Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας

Παρουσίαση με θέμα: "Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών “Μεθοδολογίες Εξοικονόμησης Ενέργειας & Βελτιστοποίησης Βιομηχανικών Συστημάτων” 10ο Εξάμηνο – Κωδικός Μαθήματος 245 Ενέργεια & Θερμοδυναμική Οι κυριότερες κατηγορίες αναντίστρεπτων διεργασιών Δρ Γεώργιος Σκόδρας Επίκουρος Καθηγητής

2 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Κατηγορίες Αναντίστρεπτων Διεργασιών Εκτόνωση και συμπίεση Τριβές διακίνησης ρευστού Απώλειες κατά την ροή μέσω βαλβίδας Μεταφορά θερμότητας

3 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Εκτόνωση και συμπίεση Εκτόνωση χωρίς παραγωγή έργου συνεπάγεται απώλεια εξέργειας (α) εκτόνωση μέσω βαλβίδας (β) εκτόνωση μέσω στροβίλου με σύγχρονη παραγωγή έργου

4 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Εκτόνωση και συμπίεση Σε κάθε περίπτωση που η πτώση πίεσης γίνεται μέσω βαλβίδας χωρίς παραγωγή έργου η διεργασία είναι αναντίστρεπτη και χάνεται το έργο που θα ήταν δυνατόν να παραχθεί κατά την εκτόνωση αν πχ. χρησιμοποιούνταν ένας στρόβιλος Κατά την εκτόνωση οποιουδήποτε ρευστού μέσω ενός στροβίλου το παραγόμενο έργο μπορεί να υπολογιστεί από το 1ο Θερμοδυναμικό αξίωμα Σε μόνιμη κατάσταση, αμελώντας μεταβολές κινητικής και δυναμικής ενέργειας και για αδιάθερμη διεργασία (q = 0) προκύπτει: Αν η διεργασία είναι ισεντροπική (ds = 0) προκύπτει ότι:

5 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Εκτόνωση και συμπίεση Για υγρό ο ειδικός όγκος (v) είναι πρακτικά σταθερός και το ισεντροπικό έργο δίδεται από τη σχέση Για ιδανικό αέριο (όπου p*v = R*T και p*vγ = σταθερό) το ισεντροπικό έργο δίδεται από την σχέση Ή με αντικατάσταση γ = cp / cv και cp – cv = R

6 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Εκτόνωση και συμπίεση Οι παραπάνω σχέσεις ισχύουν τόσο για την αύξηση όσο και για ελάττωση της πίεσης Αναφέρονται δηλαδή όχι μόνο στη λειτουργία των στροβίλων (υγρού, ατμού και αεριοστροβίλων) αλλά και στη λειτουργία αντλιών και συμπιεστών Η σχέση δίδει το ισεντροπικό έργο που απαιτείται για την άντληση (αύξηση της πίεσης) ενός υγρού, ενώ οι σχέσεις και το ισεντροπικό έργο συμπίεσης ιδανικού αερίου Η μόνη διαφορά είναι ότι στην περίπτωση αύξησης της πίεσης το wR είναι αρνητικό επειδή το σύστημα απορροφά έργο

7 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Εκτόνωση και συμπίεση Από την σχέση φαίνεται ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο ειδικός όγκος τόσο περισσότερο έργο μπορούμε να πάρουμε για δεδομένη διαφορά πίεσης και αντίστοιχα τόσο περισσότερο έργο πρέπει να δώσουμε για να πετύχουμε την αύξηση της πίεσης Αναφέρονται δηλαδή όχι μόνο στη λειτουργία των στροβίλων (υγρού, ατμού και αεριοστροβίλων) αλλά και στη λειτουργία αντλιών και συμπιεστών

8 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Στο σχήμα φαίνονται οι διεργασίες εκτόνωσης – συμπίεσης σε ένα διάγραμμα θερμοκρασίας / εντροπίας για τον ατμό Εκτόνωση και συμπίεση μέσω μιας ιδανικής μηχανής (στροβίλου ή συμπιεστή αντίστοιχα) είναι διεργασίες ισεντροπικές Εκτόνωση (στραγγαλισμός) μέσω μιας βαλβίδας είναι διεργασία ισενθαλπική και συνοδεύεται από αύξηση της εντροπίας Η σχέση δίδει το μέγιστο έργο που μπορούμε να πάρουμε (ή το ελάχιστο που πρέπει να δώσουμε) μόνο για την περίπτωση αδιάθερμης διεργασίας Αν κατά την εκτόνωση προσδίδεται θερμότητα μπορεί να αποδοθεί μεγαλύτερο έργο από το ισεντροπικό για την ίδια διαφορά πίεσης Διεργασίες συμπίεσης – εκτόνωσης σε διάγραμμα Τ/S (αδιάθερμες Q = 0) 0  1 Αντιστρεπτή (ισεντροπική) συμπίεση 0  1΄ Αναντίστρεπτη συμπίεση (ΔS >0) 0  2 Αντιστρεπτή (ισεντροπική) εκτόνωση μέσω στροβίλου 0  3 Ισενθαλπική εκτόνωση μέσω βαλβίδας (στραγγαλισμός) Αντίστοιχα αν κατά την συμπίεση απομακρύνεται θερμότητα με ψύξη το απαιτούμενο έργο είναι μικρότερο του ισεντροπικού

9 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Ανακεφαλαίωση Όσο μικρότερος ο ειδικός όγκος ενός ρευστού, τόσο μικρότερο το έργο που σχετίζεται με τη μεταβολή της πίεσής του. Έτσι, το έργο που μπορούν να αποδώσουν τα υγρά κατά την ελάττωση της πίεσής τους είναι μικρό και ως εκ τούτου σπάνια συμφέρει στη χημική βιομηχανία η εγκατάσταση στροβίλου για την εκμετάλλευση της πίεσης νερού Για τον ίδιο λόγο, το έργο που καταναλώνει μια αντλία είναι πολύ μικρότερο από το έργο ενός συμπιεστή (για το ίδιο Δp). Επομένως, η αύξηση της πίεσης ενός ρευστού είναι προτιμότερο να γίνεται σε υγρή κατάσταση και σε χαμηλή θερμοκρασία Τα αέρια και οι ατμοί έχουν μεγάλο ειδικό όγκο και μπορούν να αποδώσουν σημαντικό έργο κατά την ελάττωση της πίεσης τους. Πρέπει επομένως να διερευνάται σε κάθε περίπτωση αν αυτό είναι εκμεταλλεύσιμο Όσο χαμηλότερη είναι η θερμοκρασία ενός αερίου τόσο μικρότερος ο ειδικός όγκος και επομένως το έργο συμπίεσης. Γι αυτό τον λόγο πολυβάθμια συμπίεση με ενδιάμεση ψύξη ενός ρευστού μεταξύ των βαθμίδων είναι προτιμότερη από την μονοβάθμια συμπίεση του ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

10 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Τριβές Διακίνησης Ρευστού Οι τριβές καταναλώνουν μηχανικό έργο και κύριο μέλημα του μηχανικού είναι να τις περιορίσει Αύξηση της διαμέτρου του αγωγού μεταφοράς ενός ρευστού συνεπάγεται ελάττωση των τριβών και επομένως ελάττωση του κόστους ενέργειας, αλλά παράλληλα αύξηση του κόστους επένδυσης Για τον λόγο αυτό κατά το σχεδιασμό μιας εγκατάστασης η διάμετρος των αγωγών επιλέγεται ώστε να ελαχιστοποιείται το συνολικό κόστος (λειτουργικό κόστος ενέργειας + πάγιο κόστος επένδυσης)

