Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Στόχος σχολικής χρονιάς 2005-2006 Ποιοτική αναβάθμιση της Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Εκπαίδευσης Ηλίας Χαραλάμπους.

Παρουσίαση με θέμα: "Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Στόχος σχολικής χρονιάς 2005-2006 Ποιοτική αναβάθμιση της Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Εκπαίδευσης Ηλίας Χαραλάμπους."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Στόχος σχολικής χρονιάς 2005-2006 Ποιοτική αναβάθμιση της Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Εκπαίδευσης Ηλίας Χαραλάμπους ΕΔΕ ΕΔΕ

2 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Διαφοροποίηση των μεθόδων διδασκαλίας Διαφοροποίηση των μεθόδων διδασκαλίας Εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες και λειτουργική ένταξή τους στη διαδικασία της διδασκαλίας/μάθησης Εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες και λειτουργική ένταξή τους στη διαδικασία της διδασκαλίας/μάθησης Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών

3 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Οι 4 Πυλώνες της Εκπαίδευσης (Έκθεση Διεθνούς Επιτροπής UNESCO-1996) Να μάθει το άτομο πώς να μαθαίνει Να μάθει το άτομο πώς να μαθαίνει Να μάθει το άτομο πώς να ενεργεί Να μάθει το άτομο πώς να ενεργεί Να μάθει το άτομο πώς να ζει μαζί με τους άλλους Να μάθει το άτομο πώς να ζει μαζί με τους άλλους Να μάθει το άτομο πώς να υπάρχει Να μάθει το άτομο πώς να υπάρχει

4 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης ΄Εκθεση Unesco (1997) ΄Εκθεση Unesco (1997) … το μεγαλύτερο μέρος της διδασκαλίας στα κυπριακά σχολεία γίνεται με την άμεση αφηγηματική μέθοδο και αντιμετωπίζεται η τάξη ως σύνολο, με χρήση ενός συνηθισμένου σχολικού βιβλίου με λίγο επιπρόσθετο υλικό… … το μεγαλύτερο μέρος της διδασκαλίας στα κυπριακά σχολεία γίνεται με την άμεση αφηγηματική μέθοδο και αντιμετωπίζεται η τάξη ως σύνολο, με χρήση ενός συνηθισμένου σχολικού βιβλίου με λίγο επιπρόσθετο υλικό… 2.16.6 (σελ. 60-61)

5 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Επιτροπή Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης Επιτροπή Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης (2004) (2004) … επιβάλλεται η διαφοροποίηση της διδασκαλίας στην τάξη, ώστε να δοθεί έμφαση στις συνεργατικές, ομαδικές, συνεταιριστικές και διερευνητικές μεθόδους διδασκαλίας … … επιβάλλεται η διαφοροποίηση της διδασκαλίας στην τάξη, ώστε να δοθεί έμφαση στις συνεργατικές, ομαδικές, συνεταιριστικές και διερευνητικές μεθόδους διδασκαλίας … (σελ. 156) (σελ. 156)

6 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Διαφοροποίηση των μεθόδων διδασκαλίας ΄Εκρηξη γνώσεων Ποιότητα Ποσότητα

7 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Διαφοροποίηση των μεθόδων διδασκαλίας Παραδοσιακή μεθοδολογία Παραδοσιακή μεθοδολογία Γνώση Δάσκαλος Μαθητής Γνώση Δάσκαλος Μαθητής Σύγχρονη μεθοδολογία Σύγχρονη μεθοδολογία Μαθητής Γνώση Μαθητής Γνώση Δάσκαλος Δάσκαλος

8 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Σύγχρονη Μεθοδολογία Διερευνητική Μέθοδος Διερευνητική Μέθοδος Συνεργατική Μάθηση Συνεργατική Μάθηση Επικοινωνιακή Προσέγγιση Επικοινωνιακή Προσέγγιση Διαθεματική Προσέγγιση - Projects Διαθεματική Προσέγγιση - Projects

9 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Διερεύνηση - Παιδαγωγική βάση Αυτενέργεια Αυτενέργεια Ενδιαφέρον Ενδιαφέρον Βιωματική μάθηση Βιωματική μάθηση Καλλιέργεια ανώτερων νοητικών λειτουργιών Καλλιέργεια ανώτερων νοητικών λειτουργιών Αυτομόρφωση Αυτομόρφωση

