ΟμαδοΣυνεργατικη μαθηΣη

Παρουσίαση με θέμα: "ΟμαδοΣυνεργατικη μαθηΣη"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΟμαδοΣυνεργατικη μαθηΣη
Έφη Γουργιώτου Eπίκουρη Καθηγήτρια Π.Τ.Π.Ε Πανεπιστήμιο Κρήτης

2 Ως συνεργασία.. ορίζεται ως «το να εργάζεται κανείς από κοινού με άλλον ή άλλους για την επίτευξη κοινού στόχου», καθώς και η «ανάπτυξη σχέσεων αλληλοβοήθειας μεταξύ ομάδων ή ατόμων για επίτευξη κοινών στόχων». (Μπαμπινιώτης, 2002: 1703).

3 H συνεργατική μάθηση είναι
μια μορφή οργάνωσης του παιδαγωγικού και εκπαιδευτικού περιβάλλοντος, ένα σύστημα μεθόδων μάθησης, που επιτρέπει σε μικρές, ανομοιογενείς ομάδες παιδιών να επιτύχουν κοινούς στόχους και, καθώς εργάζονται μαζί, με αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση, βελτιστοποιείται τόσο η μάθηση του καθενός, όσο και όλων των μελών της ομάδας (Johnson & Johnson, 2003· Κοσσυβάκη, 2003· Χαραλάμπους, 2001).

4 Ως ομάδα …. θεωρείται το σύνολο των μαθητών που προκύπτει από μια σταθερή, αποτελεσματική συνεργασία και αλληλεγγύη, και που προσανατολίζεται στην κατεύθυνση πραγματοποίησης ενός κοινού στόχου (Κοσσυβάκη, 2003· Λανάρη, 2005· Χαραλάμπους, 2001). Οι Johnson και Johnson υποστηρίζουν ότι, για να υπάρχει πραγματική και αποτελεσματική συνεργασία, πρέπει να συνυπάρχουν πέντε βασικά στοιχεία, που χρειάζονται προσεκτική δόμηση: η θετική αλληλεξάρτηση, η προωθητική αλληλεπίδραση, η ατομική ευθύνη, οι κοινωνικές δεξιότητες και η αξιολόγηση της ομάδας.

5 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΗΣ ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ
Η ομαδοσυνεργατική μάθηση στο πλαίσιο της κοινωνιογνωστικής σύγκρουσης κατά τον Vygotsky. Η συμβολή της ομαδοσυνεργατικής μάθησης στη γνωστική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Η διαλεκτική διαδικασία και η κριτική σκέψη στα πλαίσια της ομαδοσυνεργατικής μάθησης.

6 Η σημασία της συνοχής και σύνθεσης σε μία ομάδα στην προσχολική αγωγή.
Αντίθεση ανταγωνιστικής- παραδοσιακής μάθησης με την ενεργό -συνεργατική μάθηση.

7 Τι μας δείχνουν οι έρευνες;
Τα αποτελέσματα πολλών ερευνών (Johnson & Johnson 1992, Ματσαγγούρας 2000, Μπιρμπίλη, 2005) συνηγορούν ότι: Οι συνεργατικές προσπάθειες παρουσιάζουν υψηλότερη επίδοση και μεγαλύτερη παραγωγικότητα. Καταλήγουν σε περισσότερη κοινωνική υποστήριξη. Οδηγούν σε μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση και ψυχική υγεία.

8 Εργασία σε ομάδες Συλλογική δραστηριότητα κατά την οποία εμπλέκονται όλα τα μέλη της ομάδας σε ένα κοινό έργο. Παρέχει δυνατότητες στα μέλη της ομάδας για συζητήσεις, αντιπαραθέσεις, ανταλλαγή πληροφοριών, αναλύσεις. Αναβαθμίζει τις σχέσεις των παιδιών μεταξύ τους, παιδιών- δασκάλων και ενσωματώνουν ευκολότερα παιδιά διαφορετικής κοινωνικής, πολιτιστικής και εθνικής προέλευσης. Απαιτεί ενεργητικό ρόλο των μαθητών στη διαδικασία της μάθησης.

