ΔΙΑΛΕΞΗ 12 ΑΙΤΙΑ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ

Παρουσίαση με θέμα: "ΔΙΑΛΕΞΗ 12 ΑΙΤΙΑ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΔΙΑΛΕΞΗ 12 ΑΙΤΙΑ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ
ΠΡΟΛΗΨΗ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ ΘΛΑΣΗ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ ΚΑΚΩΣΗ ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΚΑΚΩΣΗ ΜΗΝΙΣΚΟΥ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΡΕΥΜΑΤΟΕΙΔΗΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΟΓΚΟΙ ΟΣΤΩΝ

2 Ανατομία Μυοσκελετικού

3 Λειτουργίες των οστών Λειτουργίες των μυών
Λειτουργίες των οστών Λειτουργίες των μυών Δίνουν σχήμα στο σώμα Υποστηρίζει και προστατεύει τα εσωτερικά όργανα του σώματος Παρέχει προσκόλληση για τους τένοντες και τους συνδέσμους και συμβάλλει στην κίνηση του σώματος Ο ερυθρός μυελός των οστών στα σπογγώδη οστά, παράγει τα ερυθροκύτταρα, τα λευκοκύτταρα και τα αιμοπετάλια Αποθηκεύουν και απελευθερώνουν μέταλλα (ασβέστιο, φώσφορος) Το οστό διατηρείται μέσω ανάπλασης: το παλιό οστό επαναρροφάται στο σώμα και το νέο οστό δημιουργείται από οστεοβλάστες Η σύσπαση των σκελετικών μυών παράγεται από τη συγχρονισμένη σύσπαση πολλών μυϊκών ινών Οι σκελετικοί μύες συσπώνται και έτσι προάγεται η κίνηση και η σταθερότητα της άρθρωσης, διατηρείται η στάση του σώματος και η παραγωγή θερμότητας στο σώμα Με τη βράχυνση και την έκταση, οι αντίθετες μυϊκές ομάδες εξασφαλίζουν την κίνηση στις αρθρώσεις

4 ΑΙΤΙΑ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ
Νόσος Κάκωση (μπορεί να προκαλέσει μώλωπα, εξάρθρωση, παραμόρφωση ή κάταγμα) Κακή διατροφή (μπορεί να στερήσει τον οργανισμό από επαρκές ασβέστιο και φώσφορο ώστε να δημιουργηθούν γερά οστά) Ηλικία Οι κακοήθεις όγκοι προκαλούν μεγάλες διατροφικές απαιτήσεις στον οργανισμό και η διατροφική ανισορροπία μπορεί να αποτελεί την αιτία του μυϊκού καταβολισμού Η μείωση στην παραγωγή των οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση στις γυναίκες θεωρείται ένας από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση της οστεοπόρωσης

5 ΠΡΟΛΗΨΗ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ
Η διάγνωση και η θεραπεία του καρκίνου σε άλλα μέρη του σώματος μπορεί έγκαιρα να προλάβει την εμφάνιση μεταστάσεων στα οστά Η αποφυγή της μακροχρόνιας χρήσης στεροειδών μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της οστεοπόρωσης και των καταγμάτων Η ρύθμιση του βάρους και η δια βίου άσκηση μπορούν να μειώσουν την επίπτωση της οστεοπόρωσης και να αυξήσουν τη μυϊκή ισχύ, τη μάζα, την ευλυγισία, την ισορροπία και το συντονισμό, προλαμβάνοντας έτσι τις πτώσεις και τα επακόλουθα κατάγματα Η εκμάθηση της σωστής άρσης και μετακίνησης αντικειμένων, χρησιμοποιώντας τις ομάδες των μεγάλων μυών μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της καταπόνησης των μυών και των διαστρεμμάτων Η χρήση ζώνης ασφαλείας κατά την οδήγηση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο κάκωσης των οστών και των μυών κατά τη διάρκεια ατυχημάτων Η χρήση κράνους κατά την οδήγηση ποδηλάτου, μοτοσικλέτας ή σε ορισμένα αθλήματα, μειώνει την επίπτωση κρανιακών κακώσεων Η κατανάλωση προτεινόμενων συγκεντρώσεων ασβεστίου κατά τη διάρκεια της ζωής, η πρόσληψη ικανοποιητικής βιταμίνης D με την έκθεση στον ήλιο, και η διατήρηση ικανοποιητικής πρόσληψης πρωτεΐνης μπορούν όλα να συμβάλουν στη δημιουργία υγιών οστών και μυών

6 ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ
Ακτινογραφία, Αξονική/μαγνητική τομογραφία, Σπινθηρογράφημα οστών, Αρθρογραφία, Αρθροσκόπηση, Ηλεκτρομυογράφημα Αιματολογικές εξετάσεις, καλλιέργειες αίματος, και διάφορες εξετάσεις για προβλήματα του ανοσολογικού συστήματος, για τον έλεγχο της ρευματοειδούς αρθρίτιδας Ο έλεγχος της κινητικότητας περιλαμβάνει τόσο ενεργητικές (κινείται από τον ίδιο τον ασθενή) όσο και παθητικές (ο εξεταστής κινεί το μέλος του σώματος ) δοκιμασίες Η εκτίμηση της κινητικότητας σε μια άρθρωση λέγεται γωνιομετρία (μια μέθοδος εκτίμησης που συχνά χρησιμοποιείται βασίζεται στην πλήρη περιστροφή 360 μοιρών - κάθε άρθρωση εκτιμάται με βάση τις μοίρες που μπορεί να κινηθεί από τη θέση 0 μοίρες) Η μυϊκή ισχύς μπορεί να εκτιμηθεί βάσει της ικανότητας ενός μυ να μετακινήσει το μέλος με το οποίο συνδέεται, αντίθετα προς τη φορά της βαρύτητας. Χρησιμοποιείται ένα σύστημα βαθμονόμησης από το 5 (φυσιολογική ισχύς) μέχρι το 0 (πλήρης παράλυση)

7 ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ Είναι μερική ή πλήρης ρήξη των συνδέσμων που συγκρατούν τα οστά στις αρθρώσεις Οφείλονται σε κάποια κάκωση (μια άρθρωση μπορεί να πιεστεί πέρα από τα όρια του εύρους κίνησής της) Tο σφυρό και το γόνατο είναι οι συνηθέστερες αρθρώσεις όπου συμβαίνει διάστρεμμα Η άρθρωση του καρπού έρχεται δεύτερη σε συχνότητα  Βαθμός Ι (ήπιο): Επισκοπικά ευαισθησία στο σημείο. Ελάχιστο οίδημα και απώλεια λειτουργικότητας. Φυσιολογική κίνηση Βαθμός ΙΙ (μέτριο): Πιο έντονος πόνος, ιδιαίτερα στην άρση βάρους. Οίδημα και αιμορραγία στην άρθρωση, μερική απώλεια της λειτουργικότητας Βαθμός ΙΙΙ (σοβαρή, πλήρης ρήξη των ινών): O πόνος μπορεί να είναι λιγότερο έντονος, αλλά το οίδημα, η απώλεια της λειτουργικότητας και η αιμορραγία στην άρθρωση είναι περισσότερο εμφανή Η διάγνωση γίνεται με την αντικειμενική εξέταση και την ακτινογραφία ώστε να αποκλειστεί το κάταγμα

8 Θεραπεία RICE (rest-ανάπαυση, ice-πάγος, compression-συμπίεση, elevation-ανύψωση) είναι το ακρωνύμιο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των διαστρεμμάτων Εφαρμόζεται πάγος άμεσα (10-20 λεπτά κάθε 1-2 ώρες) μετά την κάκωση και για 24 και 72 ώρες και ανυψώνεται το μέλος Ο σκοπός της θεραπείας είναι η προστασία του συνδέσμου μέχρι να επουλωθεί Αν μια άρθρωση παραμένει ακινητοποιημένη για πολύ καιρό και οι μύες δεν γυμνάζονται, η μυϊκή ατροφία, που ξεκινά εντός λίγων ημερών, μπορεί να προκαλέσει μόνιμη αναπηρία Σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική αποκατάσταση Τα διαστρέμματα τρίτου βαθμού συχνά χρειάζονται νάρθηκα Οι ασθενείς με διαστρέμματα βαθμού ΙΙ και ΙΙΙ πρέπει να ξεκουράζουν την άρθρωση και για διαστρέμματα των κάτω άκρων χρειάζονται πατερίτσες

