11o Ετήσιο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο

Παρουσίαση με θέμα: "11o Ετήσιο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 11o Ετήσιο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο
Υγρών, Ηλεκτρολυτών & Οξεοβασικής Ισορροπίας 22-23 Σεπτεμβρίου 2017 ΚΟΜΟΤΗΝΗ Επιπτώσεις της Αλκάλωσης σε Καρδιά & Εγκέφαλο Κωνσταντίνος Αδαμίδης, Νεφρολόγος

2 Διατήρηση της οξεοβασικής ισορροπίας
↑CO2 ↑CO2 ↑CO2 HPO42- NH4+ H+

3 Μεταβολική & αναπνευστική αλκάλωση
Σοβαρή διαταραχή Σε βαριά πάσχοντες Με αυξημένη συννοσηρότητα

4 Μεταβολική αλκάλωση ↑ HCO3- 1mEq/L ↑ PaCO2 0,7mmHg Απώλεια Η+
Απώλειες από το γαστρεντερικό σύστημα Απώλειες από το ανώτερο πεπτικό (έμετοι, ρινογαστρικός σωλήνας) Διάρροια με απώλεια Cl- 2. Απώλειες από τους νεφρούς a. Διουρητικά (της αγκύλης ή θειαζιδικά) b. Σύνδρομα περίσσειας αλατοκορτικοειδών- Υπεραλδοστερονισμός c. Μεθυπερκαπνική ΜΑ d. Υποχλωραιμία Χορήγηση υψηλών δόσεων πενικιλλινών υψηλής περιεκτικότητας σε Na+ 3. Είσοδος Η+ στα κύτταρα a. Σοβαρή υποκαλιαιμία Κατακράτηση HCO3- 1. Χορήγηση NaHCO3 2. Πολλαπλές μεταγγίσεις αίματος ή πλάσματος (κιτρικά) 3. Σύνδρομο «γάλακτος-αλκάλεος» Μεταβολική αλκάλωση από συστολή όγκου 1. Απώλειες μεγάλης ποσότητας ιδρώτα σε ασθενείς με κυστική ίνωση 2. Διουρητικά (αγκύλης ή θειαζιδικά)

5 Αναπνευστική αλκάλωση
↓ PaCO2 10 mmHg ↓ HCO mEq/L Υποξαιμία Αναπνευστικά νοσήματα: πνευμονία, διάμεση ίνωση πνευμονική εμβολή, πνευμονικό οίδημα Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια Υπόταση ή σοβαρή αναιμία Διαμονή σε μεγάλο υψόμετρο Αναπνευστικές νόσοι Άμεση διέγερση του αναπνευστικού κέντρου 1. Πόνος, Ψυχογενής υπεραερισμός 2. Ηπατική ανεπάρκεια 3. Σηψαιμία από Gram-αρνητικούς μικροοργανισμούς 4. Δηλητηρίαση από σαλικυλικά 5. Εγκυμοσύνη 6. Νευρολογικά νοσήματα: εγκεφαλικά, γεφυρικοί όγκοι Μηχανικός αερισμός

6 Σημασία του pH στην κυτταρική λειτουργία
Στερεοχημική διαμόρφωση των πρωτεϊνών - Ενζυμική λειτουργία Ιδανικό pH Ενζυμική δραστηριότητα

7 Σημασία του pH στην κυτταρική λειτουργία
Βιοχημικές μεταβολικές αντιδράσεις Ακεραιότητα κυτταρικής μεμβράνης Λειτουργία διαύλων Κατανομή ηλεκτρολυτών Ερεθισιμότητα μυϊκών και νευρικών κυττάρων Αγγειακός τόνος

8 Αλκάλωση και υποκαλιαιμία
K+ Η + Η+ Κ+ ↑pH ΕΞΚΥ

9 Αλκάλωση και υποκαλιαιμία
Θεμέλιο κύτταρο ΑΥΛΟΣ ΑΙΜΑ 2K+ 3Na+ Na+ ΑΥΛΙΚΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΠΛΑΓΙΟΒΑΣΙΚΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ Cl- Επιθηλιακός δίαυλος Na+ (Ευαίσθητος στην αμιλορίδη) H+ Κ+ Υποδοχέας Αλδοστερόνης + ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΗ

10 Αλκάλωση και υποκαλιαιμία α-ΕΜΒΟΛΙΜΟ ΚΥΤΤΑΡΟ – ΑΠΕΚΚΡΙΣΗ H+
ΑΥΛΟΣ ΑΙΜΑ Η+ ΑΥΛΙΚΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΠΛΑΓΙΟΒΑΣΙΚΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ Κ+ CO2 H2O H+ + OH- CA HCO3- Cl- Αλδοστερόνη (+) CA: καρβονική ανυδράση

11 Αλκάλωση και ιοντισμένο Ca2+ [Ca2+] + Αλβουμίνη ↔ Αλβουμίνη [Ca2+]
iCa2+, mmol/L μεταβολή pH (από 7,4) [Ca2+] + Αλβουμίνη ↔ Αλβουμίνη [Ca2+] Wand et al, Arch Pathol Lab Med 2002

12 Μυοκαρδιακή ίνα – Δυναμικό Ενεργείας
Na+ K+ Ca2+ Φάση 0: Διάνοιξη των ταχέων διαύλων Na+ - ταχεία εκπόλωση Φάση 1: Σύγκλειση διαύλων Na+ και διάνοιξη διαύλων Κ+ - ταχεία επαναπόλωση Φάση 2: Διάνοιξη των βραδέων διαύλων Ca2+ - Πλατό στο δυναμικό ενεργείας Φάση 3: Σύγκλειση διαύλων Ca2+ - τελική φάση ταχείας επαναπόλωσης Φάση 4: Φάση ηρεμίας

13 Επιπτώσεις ΜΑ & υποκαλιαιμίας στην καρδιά
Έκτακτες κολπικές συστολές Έκτακτες κοιλιακές συστολές Φλεβοκομβική βραδυκαρδία Παροξυσμική κολπική ταχυκαρδία Κομβική ταχυκαρδία Κολποκοιλιακό αποκλεισμό Κοιλιακή ταχυκαρδία Κοιλιακή μαρμαρυγή

14 Υποκαλιαιμία & Μυοκαρδιακή ίνα
↑ERP Αύξηση του αυτοματισμού Καθυστέρηση της επαναπόλωσης Παράταση της απόλυτης ανερέθιστης περιόδου (ERP) Παρεμπόδιση της ορθόδρομης μετάδοσης του ερεθίσματος

15 Υποκαλιαιμία & ΗΚΓ Ελάττωση του ύψους και διεύρυνση του επάρματος Τ
Αύξηση του ύψους του κύματος U (κυρίως στις αριστερές προκάρδιες) Κατάσπαση του τμήματος ST Αύξηση του ύψους του επάρματος P και παράταση του PR Διεύρυνση του QRS.

16 Υπασβεστιαιμία & Μυοκαρδιακή ίνα Καρδιακός μυς – Δυναμικό Ενεργείας
Ca2+ Υπασβεστιαιμία K+ Na+ K+ ↑ERP Παράταση της φάσης 2 (παράταση του ST) Παράταση της διάρκειας του δυναμικού ενεργείας Παράταση της απόλυτης ανερέθιστης περιόδου (ERP)

17 Υπασβεστιαιμία & ΗΚΓ Παράταση QT > 0,45 sec (παράταση κυρίως του ST) Διόρθωση βάσει της καρδιακής συχνότητας QTc= QT/√RR (sec)

18 Επιπτώσεις αλκάλωσης & υπασβεστιαιμίας στην καρδιά
Ελάττωση του όγκου παλμού Υπόταση Καρδιακή ανεπάρκεια Κολποκοιλιακός αποκλεισμός Ανθεκτικές κοιλιακές αρρυθμίες

19 Υποκαλιαιμία & υπασβεστιαιμία. Σύγκριση ΗΚΓ/των

20 Επιπτώσεις της αναπνευστικής αλκάλωσης στην καρδιά
Ομάδα ελέγχου Μετά από υπεραερισμό Ποικίλες αρρυθμίες Αύξηση των περιφερικών αντιστάσεων Ελάττωση καρδιακής παροχής Σπασμός των στεφανιαίων αγγείων Στηθάγχη (σε PCO2<25 mmHg) Ισχαιμία - Έμφραγμα

21 Επιπτώσεις του pH στον αγγειακό τόνο
Διαταραχές στην εισροή ιόντων Ca2+ Εξαιτίας επιδράσεων στους L-type διαύλους Ca2+ (Voltage-dependent) Young Chul Kim et al, J Korean Med Sci 2004; 19: 42–50

22 Επιπτώσεις της αναπνευστικής αλκάλωσης στην καρδιά
Στεφανιογραφία Ομάδα ελέγχου Σπασμός της δεξιάς στεφανιαίας αρτηρίας μετά από υπεραερισμό (βέλη) Υποχώρηση του σπασμού μετά από υπογλώσσια χορήγηση νιτρογλυκερίνης Yasue et al, Circulation 1978

23 Επιπτώσεις της αναπνευστικής αλκάλωσης στην καρδιά
Στεφανιογραφία Ομάδα ελέγχου Σπασμός του πρόσθιου κατιόντος κλάδου της αριστερής στεφανιαίας μετά από υπεραερισμό (βέλος) Υποχώρηση του σπασμού μετά από υπογλώσσια χορήγηση νιτρογλυκερίνης Yasue H et al. Circulation 1978

24 Επιπτώσεις της αναπνευστικής αλκάλωσης στον εγκέφαλο
Πιο έντονη συμπτωματολογία στην αναπνευστική αλκάλωση ΕΞΚΥ HCO3- Αιματοεγκεφαλικός φραγμός ΕΝΥ CO2 Ευκολότερη διαμεμβρανική μετακίνηση του λιποδιαλυτού CO2 σε σχέση με το φορτισμένο HCO3-

25 Επιπτώσεις της αναπνευστικής αλκάλωσης στον εγκέφαλο
Αύξηση της νευρικής διεγερσιμότητας Ευκολότερη ή/και αυτόματη ενεργοποίηση των ταχέων διαύλων Na+ Περιστοματικές αιμωδίες Παραισθησίες των άκρων Αυξημένα αντανακλαστικά Καρποποδικός σπασμός (σημείο Trousseau) Τετανία & σπασμοί

26 Επιπτώσεις της αναπνευστικής αλκάλωσης στον εγκέφαλο
Καμπύλη αποδέσμευσης Ο2 από την αιμοσφαιρίνη Αλκάλωση

27 Επιπτώσεις της αναπνευστικής αλκάλωσης στον εγκέφαλο
Ελάττωση της εγκεφαλικής ροής αίματος CBF: Cerebral blood flow, a-v O2 difference: αρτηριο-φλεβική διαφορά Ο2

28 Επιπτώσεις της αναπνευστικής αλκάλωσης στον εγκέφαλο
Αγγειόσπασμος & Ισχαιμία Ζάλη Κεφαλαλγία Διαταραχές του επιπέδου συνείδησης Συγκοπή και σπασμοί

29 Μεταβολή του pH σε σχέση με τη συγκέντρωση των Η+

30 ΘΝΗΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΛΚΑΛΑΙΜΙΑΣ
N=409 Anderson, South Med J 1987

31 Ευχαριστώ!