουλειές>>. Συμμετεἰχε στο θίασο του παλατιού με προστάτη τον βασιλιά Ιάκωβο Ά δίπλα σε κορυφαίους ηθοποιούς της εποχής στο θέατρο <<Globe>>.

8 Ιστορικό πλαίσιο Η εποχή που έζησε ήταν από κάθε άποψη κοσμογονική, εποχή επαναστάσεων πολιτικών, κοινωνικών, οικονομικών, πνευματικών, καλλιτεχνικών, θρησκευτικών (αποσύνθεση φεουδαρχίας ,άνοδος αστικής τάξης, γέννηση καπιταλισμού, ανακάλυψη νέων χωρών, εφευρέσεων, αποικιοκρατία, ιμπεριαλισμός, δημιουργία εθνικών κρατών, θρησκευτική μεταρρύθμιση, κυριαρχία λογικής. Πολλές ήταν οι αντιφάσεις: πλούτος-αθλιότητα, ελευθερία σκέψης-αυταρχία, ιδεαλισμός-κυνισμός, πίστη στον άνθρωπο αμφιβολία για όλες τις πίστεις. Στην Αγγλία υπήρχε ευφορία που όμως επισκίαζαν οι θρησκευτικές συγκρούσεις η οικονομική κρίση και οι ανησυχίες για τη διαδοχή της άτεκνης Ελισάβετ Ά. Παράλληλα θέριζε η πανούκλα.

9 Το τέλος της ζωής του 23/4/1616 Ενώ ήταν άρρωστος έγραψε τη διαθήκη του, κατά την οποία άφηνε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του στη μεγαλύτερη κόρη του, Σουζάνα, ενώ αναφέρεται ελάχιστα στη σύζυγό του, Άννα. Συγκεκριμένα έγραψε ότι της αφήνει "το δεύτερο καλύτερό μου κρεβάτι", ένα κληροδότημα που έχει οδηγήσει σε πολλές εικασίες. Μερικοί μελετητές βλέπουν το ως προσβολή για την Άννα, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι το δεύτερο καλύτερο κρεβάτι είναι το γαμήλιο κρεβάτι και επομένως είναι πλούσιο σε σημασία.

10 Ο ενταφιασμός Στις 23/4 πεθαίνει και θάβεται στη γενέτειρα του στο κοιμητήρι της Αγίας Τριάδας. Στον τάφο του τοποθετήθηκε έπειτα από δική του επιθυμία μία επιγραφή, λαξευμένη στην πέτρινη πλάκα που καλύπτει τον τάφο. Η επιγραφή περιλαμβάνει μία κατάρα ενάντια στη μετακίνηση των οστών του, η οποία και αποφεύχθηκε επιμελώς κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης του ναού.

11 Η επιγραφή στον τάφο του
Καλέ φίλε, στο όνομα του Θεού συγκρατήσου, Από το να σκάψεις τη σκόνη που εσωκλείεται εδώ. Ευλογημένος ας είναι όποιος ήσυχες αφήσει αυτές τις πέτρες, Και καταραμένος ας είναι όποιος μετακινήσει τα κόκαλά μου. Από το ποίημα φαίνεται πως πίστευε στο Θεό όμως οι μελετητές δεν είναι σίγουροι. Αλλού δείχνει να αμφισβητεί την ύπαρξη του θεού και αλλού βαθιά θρησκευόμενος

12 Ερμηνεία της επιγραφής
Σχετικά με την επιγραφή αυτή, καλλιεργήθηκε ένας μύθος, σύμφωνα με τον οποίο αδημοσίευτα έργα του Σαίξπηρ πιθανόν να βρίσκονται εντός του τάφου. Μέχρι σήμερα δεν έχει αποπειραθεί να διαπιστωθεί η αλήθεια αυτής της υπόθεσης. Πριν το 1623, στο βόρειο τοίχο του ναού της Αγίας Τριάδας στήθηκε ένα ταφικό μνημείο του Σαίξπηρ που τον απεικονίζει την ώρα που γράφει.

