Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

Παρουσίαση με θέμα: "Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις
Δρ. Χρήστος Ε. Γεωργίου

2 Το σύστημα «οικογενειακή επιχείρηση»
Οι ΤΡΕΙΣ ΚΥΚΛΟΙ και οι ΕΠΤΑ ΡΟΛΟΙ Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

3 Χωρίς πρόγραμμα διαδοχής μία στις δύο ελληνικές επιχειρήσεις
Όσες εταιρείες δεν έχουν σχεδιάσει το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους στο μέλλον, αναγκάζονται, σε πολλές περιπτώσεις, να βάζουν λουκέτο ή πωλητήριο Μία στις δύο επιχειρήσεις δεν διαθέτει πρόγραμμα διαδοχής με αποτέλεσμα να θέτει σε κίνδυνο την επιβίωση της, (έρευνα της PwC σε οικογενειακές επιχειρήσεις σε 28 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας) Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

4 Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις
Θέλετε να εξασφαλίσετε τη συνέχεια και την ανάπτυξη της οικογενειακής σας επιχείρησης; Δεν γνωρίζετε πως θα επιλέξετε τον διάδοχο στην οικογενειακή σας επιχείρηση; Σας προβληματίζει η διαδικασία της επιλογής και προετοιμασίας των παιδιών σας, για να σας διαδεχθούν στη διοίκηση της οικογενειακής επιχείρησης; Γνωρίζετε ποια είναι η κατάλληλη στιγμή για την ανακοίνωση και την υλοποίηση του σχεδίου της διαδοχής; Μήπως πιστεύετε ότι κανείς από τους υποψήφιους διαδόχους δεν ανταποκρίνεται επαρκώς να σας διαδεχθεί; 1 2 3 4 5 Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

5 Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις
Η οικογενειακή επιχείρηση είναι η επικρατούσα μορφή επιχείρησης (στοιχεία των αρχών του 21ου αιώνα) «Η οικογενειακή επιχείρηση αντιπροσωπεύει την επικρατούσα μορφή επιχείρησης στον κόσμο» (La Porta, Lopez-de- Silane, and Scheifer, 1998). Στην Ευρωπαϊκή Ένωση (David Landes, “Dynasties”, 2006): 60-90% των επιχειρήσεων (ανάλογα με τη χώρα) είναι οικογενειακές και συνεισφέρουν χοντρικά στα 2/3 του ΑΕΠ και των θέσεων απασχόλησης. Ιταλία 99% των καταγεγραμμένων επιχειρήσεων (registered companies) ΗΒ 75% Γαλλία 60-70% και πάνω από τις μισές των μεγαλύτερων εγγεγραμμένων στο Χρηματιστήριο του Παρισιού ελέγχονται από οικογένειες (2002). Ισπανία 71% Πορτογαλία 70% Στις ΗΠΑ: 60% όλων των επιχειρήσεων ελέγχονται από οικογένειες και 37% από τις top Fortune επιχειρήσεις είναι ελεγχόμενες από οικογένειες. Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

6 Μόνο το 3% (3 στις 100) καταλήγουν στην τέταρτη γενιά.
Οι διαθέσιμες στατιστικές επιβεβαιώνουν ότι η διαδοχή σε μια οικογενειακή επιχείρηση είναι προβληματική Μόνο το 30% (3 στις 10) των οικογενειακών επιχειρήσεων επιβιώνουν με τη μετάβαση στη δεύτερη γενιά. Μόνο το 10% (1 στις 10) των οικογενειακών επιχειρήσεων καταφέρνουν να διατηρήσουν την οικογενειακή επιχείρηση με τη μετάβαση στην τρίτη γενιά. Μόνο το 3% (3 στις 100) καταλήγουν στην τέταρτη γενιά. Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

