Καρρά Αικατερίνη Εξάμηνο ΣΤ (ΑΕΜ 7275)

Παρουσίαση με θέμα: "Καρρά Αικατερίνη Εξάμηνο ΣΤ (ΑΕΜ 7275)"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Καρρά Αικατερίνη Εξάμηνο ΣΤ (ΑΕΜ 7275)
Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ Εργασία για το μάθημα «Διδακτική της ιστορίας» Διδάσκουσα: Ρεπούση Μαρία Wittmer, Άποψη της Αθήνας του 1833 από τον Ιλισσό Υδατογραφία (0,24μ.*0,39μ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη Καρρά Αικατερίνη Εξάμηνο ΣΤ (ΑΕΜ 7275)

2 Ιστορικό ερώτημα Ποιες ήταν οι δυσκολίες και τα προβλήματα κατά τη συγκρότηση του ελληνικού κράτους ( ); Υποερωτήματα Για να απαντήσουμε στο ερώτημα μας θα μελετήσουμε τα προβλήματα που συνάντησε το ελληνικό κράτος την περίοδο που μας ενδιαφέρει σε κάθε έναν από τους παρακάτω τομείς ξεχωριστά: Εσωτερική Πολιτική Διεθνείς Σχέσεις Οικονομία Εκπαίδευση

3 Άποψη της Παλαιάς Βουλής στην οδό Σταδίου.
Παπαϊωάννου Θ., Ενθύμιον Αθηνών: Η Αθήνα, ο Πειραιάς και τα προάστια στις αρχές του αιώνα μας, Εκδόσεις Γνώση, Αθήνα 1984,σελ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές και μαθήτριες της ΣΤ Δημοτικού. Απαιτούμενος διδακτικός χρόνος: 8 ώρες

4 Διδακτικοί στόχοι Α) Γνώση περιεχομένου (δηλωτική)
Να μάθουν τα παιδιά ποιες ήταν οι δυσκολίες που παρουσιάστηκαν κατά τη συγκρότηση του ελληνικού κράτους ( ) στους παρακάτω τομείς: Εσωτερική πολιτική Διεθνείς Σχέσεις Οικονομία Εκπαίδευση Β) Γνώση ιστορικών μεθόδων (μεθοδολογική) Να μάθουν να διακρίνουν τις πρωτογενείς από τις δευτερογενείς πηγές. Να μάθουν να αξιολογούν την υποκειμενικότητα και την αντικειμενικότητα των πηγών. Να μπορούν να εντοπίζουν ποιο είναι το βασικό θέμα που παρουσιάζει μια πηγή. Να μπορούν να κατανοήσουν ποια είναι η πρόθεση δημιουργίας μιας πηγής.

5 Γ) Κατανόηση ιστορικών εννοιών (εννοιολογική γνώση)
Να κατανοήσουν τις έννοιες: εθνικό κράτος, σύνταγμα. Δ) Προσδοκώμενες στάσεις και αντιλήψεις Εκτίμηση της σημασίας των πηγών για την σφαιρική και αντικειμενική γνώση της ιστορίας. Κατανόηση της σημαντικότητας της ιστορικής έρευνας προκειμένου να καταλήξουμε σε ορθά ιστορικά συμπεράσματα.

6 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ο αγώνας των Ελλήνων για την ανεξαρτησία που είχε ξεκινήσει το 1821 ήταν μια περίοδος μακριά και δύσκολη. Κατά τη διάρκεια του οι Έλληνες ζήτησαν αρκετές φορές τη βοήθεια των Μεγάλων Δυνάμεων οι οποίες συνέβαλαν σημαντικά στη λήξη των εχθροπραξιών. Ωστόσο, το τέλος της Επανάστασης δεν σήμαινε και το τέλος των προβλημάτων. Επιδίωξη των Ελλήνων είναι να αποκτήσουν δικά τους εδάφη και να συγκροτήσουν ένα ανεξάρτητο εθνικό κράτος, το πρώτο των Βαλκανίων. Όμως, σε αυτή τους την προσπάθεια θα συναντήσουν πολλές δυσκολίες…

7 ΣΚΑΪ, Εκπομπή «1821», Επεισόδιο 7ο
ΕΝΟΤΗΤΑ 1η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Πηγή 1 (Τα βίντεο παίζουν είτε σε προβολή παρουσίασης με διπλό κλικ είτε σε κανονική προβολή με δεξί κλικ – άνοιγμα υπερσύνδεσης. Αν το βίντεο δεν παίζει μπορείτε να το δείτε από το φάκελο όπου είναι αποθηκευμένο με το όνομα 1821 Ε07 GR SKAI PART 2 (00h11m01s-00h12m03s) ΣΚΑΪ, Εκπομπή «1821», Επεισόδιο 7ο ΓΛΩΣΣΑΡΙ Κυβέρνηση: εδώ, επιτροπή που ορίστηκε από την Γ’ Εθνοσυνέλευση για να λαμβάνει σημαντικές αποφάσεις για τον ελληνικό λαό Σύνταγμα: ο Νόμος που καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας του πολιτεύματος Βουλή: σώμα αντιπροσώπων του λαού που συντάσσει και ψηφίζει τους νόμους Φαύλος κύκλος: κατάσταση που επαναλαμβάνεται διαρκώς χωρίς να καταλήγει σε κάποια λύση Ολιγαρχικό Σύστημα: κατάσταση στην οποία μια μικρή ομάδα του λαού συγκεντρώνει εξουσίες και προνόμια

8 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1) Ποιο είναι το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Καποδίστριας και ποιοι είναι οι στόχοι του; Τι σημαίνει η φράση «Είναι με τα φτυάρια, όχι με τις λόγχες που μια χώρα εκπολιτίζεται»; Αναζητώ πληροφορίες από το βιβλίο της Ιστορίας αλλά και από άλλες πηγές για να γράψω ένα σύντομο βιογραφικό του Καποδίστρια.

9 Πηγή 2 Αν το βίντεο δεν παίζει μπορείτε να το δείτε από το φάκελο όπου είναι αποθηκευμένο με το όνομα 1821 Ε07 GR SKAI PART 3(00h05m17s-00h05m32s) ΣΚΑΪ, Εκπομπή «1821», Επεισόδιο 7o ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1) Τι προσπαθούσε να πετύχει ο Καποδίστριας και τι αντιδράσεις προκάλεσε η πολιτική του; 2) Εντοπίζω στον χάρτη που ακολουθεί τις περιοχές στις οποίες έγιναν εξεγέρσεις εναντίον του Καποδίστρια. 3) Με τη βοήθεια των γεωγραφικών μου γνώσεων προσπαθώ να τοποθετήσω στο χάρτη όσες σημερινές ελληνικές πόλεις μπορώ. 4) Φτιάχνω με την ομάδα μου ένα μικρό σκετσάκι με το οποίο θα παρουσιάσω στην τάξη πως συμπεριφέρονταν μεταξύ τους ο Καποδίστριας και οι οπλαρχηγοί και ποιοι ήταν οι λόγοι της αντιπαράθεσης τους. 5) Η πηγή αυτή είναι ουδέτερη ή υποστηρίζει κάποια από τις δυο πλευρές; ΓΛΩΣΣΑΡΙ Κεντρικό κράτος: κράτος στο οποίο όλες οι εξουσίες ασκούνται από την κεντρική διοίκηση Τοπική αυτονομία: το δικαίωμα κάποιων περιοχών να αποφασίζουν μόνες τους για τον τρόπο λειτουργίας τους Παροπλίζω: δεν δίνω τη δυνατότητα σε κάποιον να ασχοληθεί με δραστηριότητες ανάλογες με τις ικανότητες του

10 Πηγή: http://www.cityofnafplio.com
Τα σύνορα του ελληνικού κράτους όπως ορίστηκαν το 1830 με το Πρωτόκολλο Ανεξαρτησίας Πηγή:

11 Πηγή 3 «Ένα πράγμα είναι βέβαιο: […], δεν υπήρξε σπουδαίος πολιτικός, όποια κι αν ήταν τα προσόντα του. […] και στη σύντομη σταδιοδρομία του ως Κυβερνήτης της Ελλάδας, ποτέ δεν πάτησε γερά στη γη. Αντίθετα, αυτό που του άρεσε ήταν να σκέφτεται θεωρητικά, να μέμφεται τους άλλους, να παραπονιέται ότι του φέρνονταν σκληρά, πράγμα που όσο κι αν ήταν μάλλον αλήθεια, δεν αποτελεί ασφαλώς γνώρισμα ενός πολιτικού». Dakin D., (1989), O Αγώνας των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία , μτφρ. Ρ. Σταυρίδη-Πατρικίου, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, σελ.308 ΓΛΩΣΣΑΡΙ Μέμφομαι: κατηγορώ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1)Σε ποιόν αναφέρεται αυτή η πηγή και πως παρουσιάζεται ο χαρακτήρας του; 2) Ποιος είναι ο στόχος που είχε ο δημιουργός της πηγής όταν την έγραψε; 3)Η άποψη αυτής της πηγής έρχεται σε αντίθεση με την άποψη του προηγούμενου βίντεο; Αναπτύσσω την απάντηση μου σε ένα σύντομο κείμενο. 4) Ποια στοιχεία της πηγής πρέπει να λαμβάνουμε υπ’ όψιν μας για να αξιολογήσουμε την υποκειμενικότητα ή την αντικειμενικότητα της; Φτιάχνω ένα πινακάκι με τα στοιχεία αυτά και μετά συζητώ με τους συμμαθητές μου για τα συμπεράσματα που βγάλαμε. 5) Ποια είδη πληροφοριών μπορούν να αποτελέσουν ιστορικές πηγές; Επιλέγω ένα ιστορικό θέμα και παρουσιάζω στην τάξη διάφορα είδη πηγών σχετικά με αυτό. 6) Αν δεν υπήρχαν οι ιστορικές πηγές θα μπορούσαμε να έχουμε ολοκληρωμένη γνώση για την ιστορία μας; Ξεφυλλίζω το βιβλίο της Ιστορίας και συζητώ στην τάξη κατά πόσο θα μπορούσα να κατανοήσω τα ιστορικά γεγονότα χωρίς τη βοήθεια των πηγών που περιέχονται σε αυτό. Η γνώση που θα προσφέρει ένα βιβλίο Ιστορίας χωρίς πηγές θα μπορούσε να είναι αντικειμενική;

