ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΞΥΛΑΓΑΝΗΣ

Παρουσίαση με θέμα: "ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΞΥΛΑΓΑΝΗΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΞΥΛΑΓΑΝΗΣ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ: Ο ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟ MATRIX

2 Τι κοινό έχουν ένας αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος, ένας Γάλλος φιλόσοφος και μαθηματικός του δεκάτου εβδόμου αιώνα και μια δημοφιλής ταινία του Hollywood της δεκαετίας του 1990; Απάντηση: και οι τρεις εξετάζουν την ιδέα ότι ο κόσμος μας είναι μια ψευδαίσθηση, και αμφισβητούν τη σχέση μεταξύ των αισθήσεων μας και της πραγματικότητας.

3   Ο ΠΛΑΤΩΝΑΣ O Πλάτων γεννήθηκε στην Αθήνα το 427 π. Χ. και καταγόταν από αριστοκρατική αθηναϊκή οικογένεια. Πατέρας του ήταν ο Αρίστωνας, ο οποίος καταγόταν από το γένος του βασιλιά Κόδρου, και μητέρα του ήταν η Περικτιόνη. Το πρώτο του όνομα ήταν Αριστοκλής, αλλά αργότερα ονομάστηκε Πλάτων γιατί είχε ευρύ στέρνο και πλατύ μέτωπο.

4 Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ
Η πλατωνική φιλοσοφία είναι δυϊστική, χωρίζοντας τον κόσμο σε μία υλική και μία ιδεατή σφαίρα ύπαρξης. Αυτό γίνεται με την εισαγωγή της θεωρίας των ιδεών, οι οποίες κατά τον Πλάτωνα είναι τα αιώνια αρχέτυπα των αισθητών, υλικών πραγμάτων, υπερβατικές φόρμες που γίνονται αντιληπτές μόνο με τη λογική και όχι με τις αισθήσεις. Τα αισθητά αντικείμενα τα θεωρεί κατώτερα, υλικά και φθαρτά είδωλα των ιδεών, οι οποίες τα μορφοποιούν.

5 Η περί Ιδεών θεωρία του Πλάτωνα
Ο Πλάτωνας χώριζε τον κόσμο σε δύο επίπεδα: α. στον κόσμο των αισθητών πραγμάτων, τον οποίον απαρτίζουν τα αντικείμενα που μας περιβάλλουν και τα οποία αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας, β. στον κόσμο των Ιδεών, τον οποίον απαρτίζουν οι Ιδέες των αντικειμένων. Ο Πλάτωνας πίστευε ότι τα αντικείμενα που μας περιβάλλουν δεν είναι πραγματικά όντα, ότι είναι «φαντάσματα», αλλά εμείς ζώντας στην πλάνη πιστεύουμε πως ό,τι βλέπουμε, ακούμε, είναι πραγματικό. Τα αντικείμενα αυτά, λέει ο Πλάτωνας αποτελούν τον αντικατοπτρισμό, τα «είδωλα» των πραγματικών αντικειμένων.

6 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ
Η περιγραφή του σπηλαίου είναι ιδιαιτέρως παραστατική και αποτελεί μια από τις πιο ζωντανές εικόνες που παρουσιάζονται μέσα στο έργο του Πλάτωνα. Τα βασικά στοιχεία αυτής της ζοφερής εικόνας είναι:

7 1. Ένα σπήλαιο κάτω από τη γη , που έχει την είσοδο του ανοιγμένη προς το φως σε όλο το μήκος της.
2. Μέσα σ’ αυτό βρίσκονται άνθρωποι αλυσοδεμένοι στα πόδια και στον τράχηλο από την παιδική τους , μάλιστα ηλικία, χωρίς καμία δυνατότητα να κινηθούν ή να στρέψουν κάπου αλλού το κεφάλι τους. 3. Πίσω τους, σε μεγάλη απόσταση και ψηλότερά τους, υπάρχει αναμμένη φωτιά που το φως της έρχεται ως αυτούς.

