ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΜΑΘΗΜΑ 6. ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ Τι π εριλαμβάνει το μάθημα ; Τι π εριλαμβάνει το μάθημα ; Δεξιότητες ενός συμβούλου διατροφής Δεξιότητες.

Παρουσίαση με θέμα: "ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΜΑΘΗΜΑ 6. ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ Τι π εριλαμβάνει το μάθημα ; Τι π εριλαμβάνει το μάθημα ; Δεξιότητες ενός συμβούλου διατροφής Δεξιότητες."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΜΑΘΗΜΑ 6

2 ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ Τι π εριλαμβάνει το μάθημα ; Τι π εριλαμβάνει το μάθημα ; Δεξιότητες ενός συμβούλου διατροφής Δεξιότητες ενός συμβούλου διατροφής Συμβουλευτικές δεξιότητες Συμβουλευτικές δεξιότητες Μοντέλο αλλαγής συμ π εριφοράς Μοντέλο αλλαγής συμ π εριφοράς Βασικά στοιχεία του μοντέλου Βασικά στοιχεία του μοντέλου Διαδικασίες αλλαγής Διαδικασίες αλλαγής Χαρακτηριστικά του καλού συμβούλου Χαρακτηριστικά του καλού συμβούλου Δόμηση συνεδριών Δόμηση συνεδριών Έλεγχος ετοιμότητας συμβούλου Έλεγχος ετοιμότητας συμβούλου Α π ολογισμός αρχικής συνεδρίας Α π ολογισμός αρχικής συνεδρίας

3 Εργασία για το σπίτι Η Μαρία σας ε π ισκέ π τεται για να τη βοηθήσετε να χάσει βάρος. Είναι 20 ετών, φοιτήτρια στο Τμήμα Ιατρικής και π ιστεύει ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό γι αυτή να έχει υγιεινό βάρος αφού σύντομα θα εργαστεί ως σύμβουλος υγείας ( γιατρός ). Προσ π άθησε στο π αρελθόν π ολλές φορές μόνη της να χάσει βάρος αλλά δεν τα κατάφερε να διατηρήσει την π ροσ π άθεια π άνω α π ό μια βδομάδα. Η Μαρία σας ε π ισκέ π τεται για να τη βοηθήσετε να χάσει βάρος. Είναι 20 ετών, φοιτήτρια στο Τμήμα Ιατρικής και π ιστεύει ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό γι αυτή να έχει υγιεινό βάρος αφού σύντομα θα εργαστεί ως σύμβουλος υγείας ( γιατρός ). Προσ π άθησε στο π αρελθόν π ολλές φορές μόνη της να χάσει βάρος αλλά δεν τα κατάφερε να διατηρήσει την π ροσ π άθεια π άνω α π ό μια βδομάδα. Σχεδιάστε την π ρώτη συνεδρία με τη Μαρία αιτιολογώντας κάθε ερώτηση σας. Σχεδιάστε την π ρώτη συνεδρία με τη Μαρία αιτιολογώντας κάθε ερώτηση σας. Ετοιμάστε εναλλακτικές ερωτήσεις ανάλογα με τις π ιθανές α π αντήσεις της Μαρίας, ώστε να μη χάσετε τον έλεγχο της π ορείας της συνεδρίας. Ετοιμάστε εναλλακτικές ερωτήσεις ανάλογα με τις π ιθανές α π αντήσεις της Μαρίας, ώστε να μη χάσετε τον έλεγχο της π ορείας της συνεδρίας.

4 Στάδιο προ-μελέτης Αντίσταση στην π ληροφόρηση Φοβούνται στέρηση ενός αγα π ημένου είδους π. χ. γλυκών Φοβούνται στέρηση ενός αγα π ημένου είδους π. χ. γλυκών Αγωνιούν μή π ως δεν τα καταφέρουν Αγωνιούν μή π ως δεν τα καταφέρουν Δεν θεωρούν την αλλαγή α π αραίτητη Δεν θεωρούν την αλλαγή α π αραίτητη Φοβούνται μή π ως χάσουν την αυτό - εκτίμηση τους Φοβούνται μή π ως χάσουν την αυτό - εκτίμηση τους Θεωρούν ότι α π ειλείται η ελευθερία και αυτονομία τους Θεωρούν ότι α π ειλείται η ελευθερία και αυτονομία τους Διαδικασίες αλλαγής Βοηθητική σχέση Δραματική ανακούφιση Περιβαλλοντική ε π ανεκτίμηση

5 Στάδιο μελέτης Αμφιβολίες Ζυγαριά α π οφάσεων κλίνει π ρος μη - αλλαγή Ζυγαριά α π οφάσεων κλίνει π ρος μη - αλλαγή Μάταιη π ροσ π άθεια γιατί τα θέλουν όλα Μάταιη π ροσ π άθεια γιατί τα θέλουν όλα Εύκολη λύση Εύκολη λύση Συγκρουόμενα μηνύματα α π ό ΜΜΕ Συγκρουόμενα μηνύματα α π ό ΜΜΕ Διαδικασίες αλλαγής Αύξηση της συνείδησης Δραματική ανακούφιση Περιβαλλοντική ε π ανεκτίμηση Ατομική ε π ανεκτίμηση

6 Στάδιο προετοιμασίας Δέσμευση για αλλαγή Αμφιβολίες Αμφιβολίες Δεν έχουν βρει το κατάλληλο σχέδιο δράσης ( σχήμα αλλαγής ) Δεν έχουν βρει το κατάλληλο σχέδιο δράσης ( σχήμα αλλαγής ) Τυχαία δέσμευση ( θαυματουργές δίαιτες ) Τυχαία δέσμευση ( θαυματουργές δίαιτες ) Φραγμοί στην αλλαγή ( δεξιότητες, ευκολίες, οικονομικά, τροφικές π ροτιμήσεις, χρόνος ) Φραγμοί στην αλλαγή ( δεξιότητες, ευκολίες, οικονομικά, τροφικές π ροτιμήσεις, χρόνος ) Διαδικασίες Ατομική α π ελευθέρωση Κοινωνική α π ελευθέρωση

7 Στάδιο δράσης Στήριξη, ενίσχυση, ενθάρρυνση Πειρασμοί Πειρασμοί Υ π οτρο π ίαση Υ π οτρο π ίαση Αμφιβολίες Αμφιβολίες Α π οτελέσματα αλλαγής Α π οτελέσματα αλλαγής Διαδικασίες αλλαγής Έλεγχος π ειρασμών Αντι - ρύθμιση Διαχείριση της ενίσχυσης Αρμονική σχέση

8 Στάδιο συντήρησης Α π οφυγή υ π οτρο π ίασης Πρόληψη υ π οτρο π ίασης Πρόληψη υ π οτρο π ίασης Σχέδιο αντιμετώ π ισης υ π οτρο π ίασης Σχέδιο αντιμετώ π ισης υ π οτρο π ίασης Διαδικασίες αλλαγής Έλεγχος π ειρασμών Αντι - ρύθμιση Διαχείριση ενίσχυσης Ατομική α π ελευθέρωση Ατομική ε π ανεκτίμηση Αρμονική σχέση Στρατηγικές α π οφυγής υ π οτρο π ίασης ( νοερή υ π οτρο π ίαση )

9 Παρακολούθηση πορείας Εκτίμηση της π ροόδου αλλαγής της διατροφικής συμ π εριφοράς του π ελάτη, εστιάζοντας στους στόχους π ου τέθηκαν αρχικά και στο βαθμό στον ο π οίο εκ π ληρώθηκαν. Εκτίμηση της π ροόδου αλλαγής της διατροφικής συμ π εριφοράς του π ελάτη, εστιάζοντας στους στόχους π ου τέθηκαν αρχικά και στο βαθμό στον ο π οίο εκ π ληρώθηκαν. Εκτίμηση της συμβουλευτικής π ορείας όσον αφορά στις δεξιότητες και χαρακτηριστικά του συμβούλου, εστιάζοντας στα σημεία π ου π αρατηρήθηκε α π όκλιση α π ό τη σχεδιαζόμενη π ορεία, στα σημεία π ου εξασφάλισαν την ε π ιτυχία της και τι θα μ π ορούσε να βελτιώσει την π οιότητα και α π οτελεσματικότητα της. Εκτίμηση της συμβουλευτικής π ορείας όσον αφορά στις δεξιότητες και χαρακτηριστικά του συμβούλου, εστιάζοντας στα σημεία π ου π αρατηρήθηκε α π όκλιση α π ό τη σχεδιαζόμενη π ορεία, στα σημεία π ου εξασφάλισαν την ε π ιτυχία της και τι θα μ π ορούσε να βελτιώσει την π οιότητα και α π οτελεσματικότητα της.

10 Υποτροπίαση Το π ιο συνηθισμένο αλλά όχι ανα π όφευκτο α π οτέλεσμα μιας π ροσ π άθειας για αλλαγή είναι η υ π οτρο π ίαση. Το π ιο συνηθισμένο αλλά όχι ανα π όφευκτο α π οτέλεσμα μιας π ροσ π άθειας για αλλαγή είναι η υ π οτρο π ίαση. Η υ π οτρο π ίαση είναι α π οτέλεσμα ενός ολισθήματος. Η υ π οτρο π ίαση είναι α π οτέλεσμα ενός ολισθήματος. Τα π ερισσότερα άτομα π ου υ π οτρο π ιάζουν ε π ιστρέφουν στο στάδιο π ρο - μελέτης. Τα π ερισσότερα άτομα π ου υ π οτρο π ιάζουν ε π ιστρέφουν στο στάδιο π ρο - μελέτης. Το στάδιο στο ο π οίο ε π ιστρέφει το άτομο ε π ηρεάζεται α π ό την ερμηνεία π ου δίνει στην υ π οτρο π ή και το π ώς νοιώθει για αυτή. Το στάδιο στο ο π οίο ε π ιστρέφει το άτομο ε π ηρεάζεται α π ό την ερμηνεία π ου δίνει στην υ π οτρο π ή και το π ώς νοιώθει για αυτή. Σε ορισμένες π ερι π τώσεις η υ π οτρο π ή είναι π ρογραμματισμένη π. χ. κατά τη διάρκεια διακο π ών. Σε ορισμένες π ερι π τώσεις η υ π οτρο π ή είναι π ρογραμματισμένη π. χ. κατά τη διάρκεια διακο π ών.

11 Φαινόμενο παραβίασης της εγκράτειας (ΦΠΕ) Abstinence violation effect (AVE)Abstinence violation effect (AVE) Η ψυχολογική αντίδραση του ατόμου π ου ολισθαίνει α π ό μια εθελοντική συμ π εριφορά. Η ψυχολογική αντίδραση του ατόμου π ου ολισθαίνει α π ό μια εθελοντική συμ π εριφορά. To ΦΠΕ ε π ηρεάζει την π ιθανότητα υ π οτρο π ίασης.To ΦΠΕ ε π ηρεάζει την π ιθανότητα υ π οτρο π ίασης. Όσο μεγαλύτερο είναι το ΦΠΕ, τόσο μεγαλύτερη είναι η π ιθανότητα υ π οτρο π ίασης. Όσο μεγαλύτερο είναι το ΦΠΕ, τόσο μεγαλύτερη είναι η π ιθανότητα υ π οτρο π ίασης.

12 Συνιστώσες του ΦΠΕ Αιτία ολισθήματος Αιτία ολισθήματος Εσωτερική αιτία Εσωτερική αιτία (π ροσω π ική αδυναμία - έλλειψη θέλησης ) Εξωτερική αιτία (π ροσωρινό λάθος στην αντιμετώ π ιση μιας κατάστασης υψηλού κινδύνου ) Εξωτερική αιτία (π ροσωρινό λάθος στην αντιμετώ π ιση μιας κατάστασης υψηλού κινδύνου ) Συναισθηματική α π άντηση στην αιτία Αίσθημα ενοχής, σε σύγκρουση, αδυναμία ελέγχου συμ π εριφοράς, μείωση της δύναμης και α π οτελεσματικότητας, αυξημένη π ιθανότητα υ π οτρο π ίασης, ψηλό ΦΠΕ Διατήρηση ελέγχου, σταθερή δύναμη και α π οτελεσματικότητα, χαμηλό ΦΠΕ

13 Βουδισμός (επιστήμη του μυαλού) Μ π ορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο, αλλάζοντας τον τρό π ο π ου βλέ π ουμε τον κόσμο !

14 Εκτίμηση της αιτίας του ολισθήματος

15 Εσωτερική αιτία ολισθήματος Ενοχή για την π αραβίαση ενός π ροσω π ικού κανόνα εγκράτειας Ενοχή για την π αραβίαση ενός π ροσω π ικού κανόνα εγκράτειας Υ π ερ - γενίκευση – π λήρης α π οτυχία και ολική υ π οτρο π ή Υ π ερ - γενίκευση – π λήρης α π οτυχία και ολική υ π οτρο π ή Ε π ιλεκτική αφαίρεση – άλλες ε π ιτυχείς εμ π ειρίες Ε π ιλεκτική αφαίρεση – άλλες ε π ιτυχείς εμ π ειρίες Υ π ερβολική ευθύνη – ένδειξη π ροσω π ικής αδυναμίας, χάνει την ευκαιρία να μάθει α π ό σφάλματα Υ π ερβολική ευθύνη – ένδειξη π ροσω π ικής αδυναμίας, χάνει την ευκαιρία να μάθει α π ό σφάλματα Καταστροφικότητα – χειρότερο δυνατό α π οτέλεσμα Καταστροφικότητα – χειρότερο δυνατό α π οτέλεσμα Σύγκρουση με την θετική ά π οψη π ου είχε για τον ίδιο Σύγκρουση με την θετική ά π οψη π ου είχε για τον ίδιο Δυσφορία Δυσφορία Ε π ιστροφή στη διατροφή της άνεσης Ε π ιστροφή στη διατροφή της άνεσης

16 Εκτίμηση αιτίας ολισθήματος Ποια θεωρεί ο π ελάτης ως αιτία του ολισθήματος ; Ποια θεωρεί ο π ελάτης ως αιτία του ολισθήματος ; Ερωτήσεις για την α π όδοση της αιτίας μ π ορεί να π ροκαλέσουν αισθήματα ενοχής ίσως και ντρο π ής Ερωτήσεις για την α π όδοση της αιτίας μ π ορεί να π ροκαλέσουν αισθήματα ενοχής ίσως και ντρο π ής Ο π ελάτης μ π ορεί να π ροσ π αθήσει να γλυτώσει α π ό τέτοια αισθήματα α π οδίδοντας την αιτία σε εξωτερικούς π αράγοντες ( άγχος, π ίεση ) Ο π ελάτης μ π ορεί να π ροσ π αθήσει να γλυτώσει α π ό τέτοια αισθήματα α π οδίδοντας την αιτία σε εξωτερικούς π αράγοντες ( άγχος, π ίεση ) Πρόσφατο ολίσθημα Πρόσφατο ολίσθημα Νοερή κατάσταση ενός τρίτου στη θέση του π ελάτη – α π ό - π ροσω π ο π οίηση ολισθήματος Νοερή κατάσταση ενός τρίτου στη θέση του π ελάτη – α π ό - π ροσω π ο π οίηση ολισθήματος Αλλαγή τρό π ου σκέψης αν α π οδίδει την αιτία σε αδυναμία Αλλαγή τρό π ου σκέψης αν α π οδίδει την αιτία σε αδυναμία Αλλαγή συμ π εριφοράς είναι μια διαδικασία μάθησης Αλλαγή συμ π εριφοράς είναι μια διαδικασία μάθησης Ολίσθημα είναι μια ευκαιρία για μάθηση Ολίσθημα είναι μια ευκαιρία για μάθηση Ολίσθημα είναι μια δύσκολη α π όφαση σε μια δύσκολη κατάσταση Ολίσθημα είναι μια δύσκολη α π όφαση σε μια δύσκολη κατάσταση Ελευθερία ε π ιλογής Ελευθερία ε π ιλογής Λε π τομερής εξέταση ολισθήματος Λε π τομερής εξέταση ολισθήματος Δυσκολία της κατάστασης υψηλού κινδύνου Δυσκολία της κατάστασης υψηλού κινδύνου Αρνητικοί π αράγοντες π ου ε π ηρέασαν την α π όφαση ό π ως κούραση, άγχος κλ π Αρνητικοί π αράγοντες π ου ε π ηρέασαν την α π όφαση ό π ως κούραση, άγχος κλ π Έλεγχος εξωτερικών π αραγόντων με διαδικασίες αντί - ρύθμισης, έλεγχο ερεθισμάτων, διαχείριση της ενίσχυσης Έλεγχος εξωτερικών π αραγόντων με διαδικασίες αντί - ρύθμισης, έλεγχο ερεθισμάτων, διαχείριση της ενίσχυσης

17 Στρατηγικές για αντιμετώπιση μελλοντικών ολισθημάτων Ε π είγουσες διαδικασίες : Σήμα κινδύνου π ου α π αιτεί δράση Σήμα κινδύνου π ου α π αιτεί δράση Χαλάρωσε και άφησε το ΦΠΕ να π εράσει Χαλάρωσε και άφησε το ΦΠΕ να π εράσει Ένα λάθος στη διαδικασία μάθησης Ένα λάθος στη διαδικασία μάθησης Θυμήσου τα κίνητρα σου για αλλαγή Θυμήσου τα κίνητρα σου για αλλαγή Μην κατηγορείς τον εαυτό σου Μην κατηγορείς τον εαυτό σου Ανάλυσε τις καταστάσεις π ου σε οδήγησαν σε ολίσθημα και βρες τι μ π ορούσες να κάνεις διαφορετικά Ανάλυσε τις καταστάσεις π ου σε οδήγησαν σε ολίσθημα και βρες τι μ π ορούσες να κάνεις διαφορετικά Κάνε σχέδια για αντιμετώ π ιση κατάστασης στο μέλλον Κάνε σχέδια για αντιμετώ π ιση κατάστασης στο μέλλον Ζήτησε βοήθεια α π ό το σύμβουλο σου Ζήτησε βοήθεια α π ό το σύμβουλο σου

18 Εργασία για το σπίτι Η Σοφία ε π ισκέ π τεται το διαιτολόγο με στόχο να χάσει 15 κιλά μέχρι το καλοκαίρι, δηλ. μέσα σε 2 μήνες. Δηλώνει ότι το έχει ξανακάνει και ότι δεν έχει κανένα π ρόβλημα να π εριορίσει την τροφική της π ρόσληψη στα άκρως α π αραίτητα. Ο διαιτολόγος της εξηγεί ότι « η δίαιτα μ π ορεί να την π αχύνει αντί να την αδυνατίσει », για αυτό η ταχύτητα α π ώλειας βάρους δεν π ρέ π ει να είναι μεγαλύτερη α π ό 1 κιλό τη βδομάδα. Εξηγήστε γιατί, α π ευθυνόμενοι στη Σοφία. Η Σοφία ε π ισκέ π τεται το διαιτολόγο με στόχο να χάσει 15 κιλά μέχρι το καλοκαίρι, δηλ. μέσα σε 2 μήνες. Δηλώνει ότι το έχει ξανακάνει και ότι δεν έχει κανένα π ρόβλημα να π εριορίσει την τροφική της π ρόσληψη στα άκρως α π αραίτητα. Ο διαιτολόγος της εξηγεί ότι « η δίαιτα μ π ορεί να την π αχύνει αντί να την αδυνατίσει », για αυτό η ταχύτητα α π ώλειας βάρους δεν π ρέ π ει να είναι μεγαλύτερη α π ό 1 κιλό τη βδομάδα. Εξηγήστε γιατί, α π ευθυνόμενοι στη Σοφία.