12 Πηγή 4 «Αμέσως μετά το θάνατο του Κυβερνήτη η Γερουσία προχώρησε στη σύσταση προσωρινής τριπλής υπέρτατης εξουσίας από τον αδερφό του Καποδίστρια, τον Αυγουστίνο, τον Θ. Κολοκοτρώνη και τον Ι. Κωλέττη, η κυβέρνηση όμως αυτής της τριανδρίας διαλύθηκε γρήγορα λόγω έλλειψης ομοφωνίας των μελών της. Ο Κωλέττης, […], παραιτήθηκε από το αξίωμα και […] ήρθε σε πλήρη διάσταση με τους τέως συνάρχοντες έχοντας με το μέρος του τους Ρουμελιώτες μαχητές. […]Έτσι, άρχισε η εκστρατεία των Ρουμελιωτών στην Πελοπόννησο . […] Τα ρουμελιώτικα στρατεύματα ξεχύθηκαν στην Πελοπόννησο […], προκαλώντας καταστροφές και λεηλασίες και σπέρνοντας τον τρόμο στους κατοίκους[…]». Καρολίδης Π., (1993), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους (18ος τόμος), Αθήνα: Κάκτος, σελ.41-43 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1)Ποιο είναι το βασικό θέμα της πηγής; 2) Αναζητώ πληροφορίες στο βιβλίο της Ιστορίας ή σε άλλες πηγές σχετικά με το θάνατο του Καποδίστρια. 3) Πώς ονομάζεται η σύγκρουση ανάμεσα στους Ρουμελιώτες και στους Πελοποννήσιους που ανήκουν στο ίδιο έθνος; ΓΛΩΣΣΑΡΙ Γερουσία: πολιτικό σώμα με περιορισμένη εξουσία που θεσπίστηκε από τον Καποδίστρια Ομοφωνία: ύπαρξη κοινής άποψης Τέως συνάρχοντες: εδώ, αυτοί που πριν κυβερνούσαν μαζί

13 Πηγή 5 «[…] είχαν σχηματιστεί στην επαναστατημένη Ελλάδα τρία κόμματα […]: το αγγλικό, με αρχηγό τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, το ρωσικό, με αρχηγούς το Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και τον Αντρέα Μεταξά και το γαλλικό με αρχηγό τον Ιωάννη Κωλέττη. Δεν ήταν ούτε κόμματα πολιτικών ιδεών, ούτε κόμματα προσωποπαγή […] δρούσαν σαν εξαρτήματα της εξωτερικής πολιτικής των ανταγωνιζομένων στον ελληνικό χώρο Μεγάλων Δυνάμεων και περιέπλεκαν την κατάσταση ως το αδιέξοδο. Η πολιτική δράση είχε το χαρακτήρα συνομωσίας […] και με τον τρόπο αυτό αντιμετώπιζε το ένα το άλλο». Βουρνάς Τ., Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας ( ), Αθήνα: Εκδόσεις Αδελφών Τολίδη, σελ ΓΛΩΣΣΑΡΙ Προσωποπαγές κόμμα: κόμμα που οφείλει την ύπαρξη και την ισχύ του σε ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ποιο είναι το βασικό θέμα της πηγής; 2) Ποια ήταν η βασική λειτουργία των κομμάτων σύμφωνα με την πηγή και πως αυτά επηρέασαν την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα; 3) Ποια είναι η πρόθεση του δημιουργού της πηγής; 4) Αναζητώ τρόπους με τους οποίους μπορώ να αξιολογήσω και να επαληθεύσω την υποκειμενικότητα ή αντικειμενικότητα μιας πηγής. 5) Καταγράφω στο τετράδιο μου όσα κόμματα της χώρας μου γνωρίζω καθώς και τον βασικό εκπρόσωπο του καθενός.

14 Πηγή 6 «Το 1832 σήμανε την ολοκληρωτική αποσύνθεση της κεντρικής εξουσίας. […] είχε καταρρεύσει σε τέτοιο βαθμό ώστε οι κοινότητες, τις οποίες είχε σχεδόν αχρηστεύσει η συγκεντρωτική πολιτική του Καποδίστρια, ξαναπήραν δύναμη […]. Έτσι η διακυβέρνηση του τόπου συρρικνώθηκε στο ελάχιστο και περιορίστηκε στο τοπικό επίπεδο , μια και αυτή ήταν η μόνη εφικτή μορφή διακυβέρνησης». Petropoulos J., (1985), Πολιτική και Συγκρότηση Κράτους στο Ελληνικό Βασίλειο ( ), Τόμος Α, μτφρ. (εποπτεία) Ν. Διαμαντούρος, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, σελ ΓΛΩΣΣΑΡΙ Αποσύνθεση: εδώ, κατάρρευση Συρρικνώνομαι: εδώ, περιορίζομαι ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Σε ποιόν τομέα (Οικονομία, Κοινωνία, Εσωτερική Πολιτική, Διεθνείς Σχέσεις, Πολιτισμός) ανήκουν τα προβλήματα διακυβέρνησης που αναφέρει η πηγή; 2) Γράφω στο τετράδιο μου λέξεις και φράσεις που έχουν σχέση με την έννοια της «Διακυβέρνησης».

15 4) Σκέφτομαι διάφορα είδη προβλημάτων και τα τοποθετώ στον κύκλο που ταιριάζουν.
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Προβλήματα ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

16 Πηγή 7 «Στις 25 Απριλίου/7 Μαΐου 1832, […] διωρίστηκε βασιλεύς της Ελλάδας ο δευτερότοκος γιος του βασιλέως της Βαυαρίας Λουδοβίκου Όθων. […], επειδή ο Όθων ήταν ανήλικος […] τα βασιλικά καθήκοντα θα ασκούσε τριμελής αντιβασιλεία […]. Πρόεδρος ορίστηκε ο κόμης Αρμανσμπεργκ, μέλη της […] ο ακαδημαϊκός Μάουρερ και ο στρατηγός κόμης Έυντεκ. […] δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κάθε μεγάλη δύναμη είχε μέσα στο συμβούλιο της Αντιβασιλείας τον άνθρωπο της. […] Οι Αντιβασιλείς μοίρασαν μεταξύ τους τις εξουσίες […]. Έτσι, το σύνολο των εξουσιών περνούσε στα χέρια των ξένων, που είχαν εξάρτηση από τις Μεγάλες Δυνάμεις, ενώ οι Έλληνες υπουργοί, […], ήταν στην ουσία κυβερνητικοί υπάλληλοι εξαρτημένοι από τους Βαυαρούς». Βουρνάς Τ.,(1986), Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας ( ), Αθήνα: Εκδόσεις Αδελφών Τολίδη, σελ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1) Σύμφωνα με την πηγή ποιος ασκεί άμεση και ποιος έμμεση εξουσία στην Ελλάδα; 2) Τι σχέση υπήρχε ανάμεσα στους Αντιβασιλείς και στις Μεγάλες Δυνάμεις σύμφωνα με την πηγή; 3) Τι συνέπειες είχε για τους Έλληνες η διακυβέρνησης τους από ξένους;

17 Πηγή 8 «Η Αντιβασιλεία, αντί να παραχωρήσει γη στους αγωνιστές και να τους κάνει «νοικοκυραίους», […], σκόπευε να τους μεταβάλει σε δουλοπαροίκους […]. Βαυαροί και κυβέρνηση αισθάνονται την ύπαρξη των ενόπλων αγωνιστών σαν απειλή. Και συνεχίζει ο Μακρυγιάννης την απόκριση του στον Έυντεκ: -Ετούτος ο τόπος οπούρθε ο βασιλιάς να βασιλέψει και του λόγου σας αντιβασιλείς ήταν σκλαβωμένος τόσα χρόνια από τους Τούρκους […] και οι αγωνισταί τον δούλεψαν με το τσαρούχι τους, με το ντουφέκι τους […]. […] ότι θυσίασαν το δικό τους εις τα δεινά της πατρίδος όταν κινδύνευε. Απ’ αυτούς υπάρχει η πατρίδα από τους αγωνιστές. Τους άλλους τους διαφταρμένους, τους γνωρίζεις πολύ καλά. Δια να ρουφήξουν την πατρίδα […] όλο συχνούς εμφύλιους πολέμους έκαναν […]». Βουρνάς Τ.,(1986), Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας ( ), Αθήνα: Εκδόσεις Αδελφών Τολίδη, σελ ΓΛΩΣΣΑΡΙ Δουλοπάροικος: γεωργός με περιορισμένα δικαιώματα που καλλιεργούσε τα κτήματα γαιοκτήμονα Εις τα δεινά: για τις συμφορές Διαφταρμένοι: διεφθαρμένοι, αυτοί που κάνουν ανήθικες ή παράνομες πράξεις ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ξαναγράφω στο τετράδιο μου τα λόγια του Μακρυγιάννη στη σημερινή ελληνική γλώσσα. 2) Εξηγώ με δικά μου λόγια τον λόγο για τον οποίο η Αντιβασιλεία συγκρούεται με τους αγωνιστές. 3) Σε ποιους αναφέρεται ο Μακρυγιάννης με τη λέξη «διαφταρμένοι»; (Συμβουλευτείτε και την πηγή 4).

