ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΟΥΛΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΡΟΔΟΣ, 2010

Παρουσίαση με θέμα: "ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΟΥΛΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΡΟΔΟΣ, 2010"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΟΥΛΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΡΟΔΟΣ, 2010
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ «ΑΝΤΙΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΣΤΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ. Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΥΛΟΥ» ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΟΥΛΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΡΟΔΟΣ, 2010

2 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ Μ.Π.Σ. «ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ» ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΡΟΥΣΣΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ΤΣΑΟΥΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΡΥΩΝΙΔΗΣ ΜΑΡΙΟΣ

3 ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

4 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ Ο άνθρωπος ως κοινωνικό ων ικανοποιεί την ανάγκη του για επιβίωση και κοινωνικότητα μέσα από τη διαδικασία της κοινωνικοποίησης. Η κοινωνικοποίηση είναι μια ισόβια διαδικασία οικοδόμησης συλλογικής ταυτότητα και μέσα από αυτήν το άτομο μαθαίνει να επικοινωνεί. Με την εξέλιξη της τεχνολογίας εντάχθηκαν και νέοι τρόποι επικοινωνίας όπως η επικοινωνία μέσα από το διαδίκτυο και πιο συγκεκριμένα με τα ηλεκτρονικά δίκτυα κοινωνικοποίησης. Λέγοντας ηλεκτρονικά δίκτυα κοινωνικοποίησης εννοούμε αυτούς τους ιστοτόπους μέσα από τους οποίους οι χρήστες μοιράζονται πληροφορίες και επικοινωνούν άμεσα με άλλους χρήστες των υπηρεσιών αυτών (Lassala, 2008). Ξεκινούν, εξελίσσουν και διατηρούν διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ τους. Δημιουργούν δηλαδή εικονικές κοινότητες, ομάδες ατόμων που επικοινωνούν μέσω του διαδικτύου, μοιράζονται κοινά ενδιαφέροντα και αλληλεπιδρούν (Murray & Waller, 2007).

5 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Τα πρώτα ηλεκτρονικά δίκτυα κοινωνικοποίησης έκαναν την εμφάνιση τους τη δεκαετία του ’90. Το πρώτο όμως που έγινε γνωστό σε παγκόσμιο επίπεδο ήταν το Friendster το οποίο εμφανίστηκε το 2002 (Boyd & Elisson, 2007). Καθώς ο αριθμός τους αυξανόταν άρχισαν να διαφοροποιούνται ως προς το θέμα και το στόχο τους. Tο πιο δημοφιλές δίκτυο σήμερα είναι το FaceBook. Οι λόγοι που συμβάλουν στην αύξηση της χρήσης τους είναι: Η ανάπτυξη και διάδοση του διαδικτύου Η αυξανόμενη εμπιστοσύνη των χρηστών για τη διαδικτυακή τεχνολογία της επικοινωνίας Εύχρηστο και φιλικό ως προς τον χρήστη λογισμικό Προσφέρουν πολλές δυνατότητες και επιλογές ως προς την έκφραση και δράση του χρήστη Στοχεύουν στην επικοινωνία και κοινωνική συναναστροφή

6 ΧΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ
Η παρουσία των ηλεκτρονικών δικτύων κοινωνικοποίησης στην καθημερινή ζωή των ατόμων είναι ιδιαίτερα έντονη. Όπως παρατηρείται από την έρευνα του Lassala (2008) το 36,40% του δείγματος επισκέπτονται καθημερινά κάποιο δίκτυο κοινωνικοποίησης ενώ το 15,40% τα επισκέπτονται λιγότερο από μία φορά την εβδομάδα. Είναι πολλοί οι λόγοι που τα καθιστούν τόσο δημοφιλή. Αρχικά, πρέπει να αναφερθεί ότι είναι ένα μέσο δημιουργία και διατήρησης φιλιών. Επιπλέον, αποτελούν έναν εύκολο και διασκεδαστικό τρόπο επικοινωνίας. Σημαντικό είναι και το γεγονός ότι δημιουργούν την αίσθηση δύναμης και αποπνέουν εμπιστοσύνη στο χρήστη. Καθιστούν εφικτή την προσέγγιση και επικοινωνία με μεγάλο αριθμό ατόμων κάτι που στην πραγματική ζωή δεν θα ήταν εφικτό. Τέλος, δίνουν την δυνατότητα εύρεσης ατόμων με κοινά ενδιαφέροντα και την άμεση επικοινωνία μαζί τους χωρίς χρονοτριβή ή άλλου είδους εμπόδια. Βασική προϋπόθεση φυσικά για τη συμμετοχή κάποιου σε οποιοδήποτε δίκτυο κοινωνικοποίησης είναι η δημιουργία ηλεκτρονικής ταυτότητας. βασι

