Δίκαιο Ενέργειας (8) Ρύθμιση απελευθερωμένων αγορών ενέργειας

Παρουσίαση με θέμα: "Δίκαιο Ενέργειας (8) Ρύθμιση απελευθερωμένων αγορών ενέργειας"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Δίκαιο Ενέργειας (8) Ρύθμιση απελευθερωμένων αγορών ενέργειας
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Νομική Σχολή Ενιαίο ΠΜΣ Δίκαιο Ενέργειας (8) Ρύθμιση απελευθερωμένων αγορών ενέργειας Αικατερίνη Ν. Ηλιάδου Επικ. Καθηγήτρια Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ Αθήνα,

2 Έννοια «ρύθμισης» Εννοιολογική ασάφεια
Καθιέρωση όρου – μετάφραση του αγγλικού “regulation” 3 θεωρητικές προσεγγίσεις κάθε μηχανισμός επηρεασμού συμπεριφορών, ανεξαρτήτως του εάν προέρχεται από το ίδιο το κράτος ή από άλλη πηγή, όπως για παράδειγμα από την ίδια τη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς (αυτορρύθμιση) θέσπιση και εφαρμογή επιτακτικών ή απαγορευτικών κανόνων δικαίου, με τους οποίους καθορίζονται συμπεριφορές σε σχέση με συγκεκριμένη κοινωνική ύλη σύνολο μεθόδων δημόσιας παρέμβασης, οι οποίες εφαρμόζονται αποβλέποντας στην επίτευξη προκαθορισμένων αποτελεσμάτων και στόχων και οι οποίες επενεργούν στην κοινωνική ύλη, κατά τρόπο ώστε να επηρεάζεται ορισμένη κοινωνική ή επιχειρηματική συμπεριφορά – τύπος διοίκησης με «προγραμματικό, κατευθυντήριο, διαπλαστικό» χαρακτήρα (Δαγτ, ΓενΔ, 32)

3 Στοιχεία της έννοιας Δημόσια παρέμβαση σε ορισμένο κύκλο ιδιωτικής δραστηριότητας, η οποία εκδηλώνεται με την λήψη και εφαρμογή αποφάσεων από φορείς που ασκούν δημόσια εξουσία Όχι μόνον κανόνες δικαίου, αλλά και άλλες μορφές παρέμβασης: πχ συμβάσεις, μηχανισμοί εμπορεύσιμων δικαιωμάτων Η δημόσια παρέμβαση αποβλέπει στο να επηρεάσει και να κατευθύνει τη συμπεριφορά των ιδιωτών και δεν την υποκαθιστά Η δημόσια παρέμβαση αποβλέπει στην επιδίωξη συγκεκριμένων, προκαθορισμένων εκάστοτε στόχων πολιτικής

4 Συνέπειες Όχι κατ’ ανάγκη νέα μέσα δράσης – αλλά, σύνδεση των μέσων δράσης με στόχους πολιτικής Μηχανισμοί ex ante επηρεασμού συμπεριφορών και μέθοδοι ex post ελέγχου και κύρωσης Όχι μόνο για την ενέργεια ή ανάλογες βιομηχανίες δικτύου Όχι μόνον οι ρυθμιστικές αρχές – αλλά ιδιαίτερη σημασία ως μορφή οργάνωσης δημόσιας διοίκησης στις απελευθερωμένες αγορές Κατηγορίες (οικονομική, κοινωνική, τεχνική ρύθμιση)