9 ΘΛΑΣΗ Η θλάση οφείλεται σε έλξη ή ρήξη και εμφανίζεται σε μυ, τένοντα ή και τα δύο Η θλάση προκαλείται από κάκωση, υπερβολική χρήση ή υπερέκταση μιας άρθρωσης Οι συχνότερες θέσεις είναι οι ιγνυακοί τένοντες, οι τετρακέφαλοι μύες και οι γαστροκνημίες Αντιφλεγμονώδη φάρμακα χρησιμοποιούνται σε περίπτωση δυσφορίας, ενώ όταν υπάρχει σπασμός, μπορεί να χορηγηθεί ένα μυοχαλαρωτικό Ο χρόνος είναι ο καλύτερος θεραπευτής Ο ασθενής πρέπει να προφυλάσσει την άρθρωση από νέα κάκωση και να διδαχθεί σωστούς τρόπους μετακίνησης

10 Συμπτώματα - Διάγνωση - Θεραπεία
Ιστορικό υπερέκτασης ή παρουσία οιδήματος μαλακών μορίων και πόνος μπορεί να υποδηλώνουν θλάση Η αιμορραγία (εκχύμωση, αιμορραγικές κηλίδες) εμφανίζεται σε ρήξη του μυός Ο πάγος και η περίδεση πρέπει να εφαρμόζονται άμεσα και το μέλος να αναπαύεται Μπορεί να χρειαστεί χειρουργική αποκατάσταση Ο ασθενής διδάσκεται να χρησιμοποιεί πάγο μόνο για 20 λεπτά την ώρα Όταν χρησιμοποιείται περίδεση, τα περιφερικότερα μέρη του μέλους πρέπει να ελέγχονται για αισθητικότητα και επαρκή αιμάτωση

11 ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ Σημαίνει έκταση και ρήξη των συνδέσμων γύρω από μια άρθρωση με πλήρη μετατόπιση ενός οστού Οι συνηθέστερες θέσεις είναι ο ώμος, το γόνατο και η κροταφογναθική άρθρωση Η κλινική εξέταση που αναδεικνύει ιστορικό εφαρμογής εξωτερικής πίεσης από συγκεκριμένη κατεύθυνση, σοβαρό πόνο επιδεινούμενο με την κίνηση μιας άρθρωσης, μυϊκό σπασμό, ή ανώμαλη εμφάνιση μιας άρθρωσης, υποδεικνύει τη διάγνωση εξαρθρήματος Η ακτινογραφία θα αναδείξει τη μετακίνηση οστού Είναι απαραίτητη η ανάταξη του εξαρθρήματος του οστού με αναισθησία ή με απλούς χειρισμούς με τα χέρια Μετά την ανάταξη, απαιτείται σταθεροποίηση της άρθρωσης και αποκατάσταση με σκοπό την ελαχιστοποίηση της μυϊκής ατροφίας και την ενδυνάμωση της άρθρωσης Η νοσηλευτική αντιμετώπιση έχει ως στόχο κυρίως την παρότρυνση για ανάπαυση του πάσχοντος μέλους και τον έλεγχο του πόνου Μπορεί να είναι απαραίτητη η εφαρμογή θερμών και ψυχρών επιθεμάτων 

12 ΚΑΚΩΣΗ ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
Οφείλονται κυρίως σε αθλητικές δραστηριότητες, αλλά μπορεί να συμβούν και μετά από πτώσεις και τροχαία ατυχήματα με μοτοσικλέτα Η υπερέκταση, η εσωτερική στροφή, η υπερβολική εξωτερική στροφή και η επιβράδυνση εμπλέκονται στο μηχανισμό της κάκωσης Ο σύνδεσμος μπορεί να συστραφεί από το μηρό ή την κνήμη Εμφανίζεται σημαντικό οίδημα τις επόμενες ώρες μετά τον τραυματισμό, ενώ υπάρχει αίσθημα αστάθειας στο γόνατο και ότι μπορεί να «φύγει» Η πλήρης έκταση του άκρου είναι δύσκολη Η διάγνωση τίθεται με την κλινική εξέταση, την ακτινογραφία, ή τη μαγνητική τομογραφία (MRI) Διεξάγεται αρθροσκόπηση, κατά τη διάρκεια της οποίας μπορεί να γίνει και αποκατάσταση Μετά τον τραυματισμό, το γόνατο ακινητοποιείται και εφαρμόζονται μέτρα για τη μείωση του οιδήματος και του πόνου Συστήνονται ισομετρικές ασκήσεις (ασκήσεις ενδυνάμωσης τετρακεφάλων και αύξησης του εύρους κίνησης της άρθρωσης )στην περίοδο ανάρρωσης

13 ΚΑΚΩΣΗ ΜΗΝΙΣΚΟΥ Ο μηνίσκος αποτελεί το τμήμα εκείνο στο γόνατο που απορροφά την πίεση που ασκείται και εκτείνεται πάνω από την κνήμη μεταξύ της κνήμης και του μηρού Η ρήξη του μηνίσκου μπορεί να συνοδεύει μια κάκωση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου Είναι αποτέλεσμα στροφής του ποδιού ενώ είναι καθηλωμένο στο έδαφος, υποστηρίζοντας το βάρος του σώματος και το γόνατο σε κάμψη Μετά την κάκωση, μπορεί να εμφανιστεί ήπιο οίδημα και υπάρχει πόνος στην άρθρωση, αίσθηση ολισθηρότητας ή κλειδώματος στο γόνατο Η διάγνωση τίθεται με την κλινική εξέταση για την πρόκληση του ήχου «κλικ» και εντοπισμένου πόνου με συγκεκριμένες κινήσεις της άρθρωσης Η μαγνητική τομογραφία είναι η πιο ειδική διαγνωστική εξέταση για την κάκωση του μηνίσκου Η χειρουργική αποκατάσταση γίνεται με την αρθροσκόπηση Κατά την περίοδο της ανάρρωσης συστήνεται πρόγραμμα ασκήσεων για ενδυνάμωση των μυών

14 ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ Σημαίνει σπάσιμο ή διακοπή της συνέχειας ενός οστού
Τα κατάγματα συμβαίνουν συνήθως μετά από κάκωση αλλά μπορεί να οφείλονται και σε μια παθολογική διαδικασία στην οποία ένα οστό έχει εκφυλιστεί, όπως στην οστεοπόρωση Η σοβαρότητα της βλάβης στους γειτονικούς ιστούς ποικίλει ανάλογα με τον τύπο του κατάγματος, αλλά υπάρχει πάντα κάποιου βαθμού ιστική βλάβη, παρεμπόδιση της αιματικής ροής και διαταραχή της μυϊκής δραστηριότητας στην περιοχή της κάκωσης Το κάταγμα μπορεί να προκαλέσει ελάχιστο μέχρι έντονο πόνο ανάλογα με τον τύπο του, το οστό ή τα οστά που εμπλέκονται και το βαθμό της μετατόπισης Εμφανίζεται συνήθως οίδημα και μπορεί να υπάρχει και αιμορραγία στους ιστούς Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν σε ένα κάταγμα είναι ευαισθησία, παραμόρφωση του οστού, εκχύμωση και απώλεια της λειτουργικότητας Η διάγνωση τίθεται με την κλινική εξέταση και την ακτινογραφία

15 Θεραπεία (1/3) Η επείγουσα θεραπεία περιλαμβάνει την άμεση ακινητοποίηση του μέλους ώστε να αποφευχθεί περαιτέρω βλάβη στον πέριξ του κατάγματος μαλακό ιστό Μετά την πραγματοποίηση της ακτινογραφίας και τον καθορισμό του τύπου του κατάγματος και της έκτασης της βλάβης, ο ειδικός ιατρός θα αποφασίσει ποια μέθοδο θα ακολουθήσει για να ανατάξει το κάταγμα και να επιτύχει την ακινητοποίηση Προκειμένου να εξασφαλιστεί η διαδικασία της επιδιόρθωσης και η σωστή επούλωση του οστού χωρίς παραμόρφωση ή απώλεια της λειτουργικότητάς του, ο χειρουργός πρέπει να φέρει τα δύο σπασμένα άκρα μαζί στη σωστή θέση και μετά να ακινητοποιήσει το πάσχον άκρο μέχρι να επουλωθεί πλήρως Η διαδικασία κατά την οποία φέρνει τα δύο άκρα στη σωστή θέση λέγεται ανάταξη του κατάγματος Οι τέσσερις μέθοδοι για τον περιορισμό του κατάγματος είναι: 1. Κλειστή ανάταξη 2. Ανοικτή ανάταξη 3. Εσωτερική οστεοσύνθεση 4. Εξωτερική οστεοσύνθεση

16 Θεραπεία (2/3) 1. Στην κλειστή ανάταξη, το οστό επανέρχεται στη σωστή θέση χωρίς χειρουργική τομή Μπορεί να χορηγηθεί γενική αναισθησία πριν την ανάταξη του κατάγματος 2. Η ανοικτή ανάταξη γίνεται μετά από χειρουργική τομή από την επιφάνεια μέχρι το οστό στην περιοχή του κατάγματος Είναι απαραίτητη έτσι ώστε να είναι δυνατός ο ικανοποιητικός καθαρισμός της περιοχής, καθώς και η απομάκρυνση των οστικών τεμαχίων 3. Εσωτερική Οστεοσύνθεση. Όταν ένα κάταγμα δεν μπορεί να αναταχθεί σωστά (ανοικτή, κλειστή ανάταξη) και δεν είναι δυνατόν να εγγυηθεί κανείς τη σωστή επανένωση των οστικών τμημάτων, ο γιατρός χρησιμοποιεί την εσωτερική οστεοσύνθεση (χρησιμοποιούνται οι ήλοι, τα καρφιά, οι βίδες ή οι μεταλλικές λάμες για τη σταθεροποίηση της θέσης των δύο άκρων του οστού) Είναι ιδιαίτερα απαραίτητη στη θεραπεία των καταγμάτων στους ηλικιωμένους ασθενείς των οποίων τα οστά είναι εύθρυπτα και μπορεί να μην επουλώνονται σωστά 4. Η εξωτερική οστεοσύνθεση των καταγμάτων περιλαμβάνει τη χρήση συσκευής που αποτελείται από ένα ισχυρό εξωτερικό σκελετό, στον οποίο προσαρμόζονται οι ήλοι που έχουν τοποθετηθεί στα οστικά τμήματα Γίνεται ανάταξη του κατάγματος σφίγγοντας τα παξιμάδια που είναι εφαρμοσμένα στις συνδεόμενες βέργες

17 Θεραπεία (3/3) Γύψοι (χρησιμοποιούνται με σκοπό να συγκρατούν τα οστικά τμήματα στη θέση τους μετά την ανάταξη) Ο γύψος είναι άκαμπτος και ακινητοποιεί το πάσχον μέλος ενώ επιτρέπει την κίνηση στα υπόλοιπα τμήματα του σώματος Τα συχνότερα χρησιμοποιούμενα υλικά είναι ο υαλοβάμβακας και βαμβάκι-πολυεστέρας σε σχέση με την κλασική γυψοταινία Υπάρχουν τέσσερα κύρια είδη γύψων: οι γύψοι άνω άκρου, οι γύψοι κάτω άκρου, οι γυψεπίδεσμοι και ο οσφυομηροκνημικός νάρθηκας Έλξη (είναι η εφαρμογή μηχανικού «τραβήγματος» σε ένα μέρος του σώματος με σκοπό την έκταση και τη συγκράτηση σε μια συγκεκριμένη θέση κατά τη διάρκεια της ακινητοποίησης) Μέσω ενός συστήματος σχοινιών και τροχαλιών, προσαρμόζονται βάρη σε ένα καθορισμένο σημείο κάτωθεν της περιοχής της κάκωσης ή της πάθησης Η συσκευή συναρμολογείται κατά τέτοιο τρόπο ώστε τα βάρη από τη μία άκρη και το βάρος του σώματος του ασθενούς από την άλλη, να ασκούν έλξη σε αντίθετες κατευθύνσεις στο πάσχον μέλος, με αποτέλεσμα να το συγκρατούν στην επιθυμητή θέση Οι δύο κύριοι τύποι έλξης είναι η σκελετική (χρησιμοποιεί βάρος 4,5 κιλών και άνω, ενώ το σώμα δρα ως αντίβαρο) και η δερματική (δε χρησιμοποιούνται πάνω από 3 με 4,5 κιλά βάρους)

18 ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ Ο όρος αρθρίτιδα σημαίνει φλεγμονή της άρθρωσης
Υπάρχουν περισσότεροι από 100 διαφορετικοί τύποι αρθρίτιδας Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια μη φλεγμονώδης εκφυλιστική διαταραχή των αρθρώσεων, η οποία μπορεί να προσβάλει οποιαδήποτε άρθρωση που στηρίζει το βάρος του σώματος Συνήθως εμφανίζεται μετά την ηλικία των 40 ετών με αποκορύφωμα της ηλικίας ετών Υπάρχει ελαττωματική παραγωγή του κολλαγόνου που δυναμώνει το χόνδρο που καλύπτει και προστατεύει τις αρθρώσεις του σώματος Με το χρόνο και τη χρήση, οι αρθρώσεις γίνονται πιο παχιές και με μικρότερες αντοχές στο βάρος, με αποτέλεσμα την επακόλουθη βλάβη του χόνδρου Η αρθρίτιδα προκαλεί σοβαρές ανικανότητες Η οστεοαρθρίτιδα επηρεάζει τυπικά και ασύμμετρα μία ή δύο αρθρώσεις Τα κύρια συμπτώματα είναι ο πόνος με τις κινήσεις των αρθρώσεων και ακαμψία με περιορισμό της κινητικότητας Κατά την αξιολόγηση μπορεί να ανιχνευθούν παραμορφώσεις των αρθρώσεων και όζοι

19 Θεραπεία (1/2) Η θεραπεία επικεντρώνεται στον έλεγχο του πόνου, στην άσκηση, στη μείωση του σωματικού βάρους, εάν ο ασθενής είναι υπέρβαρος, και στη διατήρηση της λειτουργικότητας των αρθρώσεων Εάν δεν αποδώσουν τα φάρμακα από το στόμα (σαλικυλικά), πραγματοποιείται ένεση κορτικοστεροειδών τοπικά στην άρθρωση Συστήνεται η άσκηση και η κινητοποίηση της άρθρωσης Χειρουργική επέμβαση ή αντικατάσταση της άρθρωσης γίνεται για την ανακούφιση του ασθενούς από τον έντονο πόνο και τη βελτίωση της κινητικότητας Το ισχίο και το γόνατο είναι οι πιο συχνές θέσεις αρθρώσεων που χρήζουν αρθροπλαστικής Ο βελονισμός, η γιόγκα και η μάλαξη ανακουφίζουν από τον πόνο

20 Θεραπεία (2/2) Κρέμα καψαϊκίνης ή έλαια από κόκκινη καυτερή πιπεριά, όταν χρησιμοποιούνται τοπικά διακόπτουν τον πόνο της άρθρωσης που φλεγμαίνει Οι ενέσεις υαλουρονικού οξέος (ΥΟ) μέσα στην άρθρωση δρουν ως λιπαντικό και γι' αυτό μειώνουν τον πόνο και βελτιώνουν την κινητικότητα (η ένεση γίνεται μία φορά την εβδομάδα για τρεις εβδομάδες) Μια νέα θεραπεία για τον τραυματισμό του χόνδρου του γόνατος είναι η ένεση αυτόλογων χονδροκυττάρων (υγιή κύτταρα χόνδρου από άλλη άρθρωση στέλνονται σε εξειδικευμένο εργαστήριο όπου και πολλαπλασιάζονται και στη συνέχεια εμφυτεύονται στον ασθενή) Η διαδικασία είναι επιτυχής στο 85% των περιπτώσεων (έχει μεγαλύτερη επιτυχία σε νεότερους ασθενείς)

21 ΡΕΥΜΑΤΟΕΙΔΗΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ
Είναι μια φλεγμονώδης νόσος των αρθρώσεων Εμφανίζεται κυρίως στις ηλικίες μεταξύ 30 και 60 ετών και συνήθως υπάρχει κληρονομική προδιάθεση Η αιτία δεν είναι γνωστή, αλλά θεωρείται ότι είναι το αποτέλεσμα αυτοάνοσης διαταραχής, που πιθανώς επηρεάζεται από ένα λοιμώδη παράγοντα Συνήθως, επηρεάζονται οι μικρές αρθρώσεις, όπως αυτές των δακτύλων, αλλά μπορεί επίσης να προσβληθούν και οι καρποί, οι ώμοι και τα γόνατα Η νόσος χαρακτηρίζεται από υφέσεις και εξάρσεις Στον ορό του αίματος και στο αρθρικό υγρό των περισσότερων ασθενών εμφανίζεται ο ρευματοειδής παράγοντας (RF), ο οποίος είναι ένα αντίσωμα έναντι της ανοσοσφαιρίνης γ

22 Συμπτώματα και Διάγνωση
Πόνος στην άρθρωση, θερμότητα, οίδημα, περιορισμός κινητικότητας και δυσκαμψία πολλαπλών αρθρώσεων το πρωί διάρκειας περισσότερο από 1 ώρα Οι αρθρώσεις των άνω και κάτω άκρων είναι οι συχνότερα προσβαλλόμενες και η προσβολή είναι συνήθως συμμετρική Εμφανίζονται συστηματικά συμπτώματα όπως χαμηλός πυρετός, ανορεξία και απώλεια βάρους, κακουχία και σιδηροπενική αναιμία ανθεκτική στη χορήγηση σιδήρου Μπορεί να συμβεί σημαντική παραμόρφωση των αρθρώσεων και επακόλουθη δυσλειτουργία Ο πόνος ή η δυσκολία στην κίνηση επηρεάζουν τις καθημερινές δραστηριότητες Η διάγνωση τίθεται από το ιστορικό, την αντικειμενική εξέταση και τον έλεγχο του αίματος για την παρουσία των ρευματοειδών παραγόντων Η επιβεβαίωση της διαταραχής του χόνδρου και της παραμόρφωσης του οστού, γίνεται με την ακτινογραφία

23 Θεραπεία (1/2) Η θεραπεία έχει στόχο την ανακούφιση από τον πόνο, την ελαχιστοποίηση της αρθρικής βλάβης, την προαγωγή της κινητικότητας και τη διατήρηση της ικανότητας για αυτοφροντίδα Η ανάπαυση, η άσκηση, η φαρμακευτική αγωγή, η ακινητοποίηση με νάρθηκες, καθώς και τα θερμά και ψυχρά επιθέματα αποτελούν βασικά στοιχεία της θεραπείας Η χειρουργική αποκατάσταση της άρθρωσης μπορεί να μειώσει τον πόνο και να βελτιώσει την κινητικότητα Δεν υπάρχει φάρμακο που να θεραπεύει τη νόσο και η φαρμακευτική αγωγή (σαλικυλικά, ΜΣΑΦ, κορτικοστεροειδή, κα) αποτελεί απλώς ένα μέρος της συνολικής αντιμετώπισης Τα ΜΣΑΦ (ασπιρίνη) είναι συνήθως το πρώτο είδος φαρμάκων που χρησιμοποιείται στην αρθρίτιδα, σε μεγάλες δόσεις (το μεγαλύτερο μειονέκτημα είναι ότι μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές γαστρεντερικές διαταραχές, έλκη και αιμορραγία)

24 Θεραπεία (2/2) Τα κορτικοστεροειδή έχουν αντιφλεγμονώδες αποτέλεσμα στην αρθρίτιδα Έχουν θεωρηθεί ως «φάρμακο-θαύμα» στη θεραπεία της αρθρίτιδας Ωστόσο, η αντιφλεγμονώδης δράση τους τείνει να μειώνεται με την πάροδο του χρόνου, με αποτέλεσμα να απαιτούνται μεγαλύτερες δόσεις για την επίτευξη του ίδιου αποτελέσματος = έχουν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες για τον ασθενή (σακχαρώδη διαβήτη, την οστεοπόρωση, την υπέρταση, την ακμή, τον καταρράκτη και την αύξηση του σωματικού βάρους) Η ένεση στεροειδούς απευθείας στην άρθρωση (ενδαρθρική έγχυση) έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στη θεραπεία επώδυνων εξάρσεων, μειώνοντας την περίοδο της φλεγμονής και τον πόνο και τα άλλα συμπτώματα (δεν επιτρέπεται έγχυση πάνω από 3-4 δόσεις το χρόνο) Αν και στο παρελθόν, η χειρουργική αντιμετώπιση της αρθρίτιδας γινόταν στις περιπτώσεις σοβαρών παραμορφώσεων και απώλειας της κινητικότητας, σήμερα υπάρχει η τάση να εφαρμόζεται σε πρωιμότερα στάδια της νόσου Υμενεκτομή = εκτομή της αρθρικής μεμβράνης της άρθρωσης Αρθροπλαστική = αποκατάσταση της άρθρωσης του ισχίου (να επιδιορθώσει, να βελτιώσει ή να διατηρήσει τη λειτουργία της άρθρωσης)

25 ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ Είναι μια μεταβολική οστική διαταραχή που προκαλεί μείωση της οστικής μάζας και κάνει το άτομο πιο επιρρεπές σε κατάγματα Από την ηλικία των 35 ετών και άνω, στις περισσότερες γυναίκες υπάρχει απώλεια οστικής μάζας με ρυθμό 1% ανά έτος (μετά την εμμηνόπαυση, η απώλεια αυξάνεται σε 2% ανά έτος) Οι αιτιολογικοί παράγοντες για την οστεοπόρωση περιλαμβάνουν τη μακρόχρονη ανεπάρκεια ασβεστίου, την ανεπάρκεια βιταμίνης D και την οιστρογονική ανεπάρκεια σε ασθενείς ήδη εκτεθειμένους στο πρόβλημα, ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση Επιβαρυντικοί παράγοντες θεωρούνται το κάπνισμα, ο αλκοολισμός, η καθιστική ζωή, το σωματικό βάρος κάτω από περίπου 64 kg, οι ενδοκρινολογικές διαταραχές, η παρατεταμένη κατάκλιση και η ηπατική νόσος Η οστεοπόρωση είναι μια σιωπηλή νόσος και δεν υπάρχουν πρώιμα σημεία και συμπτώματα Μόλις ο ασθενής εγκαταστήσει οστεοπόρωση μπορεί να εμφανιστούν μείωση του ύψους, κύφωση και πόνος στη ράχη Η μέθοδος που χρησιμοποιείται για την εκτίμηση της οστικής πυκνότητας είναι η διπλής ενέργειας απορροφησιομετρία (DEXA) (η εξέταση αρχίζει από την ηλικία των 50 ετών)

26 Θεραπεία Αποσκοπεί στη διακοπή της απώλειας οστικής πυκνότητας, στην αύξηση του σχηματισμού των οστών και την πρόληψη των καταγμάτων Η θεραπεία με οιστρογονική υποκατάσταση μετεμμηνοπαυσιακά και κατάλληλη διατροφή ή χορήγηση ασβεστίου και βιταμίνης D σε συνδυασμό με ασκήσεις στήριξης του σωματικού βάρους, αποτελούν τα κύρια σημεία στη θεραπεία Συστήνεται περιεκτικότητα σε ασβέστιο στη δίαιτα 1000 mg στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και 1500 mg μετά την εμμηνόπαυση Η βιταμίνη Κ επίσης, είναι σημαντική στην υγεία των οστών και τα περισσότερα άτομα τη λαμβάνουν μέσω της διατροφής με πράσινα λαχανικά Οι καθημερινές ασκήσεις στήριξης του σωματικού βάρους μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα εμφάνισης οστεοπόρωσης Το κατέβασμα σκάλας φαίνεται να βοηθά ιδιαίτερα, αλλά αρκούν 30 λεπτά περπάτημα 3 φορές την εβδομάδα

27 ΟΓΚΟΙ ΟΣΤΩΝ Στα οστά αναπτύσσονται τόσο καλοήθη όσο και κακοήθη όγκοι
Κακοήθειες του προστάτη, νεφρού, θυρεοειδούς, μαστού και πνεύμονα δίνουν συχνά μεταστάσεις στα οστά (δευτεροπαθείς) Ο συχνότερος (κακοήθεις-πρωτοπαθείς) τύπος είναι το οστεοσάρκωμα ή το οστεογενές σάρκωμα (αύξηση+μετάσταση) Συμπτώματα: πόνο, θερμότητα και οίδημα Η διάγνωση τίθεται με τις ακτινογραφίες, το σπινθηρογράφημα οστών και τη βιοψία Η θεραπεία των κακοήθων όγκων των οστών περιλαμβάνει τη χειρουργική επέμβαση, την ακτινοβολία και τη χημειοθεραπεία Το οστεοσάρκωμα παρουσιάζει 60-80% πιθανότητα ίασης όταν συνδυάζονται χειρουργική επέμβαση και χημειοθεραπεία Αν ο όγκος του οστού αφορά κάποιο άκρο, ο ακρωτηριασμός μπορεί να αποτελεί μέρος της θεραπείας

28 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