Ακτινοθεραπεία ασθενών με καρκίνου μαστού

Παρουσίαση με θέμα: "Ακτινοθεραπεία ασθενών με καρκίνου μαστού"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ακτινοθεραπεία ασθενών με καρκίνου μαστού
Ακτινοθεραπεία ασθενών με καρκίνου μαστού Δ. Μ. Καρδαμάκης Καθηγητής Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας

2 Περιεχόμενο μαθήματος
Ενδείξεις ακτινοθεραπείας Ακτινοθεραπευτική τεχνική Παρενέργειες της ακτινοθεραπείας

3 Ενδείξεις ακτινοθεραπείας

4 Τι επιδιώκουμε με την ακτινοθεραπεία
Κάθε ακτινοθεραπευτικός χειρισμός αποβλέπει: Στην εξάλειψη της πρωτοπαθούς εστίας Στην ελαχιστοποίηση της πιθανότητας τοπικής υποτροπής ή της εμφάνισης μεταστατικών εστιών Στη θεραπεία της μεταστατικής νόσου

5 Ποιο είναι το έργο του ακτινοθεραπευτή ογκολόγου
Ιστορικό – φυσική εξέταση Δεδομένα παθολογοανατομικής διάγνωσης Σταδιοποίηση της νόσου Ενημέρωση του ασθενή Σχεδιασμός και εκτέλεση της ακτινοθεραπείας

6 Ενδείξεις ακτινοθεραπείας σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού

7 Ακτινοθεραπεία Ιστορική αναδρομή

8 Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία
ΠΡΩΤΗ ΒΑΣΙΚΗ ΕΝΔΕΙΞΗ Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία Μετά από κάθε μερική μαστεκτομή («συντηρητική χειρουργική επέμβαση», ογκεκτομή / τμηματεκτομή, επέμβαση διάσωσης του οργάνου) για διηθητικό καρκίνωμα μαστού, με σκοπό την εκρίζωση της πιθανής μικροσκοπικής νόσου στην κοίτη του όγκου και στον υπόλοιπο μαστό

9 Η ολική επιβίωση δεν διαφέρει εκείνης μετά από ριζική μαστεκτομή
Τι επιτυγχάνουμε; Η ολική επιβίωση δεν διαφέρει εκείνης μετά από ριζική μαστεκτομή Μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος τοπικής υποτροπής Κάποιες μελέτες έδειξαν και όφελος στην επιβίωση (μηχανισμός ;)

10 NEJM Volume 347, Pages , 2002

11 Figure 2 The Lancet Volume 366, Pages 2087-2106, 2005
Effect of radiotherapy (RT) after BCS on local recurrence and on breast cancer mortality—15-year probabilities Data from 10 trials. Vertical lines indicate 1 SE above or below the 5, 10, and 15 year percentages. The Lancet  Volume 366, Pages , 2005 The Lancet  , DOI: ( /S (05) )

12 Εξαίρεση στην πρώτη βασική ένδειξη
Kunkler IH, Williams LJ, Jack WJ, Cameron DA, Dixon JM; PRIME II investigators. Breast-conserving surgery with or without irradiation in women aged 65 years or older with early breast cancer (PRIME II): a randomised controlled trial. Lancet Oncol Mar;16(3):266-73

13 Σχεδιασμός της μελέτης
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Ηλικία > 65 ετών Θετικοί οιστρογονικοί υποδοχείς Τ1 ή Τ2, ως 3 εκ. Ελεύθερα χειρουργικά όρια GIII ή λεμφαγγειακή διήθηση Ν0 [μασχάλη] Postoperative whole-breast radiotherapy after breast-conserving surgery and adjuvant endocrine treatment resulted in a significant but modest reduction in local recurrence for women aged 65 years or older with early breast cancer 5 years after randomisation. However, the 5-year rate of ipsilateral breast tumour recurrence [4.1%] is probably low enough for omission of radiotherapy to be considered for some patients.

14 Αποτελέσματα της μελέτης
The Lancet Oncology Volume 16, Pages , 2015

15 ΔΕΥΤΕΡΗ ΒΑΣΙΚΗ ΕΝΔΕΙΞΗ
Μετά από ριζική μαστεκτομή, όταν υπάρχει Διήθηση δέρματος Όγκος σταδίου > Τ2 εκ. Περισσότεροι από 4 διηθημένοι μασχαλιαίοι λεμφαδένες [ΑΥΤΟ ΑΜΦΙΣΒΗΤΕΙΤΑΙ] Θετικά χειρουργικά όρια

16 Ακτινοθεραπεία μετά από μαστεκτομή
Χωρίς θετικούς μασχαλιαίους λεμφαδένες Με θετικούς μασχαλιαίους λεμφαδένες The Lancet Volume 283, Pages , 2014

17 ΤΡΙΤΗ ΕΝΔΕΙΞΗ Ενδοπορικό καρκίνωμα (DCIS)
Η ογκεκτομή επί υγιών ορίων και η συμπληρωματική ΑΚΘ επιτυγχάνουν τοπικό έλεγχο της νόσου Η μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία μειώνει την πιθανότητα τοπικής υποτροπής κατά 50%, χωρίς να επηρεάζει την ολική επιβίωση

18 ΤΕΤΑΡΤΗ ΕΝΔΕΙΞΗ Δευτεροπαθείς εντοπίσεις Βελτίωση της ποιότητας ζωής
Οστά Εγκέφαλος Νωτιαίος μυελός [Συμπίεση νωτιαίου μυελού] Δέρμα Βελτίωση της ποιότητας ζωής

19 Ακτινοθεραπευτική τεχνική

20 Αξονική Τομογραφία σε θέση θεραπείας

21 Οριοθέτηση της ανατομικής περιοχής που θα ακτινοβοληθεί
Η περιοχή όπου αποδεδειγμένα εντοπίζόταν ο καρκινικός όγκος Την περιοχή με πιθανές μικροδιηθήσεις που δεν είναι δυνατόν να απεικονιστούν Την περιοχή που τελικά θα ακτινοβοληθεί (τοποθέτηση της ασθενούς ή κίνηση των οργάνων)

22 Οριοθέτηση των φυσιολογικών ιστών – οργάνων που πρέπει να λάβουν την ελάχιστη δόση
Πνεύμονες Καρδιά

23 Κλινική εφαρμογή

24

25

26

27

28

29

30 Τρισδιάστατη απεικόνιση του κλινικού όγκου-στόχου

31 Τεχνική: πεδία ακτινοβόλησης

32 Πλάνο θεραπείας

33 Πλάνο θεραπείας: Μαστός

34 Πλάνο θεραπείας: Μαστός

35

36

37 Γραμμικός επιταχυντής

38 Μαστός- Θωρακικό τοίχωμα : 50.4 Gy, ημερήσια δόση 1.8 Gy
Χορηγούμενη δόση Μαστός- Θωρακικό τοίχωμα : 50.4 Gy, ημερήσια δόση 1.8 Gy Δόση εφόδου στην κοίτη του όγκου: 10 Gy, ημερήσια δόση 2.0 Gy Επιχώριοι λεμφαδένες (μασχαλιαίοι και υπερκλείδιοι): 50.4 Gy, ημερήσια δόση 1.8 Gy

39 Παρενέργειες

40 Οίδημα μαστού - Ερύθημα δέρματος Λεμφοίδημα σύστοιχου άνω άκρου
Παρενέργειες της ΑΚΘ Οίδημα μαστού - Ερύθημα δέρματος Λεμφοίδημα σύστοιχου άνω άκρου Στεφανιαία νόσος Πνευμονίτιδα Νευραλγία βραχιόνιου πλέγματος Καρκινογένεση - Σάρκωμα μαλακών μορίων

41 Ερύθημα δέρματος

42 Τηλεαγγειεκτασίες

43 Λεμφοίδημα

44 Ακτινική πνευμονίτιδα

45 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ H ακτινοθεραπεία έχει σημαντική θέση στην αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού (αρχικά στάδια και τοπικά προχωρημένη νόσος) Επιτυγχάνει τοπικό έλεγχο της νόσου (περιορίζεται ο κίνδυνος υποτροπής) και ΙΣΩΣ αυξάνει την επιβίωση Αντιμετώπιση των μεταστατικών εστιών - σημαντική συνεισφορά στην ποιότητα ζωής