ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΛΞΗΣ & ΩΘΗΣΗΣ - ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΟΡΙΣΜΩΝ

Παρουσίαση με θέμα: "ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΛΞΗΣ & ΩΘΗΣΗΣ - ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΟΡΙΣΜΩΝ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΛΞΗΣ & ΩΘΗΣΗΣ - ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΟΡΙΣΜΩΝ
Α. Κουτσούρης

2 Εισαγωγή στους παράγοντες (1/4)
Στα πρότυπα της επιλογής ενός προορισμού, στη διαδικασία δηλαδή της λήψης αποφάσεων για την επιλογή ενός προορισμού, διακρίνονται αφενός οι παράγοντες ώθησης (push factors) και αφετέρου οι παράγοντες έλξης (pull factors)

3 Εισαγωγή στους παράγοντες (2/4)
Διαμέσου των παραγόντων αυτών επιχειρείται η ερμηνεία του φαινομένου ότι «οι άνθρωποι ταξιδεύουν» στη βάση των ‘δυνάμεων’ οι οποίες περιγράφουν το πώς τα άτομα αφενός ωθούνται από τις δικές τους εσωτερικές επιθυμίες και, αφετέρου, έλκονται από τους προορισμούς από τη μια, τα κίνητρα ώθησης είναι χρήσιμα στην επεξήγηση της επιθυμίας για ταξίδι. Από την άλλη, τα κίνητρα έλξης επεξηγούν την επιλογή ενός συγκεκριμένου προορισμού

4 Εισαγωγή στους παράγοντες (3/4)
Οι παράγοντες ώθησης είναι αφορούν στις αποφάσεις του ατόμου σχετικά με το εάν «πρέπει ή όχι να πάει διακοπές», ενώ οι παράγοντες έλξης είναι εκείνοι που κάνουν τον τουρίστα να σκεφτεί το (συγκεκριμένο) προορισμό. οι παράγοντες ώθησης είναι συνδεδεμένοι με το ερώτημα «αν θα ταξιδέψει», ενώ οι παράγοντες έλξης με το ερώτημα «πού θα ταξιδέψει»

5 Εισαγωγή στους παράγοντες (4/4)
Τα εσωτερικά κίνητρα ωθούν το άτομο να ταξιδέψει, παρακινώντας το σε μια αναζήτηση για τον κατάλληλο τουριστικό προορισμό. Εν συνεχεία, οι παράγοντες έλξης ενεργοποιούνται, ώστε να πιστέψει ο τουρίστας ότι ένα συγκεκριμένο μέρος είναι κατάλληλο για εκείνον. κατά συνέπεια, οι παράγοντες ώθησης προηγούνται των παραγόντων έλξης

6 Παράγοντες ώθησης (1/3) Τα κίνητρα ώθησης θεωρούνται ότι είναι χρήσιμα για την ερμηνεία της επιθυμίας για ταξίδια, καθώς αναγνωρίζονται ως αφετηρία για την κατανόηση της συμπεριφοράς των τουριστών οι παράγοντες ώθησης αφορούν σε συγκεκριμένες δυνάμεις στη ζωή του ατόμου που το οδηγούν στην απόφαση να «πάει διακοπές», δηλαδή, να ταξιδέψει εκτός του συνήθους, καθημερινού περιβάλλοντός του

7 Παράγοντες ώθησης (2/3) οι περισσότεροι παράγοντες ώθησης προέρχονται από προσωπικές εσωτερικές επιθυμίες, όπως είναι η επιθυμία για απόδραση, για περιπέτεια, για εκπλήρωση των ονείρων, η καινοτομία, η ξεκούραση και η χαλάρωση, η υγεία και καλή φυσική κατάσταση, το κύρος και η κοινωνικοποίηση άλλοι ερευνητές προσδιόρισαν την καινοτομία, την απόδραση/ χαλάρωση, την ενδυνάμωση σχέσεων, την αυτονομία, τη φύση, τη διέγερση, την αυτο-ανάπτυξη (προσωπική βελτίωση), την ασφάλεια στις σχέσεις, την απομόνωση, τη νοσταλγία, το ρομαντισμό και την αναγνώριση ως παράγοντες γενικών κινήτρων των τουριστών.

8 Παράγοντες ώθησης (3/3) Επίσης ο ενθουσιασμός, η χαλάρωση, τα επιτεύγματα, ο οικογενειακός χρόνος, η απόδραση, η ασφάλεια και η περιέργεια, έχουν άμεση θετική επίδραση στην πρόθεση για ταξίδι.

9 Ταξινόμηση παραγόντων ώθησης (1/3)
Crompton (1979): παράγοντες ώθησης σε εννέα κατηγορίες κινήτρων οι επτά ανήκουν στα κοινωνικο-ψυχολογικά κίνητρα (απόδραση, αυτο-εξερεύνηση, χαλάρωση, κύρος/γόητρο, ‘οπισθοδρόμηση’ [π.χ. στην παιδική ηλικία ή σε μη απειλητικές καταστάσεις], ενίσχυση οικογενειακών δεσμών και κοινωνική αλληλεπίδραση) και οι δύο (καινοτομία, εκπαίδευση) στα πολιτισμικά κίνητρα

10 Ταξινόμηση παραγόντων ώθησης (2/3)
Uysal και Hagan (1993): οι παράγοντες ώθησης είναι δυνατόν να διακριθούν σε δύο ομάδες: την κοινωνική και την ψυχολογική: η ‘κοινωνική’ ομάδα αφορά στα κοινωνικοοικονομικά, πολιτισμικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά των μεμονωμένων τουριστών η ‘ψυχολογική’ σχετίζεται με τις αξίες, τα κίνητρα και την προσωπικότητά τους

11 Ταξινόμηση παραγόντων ώθησης (3/3)
Goeldner και Ritchie (2003): φυσικά, όπως η χαλάρωση πολιτισμικά, όπως η ανακάλυψη νέων γεωγραφικών περιοχών διαπροσωπικά, όπως η κοινωνικοποίηση και οι νέες συναναστροφές γοήτρου, όπως η αυτοεκτίμηση και η αυτοπραγμάτωση

12 Παράγοντες ώθησης Σε γενικές λοιπόν γραμμές, οι παράγοντες ώθησης σχετίζονται με τις άυλες ή εσωτερικές επιθυμίες του τουρίστα για την πραγματοποίηση ενός ταξιδιού, συμπεριλαμβανόμενων των αναγκών κοινωνικοποίησης, του γοήτρου, της επιδίωξης για καινοτομία, της επιδίωξης για περιπέτεια, της εκπλήρωσης ενός ονείρου, της ανάγκης για απόδραση, της επιθυμίας για ησυχία, της ανάγκης για ξεκούραση και χαλάρωση και της επιθυμίας για υγεία και καλή φυσική κατάσταση

13 Παράγοντες έλξης (1/4) Οι παράγοντες έλξης αφορούν στα κίνητρα - ‘προκλήσεις’ που προσφέρει ένας προορισμός σε ένα τουρίστα και καθορίζουν την επιλογή ενός συγκεκριμένου προορισμού από αυτόν (αυτήν) με τη διαμεσολάβηση του μάρκετινγκ του τουριστικού προορισμού καθώς και των προφορικών συστάσεων από φίλους και γνωστούς που επισκέφθηκαν τον προορισμό.

14 Παράγοντες έλξης (2/4) Πρόκειται δηλαδή για παράγοντες που οδηγούν τους τουρίστες να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους σε ένα συγκεκριμένο τουριστικό προορισμό και σχετίζονται με την εξωτερική ή γνωστική πτυχή του προορισμού οι παράγοντες έλξης μπορούν να εξηγήσουν γιατί οι τουρίστες επιλέγουν έναν προορισμό σε σχέση με άλλους προορισμούς

15 Παράγοντες έλξης (3/4) οι παράγοντες έλξης συνδέονται στενά με τη διάσταση της προσφοράς και περιλαμβάνουν τη γεωγραφική εγγύτητα του προορισμού, την προσβασιμότητα του προορισμού, τα αξιοθέατα και τις υπηρεσίες, το προσιτό κόστος, την ηρεμία - γαλήνη και τη θετική αναπαράσταση προορισμού. Π.χ. παράγοντες έλξης είναι εκείνοι που (όπως είναι οι παραλίες, οι εγκαταστάσεις αναψυχής, τα πολιτιστικά αξιοθέατα, η διασκέδαση - ψυχαγωγία, το φυσικό τοπίο, τα καταστήματα για ψώνια και τα πάρκα) σχετίζονται με την ελκυστικότητα ενός προορισμού οι οποίοι και μπορούν να τονώσουν και να ενισχύσουν τα ατομικά κίνητρα ώθησης

16 Παράγοντες έλξης (4/4) Οι παράγοντες έλξης περιλαμβάνουν τα απτά (tangible) και μη απτά (intangible) χαρακτηριστικά ενός τουριστικού προορισμού, χαρακτηριστικά δηλαδή τα οποία έλκουν τους ανθρώπους με στόχο να ικανοποιήσουν ανάγκες τους που σχετίζονται με την ιδιαίτερη εμπειρία του ταξιδιού, όπως οι παραλίες, τα βουνά, η φύση, το κλίμα, οι ιστορικές τοποθεσίες, η αρχιτεκτονική της περιοχής, η τοπική κοινωνία, οι παραδοσιακές συνταγές – γαστρονομία φαγητό, τα καταλύματα, τα πολιτιστικά αξιοθέατα, οι επιπρόσθετες ανέσεις, το κόστος ταξιδιού, η ευκολία πρόσβασης, οι χώροι αναψυχής, και γενικότερα η ελκυστικότητα του προορισμού

17 Ταξινόμηση παραγόντων έλξης (1/2)
Beerli και Martin (2004): 1. φυσικοί πόροι, 2. γενικές υποδομές, 3. τουριστικές υποδομές, 4. ψυχαγωγία και αναψυχή, 5. τέχνη, ιστορία και πολιτισμός, 6. πολιτική και οικονομία, 7. περιβάλλον, 8. κοινωνικοί παράγοντες και 9. ατμόσφαιρα

18 Ταξινόμηση παραγόντων έλξης (2/2)

19 Παράγοντες έλξης (1/2) οι παράγοντες έλξης διαφοροποιούνται κατά περίπτωση καθόσον εξαρτώνται τόσο από τη χώρα όσο και, κυρίως, από την περιοχή έρευνας διαφοροποίηση μεταξύ των παραγόντων έλξης έχει διαπιστωθεί στη βάση των δημογραφικών (ηλικία, φύλο, επίπεδο εκπαίδευσης, οικογενειακή κατάσταση, οικογενειακό εισόδημα) και ταξιδιωτικών χαρακτηριστικών (τύπος καταλύματος, χρόνος διαμονής, σκοπός, κόστος και τρόπος ταξιδιού, τύπος ταξιδιού) των τουριστών

20 Παράγοντες έλξης (2/2) οι προσδοκίες των τουριστών – πελατών είναι δυναμικές, μπορεί δηλαδή να διαφέρουν ανάλογα με τον τουρίστα, τις συνθήκες διεξαγωγής του κάθε ταξιδιού ή τα διαφορετικά, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των προορισμών και των προσφερόμενων σε αυτούς υπηρεσιών. Οι προσδοκίες αυτές εξαρτώνται επίσης από την προηγούμενη εμπειρία του τουρίστα, τις προσωπικές ανάγκες ή απαιτήσεις του και την ενημέρωση μέσω γνωστών και φίλων για την περιοχή που έχουν την πρόθεση να επισκεφτούν

21 Αναπαράσταση τουριστικού προορισμού (1/5)
Crompton (1979): ως αναπαράσταση ενός τουριστικού προορισμού ορίζεται «το σύνολο των πεποιθήσεων, ιδεών και εντυπώσεων που έχει ένα άτομο για ένα προορισμό». η έννοια της αναπαράστασης στη βιβλιογραφία αναφέρεται ως «πολύτιμη» τόσο για την κατανόηση της διαδικασίας επιλογής ενός προορισμού εκ μέρους των τουριστών όσο και για τη στρατηγική τοποθέτηση ενός προορισμού στην τουριστική αγορά

22 Αναπαράσταση τουριστικού προορισμού (2/5)
πριν την αναχώρηση για ένα ταξίδι, οι τουρίστες αναπτύσσουν μια αναπαράσταση και ένα σύνολο προσδοκιών σχετικά με τον προορισμό που θα επισκεφτούν. Συχνά αυτές καθοδηγούνται από μια προηγούμενη εμπειρία ταξιδιού, από προφορικές πληροφορίες (word-of-mouth), από αναφορές στον τύπο (έντυπο και ηλεκτρονικό) και από τις κοινές/ κοινώς επικρατούσες. Επιπλέον, η αναπαράσταση ενός προορισμού επηρεάζεται από πληροφορίες τις οποίες διαχέουν φορείς του ίδιου του προορισμού (διαφήμιση μέσω νομαρχιών, δήμων, τοπικών οργανώσεων και συλλογικοτήτων, κλπ.)

23 Αναπαράσταση τουριστικού προορισμού (3/5)
Η αναπαράσταση ενός προορισμού επηρεάζει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, τη συμπεριφορά των τουριστών (την επιλογή του προορισμού) καθώς και την ικανοποίηση και την ανάμνηση της εμπειρίας του ταξιδιού. Επηρεάζει επίσης το επίπεδο ικανοποίησης του τουρίστα όταν ο τελευταίος συγκρίνει τις προσδοκίες του, όπως αυτές δημιουργήθηκαν με βάση μια προκαθορισμένη αναπαράσταση, και την πραγματικότητα του προορισμού

24 Αναπαράσταση τουριστικού προορισμού (4/5)
οι προορισμοί με ισχυρές, θετικές αναπαραστάσεις είναι πιο εύκολο να εξετασθούν, κατά τη διαδικασία επιλογής, ως ενδεχόμενοι προορισμοί. Επιπλέον η αναπαράσταση ενός προορισμού «προηγείται της ικανοποίησης» (Chi και Qu 2008) ενώ, από την άλλη, η ικανοποίηση του τουρίστα «έχει θετική επίδραση στην αφοσίωση σε ένα προορισμού»

25 Αναπαράσταση τουριστικού προορισμού (5/5)
Η αναγνώριση των αναπαραστάσεων που έχουν οι (εν δυνάμει) τουρίστες για ένα προορισμό κρίνεται εξάλλου ως απαραίτητη για τον προσδιορισμό των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων του, την επιτυχή προώθησή του - μάρκετινγκ (ως συνάρτηση της τοποθέτησης, ανάπτυξης και αξιολόγησης της αναπαράστασης) στην τουριστική αγορά και τη διασφάλιση της επιτυχίας του

26 Διαστάσεις της αναπαράστασης τουριστικού προορισμού (1/3)
Gartner (1993 & 1996): ορίζει την αναπαράσταση μέσω των διαστάσεών της - τη γνωστική, τη συναισθηματική και την αναμενόμενη εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου συμπεριφορά

27 Διαστάσεις της αναπαράστασης τουριστικού προορισμού (2/3)
η γνωστική διάσταση αναφέρεται στη γνώση και την πεποίθηση που έχει ένα άτομο σχετικά με τα χαρακτηριστικά ή τις ιδιότητες ενός προορισμού και μετράται με βάση τους πόρους του προορισμού που είναι ελκυστικοί για τους τουρίστες και μπορούν να αποτελέσουν κίνητρο για τους τελευταίους ώστε να επισκεφθούν τον προορισμό (Gartner 1993).

28 Διαστάσεις της αναπαράστασης τουριστικού προορισμού (3/3)
Η συναισθηματική αναπαράσταση προορισμού εκπροσωπεί τα «συναισθήματα» ή τις «συναισθηματικές αντιδράσεις» που διακατέχουν τους ανθρώπους για ένα συγκεκριμένο προορισμό (Pike and Ryan 2004). Η συμπεριφοριστική (conative) συνιστώσα σχετίζεται με τις ενέργειες των ατόμων, δηλαδή σε αυτή την περίπτωση την πιθανότητα επίσκεψης / επανεπίσκεψης ενός προορισμού καθώς και την πιθανότητα σύστασης του προορισμού και της (ενεργού) διάδοσης θετικών σχολίων για αυτόν σε τρίτους.