5 Στοιχεία της έννοιας Η ρύθμιση έχει πάντοτε χαρακτήρα περιορισμού της οικονομικής ελευθερίας λόγω κρατικής παρέμβασης σε μία ελεύθερη αγορά Η ρύθμιση έχει κόστος (λόγω μικρότερης αποτελεσματικότητας συγκριτικά με τις μη περιορισμένες αγορές) αλλά και όφελος (γιατί χωρίς την ρύθμιση δεν θα μπορούσαν να επιτευχθούν ορισμένα οφέλη (εξωτερικά από την αγορά, όπως δημόσιο συμφέρον, κοινωνικά οφέλη, προστασία περιβάλλοντος, επιτάχυνση τεχνολογικής προόδου, ασφάλεια κλπ.) – Ρύθμιση γίνεται όταν κατά τη στάθμιση προκύπτει μεγαλύτερο όφελος από ότι κόστος Η ρύθμιση μπορεί να λάβει πολλές μορφές: κανόνες, πρότυπα, κίνητρα, κλπ. Με σκοπό να επηρεασθεί μία ορισμένη αγορά και οι συμπεριφορές των συμμετεχόντων στην αγορά Ρύθμιση μπορεί να είναι και η πλήρης υποκατάσταση των ιδιωτών ή της αγοράς από το κράτος σε ορισμένες αποφάσεις (π.χ. διατίμηση προϊόντος) Οι ρυθμίσεις μπορούν να υποδεικνύουν ή να απαγορεύουν συμπεριφορές, να θεσπίζουν κίνητρα και αντί-κίνητρα ή να επιβάλλουν πρότυπα ή να θεσπίζουν υποχρεωτικούς κανόνες Η εποπτεία-επιτήρηση μίας αγοράς ή συμπεριφορών δεν αποτελεί άμεση αλλά έμμεση ρύθμιση

6 Κατηγορίες ρύθμισης Προληπτική ρύθμιση (ex-ante) με σκοπό τον επηρεασμό αγοράς και συμπεριφορών Ανώριμη αγορά ή όσο καιρό η αγορά είναι ανώριμη Πότε; Όταν τυχόν μη ρύθμιση θα έχει σημαντικές επιπτώσεις Μέσα: Κανονισμοί, Κώδικες, Αδειοδότηση Κατασταλτική ρύθμιση (ex-post) με βάση την εποπτεία αγοράς και συμπεριφορών Πότε; Όταν χρειάζεται να αποφευχθεί στρέβλωση της αγοράς από την κρατική παρέμβαση Μέσα: Κανόνες ανταγωνισμού Πλήρης ρύθμιση όπου το Κράτος υποκαθιστά την αγορά και τις συμπεριφορές Περιπτώσεις φυσικού μονοπωλίου Παραχωρήσεις από το Κράτος Αποφάσεις του Κράτους για τις τιμές και για τις επενδύσεις Πρότυπα-Standards Τεχνολογίες Περιβάλλον κλπ.

7 Οικονομική ρύθμιση Στόχος: αντιμετώπιση προβλημάτων ασυμμετρίας της αγοράς Αιτίες ασυμμετρίας: Δομικές ασυμμετρίες λόγω της ύπαρξης φυσικού μονοπωλίου Δύναμη ορισμένου παίκτη στην αγορά, κατά τα πρώτα στάδια απελευθέρωσης αγοράς 2 διαστάσεις: Στενή έννοια: ρύθμιση δικαιώματος πρόσβασης και χρήσης φυσικού μονοπωλίου Ευρεία έννοια: μέτρα που αποσκοπούν στη διαχείριση της ιδιαίτερης δύναμης ορισμένου παίκτη σε κάποια αγορά

8 Οικονομική ρύθμιση με στενή έννοια
Αφορά στη δραστηριότητα των διαχειριστών των φυσικών μονοπωλίων, η οποία είναι πλήρως ή έστω εκτεταμένα ρυθμιζόμενη Κυρίως ρύθμιση τιμών και όρων πρόσβασης στα δίκτυα (βλ. ά Ν.4001/2011), αλλά και ρύθμιση επενδύσεων Κεντρική αρμοδιότητα Ρυθμιστικών Αρχών κατά το Δίκαιο ΕΕ και το νόμο Ερωτήματα: Ποια είναι η νομική φύση πράξεων ρύθμισης τιμών πρόσβασης και χρήσης φυσικού μονοπωλίου; Ποια είναι η νομική φύση της δραστηριότητας των Διαχειριστών φυσικών μονοπωλίων;

9 Νομολογία - πράξεις Ρυθμιστή σχετικά με τιμές πρόσβασης
ΣτΕ Δ΄ Τμ. 1793, 1794/2015 οι πράξεις ΡΑΕ για την έγκριση του ετησίου κόστους δικτύου και των χρεώσεων χρήσης δικτύου είναι ατομικές διοικητικές πράξεις καθώς με αυτές «δεν θεσπίζεται κανονιστική ρύθμιση» (συνοπτική αιτιολογία) παραπομπή υπόθεσης στο ΔΕφΑθ, ως διαφορά ουσίας ενόψει του συστήματος κατανομής αρμοδιοτήτων που περιλαμβάνεται στο Ν.4001/2011 για τον έλεγχο των πράξεων της ΡΑΕ

10 Σχόλιο Βασική παραπομπή σε ΣτΕ Ολ 693/2013:
Αίτηση ακύρωσης κατά απόφασης ΕΕΤΤ για τροποποίηση κοστολογικού συστήματος τηλεπικοινωνιακού οργανισμού/ΟΤΕ Νομολογιακή οριοθέτηση της αρμοδιότητας νομοθέτη να μεταφέρει αρμοδιότητες σε Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια (ήσσονος σημασίας θέματα ά. 95 Σ) και να μετατρέπει σε διαφορές ουσίας (διάκριση εξουσιών ά. 26 Σ) Πρβλ. όμως μειοψηφία στην απόφαση της Ολ (σκ.12): Εφαρμογή της προσβαλλόμενης στο σύνολο της επικράτειας Πράξεις με ιδιαίτερα σημαντικό οικονομικό αντικείμενο Οι αρχές βάσει των οποίων εκδίδονται οι πράξεις είναι ασαφείς και δυσπροσδιόριστες (κοστοστρέφεια και διαφάνεια) – άρα η κρίση της Διοίκησης δεν εξαντλείται σε απλή υπαγωγή Ακόμη και εάν δέσμια αρμοδιότητα, πράξεις με διαρκείς και σημαντικότατες συνέπειες για τον τομέα και με μεγάλο οικονομικό αντίκτυπο Αντίκτυπο όχι μόνο στις αποδέκτριες εταιρίες αλλά και σε όλους τους παρόχους και καταναλωτές Άρα: όχι πράξεις ήσσονος σημασίας Επιπροσθέτως, η μετατροπή σε διαφορές ουσίας = υπεισέλευση δικαστικής εξουσίας σε αρμοδιότητες της εκτελεστικής λειτουργίας Συμπέρασμα: κλασική προσέγγιση ενός πολύπλοκου σύγχρονου θέματος, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ιδιαιτερότητα της περίπτωσης

11 Νομική φύση πράξεων Διαχειριστών
Εταιρική μορφή (ΑΕ) Συναλλαγές ιδιωτικού δικαίου (συμβάσεις) Όμως, ενδεχομένως άσκηση δημόσιας εξουσίας: Παράδειγμα ειδική εισφορά αλληλεγγύης σε ηλεκτροπαραγωγούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ Ν.4093/2012 – ΣτΕ Β΄Τμ. 2407/2014 σκ. 14: «η εισφορά αυτή, ως πόρος ειδικού λογαριασμού, του οποίου τόσο οι εν γένει πόροι, όσο και ο σκοπός και ο τρόπος διάθεσής τους, καθώς και ο φορέας διαχείρισης, η ήδη ανήκουσα, κατ’ άρθρο 99 παρ. 6 του ν. 4001/2011 στο Ελληνικό Δημόσιο, ΛΑΓΗΕ, ορίζονται με νόμο, το άρθρο 40 του ν. 2773/2009 (βλ. και άρθρο 143 ν. 4001/2011), τελεί στη διάθεση και υπό τον έλεγχο του Δημοσίου, συνιστώντας δημόσιο έσοδο. Κατά τις σχετικές δε διατάξεις, πράξη επιβολής της εισφοράς αυτής συνιστά το εκκαθαριστικό σημείωμα, με το οποίο η εν λόγω ΛΑΓΗΕ την υπολογίζει, καθώς, από την έκδοση τούτου γεννάται η υποχρέωση του παραγωγού προς καταβολή της, με παρακράτηση, κατά την εκκαθάριση της αποζημίωσης που θα λάβει με βάση το οικείο τιμολόγιο, κάτι που σημαίνει ότι έστω και αν η ΛΑΓΗΕ έχει την μορφή ανώνυμης εταιρείας, λειτουργώντας εν προκειμένω χάριν δημοσίου συμφέροντος στα πλαίσια της διαχείρισης του λογαριασμού που της έχει ανατεθεί υπό τον έλεγχο του Ελληνικού Δημοσίου, ασκεί κατά τούτο δημόσια εξουσία. Συνεπώς, το κρινόμενο ένδικο βοήθημα, με το οποίο η αιτούσα αμφισβητεί τη νομιμότητα της ατομικής πράξης επιβολής της πιο πάνω εισφοράς, ήτοι του εκκαθαριστικού σημειώματος, με το οποίο η ΛΑΓΗΕ την υπολογίζει, στη συνέχεια δε και την παρακρατεί, συνιστά προσφυγή ουσίας, για την εκδίκαση της οποίας είναι αρμόδια τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια. Εν όψει αυτών, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα τα περί του αντιθέτου υποστηριζόμενα από τη ΛΑΓΗΕ ότι η ένδικη διαφορά απορρέει από τη συμβατική σχέση ιδιωτικού δικαίου μεταξύ της προσφεύγουσας και της ίδιας, η οποία, κατά την έκδοση των ενημερωτικών σημειωμάτων προς έκδοση των τιμολογίων από τους παραγωγούς, ενεργεί στα πλαίσια των υποχρεώσεών της, όπως προβλέπονται από τις συμβάσεις που υπογράφει με αυτούς, ότι η ένδικη εισφορά δεν συνιστά φόρο, αφού περιέρχεται στον λογαριασμό με σκοπό την πληρωμή των ίδιων των βαρυνόμενων με αυτήν παραγωγών, ότι η ίδια δεν έχει αρμοδιότητα βεβαίωσης της εισφοράς αλλά αυτή επέρχεται μετά την έκδοση του εκκαθαριστικού σημειώματος φόρου εισοδήματος των βαρυνόμενων επιχειρήσεων από την αρμόδια φορολογική αρχή, ως εκ του ότι το φορολογητέο εισόδημα προκύπτει μετά την έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα των παραγωγών (μέρους) της ένδικης εισφοράς, ότι το σημείωμα της είναι ενημερωτικό, η δε παρακράτηση χωρεί με την έκδοση του τιμολογίου, καθώς και ότι εν προκειμένω δεν προβλέπονται διοικητικά μέτρα καταναγκασμού για την καταβολή της, αφού, ούτως ή άλλως, ως εκ του τρόπου της είσπραξής της, ύστερα από παρακράτηση, πρόβλεψη τέτοιων μέτρων ήταν περιττή.» Συμπέρασμα: Κατά περίπτωση κρίση

12 Οικονομική ρύθμιση με ευρεία έννοια
Ex ante: επηρεασμός συμπεριφορών χάριν της επίτευξης στόχων μέσω προληπτικών παρεμβάσεων στην αγορά Κώδικες λειτουργίας αγοράς Επιβολή μέτρων ασύμμετρης ρύθμισης για τον περιορισμό της δύναμης επιχειρήσεων που κατέχουν ιδιαίτερα σημαντική θέση στην αγορά: περιορισμός των πρώην μονοπωλιακών επιχειρήσεων Άδειες; Ex post: κλασική αρμοδιότητα του κράτους (εποπτεία) Αγορανομικού τύπου κανόνες Πρόστιμα Αρκεί η κατασταλτική μέθοδος (πχ πρόστιμο το οποίο εντέλει μετακυλίεται από δεσπόζουσα επιχείρηση στην κατανάλωση);

13 Κώδικες λειτουργίας αγοράς και συναφές κανονιστικό πλαίσιο
Συνεκτικό νομικό πλαίσιο κανόνων που διέπουν τη δραστηριότητα, η οποία δεν επαφίεται σε διμερείς – άτυπες συναλλαγές, όπως συμβαίνει γενικά σε χονδρεμπορικές αγορές – “market design” - βλ. ΣτΕ Δ΄ Τμ. 2323/2013 Γιατί χρειάζεται; Διασφάλιση συναλλαγών και ασφάλεια εφοδιασμού Τυποποίηση υποχρεώσεων και δικαιωμάτων συμμετεχόντων στην αγορά: προσδιορίζονται επακριβώς οι τρόποι και τα όρια άσκησης ορισμένης δραστηριότητας Τυποποίηση σχέσεων με Διαχειριστές φυσικών μονοπωλίων – συμβατικοί δεσμοί που υπάγονται σε πλήρη ρύθμιση: «ρυθμιζόμενες συμβάσεις», το κείμενο των οποίων περιλαμβάνεται μέσα στους Κώδικες λειτουργίας αγοράς / συμβάσεις εκτός του πεδίου της ελευθερίας των συμβάσεων

14 Παράδειγμα νομολογίας
Χρεώσεις Μη Συμμόρφωσης: «πρόστιμα» που επιβάλλονται από Διαχειριστή σε προμηθευτές όταν αποτυγχάνουν να κάνουν σωστή πρόβλεψη για τις δηλώσεις φορτίου Καθορισμός του ύψους των χρεώσεων με απόφαση ΡΑΕ για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ΣτΕ Δ’ Τμ. 505/2016 σκ. 7: σκοπός των «προστίμων» - προστασία ανταγωνισμού ενόψει της ασυμμετρίας της ελληνικής αγοράς λόγω της ύπαρξης απολύτως δεσπόζουσας επιχείρησης σκ. 13: ενόψει του επιδιωκόμενου σκοπού, συνταγματικά ανεκτό να χορηγείται στη Διοίκηση σχετικά ευρεία, πάντως όμως «ειδική νομοθετική εξουσιοδότηση» Σχόλιο: Αναγνωρίζεται η ιδιομορφία της ρυθμιστικής αρμοδιότητας – δεν αντιμετωπίζεται η σχετική πράξη της ΡΑΕ ως οποιαδήποτε πράξη της Διοίκησης, αλλά συνδυάζεται με τον επιδιωκόμενο σκοπό Δικαιολογείται μεγαλύτερη ανοχή ως προς την τήρηση των απαιτήσεων του ά. 43 παρ. 2 β’ Σ

15 «Ασύμμετρη ρύθμιση» Κεντρική έννοια για τη ρύθμιση αγορών ενέργειας
Τι είναι; Άνιση μεταχείριση για την αντιμετώπιση της ασυμμετρίας που γεννάται από το γεγονός ότι κατά τα πρώτα στάδια της απελευθέρωσης υφίστανται εγκατεστημένες επιχειρήσεις (πρώην μονοπώλια) Διαφορετικό θέμα η ασυμμετρία που γεννάται λόγω της ύπαρξης φυσικού μονοπωλίου Γιατί χρειάζεται; Άρση εμποδίων εισόδου για νέους παίκτες της αγοράς, έτσι ώστε να λειτουργήσει ανταγωνισμός με βάση την αξία Σε αντίθεση με την έννοια της ex ante ασύμμετρης ρύθμισης, το κλασικό δίκαιο του ελεύθερου ανταγωνισμού βασίζεται σε «συμμετρικές ρυθμίσεις» = ομοιόμορφο πλαίσιο για όλους τους συμμετέχοντες σε μία αγορά (πχ Κανονισμοί, κανόνες, πρότυπα κ.λπ.) Όσο αναπτύσσεται ανταγωνισμός υποχωρεί το πεδίο εφαρμογής ασύμμετρων ρυθμίσεων – ο ρόλος των ρυθμιστικών αρχών από την ex ante παρέμβαση, μεταλλάσσεται σε ρόλο εξειδικευμένων αρχών ανταγωνισμού

16 Πως εμφανίζεται η ασύμμετρη ρύθμιση;
Ειδικές ρυθμιστικές διατάξεις για ένα συμμετέχοντα (π.χ. έχοντα δεσπόζουσα θέση) Ειδικές ρυθμιστικές διατάξεις για κατηγορία συμμετεχόντων (π.χ. όσοι έχουν μερίδιο αγοράς μεγαλύτερο από ένα %) Μέτρα περιορισμού οικονομικής ελευθερίας, πρόσθετες υποχρεώσεις συγκριτικά με τους λοιπούς συμμετέχοντες, υποχρέωση πρόσβασης ή παραχώρησης πόρων σε τρίτους κλπ.

17 Παραδείγματα ασύμμετρης ρύθμισης ανταγωνιστικών τμημάτων αγοράς
Υποχρεωτικός χαρακτήρας συμμετοχής στη χονδρεμπορική αγορά Υποχρέωση υποβολής προσφορών στη χονδρεμπορική αγορά για κάθε μονάδα διακριτά και σε τιμές που καλύπτουν τουλάχιστον το λειτουργικό κόστος Περιορισμοί ως προς τη δραστηριότητα της προμήθειας για την δεσπόζουσα επιχείρηση (πχ κανόνας 70% Κώδικας προμήθειας ΗλΕν 2001, υποχρέωση δημοσιοποίησης όρων προμήθειας – Κώδικας Προμήθειας 2013) Προγράμματα capacity ή energy release - παράδειγμα ΝΟΜΕ (Γαλλία, Ελλάδα) Υποχρεώσεις απώλειας μεριδίου αγοράς Υποχρεωτική πώληση μονάδων ηλεκτροπαραγωγής σε τρίτους

18 Άδειες ως μέτρο ρύθμισης
2 τρόποι προσέγγισης Άδειες που χορηγούνται σχετικά εύκολα με κριτήρια δεδομένα σε οποιονδήποτε υποβάλλει σχετική αίτηση – ex post έλεγχος της τήρησης των όρων της άδειας – κλασική προσέγγιση Περιορισμός διαθέσιμων αδειών π.χ. για λόγους σχεδιασμού – ex ante μέθοδος παρέμβασης στην αγορά – διαγωνισμός Κριτήρια χορήγησης αδειών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας σύμφωνα με το Δίκαιο ΕΕ Όχι μόνο χορήγηση δικαιώματος, αλλά κυρίως επιβολή όρων και περιορισμών ως προς τη δραστηριότητα – εποπτεία εκ μέρους του κράτους Σε ποια κατηγορία υπάγονται οι άδειες αυτές; Μέτρο ex ante ή ex post ρύθμισης;

19 Συμπέρασμα Η ρύθμιση ως αποτέλεσμα της απελευθέρωσης συνεπάγεται αυξημένη τυποποίηση των αποφάσεων παρέμβασης σε ορισμένη αγορά – οι άτυπες αποφάσεις του μονοπωλιακού μοντέλου οργάνωσης τυποποιούνται ως νομικές πράξεις Δύο συνέπειες: Διαφάνεια και μείωση ρυθμιστικού κινδύνου Δυνατότητα δικαστικού ελέγχου = διεύρυνση ύλης δικαστικού ελέγχου Όμως, δεν αλλάζουν τα εργαλεία ελέγχου Κανονιστικές πράξεις: όρια νομοθετικής εξουσιοδότησης Ατομικές πράξεις: όρια διακριτικής ευχέρειας Ακόμη, ενόσω εφαρμόζεται νομοθετική εξουσιοδότηση, θέμα ελέγχου κριτηρίων ά. 43 Σ

20 Ρύθμιση σε επίπεδο ΕΕ Το θέμα της οργάνωσης της αγοράς εμπίπτει κατ’ αρχήν στη διακριτική ευχέρεια κρατών μελών – απουσία κανόνων σε επίπεδο Δικαίου ΕΕ Δύο βασικά συστήματα υποχρεωτική χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (GR, S, I, RO) – κεντρικός ρόλος Διαχειριστών Συστημάτων Διμερή συμβόλαια μεταξύ παραγωγών/προμηθευτών, τα οποία εκτελούνται από Διαχειριστές Ενόψει του στόχου για την εσωτερική αγορά ενέργειας, ιδιαίτερη σημασία η επίτευξη διασυνοριακών ανταλλαγών σαν να μην υπάρχουν σύνορα (διασυνδέσεις), έτσι ώστε να υπάρχει βελτιστοποίηση και ανταγωνισμός σε όλη την ΕΕ Στόχος: η διασυνοριακές ανταλλαγές να γίνονται ως αποτέλεσμα της κατανομής στην εθνική αγορά – σύζευξη αγορών

21 Κανονισμός 714/2009/ΕΚ σχετικά με τους όρους πρόσβασης στο δίκτυο για τις διασυνοριακές ανταλλαγές ηλεκτρικής ενεργείας και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1228/2003 Συντονισμός μέσω Κωδίκων οργάνωσης της πρόσβασης Συντονισμός μέσω θεσμικής οργάνωσης (ΕΔΔΣΜ -entso) Συντονισμός μέσω «κατευθυντηρίων αρχών» (ά. 18) = αρμοδιότητα έκδοσης Κανονισμών της Επιτροπής επί θεμάτων οργάνωσης της λειτουργίας διασυνοριακού εμπορίου- βλ. για παράδειγμα Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1719 της Επιτροπής σχετικά με τον καθορισμό κατευθυντήριας γραμμής για τη μελλοντική κατανομή δυναμικότητας κ.ά. “Target model” – N.4425/2016 – αντικατάσταση μοντέλου οργάνωσης αγοράς

22 Υπόθεση Βρετάνης - SA 40454 =3_SA_40454 Πρόβλημα ασφάλειας εφοδιασμού – Διαγωνισμός για παροχή επιδότησης σε 20ετή ορίζοντα για την κατασκευή νέας μονάδας φυσικού αερίου ως αντάλλαγμα για δέσμευση λειτουργίας κατ’ εντολή του αρμόδιου Διαχειριστή Ανάδοχος Compagnie Electrique de Bretagne (κοινοπραξία Direct Energie and Siemens) Έγκριση από Επιτροπή της παροχής ενίσχυσης – διαπίστωση συμβατότητας με  2014 Guidelines for Energy and Environmental Protection ( content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:52014XC0628%2801%29&from=EN) Υπό όρους συμβατότητα της ενίσχυσης με το Δίκαιο ΕΕ

23 Σκεπτικό Επιτροπής «The Commission was however concerned that the measure might, in certain circumstances, harm competition, if CEB were to sell its electricity to the national incumbent, as a significant market share on the generation market is already held by this market player. The Commission has therefore made its approval subject to the condition that CEB will not sell output from the Landivisiau power plant through long-term contracts to any undertaking with a share of over 40% of the French electricity-generation capacity market.» Βλ. content/EL/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_ ELL&toc=OJ: L:2017:235:TOC σκ. 213 επ.