3. Η διαδικασία σχεδιασμού. Κάθε σχέδιο περνάει δύο καταστάσεις που το καθορίζουν. Α) την δημιουργική διαδικασία Β) την διαδικασία λύσης του προβλήματος.

Παρουσίαση με θέμα: "3. Η διαδικασία σχεδιασμού. Κάθε σχέδιο περνάει δύο καταστάσεις που το καθορίζουν. Α) την δημιουργική διαδικασία Β) την διαδικασία λύσης του προβλήματος."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 3. Η διαδικασία σχεδιασμού. Κάθε σχέδιο περνάει δύο καταστάσεις που το καθορίζουν. Α) την δημιουργική διαδικασία Β) την διαδικασία λύσης του προβλήματος. Α +Β εξελίσσονται παράλληλα. Η εξέλιξη ενός προϊόντος μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη. Αυτός είναι ο λόγος που την χωρίζουμε σε διάφορες φάσεις. Το πέρασμα μίας φάσης στην επόμενη είναι φυσικά πολύ ρευστό. Είναι πάντα συνυφασμένες για να επιτρέπουν την παρατήρηση προς εμπρός και προς πίσω.

2 Οι φάσεις εξέλιξης. 1) Ύπαρξη του προβλήματος. 2) Εντόπιση του προβλήματος. 3) Πληροφόρηση περί του προβλήματος. 4) Συγκέντρωση του πληροφοριακού υλικού και αξιολόγηση. 5) Σύνδεση του υλικού με δημιουργικό τροπό ( διαλογή και διασταύρωση πλεονεκτημάτων, αποφυγή μειονεκτιμάτων ). 6) Δημιουργία διάφορων λύσεων του προβλήματος. 7) Αξιολόγιση των λύσεων με βάση συγκεκριμένων κριτιρίων (πχ. Checklist). 8) Πέρασμα της κατάλληλης λύσης σε αντικείμενο. 9) Παρουσίαση προϊόντος. Το ιδιαίτερο στον designer είναι η προσπάθεια του μέσω του σχεδιασμού του βιομηχανικού προϊόντος και δίνοντας του τις κατάλληλες ιδιότητες, να βρει λύση του προβλήματος, δηλαδή μέσω της χρήσης του προϊόντος να καλύψει τις ανάγκες του απευθυνόμενου κοινού (μάθημα 2).

3 O δρόμος. Ο τρόπος έρευνας είναι πρωταρχικά οπτικός. Σχέδιο = Μηχανή του designer. (Σκίτσα χειρός, collage, φωτογραφίες, μακέτα, 3D-CAD κλπ.) Ανάλυση, Βriefing Σύλληψη ιδέας (concept) Σχεδιασμός, design process παρουσίαση προϊόν 1.Φάση 2.Φάση 3.Φάση 4.Φάση 5.Φάση

4 Ανάλυση (1 φάση) Ανάλυση = διάλυση Ερωτήσεις μέχρι διάλυσης. Ερωτηματικά = Ανάλυση Ο designer μεταμορφώνεται σε ρεπόρτερ: Ερευνά την αγορά, ψάχνει να βρει στοιχεία, συμβουλεύεται διάφορους κατασκευαστές, επισκέπτεται εκθέσεις, συγκεντρώνει διαφημιστικό υλικό, κάνει έρευνα στο internet κλπ. Ο designer μεταμορφώνεται σε επιστήμονα: Ξεκινάει με την εντόπιση του προβλήματος ψάχνοντας και υπολογίζοντας πως μπορεί να απαντήσει, με ποιόν τρόπο ή μέθοδο κλπ. Ο designer μεταμορφώνεται σε ηθοποιό: Δημιουργεί έναν τεχνητό κόσμο του περιβάλλοντος του μελλοντικού αντικείμενου, και παίζει τον ρόλο του χρήστη. Προσπαθεί να καταλάβει πως αντιδράει αυτός στον οποίο απευθύνεται το προϊόν, και ποίες θα είναι οι συνέπειες για την βελτίωση και εξέλιξη του αντικείμενου.

5 Ο κλασικός δρόμος ανάλυσης (1.φάση) Δημιουργική διαδικασία Διαδικασία λύσης του προβλήματος Διαδικασία design Εξέλιξη προϊόντος Φάση προετοίμασιας. Σχέδιο προετοιμασίας. Εντόπιση του προβλήματος. Πληροφόρηση. Συγκέντρωση υλικού. Αξιολόγιση γνώσης (ποιότητα,ποσότητα Ανάλυση της ανάγκης. Ανάλυση του παρόντος προϊόντος. Ανάλυση κοινωνικής σχέσης(άνθρωπος/προϊόν) Ανάλυση περιβάλλοντος προϊόντος. Ιστορική εξέλιξη. Ανάλυση αγοράς (ανταγωνιστών). << λειτουργιών << μορφής

6 Ανάλυση δομής «υλικού και παραγωγής Πατέντες,κανονισμοί. Ανάλυση συστήματος (προϊόν/προϊόν). Ανάλυση συναρμολόγησης, συντήρησης. Μάρκετινγκ, πώλησης.» Καθορισμός των κριτιρίων. Απαιτήσεις προς το νέο προϊόν (brief). Διευκρινισμός του προβλήματος. Ορισμός στόχου.

7 Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της δουλειάς το αναλαμβάνουν συχνά οι ειδικοί των επιχειρήσεων(μάρκετινγκ, έρευνα αγοράς,εντόπιση των καταναλωτών κλπ).Τότε η δουλειά του designer δεν είναι τόσο η διατύπωση του προβλήματος, όσο η λύση με μορφή για το προϊόν. Στην φάση της συγκέντρωσης πληροφοριών, είναι σκόπιμο να μην υπάρχει καμία βαθμολόγηση.Κάθε πληροφορία μπορεί να είναι χρήσιμη. Στην ανάλυση ανάγκης, ζητάμε να μάθουμε πχ. πόσα άτομα θα ενδιαφέρονταν για την καινούργια λύση και θα αγόραζαν το προϊόν. Η απάντηση έχει άμεση σχέση με την αξιολόγηση της επιτυχίας στην αγορά. Στενή σχέση με την ανάλυση ανάγκης έχει και η ανάλυση της κοινωνικής σχεσης. Α) Σχέση χρήστης \ προϊόν. Β) Ποια κοινωνικά στρώματα θα καταλάβει το προϊόν,η κατά πόσο η καινούργια λύση είναι κατάλληλη πχ. για το κοινωνικό κύρος (prestige), σαν σύμβολο κοινωνικής θεσης.

8 Μάρκα Αντιπροσωπία,σέρβις Κοινωνικό περιβάλλον Γειτονιά, δουλειά. Πρατήρια βενζίνης Συνεργείο Μετακίνηση, οικογένεια Χρήστης οδηγός Φυσικό περιβάλλον Πόλη Ορεινό χωριό Παράδειγμα ανάλυσης κοινωνικής σχέσης με βάση το αυτοκίνητο.

9 Ανάλυση περιβάλλοντος: περικλείει όλες τις καταστάσεις και περιπτώσεις που θα βρεθεί και θα έχει να αντιμετοπίσει το προϊόν, δηλαδή καιρικές συνθήκες, καθαρισμό, απο την μια, επιβάρυνση του περιβάλλοντος από την άλλη. Η ανάλυση της ιστορικής εξέλιξης μπορεί να οδηγήσει σε συμπεράσματα που αφορούν την νέα πορεία του προϊόντος (πχ. Retro). Στην ανάλυση της αγοράς εξετάζουμε όλα τα όμοια προϊόντα των ανταγωνιστών, με στόχο να διαφοροποιήσουμε την θέση μας προς αυτούς, ξέροντας τι ποιότητα έχουν οι αλλοι. Η ανάλυση λειτουργιών δείχνει τον τρόπο λειτουργίας και την πρακτικότητα.Εννοούμε τον τρόπο εργασίας και χρήσης του προϊόντος με την οποία βιώνουμε την λύση του προβλήματος. Συγκεντρώνουμε όλες τις μερικές λειτουργίες, τις βαζουμε σε σχέση αναμεταξύ τους τις αξιολογούμε και τις βαθμολογούμε σαν σύνολο. Είναι ένας τρόπος για να βελτιώσουμε ένα προϊόν.