13 Τα έργα του Τραγωδίες: Άμλετ· Αντώνιος και Κλεοπάτρα· Βασιλιάς Ληρ· Ιούλιος Καίσαρας· Κοριολανός· Μακμπέθ· Οθέλος· Ρωμαίος και Ιουλιέτα· Τίμων ο Αθηναίος· Τίτος Ανδρόνικος Κωμωδίες :Όνειρο Θερινής Νυκτός· Τέλος Καλό Όλα Καλά· Τρωίλος και Χρυσίδα· Όπως Αγαπάτε· Κυμβελίνος·Αγάπης Αγώνας Άγονος· Με το Ίδιο Μέτρο· Ο Έμπορος της Βενετίας Οι Εύθυμες Κυράδες του Ουίνζορ· Πολύ κακό για το τίποτα· Περικλής· Το Ημέρωμα της Στρίγγλας· Η Κωμωδία των Παρεξηγήσεων· Η Τρικυμία Δωδέκατη Νύχτα Οι Δυο Άρχοντες της Βερόνας· Οι δυο συγγενείς άρχοντες· Το Χειμωνιάτικο Παραμύθι Ιστορικά έργα: Βασιλιάς Ιωάννης· Ερρίκος ο Δ' (1ο μέρος)· Ερρίκος ο Δ' (2ο μέρος)· Ερρίκος ο Ε'· Ερρίκος ο ΣΤ' (1ο μέρος)· Ερρίκος ο ΣΤ' (2ο μέρος)· Ερρίκος ο ΣΤ' (3ο μέρος)· Ερρίκος ο Η'· Ριχάρδος ο Β'· Ριχάρδος ο Γ‘ Τρωίλος και Χρυσηίδα Ποιήματα :Σονέτα· Αφροδίτη και Άδωνις· Ο Βιασμός της Λουκρητίας· Ο Περιπαθής Προσκυνητής· O Φοίνικας κι η Τρυγόνα· Το Παράπονο Ενός Εραστή Τα 154 Σονέτα θεωρούνται τα κορυφαία δημιουργήματα του Σέξπιρ.

14 Το έργο του Τα έργα του Σαίξπηρ είναι δύσκολο να χρονολογηθούν. Συνδυάζουν ένα πνευματώδες μίγμα ρομαντισμού, μαγείας και κωμικών σκηνών. Οι χαρακτήρες του γίνονται όλο και περισσότερο σύνθετοι και εναλλάσσοντας επιδέξια κωμικές και σοβαρές σκηνές, πρόζα και ποίηση, επιτυγχάνει την αφηγηματική ποικιλία του ώριμου έργου του. Η εξέλιξη των τραγωδιών του Σαίξπηρ εξαρτάται συχνά από μοιραία λάθη, τα οποία ανατρέπουν την τάξη των πραγμάτων και καταστρέφουν τον ήρωα κι εκείνους που αγαπά. Ορισμένοι σχολιαστές έχουν δει μια γαλήνια άποψη της ζωής από την πλευρά του Σαίξπηρ, αλλά μπορεί να αντικατοπτρίζει απλώς τη θεατρική μόδα της εποχής.

15 Συχνά δραματοποιεί τα καταστροφικά αποτελέσματα της αδύναμης ή διεφθαρμένης εξουσίας, εξαίρει τα αγαθά της ειρήνης και προσπαθεί να αποτρέψει τις ενδεχόμενες εξεγέρσεις. Η εξουσία διαφθείρει και διαφθείρεται όμως και η εξέγερση είναι καταστροφική. Οι ευγενείς στηλιτεύονται για τις αρπακτικές τους φιλοδοξίες και οι σφετεριστές στιγματίζονται σαν προδότες και ιερόσυλοι. Οι κωμωδίες αποπνέουν έρωτα ζωής και μέθη αισιοδοξίας με φαιδρότητα και λυρισμό.

16 Ύφος Τα πρώτα έργα του Σαίξπηρ γράφτηκαν σε τυποποιημένη γλώσσα, σύμφωνα με το συμβατικό ύφος της εποχής. Στα ποιήματα χρησιμοποιούνται επεκταμένες και μερικές φορές περίτεχνες μεταφορές και η γλώσσα είναι συχνά ρητορική, γραμμένη για ηθοποιούς που απαγγέλλουν αντί να μιλούν. Οι μεταφορές και οι εικόνες του βαθμιαία συντονίζονταν όλο και περισσότερο με τις ανάγκες του δράματος. Η ποιητική φόρμα που χρησιμοποιούσε συνήθως, ήταν ο ανομοιοκατάληκτος στίχος σε ιαμβικό πεντάμετρο. Στην πράξη αυτό σήμαινε ότι οι στροφές του συνήθως δεν είχαν ρίμα και κάθε στίχος αποτελούνταν από δέκα συλλαβές κατά τρόπο που να τονίζεται κάθε δεύτερη συλλαβή. Χαρακτηριστική ήταν η μεταπήδηση στον επόμενο στίχο χωρίς παύση, οι ακανόνιστες διακοπές, οι ακραίες διαφορές στη δομή το μήκος των προτάσεων, το υποκείμενο και αντικείμενο συχνά αντιστρέφονται, και λέξεις παραλείπονται, δημιουργώντας μία εντύπωση αυθορμητισμού. Ο Σαίξπηρ συνδύασε την ποιητική ιδιοφυία με την πρακτική έννοια του θεάτρου.

17 Επίδραση του έργου του Οι μελετητές έχουν εντοπίσει μουσικά κομμάτια που συνδέονται με τα έργα του Σαίξπηρ. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται η όπερα του Τζουζέπε Βέρντι, ο "Οθέλος". Ο Σαίξπηρ ενέπνευσε επίσης πολλούς ζωγράφους. Ο ψυχαναλυτής Σ. Φρόιντ μελέτησε έργα του Σαίξπηρ, και ιδιαίτερα τον Άμλετ, για να αναπτύξει τις θεωρίες του γύρω από την ανθρώπινη φύση. Την εποχή του Σαίξπηρ, η αγγλική γραμματική, η ορθογραφία και η προφορά ήταν λιγότερο τυποποιημένες απ' ότι είναι τώρα και η χρήση της γλώσσας του βοήθησε στο σχηματισμό της σύγχρονης αγγλικής γλώσσας.

18 Αμφισβήτηση της ταυτότητας του
Στα μέσα του 19ου αιώνα, άρχισε να κυκλοφορεί μια μυστηριώδης θεωρία, σύμφωνα με την οποία τα περισσότερα έργα του Σαίξπηρ δεν γράφηκαν από τον ίδιο, γιατί η ταπεινή καταγωγή και η πενιχρή μόρφωσή του δεν μπορούσαν να δικαιολογήσουν τη δεξιοτεχνία, την ποίηση, τις γνώσεις ιστορίας, πολιτικής, αλλά και του μικρόκοσμου του παλατιού. Το γεγονός, έπειτα, ότι δεν διασώθηκε κανένα χειρόγραφο με την υπογραφή του Εντουαρντ Ντε Βιρ χρησίμευσε ως απόδειξη ότι καταστράφηκαν όλα προκειμένου να αποκρυφτεί η ταυτότητα του πραγματικού συγγραφέα, ο οποίος ήταν ο 17ος κόμης της Οξφόρδης. Στην υπόθεση αυτή βασίστηκε γερμανικής καταγωγής σκηνοθέτης, μαζί με τον σεναριογράφο Τζον Ορλόφ και δημιούργησαν μια ταινία με τίτλο <<Was Shakespeare a fraud?>> Στο video <<The reasons Why William Shakespeare is a Fraud by Roland Emmerich>> εκφέρει ο μελετητής τα πορίσματα της έρευνας του.

19 Ορισμένοι μελετητές του έργου που αποδίδεται στον Σαίξπηρ, θεωρούν πως ένα μέρος του πιθανά ανήκει σε άλλους συγγραφείς, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται συχνά ο Μπέικον. Ωστόσο, μόνο μία μικρή μειοψηφία ακαδημαϊκών πιστεύει ότι υπάρχει λόγος αμφισβήτησης της παραδοσιακής απόδοσης των έργων του Σαίξπηρ. Η πλειοψηφία των ακαδημαϊκών μελετητών δε δέχεται τις παραπάνω εκτιμήσεις, ωστόσο θεωρεί πιθανό το ενδεχόμενο ο Σαίξπηρ να μην αποτελεί και το μοναδικό συγγραφέα των έργων του, δεδομένου ότι την εποχή εκείνη πολλοί δραματουργοί και θεατρικοί συγγραφείς συνεργάζονταν στενά μεταξύ τους. 150 χρόνια μετά τον θάνατό του άρχισαν ν α εκφράζονται αμφιβολίες για την πατρότητα των έργων του από συγγραφείς όπως ο Μάρκ Τουέιν, Ουώλτ Ουίτμαν και Χένρι Τζέιμς αλλά και προσωπικότητες όπως ο Σίγμουντ Φρόυντ.