9 Βασικοί παράγοντες που διαμορφώνουν τη δυναμική της ομάδας :
Βασικοί παράγοντες που διαμορφώνουν τη δυναμική της ομάδας : Μέγεθος Σύνθεση Οργάνωση χώρου Εξοικείωση των παιδιών τους μεταξύ τους και με τον εκπαιδευτικό Ηλικία και ωριμότητα των παιδιών Κοινωνικο-πολιτιστικό υπόβαθρο Επικοινωνιακή δεξιότητα Δεξιότητα διαλόγου και συζήτησης Δεξιότητα συνεργασίας Δεξιότητα διαχείρισης προβλημάτων

10 Προϋποθέσεις για την αποτελεσματική λειτουργία των ομάδων
Προϋποθέσεις για την αποτελεσματική λειτουργία των ομάδων Θετική αλληλεξάρτηση Ατομική και συλλογική ευθύνη Δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας Αποκέντρωση εξουσίας

11 Στάδια ανάπτυξης μιας εργασίας σε ομάδες
Προετοιμασία Επεξεργασία Παρουσίαση Αξιολόγηση

12 Τα στάδια της εποικοδομητικής διδασκαλίας (σχεδιασμός)
■ Πρόκληση ενδιαφέροντος: Επιλέξτε ένα θέμα που θα κεντρίσει το ενδιαφέρον των μαθητών ή θα προκαλέσει ακόμη και σύγκρουση απόψεων. ■ Συγκρότηση ομάδων: Δημιουργήστε μεικτές ομάδες (ως προς τις ικανότητες, το φύλο, την εθνοτική καταγωγή). ■ Ανάπτυξη ομάδας: Βρείτε κοινά χαρακτηριστικά και κοινές απόψεις που ενισχύουν τη συνοχή της ομάδας. ■ Επιλογή θέματος: Το επιλεγμένο θέμα χωρίζεται σε μικρότερα μέρη από την τάξη· κάθε ομάδα έχει το δικό της υποθέμα, ώστε για το τελικό αποτέλεσμα να έχουν δουλέψει όλοι. ■ Περαιτέρω κατανομή του θέματος: Τα υποθέματα μοιράζονται περαιτέρω στο πλαίσιο της ομάδας και κάθε μέλος είναι υπεύθυνο για το δικό του μικρότερο θέμα.

13 Τα στάδια της εποικοδομητικής διδασκαλίας (επεξεργασία, υλοποίηση, παρουσίαση)
Επεξεργασία υποθέματος: Οι μαθητές συγκεντρώνουν και επεξεργάζονται ο καθένας μόνος του το υλικό των μικρών θεμάτων τους. Επιτρέπεται να βοηθούν ο ένας τον άλλο, ώστε όλοι να έχουν πραγματικά την αίσθηση ότι εκπλήρωσαν το στόχο τους. ■ Τα μέλη συζητούν το υποθέμα τους στην ομάδα. ■ Προετοιμασία κοινής παρουσίασης από την ομάδα: Τα μέλη κάθε ομάδας συζητούν, πείθουν και υποστηρίζουν το ένα το άλλο στο πλαίσιο της συνεργασίας τους. ■ Παρουσίαση της ομάδας σχετικά με το υποθέμα: Οι ομάδες παρουσιάζουν μια έκθεση με τα αποτελέσματα της εργασίας τους στην τάξη.

14 Τα στάδια της εποικοδομητικής διδασκαλίας (Αξιολόγηση)
– Οι ομάδες αξιολογούν τις παρουσιάσεις σχετικά με τα μικρά θέματα – Η τάξη αξιολογεί την παρουσίαση – Ο εκπαιδευτικός αξιολογεί τις παρουσιάσεις και την εργασία των ομάδων – Επισκόπηση των αποτελεσμάτων της εργασίας: Ποια ήταν η προσφορά κάθε μαθητή στη μαθησιακή διαδικασία της ομάδας;

15 Ενδεικτικές ερωτήσεις που μπορεί να υποβάλει η νηπιαγωγός αρχικά στην ομάδα είναι :
«Τι σχεδιάζετε να κάνετε;» «Τι σκέφτεστε;» «Τι υλικά θα χρησιμοποιήσετε;» «Ποια είναι η υπόθεσή σας;» και στο τέλος, μετά την ολοκλήρωση της ομαδικής εργασίας : «Πως προχώρησε η ομάδα;» «Γιατί προχωρήσατε με αυτό τον τρόπο;» «Είσαστε ικανοποιημένοι από τον τρόπο που δούλεψε η ομάδα;»…..

16 Μεθοδολογικό πλαίσιο Δημιουργία ευχάριστου κλίματος και η ανάπτυξη αισθημάτων ασφάλειας και εμπιστοσύνης μεταξύ των παιδιών. ‘Παράλληλης δράση’ (Αβέρωφ-Ιωάννου, 1985), ή ‘παράλληλες δραστηριοτήτες’ (Ματσαγγούρας, 2000). Αθροιστική σχέση ή αθροιστικές δραστηριότητες. Ομαδική συναλλαγή - ατομική σύνθεση ή δραστηριότητες συλλογικής προετοιμασίας και ατομικής εκτέλεσης.

17 Μεθοδολογικό πλαίσιο Ανάθεση κοινού θέματος σε όλες τις ομάδες.
Ανάθεση διαφορετικού θέματος στις ομάδες.

18 Μεθοδολογικό πλαίσιο Η συνεργασία περνά από 4 στάδια:
Η συνεργασία περνά από 4 στάδια: Παράλληλη δράση. Αθροιστική σχέση Ομαδική συναλλαγή- ατομική σύνθεση. Ομαδική σύνθεση.

19 Φάση προετοιμασίας της διδασκαλίας
Βασικός στόχος στη φάση αυτή είναι η δημιουργία προβληματισμού στα παιδιά από τον εκπαιδευτικό, ώστε να ξυπνήσει το ενδιαφέρον τους και να παρωθηθούν σε έρευνα και δράση.

20 Φάση επεξεργασίας Μετά την επιλογή του θέματος και τον καθορισμό των στόχων οι ομάδες συγκεντρώνονται για να οργανώσουν και πραγματοποιήσουν τις εργασίες τους. Ένα μέτρο το οποίο μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της αποτελεσματικότητας της ομάδας είναι και η κατανομή συγκεκριμένων ρόλων σε κάθε μαθητή. Η φάση αυτή ολοκληρώνεται με τη σύνθεση των επιμέρους εργασιών σε μια ενιαία εργασία.

21 Φάση παρουσίασης των εργασιών στην τάξη
Στη φάση αυτή οι ομάδες παρουσιάζουν μέσω των εκπροσώπων-εισηγητών τους ενώπιον όλης της τάξης τα αποτελέσματα της εργασίας τους. Μετά την παρουσίαση οι μαθητές μπορούν να υποβάλουν ερωτήματα, να ζητήσουν διευκρινίσεις, να διορθώσουν ή συμπληρώσουν, να ασκήσουν κριτική.

22 Τα πουλιά και οι φωλιές τους Μια ομάδα παιδιών καταγράφει τι γνωρίζει για το θέμα

23 Η ομάδα αναζητά πληροφορίες μέσα από βιβλία

24 Μια ομάδα βγαίνει στον κήπο προς αναζήτηση φωλιών

25 Μια ομάδα καταγράφει πόσες φωλιές είναι άδειες και πόσες έχουν μικρά

26 Μια άλλη ομάδα.. Ζωγραφίζει τη φωλιά H καταγραφή της ομάδας

27 Μια ομάδα παρατηρεί μια αληθινή φωλιά και τη ζωγραφίζει

28 Μια ομάδα ψάχνει στον κήπο υλικά για την κατασκευή φωλιάς

29 Μετρά τα φτερά και αναπαριστά τις μετρήσεις της
Ψάχνει στα βιβλία για φτερά

30 Ενδεικτική βιβλιογραφία
Αβέρωφ-Ιωάννου, Τ. (1983/1994). Μαθαίνοντας τα παιδιά να συνεργάζονται. Αθήνα: Θυμάρι. Αβέρωφ-Ιωάννου, Τ. (1990). Συνεργασία στη μάθηση. Αθήνα: Θυμάρι. Αναγνωστοπούλου, Μ. (2001). Η Ομαδική διδασκαλία στην Εκπαίδευση. Μια θεωρητική και εμπειρική προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: Αφων Κυριακίδη. Καζέλα, Κ. (2009). Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και Μάθηση στην Προσχολική Εκπαίδευση. Θεωρία και πρακτικές εφαρμογές. Αθήνα: Εκδόσεις Οδυσσέας Κακανά, Μ-Δ. (2008). Η ομαδοσυνεργατική Διδασκαλία και Μάθηση. Κυριακίδης. Θεσσαλονίκη Κανάκης, Ι. (1987). Η οργάνωση της διδασκαλίας - μάθησης με ομάδες εργασίας. Αθήνα. Κουλουμπαρίτση, Α. & Μουρατιάν, Ζ. (2004). Σχέδια εργασίας στην τάξη και στην πράξη. Στόχοι-, Τρόπος- Αξιολόγηση. Αθήνα: Πατάκης Κουτσελίνη, Μ., Θεοφιλίδης, Χ. (1998). Διερεύνηση και συνεργασία. Αθήνα: Γρηγόρης. Ματσαγγούρας, Η. (1987). Ομαδοκεντρική διδασκαλία και μάθηση. Αθήνα: Γλάρος Ματσαγγούρας, Η. (2000). Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση. Αθήνα: Γρηγόρης Τριλιανός, A. (1988/1998). Προσέγγιση στη μέθοδο διδασκαλίας με ομάδες μαθητών. Αθήνα. Οδηγός Εκπαιδευτικού για το Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου (2011), ανακτήθηκε από Μπιρμπίλη, Μ. (2005). Η Ομαδοσυνεργατική μάθηση στο νηπιαγωγείο. Μακεδνόν, 14,

31 παιχνίδι