8 4. Ανάμεσα στη φωτιά που έρχεται από το στόμιο του σπηλαίου και τους δεσμώτες υπάρχει ένας δρόμος ανηφορικός, σε ψηλότερο επίπεδο από αυτό στο οποίο βρίσκονται οι αλυσοδεμένοι άνθρωποι. 5. Πλάι και παράλληλα μ’ αυτό το δρόμο είναι χτισμένο ένα μακρύ αλλά χαμηλού ύψους τοιχάκι, το οποίο μοιάζει σαν τα διαφράγματα που χρησιμοποιούν οι θαυματοποιοί (ταχυδακτυλουργοί) και τα βάζουν μπροστά από τους θεατές, πριν εκτελέσουν τις ταχυδακτυλουργίες τους. 6. Οι άνθρωποι αυτοί περνούν μπροστά από αυτό το τοιχάκι , άλλοτε σιωπηλοί κι άλλοτε συζητώντας , φορτωμένοι με κάθε λογής «ειργασμένα» αντικείμενα (δηλαδή ομοιώματα ανθρώπων ή άλλων αντικειμένων) , που το ύψος τους ξεπερνά αυτό το τοιχάκι.

9 7. Οι άνθρωποι αυτοί, καθώς δεν μπορούν εξαιτίας των αλυσίδων να γυρίσουν το κεφάλι τους, δεν έχουν δει στη ζωή τους τίποτε άλλο πέρα από τις σκιές που πέφτουν από τη λάμψη της φωτιάς στο αντικρινό τους μέρος της σπηλιάς. Η περιγραφή του σπηλαίου ολοκληρώνεται με την παρατήρηση του Σωκράτη στο Γλαύκωνα ότι αυτοί οι δεσμώτες είναι όμοιοι με αυτούς, δηλ. όλους τους απλούς ανθρώπους.

10 Η εξήγηση των συμβολισμών της αλληγορίας του σπηλαίου
Είναι προφανές ότι ο Σωκράτης, με την περιγραφή του σπηλαίου και των δεσμωτών, κάνει κάποιον παραλληλισμό με μια άλλη κατάσταση. Σε αυτήν την αλληγορία, λοιπόν, κάθε αντικείμενο συμβολίζει κάτι. Ας εξηγήσουμε, λοιπόν, τους συμβολισμούς που υπάρχουν στην αλληγορία:

11 Α. Το σπήλαιο συμβολίζει τον κόσμο των αισθητών πραγμάτων, τον κόσμο στον οποίο ζούμε, με τα αντικείμενα τα οποία αντιλαμβανόμαστε μέσω των αισθήσεων μας. Φυσικά, επειδή το συγκεκριμένο έργο του Πλάτωνα εξετάζει και την κοινωνική και πολιτική οργάνωση της ιδανικής πολιτείας, μπορούμε να πούμε ότι το σπήλαιο συμβολίζει και την κοινωνία της πόλης. Εξάλλου, αυτό γίνεται φανερό από την τελευταία φράση του Σωκράτη, ο οποίος λέει ότι οι δεσμώτες που βρίσκονται μέσα στο σπήλαιο μοιάζουν με τους απλούς, καθημερινούς ανθρώπους που ζουν στην πόλη.

12 Β. Οι δεσμώτες που βρίσκονται μέσα στο σπήλαιο συμβολίζουν τους ανθρώπους, οι οποίοι, ζώντας στον κόσμο και ερχόμενοι σε επαφή με τα αντικείμενα που τους περιστοιχίζουν, πιστεύουν ότι βλέπουν και γνωρίζουν τα πραγματικά αντικείμενα. Οι δεσμώτες, όπως είδαμε, είναι αλυσοδεμένοι, αιχμάλωτοι σε έναν ψεύτικο κόσμο βλέπουν τις σκιές και πιστεύουν πως ό,τι εμφανίζεται μπροστά στα μάτια τους είναι πραγματικό. Ωστόσο αυτά που βλέπουν δεν είναι τίποτα άλλο από τους αντικατοπτρισμούς των πραγματικών αντικειμένων που βρίσκονται έξω από το δικό τους κόσμο. Ο παραλληλισμός των αιχμαλώτων με τους ανθρώπους είναι ο εξής: οι άνθρωποι πιστεύουν ότι τα αντικείμενα που βλέπουν είναι αληθινά: όμως σύμφωνα με τη θεωρία περί ιδεών του Πλάτωνα, τα αντικείμενα του αισθητού κόσμου είναι ψεύτικα, καθώς αποτελούν απλώς αντικατοπτρισμό των ιδεών. Έτσι, όλοι οι άνθρωποι – σαν τους αιχμαλώτους του σπηλαίου – ζουν στο ψεύδος, στο σκοτάδι της αμάθειας, στην πλάνη. Το ζητούμενο, λοιπόν, είναι να μπορέσουν να βρουν την αλήθεια, να γνωρίσουν τον κόσμο των ιδεών.

13 Γ. Οι αντικατοπτρισμοί που εμφανίζονται στον τοίχο της σπηλιάς, οι σκιές τις οποίες βλέπουν οι δεσμώτες, συμβολίζουν τα αντικείμενα του αισθητού κόσμου, τα οποία αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι με τις αισθήσεις τους. Όπως οι σκιές είναι απλά είδωλα των αντικειμένων που βρίσκονται στον αληθινό κόσμο, έτσι και τα αντικείμενα του αισθητού κόσμου που οι άνθρωποι βλέπουν, αισθάνονται, ακούνε και αγγίζουν, αποτελούν απλώς τα είδωλα των ιδεών που βρίσκονται στον ουρανό.

14 Δ. τα αντικείμενα που βρίσκονται στον πραγματικό κόσμο, τον οποίων την ύπαρξη αγνοούν οι δεσμώτες, καθώς πιστεύουν στις ψευδείς σκιές, συμβολίζουν τις ιδέες, δηλαδή τα πραγματικά αντικείμενα, τα οποία βρίσκονται στον ιδεατό κόσμο και τον οποίων εμείς βλέπουμε απλώς τα είδωλά τους. Το ζητούμενο είναι να μπορέσουν οι άνθρωποι να αντιληφθούν την πλάνη τους και να καταφέρουν με τη δύναμη του νου να φτάσουν στη θέαση των ιδεών, δηλαδή στη γνώση της αλήθειας.

15 Ε. Τα δεσμά που κρατούν τους αιχμαλώτους «δέσμιους» της πλάνης, του ψεύδους και δεν τους επιτρέπουν να κινηθούν και να δουν την αλήθεια, συμβολίζουν τις αισθήσεις των ανθρώπων. Οι άνθρωποι, δηλαδή, υπακούν τυφλά στην όραση, την ακοή, την αφή τους κλπ και θεωρούν ως αναμφισβήτητη αλήθεια την κάθε πληροφορία που προσλαμβάνουν μέσω των αισθήσεων. Οι αισθήσεις των ανθρώπων, λοιπόν, δεν τους επιτρέπουν να προσεγγίσουν με τη νόηση τον κόσμο κι έτσι να φτάσουν στη γνώση της αλήθειας. Όπως, λοιπόν, οι αιχμάλωτοι του σπηλαίου πρέπει να σπάσουν τα δεσμά τους, για να μπορέσουν να αντιληφθούν την πλάνη στην οποία βρίσκονται και να γνωρίσουν τα αληθινά αντικείμενα, έτσι και οι άνθρωποι πρέπει να πάψουν να προσεγγίζουν τον κόσμο με τις αισθήσεις τους που τους κρατούν αιχμαλώτους στο ψέμα και να τον προσεγγίζουν με τη διάνοια η οποία θα τους οδηγήσει στην αλήθεια.

16 Στ. Ο δεσμώτης που σπάει τα δεσμά, βγαίνει στον έξω κόσμο, συνειδητοποιεί την πλάνη στην οποία ζούσε και γνωρίζει την ουσία των πραγμάτων, συμβολίζει το φιλόσοφο ο οποίος καταφέρνει να νικήσει τις προκαταλήψεις, να ξεπεράσει τις ψευδείς πληροφορίες που του παρέχουν οι αισθήσεις του κι έτσι να βγει από το πνευματικό σκοτάδι της άγνοιας που βρίσκεται και να φτάσει στην αλήθεια, να δει το αληθινό φως με μοναδικό οδηγό του τη δύναμη του νου.

17 Ζ. Η πορεία από το εσωτερικό της σπηλιάς στον έξω κόσμο, στον κόσμο του φωτός, συμβολίζει την κοπιώδη θητεία στο χώρο της φιλοσοφίας, την εκπαίδευση και την πνευματική αναζήτηση του ανθρώπου που αποσκοπεί να φτάσει στη γνώση των ιδεών, δηλαδή στη γνώση της αλήθειας.

