ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ

Παρουσίαση με θέμα: "ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΠΟΙΚΙΛΟΜΟΡΦΕΣ ΣΤΗ ΜΟΡΦΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

2 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΙΔΙΑ ΜΟΝΟΜΕΡΗ, ΤΑ ΑΜΙΝΟΞΕΑ ΑΠΟ ΤΑ 200+ ΑΜΙΝΟΞΕΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ ΣΤΙΣ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΣΥΝΑΝΤΑΜΕ ΠΑΝΤΑ* ΜΟΝΟ 20 ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΑΜΙΝΟΞΕΑ→ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΟΠΩΣ ΓΡΑΜΜΑΤΑ → ΛΕΞΕΙΣ ΔΟΜΗ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ Σταθερό μέρος Μεταβλητό μέρος

3 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ

4 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
Η ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΜΙΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΣΥΜΠΥΚΝΩΣΗΣ ΑΡΑ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ 1 ΜΟΡΙΟ ΝΕΡΟΥ Ο ΔΕΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΟΜΟΙΟΠΟΛΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΝΟΜΑΖΕΤΑΙ ΠΕΠΤΙΔΙΚΟΣ ΕΝΩΣΗ 2 ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ = ΔΙΠΕΠΤΙΔΙΟ

5 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
ΕΝΩΣΗ 3 ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ = ΤΡΙΠΕΠΤΙΔΙΟ ΜΕΧΡΙ 50 ΑΜΙΝΟΞΕΑ = ΟΛΙΓΟΠΕΠΤΙΔΙΟ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 50 = ΠΟΛΥΠΕΠΤΙΔΙΟ ΕΝΑ ΠΟΛΥΠΕΠΤΙΔΙΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 1000 ΑΜΙΝΟΞΕΑ

6 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΪΝΗΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΝΑ ΕΧΕΙ ΤΟ ΣΩΣΤΟ ΣΧΗΜΑ (ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ) ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΣΥΝΘΕΣΗ → ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ → ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΑΛΥΣΙΔΑΣ ΤΩΝ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΕΛΕΤΗΘΕΙ ΣΕ 4 ΕΠΙΠΕΔΑ 1ο ΕΠΙΠΕΔΟ = ΠΡΩΤΟΤΑΓΗΣ ΔΟΜΗ → Η ΣΕΙΡΑ (ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ) ΤΩΝ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ

7 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
2ο ΕΠΙΠΕΔΟ = ΔΕΥΤΕΡΟΤΑΓΗΣ ΔΟΜΗ → Η ΑΛΥΣΙΔΑ ΑΝΑΔΙΠΛΩΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΠΑΙΡΝΟΝΤΑΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΜΟΡΦΕΣ Η ΑΝΑΔΙΠΛΩΣΗ ΕΠΙΤΥΓΧΑΝΕΤΑΙ ΜΕ ΔΕΣΜΟΥΣ ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΣΟΝΤΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΛΕΥΡΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ

8 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
3ο ΕΠΙΠΕΔΟ = ΤΡΙΤΟΤΑΓΗΣ ΔΟΜΗ→ ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΜΙΑΣ ΑΛΥΣΙΔΑΣ ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ¨ΕΛΙΚΕΣ¨ ΚΑΙ ¨ΠΤΥΧΩΣΕΙΣ¨

9 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ

10 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
4ο ΕΠΙΠΕΔΟ=ΤΕΤΑΡΤΟΤΑΓΗΣ ΔΟΜΗ → Ο ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ 2 Ή ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΩΝ ΑΛΥΣΙΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΡΩΤΕΪΝΗΣ Η ΑΙΜΟΓΛΟΒΙΝΗ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ 4 ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ. ΚΑΘΕ ΑΛΥΣΙΔΑ ΕΧΕΙ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΗΣ 3οΤΑΓΗ ΔΟΜΗ. ΓΙΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ Η ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗ ΠΡΕΠΕΙ ΚΑΙ ΟΙ 4 ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΝΑ ΕΝΩΘΟΥΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ

11 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
ΠΩΣ ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Η 2ΤΑΓΗΣ Ή Η 3ΤΑΓΗΣ ΔΟΜΗ; «Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΕΪΝΙΚΟΥ ΜΟΡΙΟΥ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΚΑΘΟΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ ΤΩΝ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ ΣΤΗ ΠΕΠΤΙΔΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ ΚΑΙ ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΕΣΜΟΥΣ ΠΟΥ ΣΧΗΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ R ΤΩΝ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ» (ΣΧ.ΒΙΒΛΙΟ ΣΕΛ 23)

12 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
ΤΕΛΙΚΑ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΤΟΣΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΣ ΡΟΛΟΥΣ; ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ → ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ ΜΕΤΑΞΥ ΟΜΑΔΩΝ R → ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΝΑΔΙΠΛΩΣΗ ΣΤΟ ΧΩΡΟ → ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΠΟΔΕΙΞΗ: ΑΝ ΧΑΘΕΙ Η ΤΡΙΔΙΑΣΤΑΤΗ ΔΟΜΗ (= ΑΝΑΔΙΠΛΩΣΗ) ΤΟΤΕ ΧΑΝΕΤΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ = ΜΕΤΟΥΣΙΩΣΗ Η ΜΕΤΟΥΣΙΩΣΗ ΠΡΟΚΑΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΑΚΡΑΙΕΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ ( ΣΥΝΗΘΩΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΑΠΟ 50 C) Ή ΤΙΜΕΣ pH ( ΟΠΩΣ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ ) ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΟ ΣΠΑΣΙΜΟ ΤΩΝ ΔΕΣΜΩΝ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ R

13 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ
ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΕΙΠΑΜΕ: ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ → ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ ΜΕΤΑΞΥ ΟΜΑΔΩΝ R → ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΝΑΔΙΠΛΩΣΗ ΣΤΟ ΧΩΡΟ → ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΛΛΑ ΤΙ ΚΑΘΟΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ ΤΩΝ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ ;;; ΤΑ ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ = ΤΟ DNA ΚΑΙ RNA →ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ → ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ. ΔΟΜΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ= ΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΑ  ΡΙΒΟΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΑ (RNA)= ΦΩΣΦ. ΟΜΑΔΑ- ΡΙΒΟΖΗ- Α ή U ή C ή G  ΔΕΣΟΞΥΡΙΒΟΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΑ (DNA) = ΦΩΣΦ. ΟΜΑΔΑ- ΔΕΣΟΞΥΡΙΒΟΖΗ- Α ή Τ ή C ή G ΕΠΟΜΕΝΩΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ 4 ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΔΕΣΟΞΥΡΙΒΟΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΑ ΚΑΙ 4 ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΡΙΒΟΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΑ

14 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ
ΕΝΩΣΗ ΔΥΟ ΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΩΝ → ΜΕ ΣΥΜΠΥΚΝΩΣΗ → ΔΙΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΟ ΠΟΛΛΑ ΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΑ = ΠΟΛΥΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΟ Ή ΠΟΛΥΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ ΕΧΟΥΝ ΜΕΓΑΛΟ ΜΟΡΙΑΚΟ ΒΑΡΟΣ (> 107 ) → ΠΟΛΛΟΙ ΔΥΝΑΤΟΙ ΣΥΝΔΙΑΣΜΟΙ ΑΖΩΤΟΥΧΩΝ ΒΑΣΕΩΝ → ΜΕΓΑΛΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ «ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ» Η ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ ATGCATGGCATGCTAATCGAGAAGCTACAGGG EINAI ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΠΌ ΤΗΝ GTGCTGATGCTGCTAGCTAGTCTAGC ΑΡΑ ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑΣ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ → → ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΜΗΚΟΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΑΠΟΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΠΟΥ ΤΟ DNA ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΓΕΝΕΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ( ΔΗΛ ΤΟ ΜΟΡΙΟ ΠΟΥ ΕΊΝΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟ ΓΙΑ ΤΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

15 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ- DNA
Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ DNA ΒΡΕΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΥΣ D.WATSON, F. CRICK, M. WILLKINS ΚΑΙ R. FRANKLIN = ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΙΠΛΗΣ ΕΛΙΚΑΣ ΔΥΟ ΠΟΛΥΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΚΕΣ ΑΛΥΣΙΔΕΣ = ΔΥΟ ΚΛΩΝΟΙ ΟΙ ΑΖΩΤ. ΒΑΣΕΙΣ ΕΊΝΑΙ ΚΑΘΕΤΕΣ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΑΞΟΝΑ (= ΦΩΣΦΟΡΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ-ΔΕΣΟΞΥΡΙΒΟΖΗ) ΟΙ ΔΥΟ ΚΛΩΝΟΙ ΕΝΩΝΟΝΤΑΙ ΜΕΣΩ ΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΖΕΥΓΑΡΙΩΝ ΑΖΩΤΟΥΧΩΝ ΒΑΣΕΩΝ : Α-Τ KAI G-C = ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΟΙ ΑΖΩΤΟΥΧΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΕΝΩΝΟΝΤΑΙ ΜΕ ΔΕΣΜΟΥΣ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ : ΜΕΤΑΞΥ Α-Τ 2 ΔΕΣΜΟΙ, ΜΕΤΑΞΥ G-C 3 ΔΕΣΜΟΙ

16 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ- DNA
ΚΑΘΟΡΙΖΕΙ ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ ΣΤΙΣ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ → ΜΟΡΦΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΣΤΟ ΧΩΡΟ → ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ → ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΤΟ DNA ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΟΡΙΟ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΤΙΣ ΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ = ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΓΕΝΕΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΕΠΕΙΔΗ : 1) ΦΕΡΕΙ ΤΙΣ ΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ (=ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΘΕΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ → ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ 2) ΕΛΕΓΧΕΙ (ΠΑΛΙ ΜΕΣΩ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ….) ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ 3) ΜΕΤΑΒΙΒΑΖΕΙ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΓΕΝΙΑ ( ΓΟΝΙΔΙΑ….) 4) ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ ΤΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΜΟΡΦΙΑ DNA ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΤΟΝ ΠΥΡΗΝΑ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΕ ΜΙΤΟΧΟΝΔΡΙΑ ΚΑΙ ΧΛΩΡΟΠΛΑΣΤΕΣ