7 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ
Η δημιουργία ηλεκτρονικής ταυτότητας από ένα χρήστη είναι ουσιαστικά η διαδικασία της αυτό-παρουσίασης (self-presentation)(Wood & Smith, 2001). Μέσα από αυτή τη διαδικασία ο κάθε χρήστης δημιουργεί την δική του εικονική ταυτότητα, αποδίδοντας χαρακτηριστικά στον εικονικό του εαυτό που επιλέγει εκείνος. Ιδιαίτερη σημασία στη διαδικασία αυτή διαδραματίζει η επιθυμία του χρήστη να καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο τον αντιμετωπίζουν οι άλλοι χρήστες. Επιπλέον, οι χρήστες των ηλεκτρονικών δικτύων κοινωνικοποίησης έχουν τη δυνατότητα να διατηρούν περισσότερες από μία ηλεκτρονικές ταυτότητες στο ίδιο ή σε διαφορετικά δίκτυα. Χαρακτηριστική είναι η διάκριση της διαδικασίας δημιουργίας ηλεκτρονικής ταυτότητας ανάλογα με τα προσωπικά στοιχεία που κοινοποιεί ο χρήστης. Έτσι, διακρίνουμε τρεις καταστάσεις: ανωνυμία, ψευδωνυμία και πραγματική ταυτότητα.

8 ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Ο όρος ιδιωτικότητα ορίζεται ως οι προσωπικές πληροφορίες οι οποίες είναι ιδιαίτερα σημαντικές για το άτομο και οι οποίες είναι άγνωστες για το γενικό λοιπό πληθυσμό (Richards, Hodge, Etzioni, Kaplin & Lee, 1997). Επιπλέον, ο όρος αυτός περιλαμβάνει το δικαίωμα του ατόμου να ελέγχει τη διασπορά και διάχυση των προσωπικών του πληροφοριών προς το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον (Berman & Bruening, 2001). Αν και το θέμα της ιδιωτικότητας και της ασφάλειας στα δίκτυα ηλεκτρονικής δικτύωσης προβληματίζει ιδιαίτερα έντονα σήμερα, ταυτόχρονα αποκαλύπτεται μεγάλος αριθμός χρηστών που είναι πρόθυμοι να αποκαλύψουν προσωπικές τους πληροφορίες (Phippen, Davey & Furnell, 2009). Σε γενικές γραμμές οι χρήστες δεν αποδίδουν ιδιαίτερη προσοχή στην ασφάλεια και ιδιωτικότητα και αυτό τους καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους σε ανήθικες και αντιδεοντολογικές συμπεριφορές από την πλευρά άλλων χρηστών.

9 ΕΙΔΗ ΑΝΤΙΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ
ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΥΛΙΚΟΥ ΧΩΡΙΣ ΕΓΚΡΙΣΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΗΝΥΜΑΤΩΝ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΟΝ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟ (CYBER BULLING) ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΩΝ ΜΗΝΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΜΗΝΥΜΑΤΩΝ ΑΠΑΤΗΣ (CHAIN LETTERS - SPAM) ΑΛΛΟΙΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗ ΥΛΙΚΟΥ ΧΩΡΙΣ ΕΓΚΡΙΣΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΙΩΝ, ΣΚΟΥΛΗΚΙΩΝ ΚΑΙ ΔΟΥΡΕΙΩΝ ΙΠΠΩΝ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΦΙΛ ΑΛΛΟΥ ΧΡΗΣΤΗ ΧΩΡΙΣ ΤΗ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (NETIQUETTE)