11 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Τριβές Διακίνησης Ρευστού Σε έναν αγωγό όπου κυκλοφορεί θερμό ρευστό μεγάλου ιξώδους, η μόνωση βοηθάει στην εξοικονόμηση ενέργειας περιορίζοντας τις θερμικές απώλειες αλλά και τις απώλειες τριβών διατηρώντας τη θερμοκρασία υψηλή και μικρό το ιξώδες Αν κατά τη μεταφορά ενός ρευστού, η ροή δεν είναι συνεχής ή αυξομειώνεται, εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να επιτευχθεί με την εγκατάσταση μία ενδιάμεσης δεξαμενής για την εξομάλυνση της ροής. Δεδομένου ότι οι τριβές αυξάνουν περίπου με το τετράγωνο της ταχύτητας ροής, με την εξομάλυνση της ροής ελαττώνεται η συνολική ενέργεια που απαιτείται για τη διακίνηση ορισμένης ποσότητας υγρού και ελαττώνεται και το μέγεθος της αντλίας που απαιτείται για τη διακίνηση Και πάλι θα πρέπει να υπολογιστεί αν ελαττώνεται το συνολικό κόστος δηλαδή το κόστος επένδυσης για την εγκατάσταση της δεξαμενής πλέον το λειτουργικό κόστος της ενέργειας

12 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Απώλειες κατά την ροή μέσω βαλβίδας Η ισχύς που απαιτείται για να υπερνικηθούν οι τριβές μέσω μιας βαλβίδας ισούται (σύμφωνα με το 1ο Θερμοδυναμικό αξίωμα) με όπου Wlost είναι οι απώλειες τριβών μέσω βαλβίδας (σε Watt), V είναι η παροχή του ρευστού (m3/s) και Δp η πτώση πίεσης (N/m2) Σε μια διάταξη, όπως αυτή του σχήματος όπου η βαλβίδα βρίσκεται μεταξύ δύο αγωγών που διατηρούν σταθερή πίεση (50 bar και 10 bar) το συνολικό Δp από τον ένα αγωγό μέχρι τον άλλο, παραμένει προφανώς σταθερό ανεξάρτητο από το άνοιγμα της βαλβίδας. Το άνοιγμα της βαλβίδας επηρεάζει την παροχή

13 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Όταν η πτώση πίεσης Δp στα δύο τμήματα της σωληνώσεως εκατέρωθεν της βαλβίδας είναι μικρή και μπορεί να θεωρηθεί αμελητέα, τότε η πτώση πίεσης Δp στη βαλβίδα μπορεί να θεωρηθεί σταθερή Στην περίπτωση αυτή, με το άνοιγμα της βαλβίδας, καθώς αυξάνει η παροχή, οι απώλειες ισχύος αυξάνουν γραμμικά με την παροχή Απώλειες ισχύος κατά τη ροή μέσω βαλβίδας με σταθερό Δp

14 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως οι βαλβίδες λειτουργούν σε συνθήκες μεταβαλλόμενης πτώσης πίεσης Μια βαλβίδα συνήθως βρίσκεται τοποθετημένη στην έξοδο μιας αντλίας για να ρυθμίζει την παροχή με την οποία η εγκατάσταση τροφοδοτείται, όπως πχ. στο σχήμα όπου βρίσκεται στην είσοδο ενός στροβίλου Στις περιπτώσεις αυτές μόνο ένα ποσοστό του συνολικού Δp καταναλώνεται στη βαλβίδα Είναι επιθυμητό, η ενέργεια που χάνεται σε τριβές μέσω της βαλβίδας να είναι κατά το δυνατόν μικρή ώστε το μεγαλύτερο μέρος της πίεσης να διατίθεται στην εγκατάσταση που τροφοδοτείται Η μέγιστη πτώση πίεσης στη βαλβίδα εξαρτάται από τη μέγιστη διαθέσιμη διαφορά πίεσης, μεταξύ των αγωγών (Δpmax = 40 bar) Η ελάχιστη πτώση πίεσης (Δpmin) στη βαλβίδα συμβαίνει όταν η βαλβίδα είναι τελείως ανοιχτή και, για ένα δεδομένο σύστημα, εξαρτάται από το μέγεθος της βαλβίδας (όσο μεγαλύτερη είναι η βαλβίδα τόσο μικρότερο το Δpmin) Ο λόγος Δpmin/Δpmax είναι χαρακτηριστικό του συστήματος, δηλαδή της διατιθέμενης μέγιστης διαφοράς πίεσης (Δpmax) και του μεγέθους της βαλβίδας (Δpmin) Το σχήμα δίνει την μεταβολή των απωλειών με την παροχή για διάφορα μεγέθη βαλβίδων, που αντιστοιχούν (από τη μικρότερη προς τη μεγαλύτερη) σε Δpmin / Δpmax = 0,25, 0,10 και 0,005

15 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Στο σχήμα φαίνεται η μεταβολή των απωλειών με το άνοιγμα της βαλβίδας για την προηγούμενη διάταξη Όταν η βαλβίδα είναι τελείως κλειστή καταναλώνει όλη τη διαθέσιμη διαφορά πίεσης (Δpmax), οι απώλειες όμως είναι μηδέν γιατί δεν υπάρχει ροή Όταν η βαλβίδα είναι λίγο ανοιχτή η παροχή είναι μικρή, σχεδόν όλο το Δp καταναλώνεται στη βαλβίδα και η καμπύλη των απωλειών αυξάνει περίπου ανάλογα με την παροχή ακολουθώντας την ευθεία για σταθερό Δp Όταν η βαλβίδα είναι τελείως ανοιχτή (μέγιστη δυνατή παροχή) έχει τις λιγότερες τριβές (Δpmin), δηλαδή ένα μικρό ποσοστό του συνολικού Δp καταναλώνεται στη βαλβίδα και το ρευστό τροφοδοτείται στο στρόβιλο στην υψηλότερη δυνατή πίεση Επομένως, όταν η βαλβίδα είναι τελείως ανοιχτή η παροχή είναι μεγάλη αλλά το Δp είναι μικρό (Δpmin) με αποτέλεσμα μικρές σχετικές απώλειες Απώλειες ισχύος κατά τη ροή μέσω βαλβίδας με μεταβαλλόμενο Δp

16 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Οι μικρότερες απώλειες ισχύος σε ρυθμιστικές βαλβίδες παρατηρούνται όταν λειτουργούν πολύ κλειστές ή πολύ ανοιχτές. Το μέγιστο της απώλειας ενέργειας παρατηρείται όταν η βαλβίδα λειτουργεί μισάνοιχτη και η ροή είναι γύρω στο 60 – 70% της μέγιστης δυνατής Όσο μεγαλύτερη είναι μία βαλβίδα (δηλ. όσο μικρότερο είναι το Δpmin / Δpmax για ένα δεδομένο σύστημα) τόσο μικρότερες είναι οι απώλειες ενέργειας όταν το σύστημα λειτουργεί κοντά στη μέγιστη παροχή

17 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Σε ένα σύστημα ρύθμισης είναι απαραίτητη η κατανάλωση ενέργειας στη ρυθμιστική βαθμίδα. Για να είναι δυνατή η σύντομη αποκατάσταση των διαταραχών η βαλβίδα λειτουργεί συνήθως μισάνοιχτη, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα αύξησης ή μείωσης της παροχής ανάλογα με τις ανάγκες της διεργασίας Στόχος είναι ο βέλτιστος σχεδιασμός όλης της διάταξης ρύθμισης ώστε να επιτυγχάνεται η ομαλή και ασφαλής λειτουργία της εγκατάστασης με περιορισμένη κατά το δυνατόν κατανάλωση ενέργειας Από τα παραπάνω γίνεται φανερή η σημασία, για την εξοικονόμηση ενέργειας, του σωστού σχεδιασμού του συστήματος ρύθμισης μιας εγκατάστασης της σωστής επιλογής των χαρακτηριστικών και της σωστής διαστασιολόγησης των ρυθμιστικών βαλβίδων Ο σχεδιασμός και η επιλογή των βαλβίδων πρέπει να γίνεται λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά και τις ιδιαιτερότητες κάθε συστήματος όπως η εγκατάσταση που τροφοδοτείται, η μέγιστη διατιθέμενη πτώση πίεσης, η διάταξη που χρησιμοποιείται για τη διακίνηση του ρευστού κλπ.

18 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Έστω, πχ. ότι μια βαλβίδα ρυθμίζει την παροχή στην έξοδο μιας αντλίας τροφοδοσίας μιας διεργασίας Αν η διεργασία απαιτεί πολύ μικρότερη από αυτή που δίνει η αντλία, δεν ωφελεί να αντικαταστήσουμε τη βαλβίδα με μεγαλύτερη ελαττώνοντας το Δpmin προκειμένου να εξοικονομήσουν ενέργεια Διότι το σύστημα ρύθμισης θα επέμβει κλείνοντας περισσότερο τη βαλβίδα και αυξάνοντας τις απώλειες τριβών μέσω της βαλβίδας Για να πετύχουμε εξοικονόμηση ενέργειας σ¨ αυτή την περίπτωση θα πρέπει να μειώσουμε τη συνολική διαφορά πίεσης στο σύστημα (Δpmax) Αυτό μπορεί να επιτευχθεί πχ. με μείωση των στροφών της αντλίας ή με την τοποθέτηση μικρότερης φτερωτής και μικρότερο ηλεκτροκινητήρα στην αντλία Με τις λύσεις αυτές επιτυγχάνεται η ελάττωση της πίεσης και της ροής με αποτέλεσμα τη λειτουργία του συστήματος με ανοιχτή τη βαλβίδα και μικρότερες απώλειες

19 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Μεταφορά θερμότητας Για τη μεταφορά θερμότητας απαιτείται διαφορά θερμοκρασίας επομένως η θερμότητα παρέχεται σε υψηλότερη θερμοκρασία απ¨ ότι παραλαμβάνεται Ως εκ τούτου όλες οι διεργασίες μεταφοράς θερμότητας είναι αναντίστρεπτες Οι απώλειες σε διαθέσιμο έργο είναι τόσο μεγαλύτερες όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά θερμοκρασίας Αν υποτεθεί ότι μια ποσότητα θερμότητας Q μεταφέρεται από θερμό ρεύμα σταθερής θερμοκρασίας Th σε ψυχρό ρεύμα θερμοκρασίας Tc οι απώλειες σε διαθέσιμο έργο είναι όπου ΔSh είναι η μεταβολή εντροπίας του ψυχρού ρεύματος που παραλαμβάνει θερμότητα Q σε θερμοκρασία Tc και ΔSc η μεταβολή εντροπίας του ψυχρού ρεύματος που παραλαμβάνει θερμότητα Q σε θερμοκρασία Tc με αντικατάσταση προκύπτει

20 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Μεταφορά θερμότητας Σ’ έναν εναλλάκτη θερμότητας οι θερμοκρασίες του θερμού και του ψυχρού ρεύματος δεν μένουν εν γένει σταθερές. Αν με δείκτη 1 ορίσουμε τις θερμοκρασίες εισόδου και με δείκτη 2 τις θερμοκρασίες εξόδου, με δείκτη h ορίσουμε το θερμό ρεύμα και με δείκτη c το ψυχρό, η μεταφερόμενη θερμότητα είναι πάλι Q τότε ισχύουν οι σχέσεις Οι απώλειες σε διαθέσιμο έργο είναι όπου Tc,lm, Th,lm είναι οι μέσες λογαριθμικές τιμές της θερμοκρασίας του ψυχρού και του θερμού ρεύματος αντίστοιχα Σύμφωνα με την παραπάνω σχέση όσο αυξάνει η διαφορά θερμοκρασίας, μεταξύ θερμού και ψυχρού ρεύματος, οι απώλειες σε διαθέσιμο έργο αυξάνουν και επομένως αυξάνει το κόστος ενέργειας (λειτουργικό κόστος της εγκατάστασης) Παράλληλα όμως αυξάνει ο ρυθμός μεταφοράς θερμότητας άρα ελαττώνεται η απαιτούμενη επιφάνεια εναλλαγής δηλαδή το κόστος επένδυσης (πάγιο κόστος)

21 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Θερμοκρασιακές διαφορές σε εναλλάκτες ομορροής και αντιρροής

22 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Περιορισμός αντιστάσεων στη μεταφορά θερμότητας Η ελάττωση της αντίστασης μπορεί να γίνει με διάφορες επεμβάσεις που συνήθως έχουν κάποιο μικρό ή μεγάλο κόστος. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται καλή γνώση της διεργασίας για να επιλεγεί το λειτουργικό σχήμα που θα ελαχιστοποιεί το κόστος Ως παράδειγμα θεωρείται ένα σύστημα θέρμανσης που χρησιμοποιεί ατμό για θέρμανση νερού. Στο σχήμα φαίνονται οι επιμέρους αντιστάσεις στη μεταφορά θερμότητας από τον ατμό που συμπυκνώνεται πχ. σε μια σερπαντίνα ατμού προς το νερό ενός δοχείου Κατανομή θερμοκρασίας κατά τη μεταφορά θερμότητας από ατμό σε υγρό μέσω τοιχώματος. Αντιστάσεις σε σειρά

23 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Περιορισμός αντιστάσεων στη μεταφορά θερμότητας Ο ρυθμός μεταφοράς θερμότητας δίδεται από την σχέση όπου ΣR είναι το άθροισμα των επιμέρους αντιστάσεων R1: αντίσταση στη μεταφορά θερμότητας από την μάζα των ατμών κατά την συμπύκνωση R2: αντίσταση μεταφοράς θερμότητας μέσω του στρώματος των μη συμπυκνούμενων αερίων που συσσωρεύονται κοντά στην επιφάνεια εναλλαγής R3: αντίσταση μεταφοράς θερμότητας μέσω του συμπυκνώματος που σχηματίζεται κοντά στο τοίχωμα R4: αντίσταση αποθέσεων από την πλευρά του ατμού R5: αντίσταση τοιχώματος ((L/(Αλ)) R6: αντίσταση των αποθέσεων που σχηματίζονται πάνω στην επιφάνεια εναλλαγής από την πλευρά του νερού R7: αντίσταση στη μεταφορά θερμότητας από την επιφάνεια των αποθέσεων στο νερό

24 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Κάθε μια από τις αντιστάσεις αυτές μπορεί να ελαττωθεί με κάποιο κόστος. Ενδεικτικά αναφέρονται μερικές επεμβάσεις που μπορούν να βελτιώσουν την απόδοση Η αντίσταση στην πλευρά του υγρού (R7) μπορεί να ελαττωθεί αν αυξηθεί η ταχύτητα υγρού π.χ. με ανάδευση αν πρόκειται περί δοχείου όπως στο παράδειγμα ή με αύξηση της ροής αν το νερό ρέει σε ένα εναλλάκτη. Και οι δύο επεμβάσεις απαιτούν έργο που καταναλώνεται σε απώλειες τριβών Οι αντιστάσεις των αποθέσεων (R4 και R6) μπορούν να ελαττωθούν με καθαρισμό των τοιχωμάτων. Αυτό προϋποθέτει πρόσθετη δαπάνη για διακοπή λειτουργίας της εγκατάστασης. Επιπλέον, υπάρχουν απώλειες ενέργειας για την ψύξη και αναθέρμανση όλων των μαζών του συστήματος Η αντίσταση του συμπυκνώματος μπορεί να ελαττωθεί με κατάλληλη διάταξη των επιφανειών εναλλαγής ώστε να διευκολύνεται η απομάκρυνση του συμπυκνώματος Η αντίσταση των μη συμπυκνούμενων αερίων μπορεί να περιοριστεί με κατάλληλη διάταξη των σημείων απαέρωσης της εγκατάστασης και με έλεγχο των αερίων στο σύστημα ατμού

25 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
Η σχετική τιμή της κάθε αντίστασης – δηλαδή το ποσοστό (%) της συνολικής αντίστασης που αντιπροσωπεύει – είναι ενδεικτική της βελτίωσης που αναμένουμε από κάποια επέμβαση στο σημείο αυτό Αν πχ. η αντίσταση R7 (μεταφορά στο θερμαινόμενο υγρό) αντιπροσωπεύει μόνο το 5% της συνολικής αντίστασης δεν είναι σημαντική και δεν αναμένουμε μεγάλη βελτίωση από τον περιορισμό της Η προσοχή μας θα πρέπει να στραφεί στην κυρίαρχη αντίσταση όπου καταναλώνεται το μεγαλύτερο ΔT Αν στο παράδειγμα μας κυρίαρχη αντίσταση είναι η R6 στον περιορισμό των αποθέσεων ή αν κυρίαρχη αντίσταση είναι η R2 στη σωστή απαέρωση του νερού

26 Ενέργεια & Θερμοδυναμική
ευχαριστώ για την προσοχή σας!