10 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Διερεύνηση - Ο ρόλος του μαθητή (..2) Ανακαλύπτει τη γνώση Ανακαλύπτει τη γνώση Έρχεται σε άμεση επαφή με το αντικείμενο μάθησης για αρκετό χρονικό διάστημα Έρχεται σε άμεση επαφή με το αντικείμενο μάθησης για αρκετό χρονικό διάστημα Καλλιεργεί ποικιλία γνωστικών δεξιοτήτων Καλλιεργεί ποικιλία γνωστικών δεξιοτήτων Εστιάζει τις προσπάθειες του σε ένα συγκεκριμένο σκοπό Εστιάζει τις προσπάθειες του σε ένα συγκεκριμένο σκοπό Χρησιμοποιεί ενσυνείδητα μια διαδικασία Χρησιμοποιεί ενσυνείδητα μια διαδικασία

11 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Διερεύνηση - Ο ρόλος του δασκάλου (..3) Προγραμματιστής Προγραμματιστής Εισηγητής Εισηγητής Υποστηρικτής της διερεύνησης Υποστηρικτής της διερεύνησης Διοργανωτής Διοργανωτής Επιβραβευτής Επιβραβευτής Υποστηρικτής αξιών Υποστηρικτής αξιών

12 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Συνεργατική Μάθηση Συνεργατική Μάθηση Το βασικότερο χαρακτηριστικό της ΣΜ είναι η δημιουργική συνεργασία μεταξύ των μελών της ομάδας. Για να περάσουμε από την απλή εργασία σε ομάδες στη ΣΜ, πρέπει να διασφαλίσουμε συνοχή και αλληλεξάρτηση μεταξύ των μελών της ομάδας, ώστε να επικοινωνούν δημιουργικά και να συνεργάζονται αποτελεσματικά. Το βασικότερο χαρακτηριστικό της ΣΜ είναι η δημιουργική συνεργασία μεταξύ των μελών της ομάδας. Για να περάσουμε από την απλή εργασία σε ομάδες στη ΣΜ, πρέπει να διασφαλίσουμε συνοχή και αλληλεξάρτηση μεταξύ των μελών της ομάδας, ώστε να επικοινωνούν δημιουργικά και να συνεργάζονται αποτελεσματικά.

13 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Συνεργατική Μάθηση - Γνωρίσματα της ομάδας …(2) Επιδρά το ένα μέλος πάνω στο άλλο Επιδρά το ένα μέλος πάνω στο άλλο Είναι αλληλοεξαρτώμενα Είναι αλληλοεξαρτώμενα Είναι ισότιμα συνυπεύθυνα μέλη Είναι ισότιμα συνυπεύθυνα μέλη Αποδέχονται κανόνες Αποδέχονται κανόνες Επηρεάζουν το ένα μέλος το άλλο Επηρεάζουν το ένα μέλος το άλλο Ικανοποιούνται με τη συμμετοχή τους στην ομάδα Ικανοποιούνται με τη συμμετοχή τους στην ομάδα Επιδιώκουν κοινούς σκοπούς Επιδιώκουν κοινούς σκοπούς

14 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Συνεργατική Μάθηση - Συνεργασία και συνοχή στην ομάδα … (3) Ομάδες μικτής ικανότητας Ομάδες μικτής ικανότητας Επιμερισμός στόχων Επιμερισμός στόχων Συνδυασμός εξατομίκευσης και συνεργασίας Συνδυασμός εξατομίκευσης και συνεργασίας Γραπτές οδηγίες Γραπτές οδηγίες Καλλιέργεια δεξιοτήτων επικοινωνίας Καλλιέργεια δεξιοτήτων επικοινωνίας Αξιολόγηση γνωστικού αποτελέσματος και βαθμού συνεργασίας Αξιολόγηση γνωστικού αποτελέσματος και βαθμού συνεργασίας

15 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Επικοινωνιακή Προσέγγιση Επικοινωνιακή Προσέγγιση (Communicative approach) (Communicative approach) Επικρατεί μετά το 1970 και βοηθά το μαθητή να επιτύχει επικοινωνιακή δεξιότητα, τη δυνατότητα δηλαδή αναγνώρισης και παραγωγής επικοινωνιακά σωστού κειμένου. Ενδείκνυται η επαφή σε ποικιλία γλωσσικών δομών και σε κάθε διδακτική ενότητα η προσοχή των μαθητών επικεντρώνεται σε κάποιες από αυτές. Επικρατεί μετά το 1970 και βοηθά το μαθητή να επιτύχει επικοινωνιακή δεξιότητα, τη δυνατότητα δηλαδή αναγνώρισης και παραγωγής επικοινωνιακά σωστού κειμένου. Ενδείκνυται η επαφή σε ποικιλία γλωσσικών δομών και σε κάθε διδακτική ενότητα η προσοχή των μαθητών επικεντρώνεται σε κάποιες από αυτές. «Δεν πρέπει να μιλάμε για τη γλώσσα, αλλά να μιλάμε τη γλώσσα».

16 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Επικοινωνιακή Προσέγγιση …(2) Σκοπός της γλωσσικής διδασκαλίας Να μάθει ο μαθητής να χρησιμοποιεί το λόγο αποτελεσματικά, αξιοποιώντας τις δυνατότητες του γλωσσικού συστήματος, ώστε να ανταποκρίνεται σε ποικίλες περιστάσεις επικοινωνίας. Παράμετροι επικοινωνιακής πράξης Ποιος μιλά ή γράφει Ποιος μιλά ή γράφει Σε ποιον Σε ποιον Πού Πού Πότε Πότε Γιατί Γιατί

17 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Επικοινωνιακή Προσέγγιση …(3) Τονίζει την αξία της επικοινωνίας έναντι της πρακτικής του χειρισμού των γραμματικών τύπων. Χρησιμοποιούνται πολλά είδη δραστηριοτήτων. Τα βιβλία αντικαθίστανται αρκετά συχνά από συλλογές υλικού και κείμενα του κοινωνικού χώρου, που κρίνονται κατάλληλα.

18 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Επικοινωνιακή Προσέγγιση…(4) Επικοινωνιακή Προσέγγιση…(4) Η τάξη ανοίγει σε όλα τα είδη του λόγου, όχι μόνο στα λογοτεχνικά κείμενα. Η τάξη ανοίγει σε όλα τα είδη του λόγου, όχι μόνο στα λογοτεχνικά κείμενα. Τα αυθεντικά κείμενα, τα οποία δεν έχουν σχεδιαστεί για εκπαιδευτικούς σκοπούς και απευθύνονται στην ολότητα του πληθυσμού, αναπτύσσουν εύκολα δεξιότητες επικοινωνίας. Τα αυθεντικά κείμενα, τα οποία δεν έχουν σχεδιαστεί για εκπαιδευτικούς σκοπούς και απευθύνονται στην ολότητα του πληθυσμού, αναπτύσσουν εύκολα δεξιότητες επικοινωνίας.

19 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Επικοινωνιακή Προσέγγιση…(5) Επικοινωνιακή Προσέγγιση…(5) Προφορική έκφραση : Προφορική έκφραση : Κρίσεις, αφηγήσεις, σχόλια, περιγραφές, χαρακτηρισμοί, διάλογοι, συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης, αντιπαραθέσεις απόψεων, αξιολογήσεις, διερευνητικές συζητήσεις, παρουσίαση συμπερασμάτων μιας έρευνας, παροχή πληροφοριών κ.ά.

20 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Επικοινωνιακή Προσέγγιση…(6) Επικοινωνιακή Προσέγγιση…(6) Γραπτή έκφραση : Γραπτή έκφραση : Επιστολές, αναφορές, υπομνήματα, καταγγελίες, διαμαρτυρίες, εισηγήσεις, ειδήσεις, ανταποκρίσεις, αφηγήσεις, περιγραφές διαφόρων ειδών, έρευνες, ερωτηματολόγια, σχόλια, βιβλιοπαρουσιάσεις, συνεντεύξεις, βιογραφικά σημειώματα, αφίσες, ανακοινώσεις, ενημερωτικά κείμενα κ.ά.

21 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Επικοινωνιακή Προσέγγιση…(7) Επικοινωνιακή Προσέγγιση…(7) Οι προφορικές και οι γραπτές δραστηριότητες εναλλάσσονται σε κάθε μάθημα και αυτό συμβάλλει στην ισόρροπη καλλιέργεια των δύο βασικών τρόπων γλωσσικής έκφρασης, του προφορικού και του γραπτού. Οι προφορικές και οι γραπτές δραστηριότητες εναλλάσσονται σε κάθε μάθημα και αυτό συμβάλλει στην ισόρροπη καλλιέργεια των δύο βασικών τρόπων γλωσσικής έκφρασης, του προφορικού και του γραπτού. Η προφορική πλευρά της γλώσσας είναι η δεσπόζουσα μορφή της γλωσσικής επικοινωνίας και το σχολείο οφείλει να μην το αγνοεί. Η προφορική πλευρά της γλώσσας είναι η δεσπόζουσα μορφή της γλωσσικής επικοινωνίας και το σχολείο οφείλει να μην το αγνοεί.

22 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Διαθεματική Προσέγγιση - Ορισμός Διαθεματική Προσέγγιση - Ορισμός Φιλοσοφία διδασκαλίας κατά την οποία η διδακτέα ύλη ενιαιοποιείται σε ένα συγκεκριμένο θέμα και προσφέρεται με σύγχρονη μορφή διδασκαλίας. Τα διακριτά μαθήματα καταργούνται και τη θέση τους παίρνει εργασία διαθεματικής μορφής. Τα διακριτά μαθήματα καταργούνται και τη θέση τους παίρνει εργασία διαθεματικής μορφής.

23 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Διαθεματική Προσέγγιση – Project …(2) Διαθεματική Προσέγγιση – Project …(2) Τα σχέδια εργασίας (project approach) είναι συνεργατικές κυρίως έρευνες θεμάτων που επιλέγουν τα παιδιά και οι οποίες προκύπτουν από συζητήσεις, από ένα τυχαίο γεγονός ή από κάποιο πρόβλημα που εμφανίζεται και πρέπει να λυθεί. Τα σχέδια εργασίας (project approach) είναι συνεργατικές κυρίως έρευνες θεμάτων που επιλέγουν τα παιδιά και οι οποίες προκύπτουν από συζητήσεις, από ένα τυχαίο γεγονός ή από κάποιο πρόβλημα που εμφανίζεται και πρέπει να λυθεί.

24 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Ανάπτυξη ικανοτήτων Δημιουργικότητα Δημιουργικότητα Θεωρητική σκέψη Θεωρητική σκέψη Αυτονομία Αυτονομία Σχεδιασμός και ανάλυση Σχεδιασμός και ανάλυση Εξαιρετική επιθυμία για: Εξαιρετική επιθυμία για: α) ομαδική εργασία α) ομαδική εργασία β) συνεχή ανταλλαγή πληροφοριών β) συνεχή ανταλλαγή πληροφοριών Ευελιξία Ευελιξία Αυτόνομη επίλυση προβλημάτων Αυτόνομη επίλυση προβλημάτων (ΕΕΜ, 2004)

25 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Προσανατολισμός Σχολείου Βιωματικές μορφές + Συμμετοχικές μάθησης μορφές δ/λίας μάθησης μορφές δ/λίας Σχέδια Εργασίας (PROJECTS) ΕΕΜ (2004)

26 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Διαφοροποίηση μεθόδων διδασκαλίας και ΑΠ Το ΑΠ έχει καθοριστεί με απόφαση του ΥΣ Το ΑΠ έχει καθοριστεί με απόφαση του ΥΣ Ο Διευθυντής ευθύνεται για την εφαρμογή του Ο Διευθυντής ευθύνεται για την εφαρμογή του Ο Δάσκαλος ετοιμάζει βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο προγραμματισμό Ο Δάσκαλος ετοιμάζει βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο προγραμματισμό (Κανονισμοί Λειτουργίας των Δημόσιων Σχολείων Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως του 1997) (Κανονισμοί Λειτουργίας των Δημόσιων Σχολείων Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως του 1997)

27 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Διαφοροποίηση μεθόδων διδασκαλίας και ΑΠ …2 Το ΑΠ περιλαμβάνει 1. Σκοπούς – Στόχους 2. ΄Υλη - Περιεχόμενο 3. Μεθοδολογικές Εισηγήσεις 4. Αξιολόγηση (Charlton, 1968) (Charlton, 1968)

28 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Διαφοροποίηση μεθόδων διδασκαλίας και ΑΠ …3 « Σε όλα τα θέματα του ΑΠ δίνεται η δέουσα σημασία, γιατί το καθένα, με το δικό του περιεχόμενο και τους ειδικούς στόχους που περιλαμβάνει, ασκεί την επίδρασή του στην προσπάθεια για ολόπλευρη αγωγή» ΑΠ (1996, σελ. 29)

29 Ποιοτική αναβάθμιση της Εκπαίδευσης Διαφοροποίηση μεθόδων διδασκαλίας και ΑΠ …4 Προγραμματισμός - Περίγραμμα ΄Υλης Α΄ Τρίμηνο (8 Σεπτ.-22 Δεκ.) Α΄ Τρίμηνο (8 Σεπτ.-22 Δεκ.) 75/178 42% 75/178 42% Β΄ Τρίμηνο (9 Ιαν.-14 Απρ.) Β΄ Τρίμηνο (9 Ιαν.-14 Απρ.) 68/178 38% 68/178 38% Γ΄ Τρίμηνο (2 Μαΐου-21 Ιουν.) Γ΄ Τρίμηνο (2 Μαΐου-21 Ιουν.) 35/178 20% 35/178 20%

30 Τέλος