18 Η. Το φως της φωτιάς, το οποίο βλέπει ο δεσμώτης μόλις ελευθερώνεται συμβολίζει τον κόσμο των ιδεών, το νοητικό κόσμο που είναι ο μόνος πραγματικός κόσμος, η μόνη αλήθεια, η οποία μπορεί να προσεγγιστεί μόνο με τη νόηση και όχι με τις αισθήσεις.

19 Θ. Τέλος, ο ήλιος, τον οποίο θα δει ο απελεύθερος δεσμώτης, όταν θα εξέλθει του σπηλαίου, συμβολίζει την ανώτερη αλήθεια, το «μέγιστο μάθημα» όπως λέει ο Πλάτωνας, δηλαδή την ιδέα του αγαθού. Υπέρτατος σκοπός, λοιπόν, της κοπιώδους προσπάθειας του φιλοσόφου που «ρίχνεται» στον αγώνα της φιλοσοφικής –πνευματικής αναζήτησης είναι η κατάκτηση της υπέρτατης αξίας και γνώσης: του Αγαθού.

20 Η ΤΑΙΝΙΑ Το «Matrix» είναι μια δημοφιλής ταινία επιστημονικής φαντασίας. Κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους το 1999 και έκανε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία. Το «Matrix» είναι ένα μελλοντολογικό , τεχνολογικό φιλμ, ο τέλειο παράδειγμα ταινιών επιστημονικής φαντασίας.

21 The Matrix είναι κινηματογραφική περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας, σε σενάριο και σκηνοθεσία των αδερφών Γουατσόφσκι. Πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί Κιάνου Ρίβς, Λόρενς Φίσμπουρν, Κάρι-Ανν Μος, Χιούγκο Γουίβινγκ και Τζόε Παντολιάνο, και Hugo Weaving. Ημερομηνία κυκλοφορίας στο σινεμά: 31 Μαρτίου 1999 (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής) Διάρκεια: 136 λεπτά Σίκουελ: The Matrix Reloaded Προϋπολογισμός: 63 εκατομμύρια USD Γλώσσα: Αγγλική γλώσσα

22 Ηθοποιοί: Keanu Reeves (Thomas A
Ηθοποιοί: Keanu Reeves (Thomas A. Anderson /Neo), Laurence Fishburne (Morpheus),Carrie-Anne Moss (Trinity), Hugo Weaving (Agent Smith), Joe Pantoliano ( Cypher Julian), Arahanga ( Apoc), Anthony Ray Parker (Dozen), Marcus Chong (Tank), Matt Doran (Mouse), Gloria Foster ( the Oracle), Belinda McClory (Switch), Paul Goddard (Agent Brown), Robert Taylor (Agent Jones), Ada Nicodemou (DuJour)

23 ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΟΚΗ
Ο προγραμματιστής υπολογιστών Thomas Anderson ζει μια μυστική ζωή ως haker υπό το ψευδώνυμο «Neo» . Επιθυμεί να μάθει την απάντηση στην ερώτηση «τι είναι Matrix». Αινιγματικά μηνύματα που εμφανίζονται στον υπολογιστή του και μια περιπέτεια με κυβερνητικούς πράκτορες τον οδηγεί σε μια ομάδα που καθοδηγείται από τον μυστηριώδη Morpheus, ένα άτομο που του προσφέρει την δυνατότητα να μάθει την αλήθεια για το Matrix

24 O Νeo δέχεται και έπειτα από μια παράξενη διαδικασία ξυπνά απότομα μέσα σε μια δεξαμενή γεμάτη με υγρό. Το σώμα του είναι συνδεδεμένο με καλώδια σε έναν απέραντο μηχανικό πύργο με αμέτρητες παρόμοιες δεξαμενές που περιέχουν άλλους ανθρώπους. Σώζεται από τον Morpheus που τον παίρνει στο σκάφος του, το θεωρεί ότι ο Νeο είναι ο «εκλεκτός», ένα άτομο που μπορεί να τελειώσει τον πόλεμο μέσω του απεριόριστου ελέγχου του πάνω στο Matrix.

25 Ο Neo εκπαιδεύεται για να γίνει μέλος της ομάδας
Ο Neo εκπαιδεύεται για να γίνει μέλος της ομάδας. Η υποδοχή στο πίσω μέρος του κρανίου, που στο παρελθόν χρησιμοποιούταν για να συνδεθεί με το Matrix, του επιτρέπει να λαμβάνει γνώσεις με υπερβολικά γρήγορο ρυθμό στο μυαλό του. Μαθαίνει τις πολυάριθμες πολεμικές τεχνικές, και καταδεικνύει τις δεξιότητες kung fu που μόλις έμαθε σε μια μάχη με τον Morpheus σε ένα περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας παρόμοιο με το Matrix, εντυπωσιάζοντας το πλήρωμα με την ταχύτητά του. Η περαιτέρω κατάρτιση εισάγει τον Νeο στους βασικούς κινδύνους που έχει το ίδιο το Matrix. Οι τραυματισμοί που υφίστανται εκεί μεταφέρονται και στον πραγματικό κόσμο, ενώ εάν το μυαλό του πεθάνει μέσα στο Matrix, το φυσικό σώμα του θα πεθάνει επίσης. Προειδοποιείται για την παρουσία πρακτόρων, τα ισχυρά και γρήγορα αισθητήρια προγράμματα με τη δυνατότητα να καταλαμβάνουν όποιο σώμα είναι ακόμα συνδεδεμένο με το σύστημα. Σκοπός τους είναι να αναζητούν και να αποβάλουν οποιεσδήποτε απειλές εισέρχονται στην προσομοίωση

26 Η ομάδα εισέρχεται στο Matrix και πηγαίνει τον Νeο στο διαμέρισμα της Προφήτη, της γυναίκας που προέβλεψε την ενδεχόμενη εμφάνιση του εκλεκτού. Αυτή υπονοεί ότι δεν είναι αυτός ο εκλεκτός, κατόπιν προσθέτει ότι ο πιστεύει στον Νeο τόσο τυφλά που θα θυσιάσει τη ζωή του για να τον σώσει.

27 Επιστρέφοντας στη ειδική τηλεφωνική γραμμή που χρησιμεύει ως μια ασφαλής «έξοδος» από το Matrix, η ομάδα γίνεται αντιληπτή από τους πράκτορες και τους αστυνομικούς, και ο Morpheus συλλαμβάνεται σε μία προσπάθεια να φυγαδεύσει τον Νeο και τους υπόλοιπους. Η ομάδα προδόθηκε από ένα μέλος του πληρώματος, τον Cypher, ο οποίος προτίμησε την παλαιά ζωή του στο Matrix από τις δυσκολίες του πραγματικού κόσμου, και προσέγγισε τους πράκτορες για να του χορηγήσουν μόνιμη επιστροφή στο Matrix με αντάλλαγμα τον Morpheus . Η προδοσία έχει ως αποτέλεσμα τους θανάτους όλων των μελών του πληρώματος εκτός από τον Νeο, την Trinity, τον Τανκ και τον Morpheus, ο οποίος φυλακίζεται σε ένα κυβερνητικό κτήριο μέσα στο Matrix.

28 Οι πράκτορες προσπαθούν να αποσπάσουν πληροφορίες από τον Morpheus σχετικά με τους κωδικούς πρόσβασης στον κεντρικό υπολογιστή της Zion, το τελευταίο καταφύγιο των ανθρώπων βαθιά κάτω από τη γη. Ο Νeο και η Trinity επιστρέφουν στο Matrix και επιχειρούν είσοδο στο κτήριο για να διασώσουν τον ηγέτη τους. Ο Νeο βελτιώνει τις ικανότητες του και εξοικειώνεται περισσότερο με το Matrix, σε τέτοιο σημείο ώστε να μπορεί να αποφεύγει τις σφαίρες από έναν πράκτορα. Ο Morpheus και η Trinity χρησιμοποιούν ένα από τα ειδικά τηλέφωνα σε ένα σταθμό μετρό για να βγουν από το Matrix, αλλά πριν ο Νeο καταφέρει να φύγει, έρχεται αντιμέτωπος με τον πράκτορα Smith, ο οποίος καταστρέφει το τηλέφωνο. Μην έχοντας άλλη επιλογή ο Νeο αντιμετωπίζει και τελικά νικά τον Smith, αλλά φεύγει όταν ο πράκτορας καταλαμβάνει ένα άλλο σώμα.