20 Διάλυση αμφιβολιών Τους ισχυρισμούς πως ο πραγματικός συγγραφέας δεν ήταν ο <<άξεστος επαρχιώτης>> αλλά κάποιος αριστοκράτης καταρρίπτουν οι μαρτυρίες της εποχής, που μιλάνε για τον <<μελίρρυτο ποιητή>>, που είναι <<ο πιο έξοχος και στα δύο είδη>> αλλά και η ψυχή του αιώνα του>>. <<Δεν ήταν μιας εποχής μονάχα, μα όλων των καιρών>>.

21 Γνωστά αποφθέγματα Ό, τι λάμπει δεν είναι χρυσός
Μερικοί γεννιούνται μεγάλοι, μερικοί πετυχαίνουν να γίνουν μεγάλοι, και σε μερικούς η μεγαλοσύνη πέφτει από μόνη της μέσα τους. Ο δειλός πεθαίνει πολλές φορές πριν από το θάνατο του. Ο γενναίος άνδρας δοκιμάζει μόνο ένα θάνατο. Πού βρίσκεται τέτοιος συγγραφέας στον κόσμο που να διδάσκει τέτοια ομορφιά σαν τα μάτια της γυναίκας Αστάθεια , το όνομα σου γυναίκα. Η αίσθηση του θανάτου βρίσκετε πιο πολύ στο φόβο του. Όλος ο κόσμος είναι μια σκηνή και όλοι οι άνδρες και οι γυναίκες είναι απλοί θεατρίνοι. Μπαίνουν και βγαίνουν στη σκηνή και στη ζωή του ο καθένας παίζει πολλούς ρόλους.

22 Και άλλα αποφθέγματα Απ‘ όλα τα θαύματα που έχω ακούσει ως τώρα το πιο παράξενο μού φαίνεται ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να φοβούνται, ενώ ξέρουν πως ο θάνατος, που είναι αναγκαίο τέλος, θα έρθει όταν είναι η ώρα του. Πίστευε απόλυτα στον θάνατο. Η ζωή ή ο θάνατος γίνονται τότε πιο γλυκά. Για τη ζωή να σκέφτεσαι : Αν πραγματικά σε χάσω, χάνω ένα πράγμα που μόνο οι τρελοί θα το κρατούσαν. Μια πνοή είσαι, σκλάβα σε κάθε ουράνια επίδραση. Σβήσε, σβήσε, σύντομο φως! Η ζωή δεν είναι παρά σαν μια σκιά που περπατά. Ένας φτωχός θεατρίνος που θορυβεί και σοβαρεύεται για λίγο πάνω στη σκηνή και μετά δεν ακούγεται πια. Είναι ένα παραμύθι που το λέει ένας ανόητος, γεμάτο θόρυβο και μανία, που δεν σημαίνει τίποτα.

23 Και άλλα αποφθέγματα Άνθρωπε, περήφανε άνθρωπε, ντυμένε με μικρή σύντομη εξουσία, και που πιο πολύ αγνοείς ό τι έχεις πιο βέβαιο, τη γυάλινη ύπαρξή σου, σαν θυμωμένος πίθηκος, παίζεις τέτοια αφάνταστα κόλπα μπροστά στον ύψιστο ουρανό, που κάνεις τους αγγέλους να δακρύζουν, που αν είχαν φύση ανθρώπινη, θα πέθαιναν στα γέλια. Το αύριο, και τ' αύριο, και τ΄ αύριο έρπει αργά με το κοντό του βήμα από μέρα σε μέρα ως την τελευταία συλλαβή που γράφει η μοίρα κι όλες οι χθεσινές μας μέρες έχουν φωτίσει μόνο τρελούς στο δρόμο που οδηγεί στου θανάτου το χώμα.