18 Ποιος είναι ο δημιουργός της πηγής;
4) Ξεχωρίζω το πρωτογενές και το δευτερογενές τμήμα της παραπάνω πηγής. Συμπληρώνω το παρακάτω πινακάκι με την ταυτότητα του πρωτογενούς και του δευτερογενούς τμήματος της πηγής με όσα στοιχεία μπορώ να αντλήσω από την πηγή 8. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΗΓΗΣ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΗΓΗ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΠΗΓΗ Ποιος είναι ο δημιουργός της πηγής; Πότε δημιουργήθηκε; Πού δημιουργήθηκε; Σε ποιόν απευθύνεται η πηγή; Ποιος είναι ο σκοπός δημιουργίας της πηγής;

19 Πηγή 9 «Την 1η Ιουνίου 1835 […] ο ενήλικος πλέον βασιλιάς ανέλαβε την εξουσία. Στο τέλος του 1837 ήταν πια φανερό ότι ο Όθων ήταν αντίθετος στην αρχή του Συνταγματισμού […]. […] ο ίδιος πίστευε πως το ύψιστο συμφέρον του λαού απαιτούσε να διακυβερνηθεί για μερικά χρόνια… χωρίς Σύνταγμα […]. Η προτίμηση του Όθωνα για την απολυταρχία οφειλόταν επίσης, […] και στις προσωπικές του εκτιμήσεις σχετικά με τις ελληνικές πολιτικές συνθήκες. […] δεν αναγνώριζε τους έλληνες πολιτικούς ηγέτες παρά ως φερέφωνα μιας ολιγαρχικής μειοψηφίας, ιδίως όταν οι απόψεις τους συγκρούονταν με τις δικές του». Petropoulos J., (1985), Πολιτική και Συγκρότηση Κράτους στο Ελληνικό Βασίλειο ( ), Τόμος Α, μτφρ. (εποπτεία) Ν. Διαμαντούρος, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, σελ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ποιο ήταν το πολίτευμα της Ελλάδας κατά τη διακυβέρνηση του Όθωνα και ποιος ο λόγος που επιλέχθηκε; 2) Αναζητήστε πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά αυτού του πολιτεύματος. 3) Αναζητήστε πληροφορίες στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ( για να κατατάξετε τις χώρες της Ε.Ε. σε έναν πίνακα ανάλογα με το πολίτευμα τους. ΓΛΩΣΣΑΡΙ Αρχή του Συνταγματισμού: κανόνας που προβλέπει τη δημιουργία Συντάγματος Απολυταρχία: απόλυτη μοναρχία, είδος πολιτεύματος στο οποίο όλες οι εξουσίες ανήκουν στον ηγεμόνα/μονάρχη (Πολίτευμα: το πολιτικό σύστημα οργάνωσης και άσκησης της εξουσίας σε μια χώρα) Φερέφωνο: κάποιος που δεν έχει δική του γνώμη αλλά διαδίδει τις απόψεις άλλων

20 Πηγή 10 «Το αίτημα για «εθνική» κυβέρνηση διευρυνόταν, παρόλο που οι υποστηρικτές της διαφωνούσαν μεταξύ τους γύρω από τη μορφή που θα έπαιρνε […]. Ουσιαστικά, όλοι συμφωνούσαν με όσα έλεγε ο Κολοκοτρώνης […]: «Σύνταγμα θα ειπή να καθήσετε εσείς οι γραμματισμένοι, οι καλαναθρεμένοι εις μια αγκώνην, καταφρονημένοι και αδύνατοι, και να εβγώ εγώ ο βλάχος και οι όμοιοι μου εις την μέσην. Ηξεύρομεν όμως ημείς να διοικήσωμεν;» Petropoulos J., (1985), Πολιτική και Συγκρότηση Κράτους στο Ελληνικό Βασίλειο ( ), Τόμος Α, μτφρ. (εποπτεία) Ν. Διαμαντούρος, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, σελ.362 ΓΛΩΣΣΑΡΙ Εθνική Κυβέρνηση: κυβέρνηση στην οποία ο λαός παίρνει τις αποφάσεις Γραμματισμένος: μορφωμένος Αγκώνη: γωνία Καταφρονεμένος: αυτός που τον περιφρονούν ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1) Ξαναγράφω στο τετράδιο μου τα λόγια του Κολοκοτρώνη στη σημερινή ελληνική γλώσσα. 2) Ποια είναι η άποψη του Κολοκοτρώνη για τη διακυβέρνηση της Ελλάδας; Η άποψη αυτή του Κολοκοτρώνη έρχεται σε αντίθεση με την άποψη του Όθωνα (πηγή 9); Συγκρίνω τις απόψεις που παρουσιάζονται στις πηγές 9 και 10 και αξιολογώ κατά πόσο είναι αντικειμενικές η υποκειμενικές. Ποια στοιχεία πρέπει να λάβω υπ’ όψιν μου για να καταλήξω σε κάποιο συμπέρασμα;

21 Πηγή 11 «Το συνταγματικό κίνημα του 1843 δεν μπορούσε να έχει λαϊκή επαναστατική μορφή […], ο μόνος τρόπος για να εκδηλωθεί και να επιτύχει ήταν το στρατιωτικό πραξικόπημα, αφού ο στρατός ήταν η μόνη οργανωμένη δύναμη […]. […] αναζητήθηκε μέσα στις ένοπλες δυνάμεις το πρόσωπο του αρχηγού […] Δημήτρη Καλλέργη. Μεταφέρουμε την περιγραφή των γεγονότων της νύχτας 2 προς 3 Σεπτεμβρίου 1843 όπως έχει δοθεί από τους δυο παλαιότερους ιστορικούς του ελληνικού 19ου αιώνα, Κυριακίδη και Ευαγγελίδη […] αφού συνέλεξαν το υλικό τους από στόματα αυτόπτων της ιστορικής εκείνης ημερομηνίας […]: Βουρνάς Τ., Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας ( ), Αθήνα: Εκδόσεις Αδελφών Τολίδη, σελ ΓΛΩΣΣΑΡΙ Κίνημα: εδώ, ανατρεπτική κίνηση ομάδας ανθρώπων που στοχεύει στον επηρεασμό της πολιτικής ζωής Πραξικόπημα: αιφνιδιαστική ενέργεια ένοπλων στρατιωτικών τμημάτων που ανατρέπει βίαια την υπάρχουσα πολιτική κατάσταση μιας χώρας Αυτόπτης: αυτός που είδε με τα μάτια του ένα γεγονός να συμβαίνει

22 «Το σχέδιον ήτο να πολιορκηθώσι τα Ανάκτορα και ζητηθή η ανακήρυξις συντάγματος […]. Την εσπέραν της 2 προς την 3 Σεπτεμβρίου […] τη 1η μετά το μεσονύκτιον ακριβώς εξεκίνησεν ο Καλλέργης μετά του στρατού […]. Ούτως έφθασαν εις […] των νεοκτίστων Ανακτόρων πλατείαν […]. Ο βασιλεύς ότε ήκουσε την μουσικήν και τας ζητωκραυγάς […] προσήλθε προς το παράθυρον και ηρώτησε τον Καλλέργην τι εζήτει. «Μεγαλειότατε, απεκρίνατο ο Καλλέργης, ευδοκήσατε να ικανοποιήσητε την αίτησιν του στρατού και του λαού ζητούντων το Σύνταγμα». Ο βασιλεύς απεκρίνατο οργίλως: «Ας διαλυθώσι και θέλω μεριμνήσει περί της αιτήσεως των». Το σχέδιο ήταν να πολιορκηθούν τα ανάκτορα και να ζητηθεί η ανακήρυξη Συντάγματος. Το βράδυ της 2ας προς 3ης Σεπτεμβρίου […] στη 1 μετά τα μεσάνυχτα ακριβώς ξεκίνησε ο Καλλέργης με το στρατό […]. Έτσι έφτασαν στην πλατεία των νεόκτιστων ανακτόρων […]. Ο βασιλιάς όταν άκουσε τη μουσική και τις ζητωκραυγές πήγε στο παράθυρο και ρώτησε τον Καλλέργη τι ζητούσε. «Μεγαλειότατε, απάντησε ο Καλλέργης, δεχτείτε να ικανοποιήσετε το αίτημα του στρατού και του λαού που ζητούν Σύνταγμα». Ο βασιλιάς απάντησε οργισμένος: « Ας διαλυθούν και θα φροντίσω για το αίτημα τους».

23 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1) Ποια είναι η βασική πληροφορία που μας δίνει η πηγή; 2)Πώς εκδηλώθηκε το κίνημα του 1843 και ποιός ήταν ο σκοπός του; 3) Γιατί ο λαός επιθυμούσε τόσο πολύ την παραχώρηση Συντάγματος; (Συμβουλευτείτε και τις πηγές 7,8,9 και 10) Ποια ήταν η στάση του Όθωνα απέναντι στο αίτημα του λαού; 4) Ποιος είναι ο λόγος δημιουργίας αυτής της πηγής; 5) Μελετώ την ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων ( καθώς και τη σελ. 70 από την παρακάτω ιστοσελίδα ( ώστε να διαμορφώσω μια ολοκληρωμένη εικόνα για την έννοια του Συντάγματος. 6) Γράφω μια μικρή έκθεση με θέμα: « Η ύπαρξη Συντάγματος είναι σημαντική για μια χώρα;» Χρησιμοποιώ επιχειρήματα για να υποστηρίξω την άποψη μου.

24 Πηγή 12 «Πριν ακόμα ξημερώσει η σημερινή πλατεία Συντάγματος είχε γεμίσει από συγκεντρωμένους πολίτες. […] «κάτω ο τύραννος» ήταν η κυριαρχούσα λαϊκή κραυγή […]. Βλέποντας πια ο Όθων πως δεν υπήρχε τρόπος αντιδράσεως, υπέκυψε στην αξίωση λαού και στρατού […] να συντάξει το Σύνταγμα». Βουρνάς Τ., Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας ( ), Αθήνα: Εκδόσεις Αδελφών Τολίδη, σελ. 282 Πλατεία Συντάγματος (σήμερα) Πηγή: Πλατεία Συντάγματος (αρχές 19ου αιώνα) Πηγή: ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Γιατί ο λαός θεωρούσε ότι ο Όθωνας είναι «τύραννος»; ( Συμβουλευτείτε και την πηγή 9). 2)Ποιες ομοιότητες και ποιες διαφορές παρατηρώ στις δυο εικόνες;

25 ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Ποιοι άσκησαν εξουσία στην Ελλάδα την περίοδο ; 2) Τι μορφή εξουσίας άσκησε ο καθένας από αυτούς; 3) Συνοψίζω τις δυσκολίες που παρουσιάστηκαν στην Ελλάδα αυτή την περίοδο στα θέματα Εσωτερικής Πολιτικής και διακυβέρνησης. 4) Συμβουλεύομαι το βιβλίο της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής και φτιάχνω έναν πίνακα με τα είδη των πολιτευμάτων και τα χαρακτηριστικά τους. 5) Διαλέγω με την ομάδα μου ένα ιστορικό θέμα σχετικό με την διακυβέρνηση της Ελλάδας στην περίοδο που μελετήσαμε και αναζητούμε διάφορες πηγές σχετικά με αυτό. Μελετάμε τις πηγές και στη συνέχεια παρουσιάζουμε στην τάξη το θέμα μας και τα συμπεράσματα που βγάλαμε από τη μελέτη των πηγών. Εξηγούμε στους συμμαθητές και συμμαθήτριες μας πως χρησιμοποιήσαμε τις πηγές και αν αυτές μας βοήθησαν στην αντικειμενική γνώση και κατανόηση του θέματος. Η έρευνα που κάναμε ήταν χρήσιμη για να καταλήξουμε σε ορθά ιστορικά συμπεράσματα;

26 ΕΝΟΤΗΤΑ 2Η ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Πηγή 13
«[…] στις 22 Iανουαρίου/3 Φεβρουαρίου 1830 οι τρεις Mεγάλες Δυνάμεις προχώρησαν στην υπογραφή ενός νέου πρωτοκόλλου, στο Λονδίνο […], το οποίο έμεινε γνωστό ως το Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας. Επρόκειτο για την πρώτη επίσημη διεθνή πράξη που αναγνώριζε την Ελλάδα ως κράτος κυρίαρχο και ανεξάρτητο και όχι φόρου υποτελές στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Σε ό,τι αφορά τα σύνορα, ο τελικός διακανονισμός επιτεύχθηκε […]με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου τον Αύγουστο του […] τα ελληνο-οθωμανικά σύνορα ορίζονταν μεταξύ των κόλπων του Αμβρακικού και του Παγασητικού». (Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Σύμφωνα με την πηγή ποιες είναι οι σημαντικές αλλαγές που συμβαίνουν στην Ελλάδα το 1830 και το 1832; 2) Παρατηρώ το χάρτη της Ελλάδας και προσπαθώ να τον ζωγραφίσω και εγώ στο τετράδιο μου χρωματίζοντας με διαφορετικό χρώμα τις περιοχές που ανήκουν στο νέο ελληνικό κράτος. 3) Ποιες σημερινές ελληνικές πόλεις και νησιά έμειναν εκτός των ελληνικών συνόρων το 1832; ΓΛΩΣΣΑΡΙ Πράξη: εδώ, διοικητική απόφαση Κράτος φόρου υποτελές: κράτος που εξαρτάται από ένα άλλο και πληρώνει φόρους σε αυτό

27 Τα οριστικά σύνορα του ελληνικού κράτους όπως ορίστηκαν με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου (Αύγουστος 1832).

28 ΣΚΑΪ, Εκπομπή «1821», Επεισόδιο 7o
Πηγή 14 Αν το βίντεο δεν παίζει μπορείτε να το δείτε από το φάκελο όπου είναι αποθηκευμένο με το όνομα 1821 Ε07 GR SKAI PART 3 (00h00m01s-00h00m32s) ΣΚΑΪ, Εκπομπή «1821», Επεισόδιο 7o Κράτος: συγκεκριμένη εδαφική έκταση που έχει αναγνωρισμένη ανεξαρτησία και σε αυτήν κατοικεί μόνιμα ένας πληθυσμός, Το κράτος έχει κυβέρνηση και νόμους οι οποίοι καθορίζουν τον τρόπο λειτουργίας του. Εθνικό κράτος: κράτος στο οποίο η πλειοψηφία του πληθυσμού ανήκει σε ένα έθνος ,δηλ. έχει κοινά χαρακτηριστικά (γλώσσα, θρήσκευμα, φυλή, καταγωγή, κοινή ιστορία και πολιτισμό) ΓΛΩΣΣΑΡΙ Καθεστώς: ο τρόπος με τον οποίο κυβερνάται ένα κράτος Κηδεμονία: άσκηση εξουσίας και ελέγχου πάνω σε κάποιον ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Τι σημαίνει η φράση «καθεστώς κηδεμονίας» σύμφωνα με την πηγή 14; 2) Ποια είναι η στάση της Ευρώπης απέναντι στο νέο ελληνικό κράτος; 3) Συμβουλεύομαι τους παραπάνω ορισμούς καθώς και κάποιο λεξικό ή εγκυκλοπαίδεια για να κατανοήσω την έννοια «εθνικό κράτος». Στη συνέχεια αναζητώ πληροφορίες για να φτιάξω μια λίστα με τα κράτη της Ευρώπης που έγιναν εθνικά κράτη τον 19ο αιώνα.

29 Πηγή 15 «H διπλωματική θέση της Ελλάδας […] σίγουρα δεν υπήρξε αξιοζήλευτη. H διεθνής θέση της χώρας προσδιοριζόταν από τους κανόνες του διεθνούς διπλωματικού παιχνιδιού και τους συσχετισμούς δυνάμεων. H Eλλάδα συμμετείχε στη διεθνή διπλωματία μέσω αντιπροσώπων των τριών, […], Mεγάλων Δυνάμεων. […] αυτό στηρίζεται στην υποχρέωση εγγύησης […] που έχουν αναλάβει οι Δυνάμεις απέναντι στην Eλλάδα […]. Πρακτικά αυτό σήμαινε ότι οι Δυνάμεις αποφάσιζαν, νομιμοποιούσαν τις εξελίξεις στη διεθνή σκηνή […]». (Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού) ΓΛΩΣΣΑΡΙ Διπλωματία: οι μέθοδοι και τα μέσα που χρησιμοποιεί ένα κράτος για να ρυθμίζει τις σχέσεις του με τα άλλα κράτη Συσχετισμός: αλληλεπίδραση Εγγύηση: εδώ, διαβεβαίωση που παρείχαν οι Μεγάλες Δυνάμεις στην Ελλάδα ότι θα τηρούσαν τις υποχρεώσεις τους απέναντι της Νομιμοποιώ: κάνω κάτι νόμιμο ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1) Ποιο είναι το βασικό θέμα της πηγής; 2) Ποια ήταν η διεθνής θέση της Ελλάδας σύμφωνα με την πηγή; 3) Σύμφωνα με τις πηγές 14 και 15 ποιες αρμοδιότητες είχαν αναλάβει οι Μεγάλες Δυνάμεις απέναντι στην Ελλάδα;

30 Πηγή 16 «Η «εγγύηση των τριών Δυνάμεων» […]. Για τις Δυνάμεις η ασάφεια της φράσης παρουσίαζε το διπλό πλεονέκτημα ότι ηχούσε περισσότερο ως ευεργετική προστασία και όχι ως ιδιοτελής ανάμειξη και ότι δεν έθετε ανώτατο όριο στο δικαίωμα τους να επεμβαίνουν». Petropoulos J., (1985), Πολιτική και Συγκρότηση Κράτους στο Ελληνικό Βασίλειο ( ), Τόμος Α, μτφρ. (εποπτεία) Ν. Διαμαντούρος, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, σελ.176 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Σύμφωνα με τις πηγές 15 και 16 η επιρροή που ασκούν οι Μεγάλες Δυνάμεις στην Ελλάδα είναι άμεση ή έμμεση; 2) Οι Μεγάλες Δυνάμεις έπηρέαζαν σημαντικά την πολιτική ζωή της Ελλάδας; Τεκμηριώστε την απάντηση σας με βάση τις πηγές 14, 15 και 16. 3) Σχηματίζω προτάσεις με τις λέξεις από το Γλωσσάρι και με τα παράγωγα τους. ΓΛΩΣΣΑΡΙ Ευεργετώ: κάνω μια καλή πράξη, βοηθώ κάποιον Ιδιοτελής: αυτός που προσπαθεί να ικανοποιήσει μόνο το δικό του συμφέρον

31 Πηγή 17 «Αν μπορούμε να λάβουμε την έκθεση του Maurer ως αξιόπιστη […]. […] αναφερόταν μόνο στην Αγγλία και στη Ρωσία όταν έγραφε για τις προσπάθειες των ξένων δυνάμεων να κυριαρχήσουν στις εσωτερικές ελληνικές υποθέσεις. […] μόνο τα αγγλικά και τα ρωσικά συμφέροντα συγκρούονταν πραγματικά στην Ελλάδα, γι’ αυτό και καθεμιά επιδίωκε απεγνωσμένα να αποκλείσει την επιρροή της άλλης στην Ελλάδα. Συνεπώς […] η Ελλάδα έπρεπε να αποφεύγει οποιαδήποτε παραχώρηση ή οποιαδήποτε εύνοια προς τη Ρωσία και την Αγγλία, γιατί οποιαδήποτε παραχώρηση προς τη μια θα προκαλούσε την εχθρότητα της άλλης […]». Petropoulos J., (1985), Πολιτική και Συγκρότηση Κράτους στο Ελληνικό Βασίλειο ( ), Τόμος Α, μτφρ. (εποπτεία) Ν. Διαμαντούρος, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, σελ.235 ΓΛΩΣΣΑΡΙ Maurer: Βαυαρός κόμης, μέλος της Αντιβασιλείας Εύνοια: ιδιαίτερο ενδιαφέρον, υποστήριξη ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Τι σχέσεις έχουν μεταξύ τους η Αγγλία και η Ρωσία και τι στάση θα πρέπει να κρατήσει η Ελλάδα απέναντι τους; 2) Σε ποιο είδος ανήκει η πηγή; Για ποιο λόγο τη δημιούργησε ο συγγραφέας και ποια είναι η άποψη του για την αντικειμενικότητα της; 3) Μπορεί να υπάρχουν σε κάποια πηγή λέξεις ή φράσεις που αποτελούν ενδείξεις για την υποκειμενικότητα/αντικειμενικότητα της; Αναφέρω κάποια παραδείγματα. 4) Διαλέγω ένα κεφάλαιο από το βιβλίο της Ιστορίας και προσπαθώ να αξιολογήσω κατά πόσο οι πηγές που περιέχει είναι αντικειμενικές ή υποκειμενικές. Ποια στοιχεία των πηγών θα μπορούσαν να με βοηθήσουν στην αξιολόγηση;