29 Καθώς ο Νeο τρέχει μέσα στην πόλη και πράκτορες τον καταδιώκουν, στον πραγματικό κόσμο, μια μηχανή φρουρός πλησιάζει στο Ναβουχοδονόσορ. Τελικά ο Νeο φθάνει σε μια έξοδο, αλλά πυροβολείτε εξ-επαφής από τον πράκτορα Smith που του είχε στήσει ενέδρα. Η Trinity ψιθυρίζει στον Νeο ότι τον αγαπά και αρνείται να δεχτεί το θάνατό του, κατόπιν τον φιλά. Η καρδιά του Neo αρχίζει πάλι να χτυπά, και μέσα στο Matrix ανασταίνεται και οι πράκτορες τον ξαναπυροβολούν, αλλά σηκώνοντας απλά το χέρι του σταματά τις σφαίρες τους στον αέρα. Ο Νeο βλέπει επιτέλους το Matrix όπως πραγματικά είναι, γραμμές πράσινου κώδικα ροής, γίνεται τελικά ο «εκλεκτός». Ο πράκτορας Smith κάνει μια τελική προσπάθεια να επιτεθεί στον Νeο, αλλά τα χτυπήματά του εμποδίζονται άνετα πλέον, και έτσι τελικά ο Νeο τον καταστρέφει. Οι άλλοι δύο πράκτορες τρέπονται σε φυγή, και Neo επιστρέφει εγκαίρως στον πραγματικό κόσμο για να ενεργοποιήσουν ένα ηλεκτρομαγνητικό παλμό που θα κατάστρεφε το ρομπότ-φρουρό, που ήδη είχε εισχωρήσει στο σκάφος.

30 Ένας σύντομος επίλογος παρουσιάζει τον Νeο στον εικονικό κόσμο, να παραδίδει ένα ελπιδοφόρο μήνυμα στους ανθρώπους που είναι ακόμη παγιδευμένοι στο Matrix

31 Πραγματικότητα και Αλήθεια
Η πραγματικότητα είναι κατά κάποιον τρόπο υπαγορευμένη από τις πεποιθήσεις και το περιβάλλον μας. Πριν συνεχίσουμε, πρέπει να αναφέρουμε την διαφορά ανάμεσα στην Αλήθεια και την Πραγματικότητα. Μπορούν να υπάρχουν πολλές πραγματικότητες, αλλά μόνο Μια Αλήθεια. Για παράδειγμα, σε αυτούς που είναι συνδεδεμένοι στο Matrix και δεν το γνωρίζουν ακόμα, το Matrix είναι η πραγματικότητά τους. Ωστόσο, η Αλήθεια είναι ότι υπηρετούν ως μπαταρίες των 12 V σε μια δεξαμενή γεμάτη με πράσινη λάσπη. Αν είμαι ανορεξική, τότε βλέπω τον εαυτό μου ως υπέρβαρη, αυτή γίνεται η πραγματικότητά μου. Η Αλήθεια είναι ότι οδηγώ τον εαυτό μου σιγά σιγά στον θάνατο. Το πρόβλημα, τότε, είναι όταν η πραγματικότητά μου δεν συμφωνεί με την Αλήθεια. Είτε αγνοώ την Αλήθεια, ή απλώς αγνοώ την αλήθεια μέσα από συνειδητή προσπάθεια. Σε αυτούς που δεν μπορούν να δουν την Αλήθεια, των οποίων τα μάτια δεν έχουν ανοίξει ποτέ (ακόμα στη δεξαμενή), δεν υπάρχει επιλογή. Με άλλα λόγια, η μόνη διαθέσιμη επιλογή είναι η μία πραγματικότητα αντί για κάποια άλλη, ή αλλιώς ένα Matrix αντί για κάποιο άλλο. Ωστόσο μπορεί να υπάρχει μια επίγνωση, μια έρευνα για την Αλήθεια. Ο Θεός έχει εμφυτεύσει σε κάθε άνθρωπο την επιθυμία για έναν σκοπό, για ένα νόημα: την δίψα για την Αλήθεια. Όπως και η Trinity ψιθύρισε στον Neo, «Η ερώτηση είναι αυτή που μας οδηγεί».