24 Άμλετ-Απόσπασμα Να ζει κανείς ή να μη ζει; Αυτό είναι το ζήτημα. Αν είναι στο πνεύμα ανώτερο να υποφέρει τα χτυπήματα και τα βέλη μια άθλιας τύχης ή να ξεσηκώνει εναντίον μιας θάλασσας από βάσανα και χτυπώντας τα να τα αποτελειώνει; Να πεθαίνει να κοιμάται και τίποτε άλλο; Κι αν με τον ύπνο λέμε πως τερματίζουμε της καρδιάς τον πόνο και τις χίλιες φυσικές λαχτάρες που η σάρκα έχει κληρονομήσει, είναι συντέλεια που θα πρέπει να την εύχεται κανείς με ζήλο. Να πεθαίνει να κοιμάται – να κοιμάται ίσως να ονειρεύεται ά, εδώ είναι ο κόμπος. Γιατί, σ‘ αυτόν τον ύπνο του θανάτου τα όνειρα που θα έρθουν, όταν θα έχουμε απαλλαγεί απ' αυτό το θνητό σώμα, πρέπει να μας κάνουν δισταχτικούς. Υπάρχει έγνοια που κάνει τη δυστυχία να ζει τόσο πολύ. Γιατί, ποιός θα άντεχε τα μαστιγώματα και τις προσβολές του χρόνου, το άδικο του ισχυρού, του ξιπασμένου τον εξευτελισμό, τον πόνο της χωρίς ανταπόκριση αγάπης, την καθυστέρηση των νόμων, τις προσβολές που κάνουν οι μεγάλοι, και τις σπρωξιές που δέχεται ο ταπεινός απ' τον ανάξιο, αν μπορούσε μόνος του κανείς να έδινε τη λύτρωση στον εαυτό του με ένα μαχαίρι; Ποιός θα ήθελε να σηκώνει φορτία, να γογγύζει και να ιδρώνει από το βάρος της ζωής, αν ο φόβος ότι υπάρχει κάτι με το θάνατο, στον άλλο κόσμο, απ' όπου κανένας ταξιδιώτης δεν γυρίζει, δεν ζάλιζε τη σκέψη και δεν μας έκανε να υποφέρουμε αυτά τα βάσανα παρά να πετάξουμε σ' άλλα που δεν τα ξέρουμε. Διακρίνουμε σκεπτικισμό, αμφιβολία, απελπισία που συνάδουν με τις σκοτεινές κωμωδίες του Σαίξπηρ σε μια δύσκολη περίοδο για τη Αγγλία.( συνωμοσία πυρίτιδας). Κυριαρχούν ραδιουργίες, ασέλγεια, προδοσίες, ταραχές και σφαγές (βλ. Βρούτος)

25 Ορισμός του έρωτα Η αγάπη είναι καπνός που βγαίνει με την άχνη των στεναγμών. Αν εξαγνιστεί είναι σαν αγάπη που σπιθίζει στα μάτια των αγαπημένων, αν πειραχτεί είναι σαν θάλασσα θρεμένη με τα δάκρυα των αγαπημένων. Τι άλλο είναι; Τρέλα η πιο διακριτή. ΡΩΜΑΙΟΣ ΚΑΙ ΙΟΥΛΙΕΤΑ

26 Έργα που τον απεικονίζουν

27 Η υπογραφή του Το πορτρέτο του στην Εθνική Βιβλιοθήκη Πορτρέτων του Λονδίνου αμφισβητείται έντονα πως απεικονίζει πράγματι τον Shakespeare.

28 Επίλογος Κανένας δραματουργός δεν αγαπήθηκε αναλύθηκε, κρίθηκε, ερμηνεύτηκε τόσο πολύ όσο ο Σαίξπηρ. Εκφράζει την απαρομοίαστη διαλεκτική οξύτητα, δραματική πληρότητα, λυρική γλαφυρότητα, την αγωνία της ανθρώπινης ύπαρξης, την πνευματική και ηθική έξαρση και την εσωτερική ζοφερότητα. Τα έργα του αποτελούν πολυεδρική πεμπτουσία της ανθρώπινης περιπέτειας και των ανθρώπινων αντιφάσεων. Ανεπανάληπτη είναι η μουσική της σαιξπηρικής γλώσσας και των ρυθμών, ο λαμπερός χείμαρρος των εικόνων, όπου φαντασία και γνώση, σοφία και χάρη, πόνος και φαιδρότητα ενώνονται στο πιο μαγικό υμέναιο.

29 Πηγές Wikipedia Σαιξπηρικά μελετήματα, Πάνος Καραγιώργος
Ο Σαίξπηρ στην εποχή του και στη δική μας, Πωλ Σηγκελ Τυρπάνη Παναγιώτα, Β Λυκείου Σχολικό έτος: