Καθηγήτρια Θεοδώρα Μαζιώτη

Παρουσίαση με θέμα: "Καθηγήτρια Θεοδώρα Μαζιώτη"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Καθηγήτρια Θεοδώρα Μαζιώτη
Εργασια χημειασ Μαγδαληνησ Χρυσοσπαθη Β5 Θεμα ’ Το φαινόμενο του ευτροφισμού ‘ Καθηγήτρια Θεοδώρα Μαζιώτη

2

3 Ευτροφισμοσ Φυσικές παράμετροι
Το νερό μπορούμε να το βρούμε στην ατμόσφαιρα, την υδρόσφαιρα και τη λιθόσφαιρα, δηλαδή, σε όλα τα τμήματα της βιόσφαιρας. Μπορεί να βρεθεί σε στερεή, υγρή και αέρια κατάσταση. Το νερό είναι άχρωμο, άοσμο, άγευστο και σε θερμοκρασία δωματίου, 20⁰C όταν βρίσκεται σε υγρή κατάσταση.

4

5 Η ποιοτητα των υδατων Η ποιότητα των υδάτων πρέπει να αποτελεί για τον άνθρωπο ένα θέμα υψίστης σημασίας μιας και ο πλανήτης μας είναι καλυμμένος στο μεγαλύτερο μέρος του από νερό. Αυτό απαιτεί την συνεχή παρακολούθηση και αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων αλλά και τη συνεχή μέτρηση των φυσικών, χημικών και βιολογικών παραμέτρων του νερού.

6

7 Κριτηρια ποιοτητασ υδατων
Κριτηρια ποιοτητασ υδατων Η ποιότητα καθορίζεται βάση ορισμένων παραμέτρων που είναι είτε ουσίες, είτε ομάδες ουσιών, είτε χαρακτηριστικά του νερού (φυσικά, χημικά, βιολογικά). Το νερό χαρακτηρίζεται ως καλής ή κακής ποιότητας βάση των τιμών των προαναφερθέντων παραμέτρων και βάση της χρήσης του. Με την έννοια της ποιότητας των υδάτων εννοούμε το σύνολο των φυσικών, χημικών και βιολογικών χαρακτηριστικών του νερού σε σχέση με ένα σύνολο προτύπων. Για τον έλεγχο της ποιότητας αλλά και της ρύπανσης των υδάτων, υπάρχουν κυρίως δύο βασικοί τύποι κριτηρίων.

8

9 Ο πρώτος έχει σχέση με την ποιότητα των υδάτων σε πρότυπους ποταμούς ή αλλιώς αποδέκτες, για παράδειγμα λίμνες, ανοικτή θάλασσα κλπ. Ο δεύτερος έχει σχέση με την ποιότητα των υδάτων σε πρότυπα λύματα δηλαδή σε απόβλητα που παροχετεύονται από μια δεδομένη πηγή. Μεγαλύτερη σημασία έχουν τα πρότυπα της ποιότητας του αποδέκτη.

10

11 Ph Το pH είναι ένας τρόπος έκφρασης της συγκέντρωσης ιόντων υδρογόνου σε ένα υδατικό διάλυμα. Το pH μετράται σε κλίμακα από 0 – 14, με ουδέτερο σημείο την τιμή 7, όπου τα ιόντα υδρογόνου και υδροξυλίου βρίσκονται σε ίσες συγκεντρώσεις. Ύδατα με μικρότερες τιμές pH από 7 ορίζονται ως όξινα ενώ κάτω από 7 ορίζονται ως αλκαλικά ή βασικά. Η τιμή του pH στα ύδατα έχει άμεση σχέση με το είδος των χημικών ουσιών που περιέχονται σε αυτά και ρυθμίζει τους μηχανισμούς των αντιδράσεων. Αν τα ύδατα είναι έντονα όξινα ή έντονα αλκαλικά δημιουργούν πρόβλημα κατά την επεξεργασία και θα πρέπει να γίνεται ρύθμιση του pH στα επιθυμητά όρια.

12

13 Ευτροφισμοσ Ο ευτροφισμός των υδάτων αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα. Δημιουργείται από την υπέρμετρη αύξηση της συγκέντρωσης θρεπτικών συστατικών. Τα βακτήρια και οι άλγες αυξάνονται σε τόσο βαθμό που σχηματίζουν επικάλυμμα στις υδάτινες επιφάνειες προκαλώντας στο νερό σκίαση κάτω από την επιφάνεια. Καθώς τα βακτήρια αυξάνονται, η κατανάλωση διαλυμένου οξυγόνου στο νερό, αυξάνεται δραματικά ενώ η παραγωγή ελαττώνεται με αποτέλεσμα να μην υπάρχει οξυγόνο για τους μη φωτοσυνθετικούς οργανισμούς.

14 Τα ψάρια είναι οι πρώτοι οργανισμοί που πεθαίνουν και ακολουθούν τα βακτήρια και έτσι δημιουργείται ένα νεκρό οικοσύστημα. Αποτέλεσμα του ευτροφισμού είναι η υποβάθμιση της ποιότητας των υδάτων, η μεταβολής της χλωρίδας και πανίδας τους και η μείωση της αισθητικής τους αξίας.

15

16 Δυσκολιεσ εκτιμησησ ευτροφισμου
Δυσκολιεσ εκτιμησησ ευτροφισμου Οι δυσκολίες εκτίμησης του ευτροφικών επιπέδων οφείλονται τόσο σε εγγενή προβλήματα που σχετίζονται με τη δομή και την δυναμική του οικοσυστήματος όσο και την ικανοποίηση των παραδοχών που διέπουν την εφαρμογή των στατιστικών μεθόδων.

17 Συγκεκριμενα (α) Φυτοπλαγκτόν και τα θρεπτικά άλατα παρουσιάζουν έντονες εποχικές διακυμάνσεις. Κατά συνέπεια δεν μπορεί να οριστεί συγκέντρωση που θα αποτελεί βασική τιμή αναφοράς. (β) Η δυσχέρεια διάκρισης φυσικών συγκεντρώσεων θρεπτικών αλάτων και συγκεντρώσεων θρεπτικών ουσιών που οφείλονται σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες. (γ) Ρηχές παράκτιες και ημίκλειστες περιοχές παρουσιάζουν συχνά το φαινόμενο επαναιώρησης του ιζήματος, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται ο λεγόμενος αυτόχθων ευτροφισμός.

18 (στ) τα δεδομένα αποκλίνουν από την πραγματικότητα.
(δ) από τις μεταβλητές του συστήματος που σχετίζονται με τον ευτροφισμό, ορισμένες είναι αιτία του φαινομένου (θρεπτικά άλατα), ενώ άλλες εκφράζουν το αποτέλεσμα (αύξηση της φυτικής βιομάζας). Κατά συνέπεια τόσο η φυσική τους σημασία όσο και η δυναμική αυτών των μεταβλητών παρουσιάζει διαφοροποιήσεις και η ομαδοποίησή τους ενίοτε είναι προβληματική . (ε) Παρατηρείται έντονη συσχέτιση μεταξύ των μεταβλητών του ευτροφισμού. (στ) τα δεδομένα αποκλίνουν από την πραγματικότητα.

19 Εάν ομαδοποιηθούν συμπιέζεται η φυσική τους πληροφορία.
Εάν χρησιμοποιηθούν ως έχει η στατιστική τους επεξεργασία περιορίζεται σε μη παραμετρικές μεθόδους.

20

21

22 Τι προκαλει ομωσ τον ευτροφισμό;
Η αύξηση του αζώτου και κυρίως του φωσφόρου στο νερό με την μορφή νιτρικών και φωσφορικών αλάτων. Τότε τα φυτά αναπτύσσονται πολύ γρήγορα καθώς και ολόκληρη η τροφική αλυσίδα, που αρχίζει από τα διαλυμένα στο νερό ανόργανα συστατικά και καταλήγει στα ψάρια. Τα φυτά κατά την γρήγορη ανάπτυξη τους, καταναλώνουν πολύ οξυγόνο. Στη συνέχεια κλείνοντας το κύκλο της ζωής τους με την αποσύνθεση τους καταναλώνουν πάλι οξυγόνο, που βρίσκεται διαλυμένο στο νερό. Ταυτόχρονα τα θρεπτικά άλατα, που απελευθερώνονται από την αποσύνθεση της οργανικής τους ύλης, δημιουργούν τις συνθήκες για να αυξηθούν το φυτοπλαγκτόν και τα φύκη

23 Τα νερά γίνονται θολά και μυρίζουν άσχημα, φυτοπλαγκτόν καλύπτει την επιφάνεια τους και εμποδίζει την οξυγόνωση του νερού, οπότε προκαλείται ο θάνατος των ψαριών από ασφυξία. Τα φαινόμενα είναι πιο έντονα το καλοκαίρι με την άνοδο της θερμοκρασίας. Τα νερά που δεσμεύονται από τα δάση, απαλλάσσονται από φώσφορο και άζωτο, καθώς αυτό κατακρατείται από τις ρίζες και το χώμα.

24

25 Η εντατικοποίηση της κτηνοτροφίας.
Το νερό που χρησιμοποιείται από τον άνθρωπο εμπλουτίζεται σε νιτρικά και φωσφορικά άλατα και καταλήγει στους παρακείμενους υγρότοπους. Η εντατικοποίηση της κτηνοτροφίας. Η πλατιά χρήση φωσφορούχων και νιτρικών λιπασμάτων στη γεωργία. Η αυξανόμενη χρήση φωσφορικών αλάτων σε μερικούς τομείς της βιομηχανίας. Τα αστικά απόβλητα… …Ευθύνονται για την εμφάνιση του ευτροφισμού.

26

27 Συνeπειεσ του ευτροφισμου
Οι συνέπειες του ευτροφισμού διακρίνονται σε δυο κατηγορίες τις οικολογικές και τις οικονομικές. Οι οικολογικές συνέπειες στους υδρόβιους οργανισμούς είναι οι εξής: Αυξημένη πρωτογενής παραγωγικότητα φυτοπλαγκτόν. Αυξημένη δευτερογενής παραγωγικότητα οργανισμών που χρησιμοποιούνται ως τροφή για τα ψάρια σε περιπτώσεις χαμηλών επιπέδων ευτροφισμού και μια ταυτόχρονη μείωση των πιο σπανίων ειδών ψαριών.

28 Μείωση του χώρου ανάπτυξης των ψαριών και άλλων οργανισμών .
Τα είδη των αλγών (κυανοφύκη) που αναπτύσσονται είναι ακατάλληλη τροφή του ζωοπλαγκτόν και παράλληλα καταπνίγουν την ανάπτυξη και άλλων μικροοργανισμών. Εξαφανίζονται πολλά είδη άγριων πουλιών.

29

30 Οι οικονομικές συνέπειες είναι οι ακόλουθες:
Το νερό είναι ακατάλληλο για πόση, παρασκευή ποτών και ψάρεμα. Η κατανάλωση νερού πλούσιο σε ΝΟ3 προκαλεί καρκίνο και έλκος. Αύξηση των δαπανών για τον καθαρισμό της πλούσιας σε άλγη επιφάνειας του νερού ώστε να γίνει πόσιμο. Το νερό γίνεται ακατάλληλο για μπάνιο λόγω θολερότητας, φυκιών που επιπλέουν και ανάπτυξης καλαμιών και μικροοργανισμών. Παράλληλα δημιουργούνται προβλήματα υγείας αλλεργικής φύσης ενώ η εικόνα που παρουσιάζει το νερό είναι πλέον χαμηλής αισθητικής.

31 Μείωση παραγωγής ψαριών
Εμποδίζει την ροή των αρδευτικών και αποχετευτικών καναλιών. Αυξημένος κίνδυνος καταστροφών από πλημμύρες λόγω υπερχείλισης. Εμποδίζεται η ναυσιπλοΐα. Απώλεια νερού λόγω αύξησης της εξάτμισης. Προβλήματα στις υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις.

32

33 Στρατηγικεσ ελεγχου ευτροφισμου
 Στρατηγικεσ ελεγχου ευτροφισμου Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία μεθόδων ικανών για την ελάττωση, το σταμάτημα ή την αντιστροφή της διαδικασίας του ευτροφισμού. Αυτές είναι: Μείωση των θρεπτικών συστατικών με έλεγχο των πηγών. Απομάκρυνση των θρεπτικών συστατικών από το νερό. Μετατροπή τους σε λιγότερο διαθέσιμες μορφές. Μείωση της ικανότητας δημιουργίας βιομάζας.