10 Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΥΛΟΥ Μέσα από διάφορες έρευνες που έχουν λάβει χώρα γίνεται αντιληπτό ότι παρατηρούνται διαφορές ως προς τη χρήση των ηλεκτρονικών δικτύων κοινωνικοποίησης σε σχέση με το φύλο. Έτσι, σε ότι αφορά τους λόγους που ωθούν το κάθε φύλο στη χρήση και συμμετοχή σε ηλεκτρονικά δίκτυα κοινωνικοποίησης διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες ενδιαφέρονται κυρίως για τη κάλυψη της ανάγκης για συμμετοχή τους σε κάποια κοινωνική ομάδα ενώ οι άνδρες ωθούνται από τη μεγαλύτερη δεξιότητα τους στη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και διαδικτύου (Gangadharbatla, 2009). Επίσης, διαφοροποίηση εμφανίζεται μεταξύ των δύο φύλων στο θέμα της ιδιωτικότητας και ασφάλειας (Phippen, Davey & Furnel, 2009). Έτσι, οι άνδρες φαίνεται να αποδίδουν μικρότερη σημασία στο θέμα αυτό από τις γυναίκες. Τέλος, σε ότι αφορά την αντιδεοντολογική συμπεριφορά διαφοροποιήσεις εμφανίζονται και εδώ ανάμεσα στα δύο φύλα. Έτσι, και τα δύο φύλα φαίνεται πιθανό να εμπλακούν σε ανήθικες ενέργειες όμως οι άνδρες σε ενέργειες διαφορετικού περιεχομένου από ότι οι γυναίκες.

11 ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ Ο συνολικός αριθμός των συμμετεχόντων που απάντησαν στο ερωτηματολόγιο ήταν 133 ενήλικες, έλληνες χρήστες των δικτύων κοινωνικής δικτύωσης. Από τα παραπάνω άτομα τα 81 ήταν γυναίκες ενώ τα υπόλοιπα 52 άνδρες. Για τους σκοπούς της έρευνας οι συμμετέχοντες με βάση την ηλικία τους κατηγοριοποιήθηκαν σε τρεις ομάδες. Έτσι, η πρώτη ηλικιακή ομάδα ανήκουν τα άτομα που είναι 18 έως 25 ετών(39 άτομα), στη δεύτερη ομάδα εκείνα που είναι 26 έως 35 ετών(65 άτομα) και τέλος, στην τρίτη κατηγορία εκείνα που είναι από 36 ετών και πάνω(29 άτομα). Επιπλέον, οι συμμετέχοντες κατηγοριοποιήθηκαν και με βάση το μορφωτικό τους επίπεδο. Δημιουργήθηκαν έξι κατηγορίες: απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης(10 άτομα), απόφοιτοι Ι.Ε.Κ.(18 άτομα), απόφοιτοι Α.Τ.Ε.Ι.(10 άτομα), απόφοιτοι Α.Ε.Ι.(47 άτομα), κάτοχοι μεταπτυχιακού διπλώματος(45 άτομα) και κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος(3 άτομα).

12 ΜΕΣΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Για τη συγκέντρωση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε η Κλίμακα Στάσεων και Πεποιθήσεων απέναντι σε Αντιδεοντολογικές Συμπεριφορές στο Διαδίκτυο (Briskolas & Roussos, 2009) σε συνδυασμό με ένα ερωτηματολόγιο σχεδιασμένο ώστε να καταγράψει τις εμπειρίες που σχετίζονται με την αντιδεοντολογική συμπεριφορά των συμμετεχόντων στην έρευνα μέσω του ηλεκτρονικού δικτύου FaceBook Τα δύο αυτά εργαλεία χορηγήθηκαν διαδικτυακά στους συμμετέχοντες σε ένα κοινό ερωτηματολόγιο που κατασκευάστηκε με τη χρήση του λογισμικού Limesurvey ( Το πρώτο σκέλος του ερωτηματολογίου, η Κλίμακα Στάσεων και Πεποιθήσεων απέναντι σε Αντιδεοντολογικές Συμπεριφορές στο Διαδίκτυο αποτελείται από 24 ερωτήσεις ενώ το δεύτερο μέρος αποτελείται από 30 ερωτήσεις.