10 Στην ανάλυση της δομής εξετάζουμε πχ. αν μπορεί ο αριθμός των εξαρτημάτων να μειωθεί, η αν θα οργανώσουμε το προϊόν σε συγκροτήματα (moduls). Στην ανάλυση της μορφής εξετάζουμε όλα τα διαθέσιμα ανταγωνιστικά προϊόντα, με στόχο να πάρουμε αποφάσεις για την δική μας αισθητική απάντηση. Συνήθως συμπεριλαμβάνουμε και την ανάλυση χρωμάτων και επιφανειών.

11

12 Ένας τρόπος εντόπισης μορφής. Εμείς Α Β Συναισθηματική μορφή Emotional Tεχνοϊδής μορφή λογική, πρακτική rational Ουτοπική μορφή Φουτουριστική, Science Fiction Iστορική μορφή παραδοσιακή Γ Μέλλοντική μορφή

13 Θα οδηγούσαι όμως πολύ μακριά αν θέλαμε να αναλύσουμε όλες τις πηγές που θα ήταν χρήσιμες. Ας πούμε μόνο ότι το υλικό έχει άμεση σχέση με τον τρόπο κατασκευής και παραγωγής. Πατέντες, κανονισμοί κλπ πρέπει να είναι γνωστά για να μη παραβιαστούν άθελα η και θεληματικά, κάτι το συνηθισμένο που έχει δικαστικές συνέπειες. Σε προϊόντα που είναι μέρος ενός συστήματος εντοπίζουμε κατά πόσο υπάρχει σχέση μεταξύ τους και πως επηρεάζεται το καθένα από το σύνολο. Στην ανάλυση του σέρβις μπορεί να έχουν σημασία πχ. η εξάπλωση αντιπροσωπιών σε εθνικό επίπεδο, ευρωπαϊκό η παγκόσμιο, ή και η προθεσμία λύξης παροχής ανταλακτικών (αυτοκίνητο = 10 χρόνια).

14 Στο τέλος της αναλυτικής φάσης. Μέσω της συλλογής όλης της διαθέσιμης γνώσης και της αύξησης ειδικών στοιχείων μπορούμε να περάσουμε στην διευκρίνηση του προβλήματος από την δική μας αναλυτική γωνία. Η ανάλυση καθορίζει το πρόβλημα, και τώρα μπορούμε να θέσουμε τον στόχο, που θα είναι η λύση του προβλήματος. Η διευκρίνηση του προβλήματος και του στόχου είναι η αφορμή και το ξεκίνημα της δημιουργικής διαδικασίας σχεδιασμού.

15 Καθορισμός των κριτηρίων. Κριτήρια = απαιτήσεις προς το νέο προϊόν. Με βάση τις πληροφορίες και την ανάλυση από την πρώτη φάση μπορούμε τώρα να καθορίσουμε τα κριτήρια για την παραπέρα εξέλυξη του προϊόντος. Το έγγραφο που περιέχει αυτές τις απαιτήσεις και δεσμεύσεις το ονομάζουμε και είναι η καταγραμμένη εντολή για όσους θα ασχοληθούν με το νέο αντικείμενο. Το Briefing είναι η αφετηρία της φάσης υλοποίησης και καθορίζει ακριβώς το θέμα με το οποίο θα ασχοληθεί ο designer ή η ομάδα της εξέλιξης του προϊόντος. Γι΄ αυτόν τον λόγο είναι πολύ σημαντικό να διατυπωθεί με αρκετή ακρίβεια.Ένα Brief που διορθώνεται συχνά είναι άχρηστο γιατί καθυστερεί την εξέλιξη( time is money).

16 Με την εξέλιξη του brief αλλάζει συγχρόνως και η μεριά παρατήρησης. Στην ανάλυση μιλάμε για απαιτήσεις για την κάλυψη ανaγκών. Στα πλαίσια του brief διευκρινίζουμε τις ιδιότητες του προϊόντος. Τις ικανότητες των προϊόντων αυτές τις ονομάζουμε και αποδόσεις(;). Όσο πιο καλά γνωρίζουμε το πρόβλημα τόσο καλύτερα προσαρμόζουμε την λύση. Οι ερωτήσεις είναι γενικής μορφής αλλά δείχνουν τον τρόπο σκέψης που επικρατεί. Οι απαντήσεις από μέρους του πελάτη είναι δεσμευτικές διότι είναι η βάση του προϋπολογισμού για την παραπέρα εξέλιξη.