34

35 Αυτές οι μέθοδοι μπορούν να επιτευχθούν ελέγχοντας τις παρακάτω παραμέτρους:
Ισορροπία θρεπτικών συστατικών. Χρόνος παραμονής. Ιζηματοποίηση. Εσωτερική ανάμειξη. Χημεία των μη θρεπτικών συστατικών. Ηλιακή ακτινοβολία.

36

37 Συμπερασματα   Ο ευτροφισμός εκτιμάται μέσω πολλών μεταβλητών που αφορούν συγκεντρώσεις θρεπτικών αλάτων, παραμέτρους που εκφράζουν φυτοπλαγκτονική βιομάζα και οικολογικούς δείκτες. Παρά τα προβλήματα που εξετέθησαν έχει καταστεί δυνατή η ποσοτικοποίηση των φαινομένων. Έχουν προταθεί δείκτες και στατιστικές επεξεργασίες που διακρίνουν διαφορετικά επίπεδα ευτροφισμού.

38 Υπάρχουν δυσκολίες που δημιουργούνται λόγω του αυτόχθονος ευτροφισμού αλλά και της διαφορετικής έντασης του φαινομένου στα διάφορα συστήματα. Εκτιμάται ότι στο προσεχές χρονικό διάστημα θα προτυποποιηθούν οι δείκτες ευτροφισμού και οι κλίμακες για τον ευρωπαϊκό χώρο σε εξειδίκευση της οδηγίας που αφορά την ευρωπαϊκή πολιτική για την ποιότητα του νερού.

39

40 Ο ευτροφισμός… …δεν είναι μια απλή διαδικασία, που οδηγεί απλώς σε υψηλή πρωτογενή παραγωγικότητα, αλλά ένα σύνθετο φαινόμενο όπου ένας αριθμός παραγόντων αλληλεπιδρούν και τελικά μεταβάλλουν τη δομή των βιοκοινωνιών.

41 Πηγές-βιβλιογραφία Διπλωματική Εργασία << Συνεισφορά εντός κοίτης αποθέσεων κατσίγαρου στην ποιότητα του ποταμού Ευρώτα.>> ΚΟΥΣΕΡΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΧΑΝΙΑ 2008. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΥΔΩΝ ‘ΓΕΩΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ’ ‘ΈΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ ΤΡΙΧΩΝΙΔΑ ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ’ ΝΙΚΟΣ ΡΙΖΟΣ ΠΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΤΡΑ 2011.

42 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ, ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Διπλωματική Εργασία Διπλωματική Εργασία « Σχέδιο ολοκληρωμένων παρεμβάσεων σε υγροτόπους, η περίπτωση της Λίμνης του Άγρα » Επιβλέπων: Μίντσης Γεώργιος Εκπονήτρια: Θωμαϊδου Βασιλική Θεσσαλονίκη, Μάιος 2009.

43 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
  Πτυχιακή Διατριβή ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΘΟΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΑΣΠΡΟΚΡΕΜΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΦΟ ΜΕ ΕΠΙΓΕΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ Ελένη Κωνσταντίνου Λεμεσός ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Ιωσήφ Μακρής Θαλάσσιος Βιολόγος – περιβαλλοντολόγος, διδακτορικός φοιτητής θαλάσσιας βιολογίας (School of Biological sciences, Postgraduate researcher - Ocean lab University of Aberdeen, Zoology building old Aberdeen)

44 Παναγιωτίδης Π. , Τύποι υδατικών οικοσυστημάτων, στο http://www. itia
Παναγιωτίδης Π., Τύποι υδατικών οικοσυστημάτων, στο Φυτιανός, Κ.Κ. & Σαμανίδου Φ.Β., 1988, Η Ρύπανση των Θαλασσών. University Studio Press. Θεσσαλονίκη. Κ. Χατζημπίρος, 2007, «Οικολογία. Οικοσυστήματα και Προστασία του Περιβάλλοντος» Προγράμματα ανοικτών Περιβαλλοντικών τάξεων «ΚΑΛΛΙΣΤΩ» ΥΔΑΤΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ: Λιμναία και Θαλάσσια ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΤΡΙΚΑΛΙΤΗ

45