13 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Αρχικά έγινε μια πιλοτική έρευνα με τη χρήση του ερωτηματολογίου το οποίο χορηγήθηκε σε 15 άτομα προκειμένου να εντοπιστούν τυχών ασάφειες ή ανακρίβειες στη διατύπωση των ερωτήσεων αλλά και στη γενικότερη δομή του. Κατόπιν, το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στο διαδίκτυο για 2 εβδομάδες, από 1 – 16 Μαϊου Κατά την πρώτη εβδομάδα διεξαγωγής της έρευνας η προώθηση του ερωτηματολογίου έγινε μέσω αποστολής προσωπικών μηνυμάτων ανάμεσα στο δίκτυο χρηστών του FaceBook και έτσι συγκεντρώθηκαν 60 ολοκληρωμένα ερωτηματολόγια. Την δεύτερη εβδομάδα η προώθηση έγινε με ανάρτηση του ερωτηματολογίου στις κεντρικές σελίδες ομάδων ελλήνων χρηστών του FaceBook. Κατά τη φάση αυτή συγκεντρώθηκαν 73 ολοκληρωμένα ερωτηματολόγια. Τα δεδομένα που τελικά συλλέχθηκαν αναλύθηκαν με τη χρήση του στατιστικού προγράμματος SPSS.

14 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Σε ότι αφορά τη σημασία που αποδίδεται στην προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο παράγοντας φύλο δεν διαδραματίζει ιδιαίτερο ρόλο καθώς δεν εμφανίζονται διαφορές ανάμεσα στους άνδρες και στις γυναίκες. Η ηλικία των συμμετεχόντων είναι ένας καθοριστικός παράγοντας καθώς φαίνεται ότι οι ηλικίες ετών αποδίδουν την μικρότερη σημασία στην προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων. Τέλος, η μόρφωση φαίνεται να επηρεάζει καθώς οι απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχουν την ίδια στάση, αποδίδουν δηλαδή μικρή σημασία. Σε σχέση με την ασφάλεια του διαδικτύου το φύλο φαίνεται να είναι καθοριστικός παράγοντας καθώς οι γυναίκες φαίνεται αισθάνονται μικρότερη ασφάλεια από ότι οι άνδρες. Το ίδιο αισθάνονται και οι απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ενώ οι κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών αισθάνονται οι πιο ασφαλείς. Ηλικιακά οι πιο ασφαλείς φαίνεται να είναι εκείνοι που ανήκουν στις ηλικίες 26 έως 35 ετών.

15 Το επόμενο ερώτημα είναι το hacking, όπου παρατηρείται ότι σε σχέση με το φύλο και οι δύο ομάδες παρουσιάζουν αρνητική στάση. Το ίδιο συμβαίνει και με τις ηλικιακές ομάδες, με αυτήν από ετών να είναι η λιγότερο αρνητικά διακείμενη. Τέλος, η ανάλυση των απαντήσεων με βάση το μορφωτικό επίπεδο δείχνει ότι η μόνη ομάδα η οποία έχει θετική στάση στο hacking είναι οι απόφοιτοι μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης - Ι.Ε.Κ., ενώ οι κάτοχοι διδακτορικού τίτλου σπουδών να έχουν την πιο αρνητική στάση. Σε ότι αφορά τη συμμετοχή σε ένα ή περισσότερα δίκτυα κοινωνικοποίησης από το σύνολο των 133 συμμετεχόντων οι 92 απάντησαν ότι συμμετέχουν μόνο σε ένα δίκτυο ενώ οι 41 σε δύο ή περισσότερα. Η επισκεψιμότητα των δικτύων κοινωνικοποίησης είναι άλλο ένα ερώτημα όπου οι 95 από όλους του ερωτώμενους τα επισκέπτονται κάθε μέρα, οι 26 τα επισκέπτονται τρεις με τέσσερις φορές την εβδομάδα, οι 7 μόνο μία φορά την εβδομάδα ενώ οι 5 λιγότερο από μία φορά.