32 Το μπλε χάπι και το κόκκινο χάπι
Όταν ο Morpheus ζητά από τον Neo να διαλέξει μεταξύ του κόκκινου και μπλε χαπιού, στην ουσία του προσφέρει την επιλογή ανάμεσα της μοίρας και την ελεύθερης βούλησης. Στο Matrix, οι κανόνες της μοίρας καθώς ο κόσμος είναι προκατασκευασμένος και οι πράξεις προαποφασισμένες, όλες οι ερωτήσεις έχουν ήδη την απάντηση και κάθε επιλογή είναι απλώς η ψευδαίσθηση της επιλογής. Στον πραγματικό κόσμο, οι άνθρωποι έχουν την δύναμη να αλλάξουν την μοίρα τους, να πράξουν ατομικά και να κάνουν λάθη. O Neo διαλέγει το κόκκινο χάπι –πραγματική ζωή- και μαθαίνει ότι η ελεύθερη βούληση δεν είναι ευχάριστη. Ο πραγματικός κόσμος είναι ένα χάος, επικίνδυνος και άπορος. Η ευχαρίστηση κυριαρχεί σχεδόν παντού στον κόσμο του Matrix, το οποίο στην πραγματικότητα είναι κατασκευασμένο από υπολογιστές. Ο Cypher, ο οποίος μετανιώνει που διάλεξε το κόκκινο χάπι και τελικά διαλέγει να επιστρέψει στο Matrix, αντιλαμβάνεται την ευχαρίστηση - ακόμα και την ψευδαίσθηση της ευχαρίστησης - ως καλύτερη επιλογή από την έλλειψή της. Το Matrix προτείνει ότι ο καθένας έχει την ατομική ευθύνη να λάβει την απόφαση ανάμεσα στον πραγματικό και τον τεχνητό κόσμο.

33 Κατ’ ουσίαν, είμαστε εκπαιδευμένοι να καταπιούμε το μπλε χάπι από συμμόρφωση –αποκτώντας χρήματα και ξοδεύοντας όσα μπορούμε από την στιγμή που δουλέψαμε σκληρά για να τα αποκτήσουμε. Έτσι κι αλλιώς, το αξίζουμε, σωστά; Όταν διαλέγουμε το κόκκινο χάπι ανοίγουν τα μάτια μας μπροστά στις αδυναμίες της κοινωνίας μας, της πόλης μας, της πολιτείας μας, της χώρας μας, του πλανήτη μας.

34 Συγκρίνοντας το μύθο του σπηλαίου με το MATRIX
ΣΠΗΛΑΙΟ Φανταστικός κόσμος Το Σπήλαιο συμβολίζει: πλάνη, άγνοια, χειραγώγηση Η ανθρώπινη βούληση είναι εγκλωβισμένη στο Σπήλαιο Κάποιος τραβά έξω από το Σπήλαιο έναν δεσμώτη O «απελευθερωμένος» δεσμώτης Ο ανηφορικός δρόμος που οδηγεί έξω από το Σπήλαιο Επίπονη και βίαιη έξοδος του δεσμώτη από το Σπήλαιο Σταδιακή γνώση της αλήθειας Ο δεσμώτης αντικρίζει τον ήλιο – αλήθεια Οι υπόλοιποι δεσμώτες αρνούνται να δεχθούν την αλήθεια Η γνώση της αλήθειας και η επιθυμία να τη μεταδώσει στους άλλους μπορεί να προκαλέσει μέχρι και το θάνατο του «απελευθερωμένου» δεσμώτη MATRIX Φανταστικός κόσμος Το Μatrix συμβολίζει: πλάνη, άγνοια, χειραγώγηση Η ανθρώπινη βούληση είναι υποταγμένη στις μηχανές Ο Morpheus τραβά έξω από το Μatrix τον Thomas Anderson Ο Neo Το κόκκινο χάπι Επίπονη η έξοδος του Neo από το Μatrix Σταδιακή εκπαίδευση για να γνωρίσει ο Neo την αλήθεια Ο Neo αποκτά τις δυνάμεις του εκλεκτού Ο Cypher επιθυμεί να γυρίσει πίσω στο Μatrix – άγνοια Οι πράκτορες προσπαθούν να εξοντώσουν όσους γνωρίζουν την αλήθεια και θέλουν να την αποκαλύψουν στους άλλους.

