Οι παράγοντες που επηρεάζουν την επίδοση και την τεχνική στην σκυταλοδρομία 4χ100μ Νίκος Νταρής Γλυφάδα, 16/12/2016.

Παρουσίαση με θέμα: "Οι παράγοντες που επηρεάζουν την επίδοση και την τεχνική στην σκυταλοδρομία 4χ100μ Νίκος Νταρής Γλυφάδα, 16/12/2016."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Οι παράγοντες που επηρεάζουν την επίδοση και την τεχνική στην σκυταλοδρομία 4χ100μ
Νίκος Νταρής Γλυφάδα, 16/12/2016

2 Παράγοντες που επηρεάζουν την επίδοση στην σκυταλοδρομία 4χ100μ
Η επίδοση στην σκυταλοδρομία εξαρτάται από: (α) Τις δυνατότητές των αθλητών όσον αφορά την επίτευξη μέγιστης ταχύτητας και τους περιοριστικούς παράγοντες που επιδρούν αρνητικά (ή θετικά) στην μέγιστη επίτευξη της. (β) Την τεχνική ακρίβεια των ενεργειών τους (ως δότες και λήπτες).

3 Παράγοντες που επηρεάζουν την επίδοση στην σκυταλοδρομία 4χ100μ
(α) Ταχύτητα αθλητών Μέγιστη ταχύτητα - Επίδοση στα 100μ Αγωνιστική (ειδική ή ωφέλιμη) ταχύτητα - Επίδοση αθλητών στα 100μ εντός σκυταλοδρομίας (1ου αθλητή με εκκίνηση και των υπόλοιπων με κεκτημένη ταχύτητα - flying start) - Επίδοση στα πρώτα 25μ του λήπτη - Ταχύτητα στα τελευταία 30μ δότη Μείωση ταχύτητας λόγω προετοιμασίας για την αλλαγή της σκυτάλης Μείωση ταχύτητας λόγω τρεξίματος στη στροφή Θετική ή αρνητική επίδραση ανέμου

4 Πίνακας 1: Ανάλυση επίδοσης σκυταλοδρομίας
ΟΚΤ: όφελος κεκτημένης ταχύτητας / ΟΠΣ: όφελος παράδοσης σκυτάλης / ΣΟΧ: συνολικό όφελος χρόνου

5 Πίνακας 1: Ανάλυση επίδοσης σκυταλοδρομίας
Η ταχύτητα των αθλητών της σκυταλοδρομίας διαφοροποιείται ανάλογα με την σειρά που αγωνίζεται ο καθένας από αυτούς. Ο 1ος και ο 3ος αθλητής τρέχουν σε στροφή, γι' αυτό και επιτυγχάνουν μικρότερη ταχύτητα από αυτή που θα έτρεχαν σε ευθεία. Η μέση τιμή για το ποσοστό με την οποία τρέχουν οι 1οι αθλητές σε σχέση με την επίκαιρη επίδοση στα 100μ είναι 95.8% (άνδρες), 96,9% (γυναίκες) και η αντίστοιχη τιμή για τους 3ους είναι 107.8% (άνδρες), 107.5% (γυναίκες). Οι τιμές για τους 2ους και 4ους αθλητές που αγωνίζονται σε ευθεία είναι 109.8/110.4% (άνδρες) και 108.7/109.9% (γυναίκες).

6 Πίνακας 1: Ανάλυση επίδοσης σκυταλοδρομίας
Η επίδοση μιας ομάδας σε ένα αγώνα σκυταλοδρομίας 4χ100μ είναι κατά πολύ καλύτερη από το άθροισμα των επίκαιρων επιδόσεων των τεσσάρων αθλητών στα 100μ. Το «συνολικό όφελος χρόνου» (ΣΟΧ) είναι αποτέλεσμα (α) της κεκτημένης ταχύτητας (flying start) με την οποία τρέχουν οι 3 από τους 4 αθλητές και (β) του ελεύθερου χώρου που υπάρχει μεταξύ των αθλητών όταν πραγματοποιούνται οι αλλαγές. Το κέρδος από την κεκτημένη ταχύτητα το ονομάσαμε «όφελος κεκτημένης ταχύτητας» (ΟΚΤ) και το κέρδος από τον ελεύθερο χώρο «όφελος παράδοσης σκυτάλης» (ΟΠΣ). Οι καλοί αθλητές κερδίζουν πάνω από 1.00 λόγω κεκτημένης ταχύτητας ενώ έχουν καταγραφή για το ΟΚΤ τιμές μέχρι και 1.28! Οι καλές ομάδες κερδίζουν πάνω από 0.40 λόγω παράδοσης σκυτάλης ενώ στο δείγμα μας έχουν καταγραφεί για το ΟΠΣ τιμές Ομάδες με καλή τεχνική θεωρούνται αυτές που κερδίζουν χρόνο πάνω από 2.70, ενώ κορυφαίες ομάδες όσες κερδίζουν πάνω από Οι τιμές για το ΣΟΧ που έχουμε βρει κυμαίνονται από

7 Οι καλύτερες εθνικές επιδόσεις
Οι ομάδες με το μεγαλύτερο όφελος χρόνου Οι καλύτερες εθνικές επιδόσεις

8 Η εξέλιξη της πανελλήνιας επίδοσης

9 Οι εθνικές ομάδες και οι σύλλογοι της Ελλάδας με το μεγαλύτερο όφελος χρόνου

10 Μείωση ταχύτητας λόγω προετοιμασίας για την αλλαγή της σκυτάλης
Μείωση ταχύτητας λόγω προετοιμασίας για την αλλαγή της σκυτάλης Δυναμική ταχύτητας των αθλητών εντός ζώνης αλλαγής (Hess-Gundlach, 1993)

11 Μείωση ταχύτητας λόγω τρεξίματος στη στροφή
Οι Ward-Smith & Radford (2002) υπολόγισαν τη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στο τρέξιμο σε ευθεία και στροφή, όπως και τη διαφορά που υπάρχει από διάδρομο σε διάδρομο. Ο υπολογισμός έγινε με βάση του τύπους του Green (1985). (g = 9.8m/s2 . R = ακτίνα καμπυλότητας, Vo = ταχύτητα σε ευθεία, V = ταχύτητα σε στροφή)

12 Μείωση ταχύτητας λόγω τρεξίματος στη στροφή
Διαφορά ευθείας-στροφής (ομάδες υψηλού επιπέδου) Διαφορά μεταξύ 1ου-8ου διαδρόμου Στην δικιά μας έρευνα (πιν.1) βρήκαμε ότι: Οι 1οι αθλητές τρέχουν στην στροφή πιο αργά από την ευθεία κατά (απώλεια 4.2%) και οι αθλήτριες κατά (απώλεια 3.1%) Οι 3οι αθλητές παρουσιάζουν μια διαφορά ταχύτητας από τους δεύτερους και τους τέταρτους της τάξης 2.0/2.6% (άνδρες) και 1.2/2.4% (γυναίκες) αντίστοιχα. Αυτή η διαφορά οφείλεται στην στροφή. Επίδραση στροφής στην επίδοση της σκυταλοδρομίας 4χ100μ

13 Θετική ή αρνητική επίδραση ανέμου
Ο άνεμος που φυσάει κατά τη διάρκεια ενός αγώνα σκυταλοδρομίας επηρεάζει με την απόδοση των αθλητών κυρίως στην φάση της προετοιμασίας για την αλλαγή της σκυτάλης. Η ταχύτητα των αθλητών διαφοροποιείται σημαντικά και μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα. Π.χ πρόωρη ή αργοπορημένη προσέγγιση αθλητών λόγω ευνοϊκού ή αντίθετου ανέμου. Η επίδοση στα 100μ με την ύπαρξη ανέμου 2m/s μπορεί να διαφοροποιηθεί κατά 0.15 σύμφωνα με τους Lightmore (1994) και Ward-Smith (1999). Ο Mureika (2008) αναφέρει τιμές Διαφοροποίηση ταχύτητας ανάλογα με τον άνεμο και το υψόμετρο (Murreika. 2008)

14 Παράγοντες που επηρεάζουν την επίδοση στην σκυταλοδρομία 4χ100μ
(β) Τεχνική ακρίβεια ενεργειών δότη και λήπτη Σωστή απόσταση μεταξύ αθλητών τη στιγμή που ο λήπτης ξεκινά (σημείο ελέγχου) Ακρίβεια αντίδρασης κατά την εκκίνηση του λήπτη Ταυτόχρονη προσέγγιση αθλητών στο προκαθορισμένο σημείο αλλαγής (ΣΑ) Σωστή απόσταση (ελεύθερος χώρος) μεταξύ αθλητών τη στιγμή της αλλαγής σκυτάλης Ακρίβεια και ταχύτητα μεταβίβασης σκυτάλης

15 Ζώνες επιτάχυνσης & αλλαγής – Σημεία ελέγχου & αλλαγής

16 Σύνοψη παραγόντων που επηρεάζουν την επίδοση στην σκυταλοδρομία 4χ100μ

17 Υπολογισμός επιδόσεων στις κρίσιμες δρομικές αποστάσεις
Ο προσδιορισμός της επίδοσης των κρίσιμων δρομικών αποστάσεων 25μ με εκκίνηση του λήπτη (25μΣΕ) και 30μ με φόρα (flying start) (30μΕΤ) του δότη μπορεί να γίνει άμεσα με τεστ ή να υπολογιστεί έμμεσα από την επίδοση των 100μ. Για τις επιδόσεις χρησιμοποιήσαμε έναν πίνακα των Susanka at all (1988) στον οποίο αναφέρονται οι ενδιάμεσοι χρόνοι των 100μ ανά 10μ. Προχωρήσαμε σε στατιστική ανάλυση (ευθείες παλινδρόμησης και δείκτες πρόβλεψης) και φτιάξαμε ένα μοντέλο που ισχύει για επιδόσεις μέχρι Παραδείγματα: tλ30 = 0.283*t = 0.283* = 4.00 tδ = 0.321* t = 0.321* = 2.78

18 Προσδιορισμός σημείου ελέγχου
Η ωφέλιμη ταχύτητα (Vωφ) των αθλητών στην φάση της αλλαγής της σκυτάλης εξαρτάται από την: μέγιστη ταχύτητα (25μλ, 30μδ) σε ευθεία (Vmax) μείωση ταχύτητας λόγω προετοιμασίας για την αλλαγή της σκυτάλης (ΜΤΑ) μείωση ταχύτητας λόγω τρεξίματος στην στροφή (ΜΤΣ) θετική ή αρνητική επίδραση του ανέμου (Εw) Η απόσταση (ΣΕ) που πρέπει να έχουν λήπτης και δότης κατά την εκκίνηση του λήπτη (σημείο ελέγχου) εξαρτάται από την: αγωνιστική (ωφέλιμη) ταχύτητα δότη και λήπτη (Vωφ) ακρίβεια αντίδρασης του λήπτη κατά την εκκίνηση του (ΑΛ) ελεύθερη απόσταση μεταξύ αθλητών κατά την μεταβίβαση της σκυτάλης (ΕΑ) Συνεπώς η ωφέλιμη ταχύτητα υπολογίζεται ως εξής: Vωφ = Vmax - ΜΤΑ - ΜΤΣ ± Εw και η απόσταση του σημείου ελέγχου από την λήπτη: ΣΕ = (30*tλ / tδ) -25

19 Θέση αναμονής του παραλήπτη στην σκυταλοδρομία 4χ100μ (Νταρής, 2016)

20 Αξιολόγηση τεχνικής στην σκυταλοδρομία 4χ100μ
Το επίπεδο τεχνικής εξαρτάται από την αποτελεσματικότητα των αλλαγών της σκυτάλης. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα είναι η ταχύτητα τα τελευταία μέτρα πριν την αλλαγή και η ακρίβεια των ενεργειών των αθλητών κατά τη φάση της μεταβίβασης της σκυτάλης. Οι αθλητές πρέπει να τρέχουν με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα. Να προσεγγίζουν ο ένας τον άλλο στο σωστό σημείο αλλαγής με τον ιδανικό ελεύθερο χώρο μεταξύ τους και να μεταβιβάζουν την σκυτάλη με ακρίβεια και ταχύτητα.

21 Αξιολόγηση τεχνικής στην σκυταλοδρομία 4χ100μ
Τρεις δείκτες για την αξιολόγηση της τεχνικής: α) Συνολικό όφελος χρόνου β) Κέρδος παράδοσης σκυτάλης γ) Δείκτης ωφέλιμης ταχύτητας αλλαγής (VωφΖΕ+ΖΑ) * Με τους δυο πρώτους δείκτες ασχοληθήκαμε παραπάνω. Με τον τρίτο θα ασχοληθούμε παρακάτω.

22 Αξιολόγηση τεχνικής στην σκυταλοδρομία 4χ100μ 1ος τρόπος αξιολόγησης
Αξιολόγηση τεχνικής στην σκυταλοδρομία 4χ100μ ος τρόπος αξιολόγησης Σε έρευνα που έγινε στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα του 1991 (Τόκυο) μετρήθηκε, για κάθε αλλαγή, ο χρόνος που χρειάστηκε να καλυφθεί η ζώνη αλλαγής από τη στιγμή της εισόδου του δότη στην ζώνη μέχρι την έξοδο του παραλήπτη από αυτήν. Στον πίνακα 2 αναφέρονται οι επιμέρους χρόνοι και το άθροισμα των τριών αλλαγών. 1ος τρόπος αξιολόγησης τεχνικής: θεωρούμε ως δείκτη αποτελεσματικότητας (Δα) των αλλαγών, το ποσοστό της ταχύτητας κάλυψης της ζώνης αλλαγής (ΖΑ) σε σχέση με την ταχύτητα της συνολικής απόστασης της σκυταλοδρομίας (πιν.3).

23 Αξιολόγηση τεχνικής στην σκυταλοδρομία 4χ100μ 1ος τρόπος αξιολόγησης
Αξιολόγηση τεχνικής στην σκυταλοδρομία 4χ100μ 1ος τρόπος αξιολόγησης Πίνακας 2: Ανάλυση επίδοσης ομάδων 4χ100μ Πίνακας 3: Χρόνος κάλυψης της ζώνης αλλαγής (Sugioura at all, 1995) Δείκτης αποτελεσματικότητας (Νταρής, 2016)

24 Αξιολόγηση τεχνικής στην σκυταλοδρομία 4χ100μ 2ος τρόπος αξιολόγησης
Αξιολόγηση τεχνικής στην σκυταλοδρομία 4χ100μ 2ος τρόπος αξιολόγησης 2ος τρόπος αξιολόγησης: Θεωρούμε ως ωφέλιμη ταχύτητα το ποσοστό της ταχύτητας με την οποία καλύπτονται τα 30μ της ζώνης επιτάχυνσης και αλλαγής σε σχέση με την μέγιστη ταχύτητα που θα μπορούσαν οι αθλητές να τρέξουν (σε ευθεία τις αποστάσεις που τους αναλογούν). Η επίδοση που αφορά την μέγιστη ταχύτητα προσδιορίζεται με βάση τους τύπους υπολογισμού. Η πραγματική επίδοση προσδιορίζεται με χρονομέτρηση που γίνεται με βιντεοκάμερες. Το ποσοστό της πραγματικής επίδοσης σε σχέση με την μέγιστη είναι η ωφέλιμη ταχύτητα και αποτελεί δείκτη αποτελεσματικότητας των αλλαγών. Π.χ αν υποθέσουμε ότι ο υπολογισμένος χρόνος είναι 2.84 και ο πραγματικός 3.00, τότε η ωφέλιμη ταχύτητα είναι το 94,67% της μέγιστης.

25 Τα χαρακτηριστικά μιας καλής αλλαγής
Παράγοντας Σχόλια Θέση αναμονής λήπτη Το πίσω πόδι αγγίζει την αρχική γραμμή της ΖΕ Θέση σημείου ελέγχου Ανάλογη της επίδοσης των αθλητών Θέση σημείου αλλαγής 5μ πριν το τέλος της ΖΑ Ζώνη βέλτιστης αλλαγής (ΖΒΑ) Από τα 10μ μέχρι τα 5μ πριν το τέλος της ΖΑ. Απόσταση αθλητών τη στιγμή που εκτείνουν τα χέρια 2-3μ Ιδανική ελεύθερη απόσταση 1.50μ Ιδανικός χρόνος αντίδρασης λήπτη 0.10 Χρόνος μεταβίβασης σκυτάλης Το ταυτόχρονο κράτημα της σκυτάλης από τους δυο αθλητές διαρκεί διασκελισμούς Συνολικό όφελος χρόνου 2.70+ Όφελος παράδοσης σκυτάλης 0.40+

26 Προπονητικές οδηγίες και προτάσεις για την ανάπτυξη τους αγωνίσματος
Προπόνηση με αντικείμενο την σκυταλοδρομία τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα όλο τον χρόνο. Προπόνηση ταχύτητας σε στροφή (εκκινήσεις, μέγιστα σπριντ, αλλαγές) Προπόνηση αλλαγών σε όλους τους διαδρόμους Προσδιορισμός της απόστασης σημείου ελέγχου στους μεσαίους διαδρόμους, ώστε να είναι πιο μικρή η διόρθωση που πρέπει να γίνει αν η ομάδα τρέξει στους υπόλοιπους διαδρόμους Πληροφόρηση των αθλητών για τον ρόλο του ανέμου, ώστε να είναι ικανοί να λαμβάνουν σχετικές αποφάσεις (π.χ αλλαγή σημείου ελέγχου σε δυνατό αέρα) Προπόνηση για τη σταθεροποίηση της αντίδρασης του λήπτη όταν ο δότης περνάει από το σημείο ελέγχου. Οι αθλητές πρέπει να προσέχουν πάντα σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Προπόνηση αλλαγών με έμφαση στον συγχρονισμό δότη και λήπτη. (Όταν οι αθλητές εκτείνουν τα χέρια πρέπει να έχουν απόσταση 2-3μ. Όταν γίνεται η αλλαγή η ελεύθερη απόσταση να είναι 1.50μ). Κατά την επιλογή της σειρά που θα αγωνιστούν οι αθλητές να αποφεύγεται να τρέχουν στις στροφές ψηλόσωμοι αθλητές. Ένταξη πολλών αγώνων σκυταλοδρομίας στο καλεντάρι (για συλλόγους) και ένταξη σκυταλοδρομίας σε εγχώρια διεθνή μήτινγκ (για εθνικές ομάδες).

27 Ευχαριστώ!