17 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ- RNA
ΔΙΑΦΟΡΕΣ DNA – RNA DNA RNA Δεσοξυριβόζη Ριβόζη Θυμίνη (Τ) Ουρακίλη (U) 1 είδος 3 είδη Δίκλωνο μονόκλωνο Γενικά το RNA είναι μονόκλωνο αλλά μπορεί η αλυσίδα να αναδιπλωθεί και να δημιουργηθούν δεσμοί υδρογόνου μεταξύ συμπληρωματικών βάσεων A-U, G-C

18 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ- RNA
3 τύποι RNA : αγγελιοφόρο (mRNA), μεταφορικό (tRNA), ριβοσωμικό (rRNA) Ρόλοι : mRNA = μεταφέρει γενετική πληροφορία από DNA σε ριβοσώματα rRNA= αποτελεί μέρος των ριβοσωμάτων tRNA= μεταφέρει αμινοξέα στα ριβοσώματα

19 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ υδατανθρακεσ
ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΑΠΟΘΗΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΔΟΜΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΜΟΝΟΣΑΚΧΑΡΙΤΕΣ: ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΑΤΟΜΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ (C ) ΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΠΕΝΤΟΖΕΣ (5C): ΡΙΒΟΖΗ ΚΑΙ ΔΕΣΟΞΥΡΙΒΟΖΗ ΤΡΙΟΖΕΣ (3C) :πχ ΓΛΥΚΕΡΙΝΗ ΕΞΟΖΕΣ (6C) : ΓΛΥΚΟΖΗ, ΦΡΟΥΚΤΟΖΗ, ΓΑΛΑΚΤΟΖΗ

20 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ υδατανθρακεσ
ΔΙΣΑΚΧΑΡΙΤΕΣ= ΕΝΩΣΗ ΔΥΟ ΜΟΝΟΣΑΚΧΑΡΙΤΩΝ ΜΑΛΤΟΖΗ: ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΑΜΥΛΟΥ ΣΤΗ ΠΕΨΗ ΣΑΚΧΑΡΟΖΗ: ΑΠΌ ΤΑ ΦΡΟΥΤΑ, ΚΥΡΙΑ ΠΗΓΗ ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΓΙΑ ΑΝΘΡΩΠΟ ΛΑΚΤΟΖΗ: ΚΥΡΙΟ ΣΑΚΧΑΡΟ ΣΤΟ ΓΑΛΑ Το άμυλο υδρολύεται σε μαλτόζη στο στόμα από το σάλιο το οποίο περιέχει το ενζυμο αμυλάση. Στη συνέχεια η μαλτόζη διασπάται σε δύο μόρια γλυκόζης

21 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ υδατανθρακεσ
ΠΟΛΥΣΑΚΧΑΡΙΤΕΣ: ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΙ ΠΟΛΥΣΑΚΧΑΡΙΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΑΠΌ ΠΟΛΛΑ ΜΟΡΙΑ ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΠΟΥ ΕΝΩΝΟΝΤΑΙ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΤΡΟΠΟ →ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΓΛΥΚΟΓΟΝΟ ΑΜΥΛΟ: ΣΤΑ ΦΥΤΑ, ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΙΝΗ: ΣΤΑ ΦΥΤΑ, ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΤΟΙΧΩΜΑ = ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΓΛΥΚΟΓΟΝΟ: ΖΩΑ ΚΑΙ ΜΥΚΗΤΕΣ, ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΙΝΗ

22 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ Λιπιδια
ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ Λιπιδια Δομικά συστατικά (μεμβράνες) και αποταμιευτικές ουσίες ενέργειας Τρεις κατηγορίες: Ουδέτερα λίπη, φωσφολιπίδια, στεροειδή Κοινό στοιχείο: αδιάλυτα στο νερό ΟΥΔΕΤΕΡΑ ΛΙΠΗ Κυρίως αποθήκες ενέργειας (έχουν διπλάσιο ποσό ενέργειας από υδατάνθρακες) αλλά και θερμομονωτικό ρόλο Διακρίνονται σε κορεσμένα (ζωικής προέλευσης πχ βούτυρο) και ακόρεστα (φυτικής πχ ελαιόλαδο)

23 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ Λιπιδια
ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ Λιπιδια ΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΑ Ιδιαίτερη δομή → ιδιαίτερη συμπεριφορά στο νερό Τα φωσφολιπίδια σχηματίζουν διπλοστοιβάδα → πλασματική μεμβράνη

24 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ Λιπιδια
ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ Λιπιδια ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ Χαρακτηριστικότερο η χοληστερόλη (χοληστερίνη) → υπάρχει σαν συστατικό των μεμβρανών Η χοληστερόλη συγκεντρώνεται στα αγγεία και μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα, εγκεφαλικό επεισόδιο κλπ ΕΠΟΜΕΝΩΣ: Προσοχή στη διατροφή και στον τρόπο ζωής (άσκηση, ΚΑΠΝΙΣΜΑ…)