17 Briefing (Υπάρχει σε ξεχωριστό αρχείο.)

18 2. Σύλληψη ιδέας = concept (δεύτερη φάση). concept Στοιχεία Λειτουργίες Σχέσεις με χρήστη Στο concept συγκεντρώνουμε τα στοιχεία και τις λειτουργίες και εξετάζουμε την αλληλεπίδραση τους, όπως επίσης και την σχέση τους με τον χρήστη. Για την διατύπωση του concept φιλτράρουμε την ανάλυση και την προωθούμε σε μία αφηρημένη σύνθεση. Το πρώτο περίγραμμα της λύσης τού προβλήματος παίρνει μορφή.

19 Ο κλασικός δρόμος σύλληψης ιδέας. Δημιουργική διαδικασία Φάση επώασης (incubation) (φάση εκκόλαψης) Φάση φώτισης (φαεινή ιδέα) Διαδικασία λύσης προβλημάτων Λύσεις προβλημάτων Εκλογή μεθόδου λύσης. Παραγωγή ιδεών. Αξιολόγιση λύσεων Εξέταση ιδεών Επιλογή των χρήσιμων ιδεών (selection). Βαθμολόγηση........................ Εξέλιξη προϊόντος Λύσεις design Προτάσεις για υλοποίηση Σκίτσα με ιδέες, βοηθητικά μοντέλα...εκλογή της καλύτερης ιδέας. Συνδεση (ανατροφοδότηση) με τις απαιτήσεις γιά το νέο προϊόν.

20 Με την γνώση των δεδομένων της ανάλυσης ξεκινάμε να παράγουμε ιδέες και πιθανές λύσεις γιά το μελλοντικό προϊόν. Ισως είναι η δυσκολότερη φάση σε όλη την διαδικασία εξέλιξης. Είναι η φάση της μεθοδικής εφαρμογής ή της διαίσθησης, της έμπνευσης που τάχα έρχεται από το τίποτα, και την ονομάζουμε δημιουργία. Επιλογή της μεθόδου λύσης του προβλήματος. Α) Δοκιμή και σφάλμα (επαναλαμβάνεται μεχρι αποτελέσματος). Β) Περιμένοντας την έμπνευση. Αυτοί είναι δρόμοι που συνήθως προτιμούν οι καλλιτέχνες.Στο design δεν πάμε μακριά με τέτοιου είδους λύσεις.

21 Γιά λύσεις προβλημάτων γιά χρηστικά αντικείμενα προτιμούμε την οργανωμένη πρόσβαση γιά λύση ( χωρίς να υποτιμούμε την διαίσθηση). Γιά μιά οργανωμένη αναζήτηση ιδεών επιλέγουμε πρώτα την κατάλληλη μέθοδο, και μάλιστα τετοιου είδους που να επιτρέπει με όσο γίνεται λιγότερο χρόνο να βρεθεί η λύση. Παραγωγή ιδεών Με παραγωγή ιδεών εννοούμε την προσέγγιση γιά την λύση του προβλήματος. Σ` αυτήν την φάση υπάρχει φυσικά η επίδραση των δεδομένων άπό την αναλυτική φάση. Συγχρόνως ομως πρέπει να πάρουμε απόσταση από αυτήν γιά να μπορούμε να ερευνήσουμε και το άμεσο περιβάλλον έξω από το briefing και να ξαναεπιστρέψουμε σ` αυτό. Η στεγνή έρευνα μόνο με το briefing μπορεί να οδηγήσει σε αδιέξοδο.

22 Σημασία έχει επίσης να αποφεύγουμε σ` αυτήν την στιγμή τις αξιολογίσεις. Αυτό θα γίνει αργότερα. Σ`αυτήν την δημιουργική φάση συγκεντρωνουμε ιδέες μέσω σκίτσων ή απλών μοντέλων με όλες τις λύσεις που φανταστήκαμε. Μ` αυτόν τον τρόπο δημιουργούμε καινούργιους συνδυασμούς ιδεών και εναλακτικές λύσεις που τις διαθέτουμε ουδέτερες και τις οδηγούμε στήν εξέταση και βαθμολόγιση.