16 Σε σχέση με τα στοιχεία που δηλώνουν στο προφίλ τους οι ερωτώμενοι όλοι σχεδόν συμπληρώνουν το ονοματεπώνυμο τους και το φύλο τους (121 άτομα). Τα επόμενα πιο διαδεδομένα στοιχεία προς συμπλήρωση είναι η ημερομηνία γέννησης (120 άτομα), η εισαγωγή φωτογραφιών στο προφίλ (116 άτομα), η ηλεκτρονική διεύθυνση (96 άτομα). Οι περισσότεροι δεν συμπλήρωσαν το μορφωτικό τους επίπεδο (65 άτομα), την οικογενειακή τους κατάσταση (52 άτομα), τα προσωπικά ενδιαφέροντα (50 άτομα), το επάγγελμα τους (37 άτομα), τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις (18 άτομα), τα πολιτικά τους φρονήματα (17 άτομα), τις σεξουαλικές προτιμήσεις (12 άτομα). Τέλος, τα στοιχεία που συμπλήρωσαν ελάχιστοι είναι η ταχυδρομική διεύθυνση (8 άτομα) και ο αριθμός τηλεφώνου (1 άτομο). Επίσης, οι 106 ερωτώμενοι απάντησαν ότι όλα τα στοιχεία που έχουν συμπληρώσει στο προφίλ τους είναι αληθή. Μόνο ένα άτομο απάντησε ότι όλα τα στοιχεία του είναι ψεύτικα ενώ οι υπόλοιποι 26 δήλωσαν ότι από το σύνολο των στοιχείων που συμπλήρωσαν στο ηλεκτρονικό προφίλ τους άλλα ήταν αληθή και άλλα ψεύτικα.

17 Από την παρουσίαση των περιγραφικών στοιχείων σχετικά με την ανάρτηση ψηφιακού υλικού στο προφίλ, τα 102 άτομα από το σύνολο των συμμετεχόντων δήλωσαν ότι έχουν αναρτήσει ψηφιακό υλικό στο προφίλ τους. Αυτή η ενέργεια δεν επηρεάζεται από τους παράγοντες φύλο, ηλικία, μόρφωση. Επίσης, από τις απαντήσεις φαίνεται ότι 5 ερωτώμενοι έχουν στείλει κάποιο υβριστικό μήνυμα. Από περαιτέρω ανάλυση φαίνεται ότι ενώ το φύλο και η ηλικία δεν παίζουν ρόλο στην ενέργεια αυτή, το μορφωτικό επίπεδο είναι σημαντικός παράγοντας. Εν συνεχεία, 31 ερωτώμενοι απάντησαν ότι έχουν λάβει υβριστικά μηνύματα. Σε αυτό δεν φαίνεται να επηρεάζει το φύλο, η ηλικία ούτε το μορφωτικό επίπεδο. Σε σχέση με τα μηνύματα αλυσίδα 121 άτομα απάντησαν ότι έχουν λάβει τέτοιου είδους μηνύματα και 82 άτομα δήλωσαν ότι έχουν λάβει διαφημιστικά μηνύματα. Το φύλο και το μορφωτικό επίπεδο δεν φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο ενώ η ηλικία στα διαφημιστικά μηνύματα είναι σημαντικός παράγοντας.

18 Επιπλέον, σε ότι αφορά την προώθηση μηνυμάτων αλυσίδας 42 άτομα έχουν προωθήσει τέτοια μηνύματα. Το φύλο και η ηλικία δεν είναι σημαντικοί παράγοντες ενώ το μορφωτικό επίπεδο ναι. Εν συνεχεία, στο ερώτημα εάν έχουν παρατηρήσει μεταβολές στο προφίλ τους από άλλο άτομο, δύο άτομα απάντησαν θετικά. Το φύλο, η ηλικία και το μορφωτικό επίπεδο δεν είναι καθοριστικοί παράγοντες. Στην αντίστροφη ερώτηση για το εάν έχουν αλλάξει αυτοί στοιχεία σε προφίλ άλλου χρήστη μόνο οι τρεις απάντησαν θετικά και η συμπεριφορά αυτή δεν φαίνεται να επηρεάζεται από το φύλο, την ηλικία και τη μόρφωση. Από τις απαντήσεις φαίνεται ότι 26 άτομα είχαν κάποιο πρόβλημα στο ηλεκτρονικό τους υπολογιστή εξαιτίας κακόβουλου λογισμικού χωρίς αυτό να επηρεάζεται από τους παράγοντες φύλο, ηλικία και μόρφωση. Από το σύνολο των ερωτώμενων οι 57 απάντησαν ότι έχουν αναρτήσει φωτογραφίες χωρίς την έγκριση αυτών που απεικονίζονται και σε αυτή την ενέργεια δεν επηρεάζει το φύλο και η μόρφωση αλλά η ηλικία φαίνεται να σχετίζεται με μια τέτοια ενέργεια.