7 Η διαδοχή μπορεί να πραγματοποιηθεί …
Η διαδοχή μπορεί να πραγματοποιηθεί … Εντός της οικογένειας: διαδοχή, δωρεά, κληρονομιά, παραχώρηση συνολικού μεριδίου. Μέσω εξαγοράς από τη διεύθυνση, δηλαδή πώληση από τον ιδιοκτήτη προς τη διεύθυνση ή τους εργαζόμενους που δεν ανήκουν στην οικογένεια. Μέσω πωλήσεων σε τρίτα πρόσωπα ή σε υφιστάμενες επιχειρήσεις. Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

8 Ποιος θεωρείται ότι μεταβιβάζει την επιχείρηση
Ο ιδιοκτήτης μιας επιχείρησης που έχει συμπληρώσει το όριο ηλικίας και βγαίνει στη σύνταξη. Ο ιδιοκτήτης μιας επιχείρησης που για κάποιον λόγο διακόπτει την επιχειρηματική του δραστηριότητα. (π.χ. πρόωρη συνταξιοδότηση, αλλαγή επαγγέλματος κλπ) Ο ιδιοκτήτης μιας επιχείρησης στον οποίο έχουν συμβεί απρόβλεπτα γεγονότα. (ασθένεια, θάνατος, διαζύγιο κλπ) Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

9 Ποιοι μπορεί να είναι αυτοί στους οποίους γίνεται η διαδοχή
Τα τέκνα του ιδιοκτήτη Οι κληρονόμοι του Οι εργαζόμενοι στην επιχείρηση Εργαζόμενοι σε άλλη επιχείρηση Ειδικευμένοι άνεργοι Άλλοι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον ίδιο ή σε άλλον επιχειρηματικό τομέα Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

10 Λόγοι που επιβάλλουν τη (ΣΩΣΤΗ) διαδοχή
Συνταξιοδότηση του μεταβιβάζοντος: 65% Παραχώρηση / Δωρεά για αποκατάσταση τέκνων: 14% Πώληση της επιχείρησης σε τρίτους: 7% Αλλαγή επαγγέλματος του επιχειρηματία: 6% Αιφνίδια αίτια / Απρόβλεπτο γεγονός: 3% Απορρόφηση / Συγχώνευση: 2% Πανελλαδική έρευνα του ΕΟΜΜΕΧ, 2009 (Παρατηρητήριο ΜΜΕ) Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

11 Γι’ αυτό … Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις
Απαιτείται η διεκπεραίωση της σωστής διαδικασίας για τη μεταβίβαση της επιχείρησης στην επόμενη γενιά «Δεν υπάρχει επιτυχία, χωρίς μια καλή διαδοχή» Εξασφάλιση της συνέχειας και μια νέα αρχή Χρήση του οδηγού για τη «Διαδικασία της διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις» Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

12 Με τη σωστή διαδοχή της οικογενειακής επιχείρησης …
Εξασφαλίζεται η συνέχεια της επιχείρησης Δεν χάνονται τα κεφάλαια που είχε επενδύσει ο προηγούμενος ιδιοκτήτης Μεταβιβάζεται η συσσωρευμένη τεχνογνωσία Υπάρχει έτοιμο πελατολόγιο Δεν μεταβάλλεται ο χώρος δραστηριότητας, αφού έχει παρατηρηθεί ότι η μεταφορά της επιχείρησης, έστω και σε μικρή απόσταση από την παλιά, αποτελεί πολλές φορές την αιτία θανάτου της. Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

13 Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις
Είδη διαδοχής Διαδοχή που δεν έχει προγραμματισθεί: αιφνίδια αιτία, (θάνατος, ανικανότητα) ή απρόβλεπτη οικονομική καταστροφή Προγραμματισμένη ολική διαδοχή: συνταξιοδότηση του μεταβιβάζοντος, παραχώρηση για αποκατάσταση τέκνων, αλλαγή επαγγέλματος Προγραμματισμένη μερική διαδοχή: με ή χωρίς παραχώρηση της διοίκησης της επιχείρησης Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

14 Η ζωή του ιδρυτή μιας οικογενειακής επιχείρησης: τα τέσσερα ΔΕΛΤΑ
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΑΔΟΧΗ ΔΙΑΙΩΝΙΣΗ Δ Υ Σ Κ Ο Λ Ι Α ΧΡΟΝΟΣ Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