23

24

25 ρόδες κινητήρας χρήστης Ποσοτική δομή Στοιχεία σε ένα επίπεδο Με δύο ρόδες

26

27 Στοιχεία σε δύο επίπεδα

28 Ο κλασικός τρόπος (μέθοδος) είναι ο συνειρμός (association) που ενώνει διάφορες ιδέες και οδηγεί συνεχώς σε νέους συνδυασμούς σκέψης και λύσης. Αριθμός λύσεων Αξιολόγιση λύσεων Διαλογή Χρόνος Ιδέες

29 Αξιολόγιση των λύσεων (ιδεών). Επιλογή. Βλέπουμε όλα τα σκίτσα ή μοντέλα συγχρόνως. Ολα τα αποτελέσματα συγκρίνοντε. Η στενότερη επιλογή ξεκινάει. Ιδέες που συγγενεύουν τις συλλέγουμε σε ομάδες. Συνήθως έχουμε 3-5 εναλλακτικές προτάσεις (ομάδες) γιά την λύση του ίδιου προβλήματος. Εξετάζουμε τις προτάσεις και διαλέγουμε με τα κριτήρια του briefing τις πιο κατάλληλες.

30

31

32

33 Βαθμολόγηση. Για την βαθμολόγηση ιδεών στο design υπάρχουν πολλοί τρόποι. Για την βαθμολόγηση νέων βιομηχανικών προϊόντων χρησιμοποιούμε πάντα δύο ερωτήσεις: α) Πια σημασία έχει το νέο προϊόν για τον χρήστη,για το απευθυνόμενο κοινό ή για την κοινωνία; β) Ποια σημασία έχει το νέο προϊόν για την οικονομική επιτυχία της επιχείρησης στην αγορά; Όλα τα κριτήρια αξιολόγησης είναι δεσμευμένα με αυτές τις δύο ερωτήσεις. Το ποια απόφαση θα παρθεί εξαρτάται πάντα από τους στόχους που συνδέουμε με το προϊόν.

34 Σχεδιασμός (τρίτη φάση). Δημιουργική διαδικασία Φάση επαλήθευσης (verification) Διαδικασία λύσης προβλήματος Υλοποίηση της λύσης. Τελευταία αξιολόγιση της λύσης....... Design-process Εξέλιξη προϊόντος Σχεδιασμός (Λύση design) Κατασκεύη Δομή Σχεδιασμός λεπτομεριών Μακέτα Πρωτότυπα Στοιχεία, Αρχεία 3-D CAD

35 Σχεδιασμός Ερεύνα της συμπεριφοράς των αντικειμένων Μοντελοποίηση Οψη, εμφάνιση, μορφή Ο σχεδιασμός δεν ξεκινάει ποτέ με την ερώτηση της μορφής αν και βρικόμαστε πιά πολύ κοντά της. Πρώτα από όλα πρέπει να αποφασίσουμε πιάν απόδοση θα θέλουμε να έχει το αντικείμενο και να τονίσουμε τις ανάλογες ικανότητες.

36 -Ο σχεδιασμός ξεκινάει με την ιδέα (concept) της συμπεριφοράς των αντικειμένων, που φιλτράραμε στην ανάλυση και στην διαδικασία σύλληψης ιδεών. -Τι μορφή θα έχει το αντικείμενο θα είναι το τελευταίο στάδιο που θα ερευνήσουμε. -Ο δρόμος θα μας οδηγήσει μέσω μοντέλων που τα δοκιμάζουμε και τα βελτιώνουμε διαρκώς.Συγχρόνως αποφασίζουμε για το σωστό ή λάθος και κατευθυνόμαστε προς την τελική φόρμα.

37 Παρουσίαση. Επιχειρηματολογία Πληροφόρηση σε εικόνες Παρουσίαση Πως παρουσιάζει κανείς το έργο του; Με τον πιό πειστικό τρόπο. Και πως πείθουμε τούς άλλους; Παρουσιάζοντας την λύση με τέτοιο τρόπο που ο πελατης να την καταλάβει. Τα πρώτα 10 λεπτά είναι τα αποφασιστικά γιά να συγκεντρώσουμε την προσοχή των ατόμων που αποφασίζουν γιά το μέλλον του προϊόντος. Για να το καταφέρουμε αυτό προσφέρουμε τις πληροφορίες και τις λύσεις μας μεσω του λόγου και σε εικόνες. Ο σχεδιασμός τρόπου παρουσίασης είναι μέρος του σχεδιασμού του προϊόντος. Το design χωρίς επιχειρηματολογική παρουσίαση δεν εννοείται, δηλαδή δεν εξηγείται.