32 Πηγή 18 «[…] τα ζωτικά συμφέροντα της Ρωσίας και της Αγγλίας συγκρούονταν με τα συμφέροντα της Ελλάδας. Η Ελλάδα και η Ρωσία ήταν δυνάμει αντίπαλοι στην κατάκτηση της καρδιάς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, της Κωνσταντινούπολης […]. Η Ρωσία […] είχε αναθερμάνει τις σχέσεις της με τους Τούρκους και είχε υιοθετήσει μια πολιτική ενίσχυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. […] η Ελλάδα θα μπορούσε να αποβεί απειλή για τις ρωσικές φιλοδοξίες. Εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή το βρετανικό ναυτικό κυριαρχούσε στη Μεσόγειο […]. Η βρετανική διπλωματία δεν θα ανεχόταν […] ένα δυνατό ανεξάρτητο εμπορικό κράτος […]. Ένα τέτοιο κράτος, όπως θα ήταν ενδεχομένως στο μέλλον το ελληνικό, θα μπορούσε να επεκτείνει τις οικονομικές του δραστηριότητες […] υπονομεύοντας σοβαρά τη βρετανική εμπορική ηγεμονία […]. […] η Ρωσία και η Βρετανία […] θα ακολουθούσαν πολιτική που θα επιδίωκε σκόπιμα να κρατήσει την Ελλάδα ανίσχυρη […]». Petropoulos J., (1985), Πολιτική και Συγκρότηση Κράτους στο Ελληνικό Βασίλειο ( ), Τόμος Α, μτφρ. (εποπτεία) Ν. Διαμαντούρος, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, σελ.236 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Για ποιους λόγους τα συμφέροντα της Ρωσίας και της Αγγλίας συγκρούονταν με τα συμφέροντα της Ελλάδας; 2) Πως λέγεται η πολιτική που ακολουθεί ένα κράτος για να ρυθμίσει τις σχέσεις του με άλλα κράτη; Αναζητώ πληροφορίες σχετικά με το ποια όργανα και ποιοι άνθρωποι είναι υπεύθυνοι για την άσκηση αυτής της πολιτικής στη χώρα μου. ΓΛΩΣΣΑΡΙ Δυνάμει: αναφέρεται σε αυτό που θα μπορούσε να συμβαίνει Υπονομεύω: προσπαθώ να βλάψω κάποιον

33 Πηγή 19 « […] η ελληνική εξωτερική πολιτική επηρεαζόταν […] από πιέσεις της κοινής γνώμης και θερμόαιμων αξιωματικών των ενόπλων δυνάμεων […]. Παρασκηνιακά, οι πρεσβευτές των Δυνάμεων υποδείκνυαν στο βασιλιά και στους πολιτικούς την κατά τη γνώμη τους αναγκαία πολιτική. […] Mε την έμμεση εκπροσώπηση της χώρας στο διεθνές διπλωματικό πεδίο από τις Δυνάμεις, πολλές φορές οι πρεσβευτές τους λειτουργούσαν ως ένα άτυπο αλλά με ουσιαστική δύναμη Υπουργείο Εξωτερικών». ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Από ποιους παράγοντες επηρεαζόταν σε μεγάλο βαθμό η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας; 2) Αναζητώ την ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας στο Διαδίκτυο και καταγράφω στο τετράδιο μου όποιες πληροφορίες σχετικά με αυτό θεωρώ σημαντικές. ΓΛΩΣΣΑΡΙ Παρασκηνιακά: κρυφά, έμμεσα Άτυπο: αυτό που δεν γίνεται σύμφωνα με κάποιους νόμους ή κανόνες

34 ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Γράφω στο τετράδιο μου ένα κείμενο για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η Ελλάδα την περίοδο που μελετήσαμε σχετικά με τις διεθνείς της σχέσεις και την εξωτερική της πολιτική. Ποιες είναι οι ομοιότητες και ποια η διαφορά ανάμεσα σε ένα «εθνικό κράτος» και ένα «κράτος»; Αναζητώ πηγές (από βιβλία, εγκυκλοπαίδειες ή το Διαδίκτυο) που να μου προσφέρουν επιπλέον πληροφορίες σχτικά με την επιρροή που οι Μεγάλες Δυνάμεις ασκούσαν στην Ελλάδα. 4) Αφού κάνω τη δραστηριότητα 3 συζητώ στην τάξη πόσο με βοήθησε η έρευνα που έκανα στο να καταλήξω σε τεκμηριωμένα ιστορικά συμπεράσματα. Θα μπορούσα να καταλήξω στα ίδια συμπεράσματα αν είχα στηριχτεί μόνο στο υλικό ενός βιβλίου ή μιας πηγής;

35 ΕΝΟΤΗΤΑ 3η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Πηγή 20 (Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού)
«[…]τα χρήματα των εξωτερικών δανείων (1824 και 1825) είχαν σπαταληθεί και το ταμείο της κεντρικής διοίκησης δεν μπορούσε να καλύψει ούτε τις απαραίτητες κρατικές δαπάνες. Αντιμέτωπος με την κατάσταση αυτή ο Καποδίστριας προσπάθησε από την αρχή να εξασφαλίσει δάνειο από τη γαλλική κυβέρνηση ύψους φράγκων. Με τα χρήματα αυτά θα στήριζε […]την οικονομική ανασυγκρότηση. Το δάνειο ωστόσο δε δόθηκε και έτσι ο Κυβερνήτης αναγκάστηκε να στηριχτεί σε μικρά ποσά που δίνονταν σε μηνιαία βάση από τη Ρωσία και τη Γαλλία μεταξύ του 1828 και του 1830. (Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού) ΓΛΩΣΣΑΡΙ Εξωτερικά δάνεια: δάνεια που είχαν δοθεί στους Έλληνες από τους Άγγλους Καποδίστριας: ( ), ο πρώτος Κυβερνήτης του νέου ελληνικού κράτους ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Αν ξέρουμε ότι το φράγκο= 1,11δρχ., πόσες δρχ. είναι τα φράγκα; Γνωρίζοντας ότι 1ευρώ= 340,75δρχ. Μπορείτε να μετατρέψετε σε ευρώ το αποτέλεσμα που βρήκατε παραπάνω;

36 Πηγή 21 Πηγή 22 «[…] οι εκκλήσεις του Καποδίστρια προς τους Έλληνες της Ευρώπης να συνεισφέρουν οικονομικά είχαν απογοητευτική ανταπόκριση[…] Όταν έφτασε στην Ελλάδα δεν βρήκε να υπάρχει κανένα άξιο λόγου έσοδο…» Dakin D., (1989), Ο Αγώνας των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία , μτφρ. Ρ. Πατρικίου-Σταυρίδη, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, σελ.308 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1) Ποια ήταν η απάντηση των Ελλήνων της Ευρώπης στις εκκλήσεις του Καποδίστρια και ποια η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα σύμφωνα με την πηγή; 2)Παρατηρώ τον παρακάτω πίνακα και υπολογίζω : τον συνολικό αριθμό των Ελλήνων που ζουν στις 5 ηπείρους το ποσοστό των Ελλήνων που ζει σε κάθε ήπειρο επί του συνόλου των Ελλήνων μεταναστών Πληθυσμιακή Κατανομή Ελλήνων στον Κόσμο (Στοιχεία από το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού, 1996) 3) Παρατηρώ στον παγκόσμιο χάρτη τις ηπείρους αυτές και τις κατατάσσω από τη μεγαλύτερη στη μικρότερη. ΑΜΕΡΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ(εκτός Ελλάδας) ΩΚΕΑΝΙΑ ΑΦΡΙΚΗ ΑΣΙΑ 69.200

37 ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Σύμφωνα με τις πηγές 20 και 21 ποιά ήταν τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπιζε η Ελλάδα; Σε ποια χρονική περίοδο αναφέρονται οι πηγές 20 και 21; Με ποιούς τρόπους προσπαθεί ο Καποδίστριας να εξασφαλίσει χρήματα για την Ελλάδα σύμφωνα με τις πηγές 20 και 21;

38 ΣΚΑΪ, Εκπομπή «1821», επεισόδιο 7ο
Πηγή 22 Αν το βίντεο δεν παίζει μπορείτε να το δείτε από το φάκελο όπου είναι αποθηκευμένο με το όνομα οικονομια1_all (δεξί κλικ άνοιγμα υπερσύνδεσης) ΣΚΑΪ, Εκπομπή «1821», επεισόδιο 7ο ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ποιες δραστηριότητες είχαν σταματήσει να κάνουν οι Έλληνες σύμφωνα με το παραπάνω βίντεο; Τι σημαίνει η φράση: «Το κράτος ,ακόμα και στην πιο υποτυπώδη του έννοια, δεν υπάρχει»; Ποια είναι η οικονομική κατάσταση της Ελλάδας, σύμφωνα με τον Καποδίστρια; Το παραπάνω βίντεο χωρίζεται σε δύο τμήματα. Το ένα είναι πρωτογενής πηγή και το άλλο δευτερογενής. Μπορείτε να τα διακρίνετε; Σε τι διαφέρουν τα δύο αυτά είδη πηγών; Επιλέγω ένα ιστορικό θέμα από αυτά που έχω διδαχθεί και αναζητώ (στο Διαδίκτυο ή σε βιβλία) μια πρωτογενή και μια δευτερογενή πηγή σχετικά με αυτό.

39 Πηγή 23 «Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια έπαψε να υφίσταται κάθε δημοσιονομική λειτουργία […], ένα μεγάλο μέρος των Εθνικών Κτημάτων είχε πωληθεί παράνομα ή είχε καταπατηθεί και το έλλειμμα του προϋπολογισμού ήταν τεράστιο. Με την καταστροφή κεφαλαίων ή παραγωγικών γεωργικών αγαθών, όπως ήταν τα δέντρα και τα περιβόλια, οι μύλοι και τα εργαλεία,[…], το εθνικό εισόδημα είχε υποστεί τέτοια μείωση που θα απαιτούνταν χρόνια για να ξεπεραστεί[…] Δεδομένων των διεθνών οικονομικών υποχρεώσεων της χώρας και της δυνατότητας ξένης επέμβασης σε περίπτωση αθέτησης τους, η εικόνα αυτή της ελληνικής οικονομίας έπαιρνε τρομακτικές διαστάσεις». Petropoulos J., (1985), Πολιτική και Συγκρότηση Κράτους στο Ελληνικό Βασίλειο ( ), Τόμος Α, μτφρ. (εποπτεία) Ν. Διαμαντούρος, Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1)Ποιο είναι το κύριο θέμα της πηγής; 2)Ποιες είναι οι πολιτικές συνθήκες που επικρατούσαν στην Ελλάδα το χρονικό διάστημα στο οποίο αναφέρεται η πηγή; (Συμβουλεύομαι τις πηγές 4, 5 και 6) 3) Ποιος είναι ο λόγος δημιουργίας αυτής της πηγής; 4) Αναζητώ υλικό σε εφημερίδες ή στο Διαδίκτυο σχετικά με την σημερινή οικονομική κατάσταση της Ελλάδας. ΓΛΩΣΣΑΡΙ Δημοσιονομικός: αυτός που έχει σχέση με τη δημόσια οικονομία Εθνικά Κτήματα (Εθνικές Γαίες): ήταν αγροτικές εκτάσεις που περνούν από την κατοχή των Οθωμανών στην κατοχή του ελληνικού κράτους Έλλειμμα: χρηματική διαφορά που προκύπτει όταν τα έξοδα ενός κράτους είναι μεγαλύτερα από τα έσοδα Αθέτηση: εδώ, η μη τακτοποίηση των οικονομικών υποχρεώσεων

40 Πηγή 24 «Στις αρχές του 1843 τα οικονομικά του ελληνικού κράτους ήταν αρκετά δυσμενή. Yπήρχε αδυναμία να καλυφθεί η αποπληρωμή των τοκοχρεολυσίων των παλαιότερων δανείων, […],χωρίς τη σύναψη νέου εξωτερικού δανείου. Οι Μεγάλες Δυνάμεις που στήριζαν έως τότε την πολιτική του βασιλιά αρνήθηκαν αυτό το διακανονισμό. Σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος η κυβέρνηση αποφάσισε να μειώσει τις δημόσιες δαπάνες (μείωση μισθών, απομάκρυνση δημοσίων υπαλλήλων κτλ.). Παρόλα αυτά δεν έγινε εφικτή η συγκέντρωση του ποσού που ήταν απαραίτητο για την αποπληρωμή των χρεών […]». (Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού) ΓΛΩΣΣΑΡΙ Τοκοχρεολύσιο: χρηματικό ποσό το οποίο πρέπει να πληρώνει κάποιος τμηματικά, για να εξοφλήσει το κεφάλαιο που δανείστηκε και τους τόκους που αντιστοιχούν σε αυτό ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Τι οικονομικές δυσκολίες αντιμετώπιζε η Ελλάδα σύμφωνα με την πηγή; Σε ένα δάνειο ευρώ το επιτόκιο είναι 7,5%. Πόσα ευρώ είναι ο τόκος;

41 Οικονομικά στοιχεία του Ελληνικού Κράτους για την περίοδο 1829-1839
Πηγή 25 Οικονομικά στοιχεία του Ελληνικού Κράτους για την περίοδο Έτος Έσοδα (σε δρχ.) Έξοδα (σε δρχ) 1833 1835 1837 1838 1839 Πηγές Ραπτάρχης Π., (1937),«Η δημοσιονομική και οικονομική πολιτεία των μοναρχικών κυβερνήσεων του Όθωνος ( )», Αθήναι, σ , Τιρς Φρειδερίκος, (1972),«Η Ελλάδα του Καποδίστρια, η παρούσα κατάσταση της Ελλάδος ( ) και τα μέσα για να επιτευχθεί η ανοικοδόμηση της», μτφρ. Α. Σπήλιου, Αθήνα: Τολίδη, σ Τσουκαλάς Κ., (1981),«Κοινωνική ανάπτυξη και κράτος - η συγκρότηση του δημόσιου χώρου στην Ελλάδα», Αθήνα: Θεμέλιο σ .

42 Οικονομικά στοιχεία του Ελληνικού Κράτους για την περίοδο 1829-1839
Πηγή 25 Οικονομικά στοιχεία του Ελληνικού Κράτους για την περίοδο Έτος Έσοδα (σε δρχ.) Έξοδα (σε δρχ) 1833 1835 1837 1838 1839 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Υπολογίζω το έλλειμμα ή το πλεόνασμα του ελληνικού κράτους για κάθε μια από τις παραπάνω χρονολογίες (έλλειμμα= έξοδα> έσοδα, πλεόνασμα = έσοδα > έξοδα). Ποιες ήταν οι συνθήκες που επικρατούσαν στη χώρα την περίοδο ; (Συμβουλεύομαι τις πηγές της 1ης Ενότητας της παρουσίασης «Εσωτερική Πολιτική» αλλά και της 2ης Ενότητας «Διεθνείς Σχέσεις») Συνέβησαν στο διάστημα αυτό κάποιες αλλαγές που να δικαιολογούν τα δεδομένα του πίνακα; 3) Γράφω ένα μικρό κείμενο με δικές μου ιδέες και συμβουλές προς μια χώρα που θέλει να αυξήσει τα έσοδα της και να μειώσει τα έξοδα.

43 Πηγή 26 Η πρώτη δραχμή του νέου ελληνικού κράτους Αργυρός Φοίνικας
Πηγή: Πηγή: ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1)Παρατηρώ τα παραπάνω νομίσματα και συζητώ στη τάξη: α) πότε κυκλοφόρησαν, β) ποιος ασκούσε την εξουσία στην Ελλάδα την περίοδο εκείνη, γ ) τι παραστάσεις απεικονίζονται σε αυτά. 2) Αναζητώ δραχμές, που ίσως έχουν φυλάξει οι γονείς μου ή ο παππούς και η γιαγιά και τις συγκρίνω με τα ευρώ. Τι ομοιότητες ή/και διαφορές παρατηρώ; 3) Γνωρίζοντας ότι 1 ευρώ= 340,75 δρχ. υπολογίζω πόσο θα κόστιζαν σε δραχμές κάποια προϊόντα, όπως το ψωμί, το γάλα ή οτιδήποτε άλλο θέλω.

44 ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Συνοψίζω τα οικονομικά προβλήματα που έμαθα σε αυτή την ενότητα. 2) Προτείνω δικούς μου τρόπους αντιμετώπισης για κάποια από αυτά. 3) Αναζητώ πληροφορίες (από εφημερίδες ή από τα δελτία ειδήσεων) για τα τρέχοντα οικονομικά προβλήματα της χώρας μου και συζητώ για αυτά στην τάξη.

45 ΕΝΟΤΗΤΑ 4Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Πηγή 27
« Όταν το 1828 ο Καποδίστριας έφθασε στην Ελλάδα, εγνώριζε ότι […] έπρεπε να γίνουν και […] εργασίες για την κατάρτιση του εκπαιδευτικού συστήματος. Το πρόβλημα το είχε συλλάβει σωστά: Για να στερεωθεί το οικοδόμημα της παιδείας έπρεπε να τεθούν γερά θεμέλια. Γι’ αυτό κύριοι στόχοι […] ήταν: α) Γενίκευση της λαϊκής εκπαίδευσης β) Θεμελίωση της επαγγελματικής παιδείας». Σκληράκη Ε., (1987), Η διδασκαλία της Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας από τις Πηγές, Θεωρία και Πράξη, Αθήνα: Σμίλη, σελ.80 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ποιο είναι το θέμα της πηγής και ποιος είναι ο λόγος δημιουργίας της; 2) Ποιοι ήταν οι στόχοι του Καποδίστρια σχετικά με την εκπαίδευση; ΓΛΩΣΣΑΡΙ Εκπαιδευτικό σύστημα: ο τρόπος οργάνωσης της εκπαίδευσης ενός κράτους Λαϊκή εκπαίδευση: εκπαίδευση που απευθύνεται στο λαό Επαγγελματική παιδεία: παιδεία που στοχεύει στην εκμάθηση επαγγελμάτων και τεχνών

46 Πηγή: http://www.hromaopoios.blogspot.com
Πηγή 28 Το πρώτο αλληλοδιδακτικό σχολείο στο Ναύπλιο(1828), σήμερα λειτουργεί ως δημαρχείο Πηγή: ς Η πρώτη σχολή Ευελπίδων στο Ναύπλιο ( 1828), σήμερα λειτουργεί ως πολεμικό μουσείο Πηγή: http: // h: ΓΛΩΣΣΑΡΙ Αλληλοδιδακτικό σχολείο: σχολείο της πρωτοβάθμιας (στοιχειώδους) εκπαίδευσης στο οποίο οι εκπαιδευτικοί διδάσκουν στους μεγαλύτερους και ικανότερους μαθητές και μαθήτριες και αυτοί με τη σειρά τους διδάσκουν στους υπόλοιπους Σχολή Ευελπίδων: σχολή εκπαίδευσης των μελλοντικών αξιωματικών του στρατού ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα που απεικονίζονται ιδρύθηκαν από τον Καποδίστρια. Η ίδρυση τους συμβαδίζει με τους εκπαιδευτικούς στόχους που είχε ο ίδιος; (Συμβουλεύομαι και την πηγή 27) 2) Συγκρίνω αυτά τα κτίρια με το δικό μου σχολείο. Τι ομοιότητες ή/και διαφορές παρατηρώ; 3) Βρίσκω φωτογραφίες από διάφορα σχολεία της περιοχής μου και κάνω ένα κολάζ με θέμα «Τα σχολεία του τόπου μου».

47 Πηγή 29 «Η έλλειψη χρημάτων για την κατασκευή σχολικών κτιρίων και ο μικρός αριθμός δασκάλων και κατάλληλων βιβλίων καθυστερούν την εφαρμογή των εκπαιδευτικών σχεδιασμών». Ρεπούση Μ., (2008), Στα Νεότερα και Σύγχρονα Χρόνια, Ιστορία για την ΣΤ΄ Δημοτικού, Αθήνα: Βιβλιόραμα, σελ. 62 Πηγή 30 «Η δημόσια εκπαίδευσις δεν είναι Η δημόσια εκπαίδευση δεν είναι δυνατό δυνατόν να κατασκευασθή όσον να λειτουργήσει τόσο γρήγορα όσο οι ταχέως και αι χρείαι το απαιτούσι ανάγκες το απαιτούν και εμείς το και ημείς το επιθυμούμεν. Δια τα επιθυμούμε. Για τα σχολεία χρειάζονται σχολεία χρειάζονται οικήματα[…]». κτίρια. Απόσπασμα από επιστολή του Καποδίστρια προς τον Αδαμάντιο Κοραή (1829) Ρεπούση Μ., (2008), Στα Νεότερα και Σύγχρονα Χρόνια, Ιστορία για την ΣΤ΄ Δημοτικού, Αθήνα: Βιβλιόραμα, σελ. 63 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα στον τομέα της εκπαίδευσης; 2) Φτιάχνω στο τετράδιο μου έναν πίνακα με την ταυτότητα αυτών των δυο πηγών. Στη συνέχεια τις αξιολογώ: ποια από τις δυο μου φαίνεται πιο αντικειμενική και γιατί; 3) Συγκεντρώνω πληροφορίες για το σχολείο μου και δημιουργώ ένα αρχείο/ντοσιέ με φωτογραφίες , στοιχεία για την ιστορία του , περιγραφή των χώρων του και την άποψη μου γι’ αυτό.

48 […] αφού έλαβα είδηση των πραχθέντων , επήγα εις το σχολείο[…].
Πηγή 31 Απόσπασμα από έκθεση του Α. Μουστοξύδη (Έφορου του Κεντρικού σχολείου) προς τον Γραμματέα (=Υπουργό) της Δημόσιας Εκπαίδευσης Πράγμα πολύ απροσδόκητο […] αναγκάζομαι να αναφέρω στην Κυβέρνηση, δηλαδή το πνεύμα απείθειας και αταξίας των μαθητών του Κεντρικού σχολείου της Αίγινας. Το βράδυ της παραμονής της εορτής του Α. Ιωάννου, ενώ κάποιοι μαθητές χόρευαν […],δημιουργήθηκε καυγάς μεταξύ αυτών και δυο Αθηναίων […]. «Πράγμα πάντη απροσδόκητον […] αναγκάζομαι […] να αναγγείλω εις την Κυβέρνησιν, πνεύμα δηλαδή αταξίας και απειθείας των μαθητών του Κεντρικού σχολείου. Την παρελθούσαν βραδυνήν της εορτής του Αγίου Ιωάννου, ενώ μαθηταί τινες εχόρευαν […], εγεννήθη έρις μεταξύ αυτών και δυο νέων Αθηναίων […]. Την ακόλουθον ημέραν […], πέντε ή έξι μαθηταί, ως αρχηγοί των άλλων, […], εσύναξαν τους μαθητάς και εσυμφώνησαν να μην παρευρεθώσι πλεόν εις τα μαθήματα, […]. Την επόμενη ημέρα […] 5-6 μαθητές ως αρχηγοί των άλλων , […], συγκέντρωσαν τους μαθητές και συμφώνησαν να μην παρακολουθούν πια τα μαθήματα […]. […] μόλις έμαθα τι συνέβη, πήγα στο σχολείο […]. Τους κάλεσα να παρουσιασθούν για να ακούσω τα παράπονα τους. […] αφού έλαβα είδηση των πραχθέντων , επήγα εις το σχολείο[…]. Τους εκάλεσα να παρουσιασθώσι, δια να γίνω αυτήκοος των παραπόνων των. […] επειδή 5 ή 6 αρχηγοί δεν σταματούσαν να φωνάζουν ότι στην Αίγινα δεν βρήκαν ούτε τους δασκάλους ούτε τα μαθήματα που τους υποσχέθηκε (η Διοίκηση) […], τους απάντησα ότι ήταν αχάριστοι απέναντι στη φροντίδα που έδειχνε για αυτούς η Κυβέρνηση […]. […] επειδή 5ή 6 αρχηγοί δεν έπαυον ακόμη κραυγάζοντες, ότι εις την Αίγιναν δεν εύρηκαν ούτε τους διδασκάλους ούτε τα μαθήματα, όσα τους έταξε το πρόγραμμα […], απεκρίθην ότι ήσαν αχάριστοι εις την δι’ αυτούς ενδειχθείσαν φροντίδαν της Κυβερνήσεως […]». Αιγίνη, 10 Ιανουαρίου 1831 Σκληράκη Ε., (1987), Η διδασκαλία της Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας από τις Πηγές, Θεωρία και Πράξη, Αθήνα: Σμίλη, σελ.83-85

49 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Σε ποιο γεγονός αναφέρεται η πηγή; Αυτό το γεγονός προκαλεί προβλήματα στη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος; 2) Ποιος είναι ο συγγραφέας της πηγής και για ποιο λόγο τη δημιούργησε; Ποια στοιχεία γνωρίζω σχετικά με την ταυτότητα της πηγής; 3) Η συγκεκριμένη πηγή είναι ένα είδος κειμένου που ονομάζεται έκθεση (= κείμενο που περιγράφει ένα γεγονός). Ποια άλλα είδη κειμένων γνωρίζετε και τι διαφορές έχουν μεταξύ τους; 4) Επιλέγω ένα από αυτά τα είδη και γράφω ένα κείμενο αυτού του είδους με όποιο θέμα θέλω. 5) Μαζί με την ομάδα μου παρουσιάζουμε στην τάξη ένα μικρό σκετσάκι που να στηρίζεται στην πηγή 31.

50 Πηγή 32 Πριν από μήνες διακήρυξε επίσημα η Ελληνική Διοίκηση ότι στην Αίγινα ιδρύθηκε σχολείο […]. Επειδή πιστέψαμε αυτή τη διακήρυξη, ήρθαμε στην Αίγινα με όλη μας τη φτώχεια […]. Ήρθαμε αλλά τι είδαμε; […] ένα σχολείο που ενώ από έξω είναι λαμπρό, από μέσα είναι άδειο από ικανούς δασκάλους και από μαθήματα ανάλογα με την ηλικία και τις ανάγκες μας […]. Απόσπασμα από διαμαρτυρία των μαθητών (Αίγινα, 1 Φεβρουαρίου 1831) «Προ μηνών εκήρυξεν επισήμως η Ελληνική διοίκησις ότι εσυστήθη Σχολείον εις την Αίγιναν, […]. Δίδοντες τέλειαν πίστην εις ταύτην την προκήρυξιν, ήλθομεν εις την Αίγιναν με όλην μας την ένδειαν, […]. Ήλθαμεν αλλά τι είδαμεν; […] Σχολείον έξωθεν μεν λαμπρόν, έσωθεν δε άδειον από διδασκάλους ικανούς και από μαθήματα ανάλογα εις την ηλικίαν κ’ εις τας ανάγκας μας […]. Για πολλούς μήνες σιωπήσαμε ελπίζοντας ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν, αλλά βλέποντας ότι αυτό δεν συμβαίνει […] δεν μπορούμε να μείνουμε άλλο σε αυτό […]. Πολλούς μήνας εσιωπήσαμεν, ελπίζοντας βελτίωσιν των πραγμάτων, αλλά βλέποντες ότι αυτή […] δε γίνεται […] δεν δυνάμεθα πλέον να μείνωμεν εις αυτό […]. Αυτή τη διαμαρτυρία, […], η Διοίκηση τη θεώρησε επαναστατική απείθεια και διόρισε ένοπλους στρατιώτες να παρατηρούν όλα μας τα βήματα και να μας ακολουθούν παντού. Ταύτην την παράστασιν, […], εξηγήσασα η Διοίκησις ως στασιώδη απείθειαν, εδιώρισεν αρματωμένους στρατιώτας να παρατηρούν όλα μας τα βήματα και να μας ακολουθούν παντού. […] διαμαρτυρόμαστε κατά της βίας και της τυραννίας του Καποδίστρια προς εμάς, […]. Σκληράκη Ε., (1987), Η διδασκαλία της Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας από τις Πηγές, Θεωρία και Πράξη, […] διαμαρτυρούμεθα κατά της προς ημάς βίας και δυναστείας του Καποδίστρια, […]». Αθήνα: Σμίλη, σελ.86-87

51 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Σε ποιο γεγονός αναφέρεται η πηγή; Έχει σχέση με το γεγονός της πηγής 31; Συγκρίνω τις δυο πηγές(31 και 32) ως προς την ταυτότητα τους και βρίσκω ομοιότητες και διαφορές. 3) Ποια είναι η άποψη που εκφράζεται στις δυο αυτές πηγές για την Κυβέρνηση και τον Κυβερνήτη; 4) Μπορείτε να αξιολογήσετε την υποκειμενικότητα ή αντικειμενικότητα των πηγών 31 και 32; Αν βρείτε και άλλες πηγές σχετικές με το θέμα αυτών των πηγών θα είναι ευκολότερο να καταλήξετε σε κάποιο συμπέρασμα; 5) Σκέφτομαι τι δεν μου αρέσει στο σχολείο μου και γράφω μια επιστολή στον διευθυντή σχετικά με το τι θα ήθελα να αλλάξει (είτε στις υποδομές του σχολείου είτε στον τρόπο διδασκαλίας). Συνοδεύω το γράμμα μου και με μία ζωγραφιά του ιδανικού, κατά τη γνώμη, σχολείου.

52 Πηγή 33 « Πολλοί κατηγόρησαν τον Καποδίστρια σαν εχθρό της ανώτερης παιδείας και της ίδρυσης Πανεπιστημίου. Η κατηγορία όμως αυτή δεν στάθηκε σωστή. Στις συνθήκες που βρισκόταν τότε ο ελληνικός λαός, η ανώτερη παιδεία ήταν άχρηστη […] .(Οι Έλληνες βγήκαν από την επανάσταση με ποσοστό αναλφάβητων πάνω από 90%). […] Ποια πρόοδος θα υπήρχε εάν ιδρυόταν πανεπιστήμιο, όταν η μεγάλη μάζα του λαού παρέμενε αναλφάβητη; Εξάλλου, εκείνη την εποχή, η ίδρυση πανεπιστημίου στεκόταν αδύνατη, όχι μόνο γιατί τα οικονομικά μέσα που διέθετε ο τόπος ήταν λιγοστά, μα και για την παντελή έλλειψη διδακτικού προσωπικού». Σκληράκη Ε., (1987), Η διδασκαλία της Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας από τις Πηγές, Θεωρία και Πράξη, Αθήνα: Σμίλη, σελ.95 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1) Γιατί ο Καποδίστριας δεν προσπάθησε να ιδρύσει Πανεπιστήμιο; 2) Συμφωνούσαν όλοι με αυτή του την επιλογή; 3) Χρησιμοποιώ την ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας για να βρω έναν κατάλογο με τα Πανεπιστήμια της χώρας μου. Στη συνέχεια εντοπίζω στο χάρτη της Ελλάδας που βρίσκονται και συζητώ στην τάξη για το αν η κατανομή τους είναι ομοιόμορφη ή όχι.

53 Πηγή 34 «Οι βάσεις του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος τέθηκαν την πενταετία , […]. Τότε υιοθετήθηκε […] ο απόλυτος έλεγχος από το υπουργείο και η ομοιομορφία στα εκπαιδευτικά προγράμματα, στα οποία δε λαμβάνονταν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των περιοχών που συμπεριλήφθηκαν στην ελληνική επικράτεια. […] Κατά την περίοδο της αντιβασιλείας οι κατευθύνσεις αυτές εδραιώθηκαν. Μεταφέρθηκε μάλιστα σχεδόν αυτούσιο το βαυαρικό εκπαιδευτικό σύστημα». (Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού) Πηγή 35 « [...]μεταφέρονται αυτούσια […] και μεταφυτεύονται άκριτα στο ελληνικό έδαφος, από τα σχολικά αναγνώσματα ως τα σχολικά τραγούδια […] όλες οι λεπτομέρειες που χαρακτηρίζουν τη βαβαρική κουλτούρα […]». Βουρνάς Τ., Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας ( ), Αθήνα: Εκδόσεις Αδελφών Τολίδη, σελ. 258 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1) Σε ποια περίοδο αναφέρονται οι πηγές και ποιος ασκούσε τότε την εξουσία στην Ελλάδα; 2) Ποια ήταν τα χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού συστήματος σύμφωνα με τις πηγές 34 και 35; ΓΛΩΣΣΑΡΙ Μεταφυτεύω: διαδίδω ιδέες και έθιμα σε άλλους ανθρώπους ή σε άλλη χώρα Άκριτα: χωρίς να κριθούν, να αξιολογηθούν για την καταλληλότητα τους

54 Πηγή 36 « […] τα κορίτσια στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν συνεχίζουν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση […]. Προβληματικός θα πρέπει να θεωρηθεί και ο μονοδιάστατος προσανατολισμός της εκπαίδευσης στη μελέτη της ελληνικής Αρχαιότητας […]. Στα προγράμματα σπουδών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ήταν υπέρμετρα πολλές οι ώρες διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών και των λατινικών, καθώς και της ιστορίας της Αρχαίας Ελλάδας. Αυτό έγινε σε βάρος των θετικών επιστημών αλλά και της ιστορίας των νεότερων και σύγχρονων χρόνων […]. Επιπρόσθετα, αγνοήθηκαν οι ανάγκες επαγγελματικής εκπαίδευσης (τεχνικές, εμπορικές, ναυτικές σπουδές) […]». ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ποια είναι τα αρνητικά στοιχεία του εκπαιδευτικού συστήματος σύμφωνα με την πηγή; 2) Αναζητώ πληροφορίες και από άλλες πηγές για να κατανοήσω ποια ήταν η θέση των γυναικών την περίοδο εκείνη. Η αναζήτηση σε περισσότερες πηγές με βοηθά στην καλύτερη και πιο σφαιρική κατανόηση του θέματος; 3) Γράφω στο τετράδιο μου ποια μαθήματα πιστεύω ότι θα έπρεπε να διδάσκονται στους μαθητές και δικαιολογώ την απάντηση μου ΓΛΩΣΣΑΡΙ Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: η εκπαίδευση που παρεχόταν στο τριτάξιο Ελληνικό Σχολείο και στο τετρατάξιο Γυμνάσιο

55 ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Καταγράφω στο τετράδιο μου τα προβλήματα που αντιμετώπισε η Ελλάδα στον τομέα της Εκπαίδευσης και προτείνω λύσεις για κάποια από αυτά. 2) Συζητώ στην τάξη μου τι άλλο θα ήθελα να μάθω για το εκπαιδευτικό σύστημα εκείνης της εποχής. 3) Ρωτώ τους γονείς μου ή τον παππού και τη γιαγιά μου για το πώς ήταν το σχολείο και τα μαθήματα όταν ήταν εκείνοι μαθητές. Αναζητώ πληροφορίες σχετικά με την ιστορία των σχολείων του τόπου μου. 5) Καταγράφω τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξα από τις δραστηριότητες 3 και 4. Με βοήθησε η έρευνα που έκανα στο να έχω μια ολοκληρωμένη εικόνα για τα θέματα αυτά;

56 ΔΗΛΩΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΟΧΟΣ ΠΗΓΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Κατανόηση προβλημάτων στην Εσωτερική Πολιτική 1(διαφάνεια 7) 2 (διαφάνεια 9) 6 ( διαφ. 14), 8 (διαφ.17), 10 (διαφ.20), 11(διαφ.21) 1, 1+4, 1, 2, 3, 2, συνθετική δραστηριότητα 3 (διαφάνεια 25) Κατανόηση προβλημάτων στις Διεθνείς Σχέσεις 14( διαφ.28), 16 (διαφ.30), 18( διαφ.32) 2, 2, 1, συνθετική δραστηριότητα 1(διαφάνεια 34) Κατανόηση προβλημάτων στην Οικονομία 21 (διαφ.36), 22(διαφ. 38), 24 (διαφ. 45), 25 (διαφ ), 1, Συνθετική δραστηριότητα 1+3 (διαφάνεια 37), 3, 1, 1, συνθετική δραστηριότητα 1 (διαφάνεια 44) Κατανόηση προβλημάτων στην Εκπαίδευση (47), 31 (48), 32 (50), 33 (52), (53), 36 (54), 1, 1, 1, 1, 2, 1, συνθετική δραστηριότητα 1( διαφάνεια 55)

57 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΟΧΟΣ ΠΗΓΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Διάκριση πρωτογενών/ δευτερογενών πηγών 8 (17), 17(31), 22 (38), (47), 32 (50), 4, 2, 4+5, 2, 2, Αξιολόγηση υποκειμενικότητας/ αντικειμενικότητας πηγών 2 (9), 5(13) , 10(20), 17(31), (47), 32(50), 5, 4, 4, 3+4, 2, 4, Εντοπισμός θέματος πηγής 4(12), 5(13), 11(21), 15(29), 23(39), 27(45), 1, 1, 1, 1, 1, 1 Κατανόηση της πρόθεσης δημιουργίας μιας πηγής 3(11), 8(17),11(21), 17(31), 23(39), 27(45), 31(48), 32(50), 2, 4, 4, 2, 3, 1, 2, 2,

58 ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΤΑΣΕΩΝ- ΑΝΤΙΛΗΨΕΩΝ
ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΟΧΟΣ ΠΗΓΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Κατανόηση έννοιας «Εθνικό Κράτος» 14 (διαφάνεια 28) 3, συνθετική δραστηριότητα 2 (διαφάνεια 34) Κατανόηση έννοιας «Σύνταγμα» 11(διαφάνεια21) 5+6 ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΤΑΣΕΩΝ- ΑΝΤΙΛΗΨΕΩΝ ΣΤΟΧΟΣ ΠΗΓΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Εκτίμηση της σημασίας των πηγών 3 (διαφάνεια11) 36 (διαφάνεια54), 6, συνθετική δραστηριότητα 5 ( διαφάνεια 25), συνθετική δραστηριότητα 4 (διαφάνεια 34), 2, Κατανόηση της σημαντικότητας της ιστορικής έρευνας Συνθετική δραστηριότητα 5 (διαφάνεια 25), συνθετική δραστηριότητα 4 (διαφάνεια 34), συνθετική δραστηριότητα 5 ( διαφάνεια 55)