ΗΘΙΚΑ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΥΓΕΙΑΣ

Παρουσίαση με θέμα: "ΗΘΙΚΑ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΥΓΕΙΑΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΗΘΙΚΑ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΥΓΕΙΑΣ
Α Μαυρίδου

2 ΗΘΙΚΗ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ Εχει υποχρεωτικό, νομικό χαρακτήρα, η μη εφαρμογή των κανόνων της συνεπάγεται κυρώσεις. ΗΘΙΚΗ Εχει φιλοσοφικό χαρακτήρα, δεν επιβάλλεται, δεν υπάρχουν κυρώσεις, κριτής είναι η προσωπική ηθική συνείδηση.

3 ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Σύμβαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Βιοηθικής, E.E Βelmont Report, USA Π.Ο.Υ. Council of International Organizations of Medical Sciences UNESCO Eλλάδα: Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής

4 Βασικά δικαιώματα ατόμων μιας ερευνητικής μελέτης
Δικαίωμα της αυτοαπόφασης. Δικαίωμα ιδιωτικότητας. Δικαίωμα για ανωνυμία και εμπιστευτικότητα. Δικαίωμα να μην υποστούν βλάβη. Δικαίωμα ίσης μεταχείρισης.

5 Η ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΕΛΣΙΝΚΙ (Σκωτία, 2000 )
3 μέρη: γενικές ηθικές αρχές 18 βασικές αρχές 5 αρχές σχετικές με την ιατρική φροντίδα. Ελλάδα Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας (2005) όπου περιγράφονται άρθρα που αφορούν στην έρευνα: Ιατρική έρευνα , Μη Θεραπευτική Βιοϊατρική Ερευνα, Κλινική Ερευνα- Φαρμακολογία)

6 Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας , αρθρο 24
Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας , αρθρο 24 1.Η ιατρική έρευνα διεξάγεται ελεύθερα στο πλαίσιο των θεμελειωδών πνευματικών και ηθικών αξιών, που χαρακτηρίζονται από σεβασμό στον άνθρωπο και την αξιοπρέπειά του. 2. Η ιατρική έρευνα στον άνθρωπο διεξάγεται με τις ακόλουθες προϋποθέσεις Α) ενημέρωση του ανθρώπου που υπόκειται σε έρευνα και ιδίως ως πρός α) την ύπαρξη και το μέγεθος πιθανών κινδύνων β)τα δικαιώματα προστασίας του ατόμου γ)τον εθελοντικό χαρακτήρα συμμετοχής και χωρίς οικονομικά ανταλλάγματα δ) την δυνατότητα ανάκλισης της συναίνεσης συμμετοχής. Β) ελεύθερη, ανεπιφύλακτη, ειδική και τεκμηριωμένη συναίνεση του ανθρώπου, ο οποίος έχει την σχετική ικανότητα. Γ) ΟΙ κίνδυνοι έκθεσης είναι δυσανάλογα μικροί σε σχέση με τα πιθανά οφέλη από την έρευνα Δ) Το ερευνητικό πρόγραμμα έχει εγκριθεί από το αρμόδιο όργανο (Επιστ. Συμβούλιο ,Επιτρ .Δεοντολογίας). Δυνατότητα ανάκλισης.

7 Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας , αρθρο 24
Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας , αρθρο 24 3.Η έρευνα σε άτομα που δεν έχουν ικανότητα συναίνεσης επιτρέπεται μόνον εφόσον Α) πληρούνται όλες οι ανωτέρω προϋποθέσεις Β) τα αποτελέσματα μπορεί να οδηγήσουν σε άμεσο όφελος της υγείας αυτού του ατόμου Γ)δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί έρευνα αντίστοιχης αποτελεσματικότητας σε άτομα τα οποία διαθέτουν ικανότητα συναίνεσης Δ) έχει δοθεί συναίνεση από το στενό περιβάλλον ή δικαστικό επιτηρητή (αν έχει οριστεί) Ε) το άτομο δεν αντιτίθεται με οποιονδήποτε τρόπο 4. Οποιαδήποτε διαγνωστική ή θεραπευτική μέθοδος δεν εφαρμόζεται διεθνώς χαρακτηρίζεται πειραματική και εφαρμόζεται μόνο με άδεια του ΚΕΣΥ. Οσοι ιατροί εφαρμόζουν πειραματικές μεθόδους υφίστανται κυρώσεις

8 EΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΟΥ ΗΘΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Εξασφάλιση ισορροπίας μεταξύ κινδύνου και ωφέλειας Εξασφάλιση τεκμηριωμένης συγκατάθεσης των συμμετεχόντων Υποβολή της ερευνητικής πρότασης για έγκριση σε Εξεταστικές Επιτροπές Αποφυγή λογοκλοπής (ιδιοποίηση ξένης πνευματικής ιδιοκτησίας) Αποφυγή πλαγιασμού (παράλειψη αναφοράς βιβλιογραφικών πηγών) Παραποίηση ή επιλεκτική χρήση ερευνητικών αποτελεσμάτων Διπλές δημοσιεύσεις Κατευθυνόμενα ερευνητικά συμπεράσματα

9 Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Νόμος 2472/97) Με βάση αυτή την αρχή μία έρευνα πρέπει: Σύνταξη εντύπου συγκατάθεσης και ενημέρωσης προς τα πρόσωπα που θα συμμετάσχουν. Δεν συλλέγονται πρωτογενή στοιχεία αναγνώρισης του ατόμου. Χρήση κωδικών για ταυτοποίηση και διασταύρωση στοιχείων Μόνο 1 άτομο (συντονιστής) γνωρίζει τα στοιχεία των συμμετεχόντων