35 O DESCARTES ΣΤΟ MATRIX Ο Γάλλος φιλόσοφος Ρενέ Ντεκάρτ ή Καρτέσιος (17ος αιώνας) αναφέρεται συχνά ως εκείνος που συνέλαβε την πιο ακραία μορφή σκεπτικισμού. Ζώντας σε μια εποχή ραγδαίας ανάπτυξης της επιστήμης, αλλά και έντονων θρησκευτικών ερίδων μεταξύ καθολικών και προτεσταντών, ο Ντεκάρτ θεώρησε αναγκαίο να αναζητήσει στέρεα θεμέλια για τη γνώση. Έτσι, γενικεύοντας τη διαπίστωση ότι συχνά μας εξαπατούν οι αισθήσεις μας, διατύπωσε κάποιες υπερβολικές σκεπτικιστικές υποθέσεις, προκειμένου να εξετάσει αν υπάρχουν βέβαιες πεποιθήσεις που θα μείνουν απρόσβλητες ακόμη και από αυτές.

36 Τo Μatrix ήταν μια ταινία κατά κύριο λόγο βασισμένη στην θεωρεία των ονείρων του Descartes. Η ταινία είναι γύρω από το ανθρώπινο είδος που έχει εξαπατηθεί από τις αισθήσεις τους στο να πιστεύουν ότι ο κόσμος γύρω τους είναι ο πραγματικός κόσμος, ενώ στα αλήθεια εκείνο που βιώνουν είναι μια κατάσταση ονείρου. Ο Descartes επίσης έθετε εν αμφιβόλω την αξιοπιστία των αισθήσεων και το κατά πόσο είναι δυνατό να εξαπατηθούμε από αυτές στο να πιστέψουμε ότι ένα όνειρο είναι η πραγματικότητα όταν οι αισθήσεις μας πείθουν ότι έτσι είναι.

37 Με το επιχείρημα του ονείρου ο Descartes αμφισβητεί τα δεδομένα των αισθήσεων μας. Πιστεύει ότι ακόμα κι αν είμαστε απολύτως σίγουροι ότι κάνουμε κάτι, στην πραγματικότητα μπορεί απλώς να ονειρευόμαστε ότι συμβαίνει. Στα όνειρα δεχόμαστε τις ίδιες αισθητηριακές πληροφορίες όπως και στην πραγματικότητα και ο Descartes θεωρούσε ότι δεν μπορούμε να αποδείξουμε με βεβαιότητα αν κοιμόμαστε ή όχι. Το Μatrix επίσης αμφισβητεί τις πληροφορίες που λαμβάνουμε από τις αισθήσεις: «αν αλήθεια είναι αυτό που αισθάνεσαι, μυρίζεις ή γεύεσαι τότε «αλήθεια» είναι απλώς ηλεκτρικά σήματα που ερμηνεύει το μυαλό σου.»

38 Ο Neo είναι παγιδευμένος σε έναν ονειρικό κόσμο ο οποίος του παρουσιάζεται ως αληθινός και για το λόγο αυτό ελέγχει το Morpheus όταν του αποκαλύπτεται η αλήθεια: «νόμιζα ότι το Μatrix δεν είναι αληθινό» για να πάρει την απάντηση «το μυαλό σου το κάνει αληθινό». Η ονειρική κατάσταση στην οποία ο Neo ήταν δεν παγιδευμένος τόσο καιρό περιγράφεται από το Morpheus ως «φυλακή για το μυαλό» καθώς όλα όσα ο Neo θεωρούσε ότι έγιναν συνέβαιναν μόνο στο μυαλό του εφόσον ήταν συνδεδεμένος στο πρόγραμμα που έκανε το μυαλό του να πιστεύει όσα το Μatrix του έλεγε ότι συνέβαιναν. Ωστόσο η Triniti λέει στο Neo «το Μatrix μπορεί να σου πει ποιος είσαι» που παραπέμπει στο περίφημο “cogito ergo sum” του Descartes. Μπορεί κανείς να σκέφτεται και αμφιβάλει για τα πάντα, όχι όμως για το ίδιο το υποκείμενο που αμφιβάλει. Αυτή είναι η μόνη σταθερή πραγματικότητα ανεξάρτητα από το αν το περιβάλλον είναι αληθινό ή όχι.