15 Η ζωή του ιδρυτή μιας οικογενειακής επιχείρησης: τα τέσσερα ΔΕΛΤΑ
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΑΔΟΧΗ ΔΙΑΙΩΝΙΣΗ ?????? ?????? Δ Υ Σ Κ Ο Λ Ι Α ΑΑΑ ΑΑΑ+++ Η βαθμολογία ΧΡΟΝΟΣ Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

16 Η ζωή του ιδρυτή μιας οικογενειακής επιχείρησης: τα τέσσερα ΔΕΛΤΑ
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΑΔΟΧΗ ΔΙΑΙΩΝΙΣΗ ?????? ?????? Δ Υ Σ Κ Ο Λ Ι Α ΑΑΑ ΑΑΑ+++ Το θέμα του βιβλίου μας Η βαθμολογία ΧΡΟΝΟΣ Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

17 ΗΛΙΚΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
Η διαδικασία της διαδοχής: μεταβίβασε τις αξίες σου και όχι μόνον την περιουσία σου Μεταβίβασε τις ΑΞΙΕΣ σου Μεταβίβασε την ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Μεταβίβασε την ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ σου και ΑΠΟΧΩΡΗΣΕ Φ Α Σ Ε ΕΙ ΔΙΑΔΟΧΟΣ 5 έως 15 15 έως 40 ΗΛΙΚΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 40 έως 60 ΙΔΡΥΤΗΣ 60 + Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

18 Τα χρονικά όρια για τη διαδοχή
Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

19 Η αέναη πράξη ισορροπίας του ηγέτη της οικογενειακής επιχείρησης
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ [ΜΕΤΟΧΟΙ] ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΥΣΤΕΡΟΦΗΜΙΑ Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

20 Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις
Το βιβλίο της διαδοχής Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

21 Η βασική φιλοσοφία του βιβλίου
Όσο καλύτερα κατέχει ο ιδιοκτήτης τις βασικές αρχές λειτουργίας και ανάπτυξης της επιχείρησης, τόσο πιθανότερο είναι ότι θα μπορέσει να δημιουργήσει μια σωστή επιχείρηση που θα είναι ελκυστική στο διάδοχο. Κατά συνέπεια, τόσο πιο εύκολο θα είναι το έργο της μεταλαμπάδευσης και τόσο πιο αποδοτική θα είναι μια ομαλή και επιτυχημένη παράδοση της επιχείρησης στους μελλοντικούς διαδόχους. Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

22 Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις
Ο πρακτικός οδηγός των συγγραφέων για την υλοποίηση της διαδικασίας της διαδοχής ΦΑΣΗ 1 Η διαπίστωση της υγείας της οικογένειας ΦΑΣΗ 2 Η διαπίστωση της υγείας της επιχείρησης ΦΑΣΗ 3 Η δημιουργία της σύγχρονης επιχείρησης: η στρατηγική ευθυγράμμιση ΦΑΣΗ 4 Η διαδικασία υλοποίησης της στρατηγικής ευθυγράμμισης Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

23 Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις
Πολύ σημαντική παρατήρηση Οι οικογενειακές επιχειρήσεις που θέλουν να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν και μετά την αποχώρηση του ιδρυτή τους, θα πρέπει να θέσουν τα επιχειρηματικά τους συμφέροντα υπεράνω των συμφερόντων της οικογένειας και να ορίζουν τους διαδόχους τους µε κριτήριο το αν οι διάδοχοι μπορούν να συμβάλλουν στην πρόοδο της επιχείρησης, και όχι µε κριτήριο τη δύναμη επιρροής που έχει η οικογένεια στην επιχείρηση Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

24 Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις
Γιατί τελικά … η επιτυχημένη διαδοχή είναι το ύστατο κριτήριο επιτυχίας για τον ιδρυτή της οικογενειακής επιχείρησης !!! Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις

25 Σας ευχαριστούμε για την πρόσκληση και τη φιλοξενία
Η διαδικασία διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις