Μάθημα VI. Πληκτροφόρα χορδόφωνα (νυσσόμενα).

Παρουσίαση με θέμα: "Μάθημα VI. Πληκτροφόρα χορδόφωνα (νυσσόμενα)."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Μάθημα VI. Πληκτροφόρα χορδόφωνα (νυσσόμενα).
Οργανολογία ΙΙ Μάθημα VI. Πληκτροφόρα χορδόφωνα (νυσσόμενα).

2 Πληκτροφόρα χορδόφωνα
Συνδυασμός χορδών και συστήματος πλήκτρων. Δύο κατηγορίες με βάση τον τρόπο παραγωγής του ήχου: νυσσόμενα, κρουόμενα.

3 Νυσσόμενα πληκτροφόρα
Μηχανισμός: κάθε πλήκτρο συνδέεται με ένα ξύλινο ραβδάκι που φέρει στο πλάι μια προεξοχή. Όταν πιέζεται το πλήκτρο, το ραβδάκι υψώνεται και η προεξοχή τσιμπάει τη χορδή. Για κάθε φθόγγο υπάρχει ιδιαίτερη και ορισμένου μήκους χορδή. Το πάτημα του πλήκτρου δεν επηρέαζε την ένταση. Αυτό σε ορισμένες περιπτώσεις γινόταν με κλειδιά (χειροκίνητα ή ποδοκίνητα) που επηρέαζαν ολόκληρο το πληκτρολόγιο. Δεν υπήρχε δυνατότητα σταδιακής αυξομείωσης της έντασης. Κατά το μισό του 18ου αι. στην Γαλλία μέσω ενός πολύπλοκου μηχανισμού επετεύχθη το κρεσέντο.

4 Ιστορία των νυσσόμενων πληκτροφόρων
Προέρχονται από το γένος του ψαλτηρίου Τα πρώτα νυσσόμενα πληκτροφόρα κατασκευάστηκαν στα 1500, ύστερα από πειραματισμούς 200 περίπου ετών. Όργανα αυτού του τύπου ήταν το τσέμπαλο, το βίρτζιναλ (κυρίως στην Αγγλία) και το σπινέτο. Πρώτη αναφορά στο τσέμπαλο έχουμε το και πρώτη απεικόνιση το 1425.

5 Ιστορία των νυσσόμενων πληκτροφόρων
Τα πρώτα τσέμπαλα ήταν κοντά, με βαριά κατασκευή Στην Ιταλία γίνονται η σημαντικότερες εξελίξεις του οργάνου. Τέλη 16ου αι. εμφανίζονται τα πρώτα τσέμπαλα με 2 πληκτρολόγια Στις αρχές του 19ου αι. εκτοπίζεται οριστικά από το πιάνο.

6 Τσέμπαλο, σπινέτο, βίρτζιναλ
Τρεις μορφές με κριτήριο το μέγεθος, τον αριθμό των πληκτρολογίων και την θέση των χορδών ως προς την προέκταση της ευθείας των πλήκτρων. Τσέμπαλο: είναι το μεγαλύτερο σε όγκο, οι χορδές βαίνουν παράλληλα με τα πλήκτρα. Στην μπαρόκ περίοδο είχε δύο σειρές πλήκτρων και δύο, τρείς ή και τέσσερις χορδές για κάθε πλήκτρο.

7 Τσέμπαλο, σπινέτο, βίρτζιναλ
Βίρτζιναλ: έχει μόνο ένα πληκτρολόγιο, οι χορδές βαίνουν κάθετα ως προς την προέκταση των πλήκτρων. Σπινέτο: έχει ένα πληκτρολόγιο, οι χορδές βαίνουν λοξά ως προς την προέκταση των πλήκτρων. Και τα δύο είναι πολύ ελαφρύτερες κατασκευές από το τσέμπαλο.