19 Στην αντίστροφη ερώτηση για το εάν έχουν δει δικές τους φωτογραφίες αναρτημένες στο διαδίκτυο οι 78 απάντησαν θετικά. Στην ερώτηση εάν έχουν χρησιμοποιήσει το προφίλ άλλου χρήστη οι 13 απάντησαν θετικά, ενώ στην ερώτηση εάν γνωρίζουν τους κωδικούς από το προφίλ άλλων χρηστών οι 49 απάντησαν θετικά. Παρόμοια είναι και η εικόνα που διαμορφώνεται και στην ερώτηση εάν άλλοι χρήστες γνωρίζουν τους δικούς τους κωδικούς εισόδου στο προφίλ τους, όπου οι 39 απάντησαν θετικά. Στις τρεις τελευταίες ερωτήσεις από περαιτέρω ανάλυση φαίνεται ότι το φύλο δεν διαδραματίζει ιδιαίτερο ρόλο στις ενέργειες αυτές, η μόρφωση είναι σημαντική μόνο σε ότι αφορά την αποκάλυψη των κωδικών σε τρίτους, η ηλικία τέλος, φαίνεται να είναι σημαντικός παράγοντας στην αποκάλυψη των κωδικών του προφίλ σε τρίτους και στην γνώση των κωδικών του προφίλ άλλων χρηστών.

20 Εν συνεχεία, στην ερώτηση εάν γνωρίζουν τους όρους χρήσης του πιο διαδεδομένου δικτύου κοινωνικοποίησης ανάμεσα στους ερωτώμενους της συγκεκριμένης έρευνας, το FaceBook, το 51,!% απάντησαν ότι δεν τους γνωρίζουν. Σε σχέση με το θέμα αυτό δεν παρουσιάζεται συσχέτιση με τους παράγοντες φύλο, ηλικία και μορφωτικό επίπεδο. Τέλος, σημαντική είναι και η γνώση των κανόνων συμπεριφοράς στα ηλεκτρονικά δίκτυα κοινωνικοποίησης. Στο ερώτημα αυτό το 54,9% των ερωτώμενων απάντησαν ότι δεν γνωρίζουν αυτούς τους κανόνες. Δεν φαίνεται να υπάρχει συσχέτιση με τους παράγοντες φύλο και μορφωτικό επίπεδο, όμως με τον παράγοντα ηλικία φαίνεται ότι σχετίζεται και η ανάλυση έδειξε ότι για ηλικίες μικρότερες από 35 ετών είναι 1,76 φορές συχνότερο το να μην γνωρίζουν τους κανόνες συμπεριφοράς στα ηλεκτρονικά δίκτυα κοινωνικοποίησης στα οποία συμμετέχουν.

21 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας τα συμπεράσματα που συνάγονται είναι: Υπάρχει θετική συσχέτιση μεταξύ των παραγόντων ηλικία και στάση απέναντι στα πνευματικά δικαιώματα και μορφωτικό επίπεδο και στάση απέναντι στα πνευματικά δικαιώματα. Οι νεαρότερες ηλικιακές ομάδες καθώς επίσης και οι πιο χαμηλές μορφωτικές βαθμίδες δεν θεωρούν βαρύνουσας σημασίας τα πνευματικά δικαιώματα. Υπάρχει θετική συσχέτιση μεταξύ των παραγόντων φύλο και ασφάλεια στη χρήση του διαδικτύου, ηλικία και ασφάλεια στη χρήση του διαδικτύου και μορφωτικό επίπεδο και ασφάλεια στη χρήση του διαδικτύου. Έτσι, οι άνδρες, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία συμμετέχοντες και αυτοί που ανήκουν στις υψηλότερες μορφωτικές βαθμίδες θεωρούν πιο ασφαλή τη χρήση του διαδικτύου. Όλες οι κατηγορίες συμμετεχόντων έχουν αρνητική στάση απέναντι στο hacking. Οι γυναίκες, με βάση τον παράγοντα φύλο, παρουσιάζουν πιο αρνητική στάση απέναντι στο θέμα, ενώ η ηλικιακή ομάδα ετών, με βάση τον παράγοντα ηλικία, είναι λιγότερο αρνητικοί.

22 Όλοι οι συμμετέχοντες στην έρευνα διατηρούν προφίλ συγκεκριμένα στο ηλεκτρονικό δίκτυο κοινωνικοποίησης FaceBook. Η πλειοψηφία τους το επισκέπτεται κάθε μέρα, ενώ οι λιγότεροι το επισκέπτονται λιγότερο από μία φορά την εβδομάδα. Σε σχέση με το προφίλ που διατηρούν, οι περισσότεροι έχουν βάλει αληθή προσωπικά στοιχεία στο προφίλ τους όμως δεν συμπληρώνουν ταχυδρομική διεύθυνση και αριθμό τηλεφώνου. Οι συμμετέχοντες θέλουν το ηλεκτρονικό προφίλ τους να έχει δικά τους στοιχεία όμως δεν αισθάνονται ασφάλεια μέσα σε αυτό τον χώρο. Το μορφωτικό επίπεδο των συμμετεχόντων στην έρευνα επηρεάζει την έκφραση αντιδεοντολογικής συμπεριφοράς (όπως αποστολή υβριστικών μηνυμάτων, μηνυμάτων αλυσίδας κτλ) ενώ το φύλο και η ηλικία δεν διαδραματίζουν ιδιαίτερο ρόλο. Οι χαμηλότερες μορφωτικά κατηγορίες συμμετεχόντων φαίνεται να είναι πιο επιρρεπείς στο να συμπεριφέρονται με μη ηθικό και αντιδεοντολογικό τρόπο.

23 Η πιο συνηθισμένη μορφή αντιδεοντολογικής συμπεριφοράς φαίνεται να είναι η ανάρτηση φωτογραφιών χωρίς την έγκριση όλων όσων απεικονίζονται σε αυτές, η αποστολή μηνυμάτων αλυσίδας και διαφημιστικών μηνυμάτων, ενώ η λιγότερο συνηθισμένη η αλλοίωση στοιχείων από το προφίλ άλλων χρηστών. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι περισσότεροι χρήστες δεν γνωρίζουν τους όρους χρήσης των δικτύων στα οποία συμμετέχουν. Το γεγονός αυτό δημιουργεί μεγάλα προβλήματα καθώς κάποιος ο οποίος δεν γνωρίζει τους όρους χρήσης μπορεί να εμφανίζει αντιδεοντολογική συμπεριφορά όχι σκοπούμενα αλλά εν αγνοία τους.

24 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ
Από την παραπάνω ανάλυση γίνεται αντιληπτή η σοβαρότητα του θέματος της αντιδεοντολογικής συμπεριφοράς στους ηλεκτρονικούς χώρους κοινωνικής δικτύωσης. Αν και είναι χώροι με ιδιαίτερα μεγάλη επισκεψιμότητα, οι χρήστες τους δεν είναι γνώστες των τρόπων προστασίας τους και της σωστής χρήσης τους. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν καλύπτει το σύνολο των διαστάσεων του θέματος ούτε μπορούν να γενικευτούν τα αποτελέσματα της τόσο λόγω του περιορισμένου δείγματος της όσο και εξαιτίας της στοχευμένης ανάλυσης συγκεκριμένων παραγόντων που επηρεάζουν την αντιδεοντολογική συμπεριφορά. Επιπλέον, τα αποτελέσματα δεν μπορούν να θεωρηθούν διαχρονικά διότι ο θέμα της έρευνας είναι συνεχώς εξελισσόμενο και μεταβαλλόμενο. Η διεξαγωγή νέων ερευνών κρίνεται απαραίτητη προκειμένου να διερευνηθούν όλες οι διαστάσεις του θέματος αλλά και για να υπάρξει σύγκριση των αποτελεσμάτων της παρούσας έρευνας με επόμενες σε ύστερο χρόνο.