ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΛΕΝΗ ΤΡΟΒΑ

Παρουσίαση με θέμα: "ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΛΕΝΗ ΤΡΟΒΑ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΛΕΝΗ ΤΡΟΒΑ
ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΛΕΝΗ ΤΡΟΒΑ

2 Ποια είναι η θεματική μας ευαισθητοποίηση και προβληματισμός

3 Είναι όλα πολιτισμός κατά το νόμο?
Τι ορίζεται από τους νόμους ως άξιο να διατηρηθεί? Το μνημείο Το αρχαίο Το πολιτισμικό αγαθό Η πολιτισμική κληρονομιά Το τοπίο Το περιβάλλον Τα σύνολα Η φύση αδόμητη Πώς προκύπτει η επιβίωση του πολιτισμού μέσα από την ιστορία? Μπορεί ο καθένας να επιλέγει τις μνήμες του?

4 Τι αξίζει να διατηρηθεί στη μνήμη των ανθρώπων?
Ποιος αποφασίζει για το ορθό? Την ιστορία τη γράφουν οι νόμοι ή η ισχύς. Που ανήκουμε ως πολίτες και πώς αποφασίζουμε γι’αυτό? Ο νόμος μόνο συντηρεί ή καταστρέφει? Τι συνέβαινε πριν τις νομοθετικές ρυθμίσεις? Έχει αποτέλεσμα ο νόμος στις επιλογές του?

5 Μουσεια και μνημη Μια πόλη στο Βερολίνο: η Πέργαμος
Το Λούβρο και τα μνημεία

6 Το Μουσείο της Ακρόπολης
Το όραμα της επιστροφής και το ζήτημα της ιδιοκτησίας στη μνήμη Έχει εθνική ταυτότητα η μνήμη? Τι λέει η νομοθεσία Υπάρχουν πολλοί νόμοι για το ζήτημα αυτό?

7 Ο ελγιν και τα οραματα Η Μελίνα Μερκούρη έκανε όραμα την επιστροφή των Μαρμάρων στον τόπο τους. Μπορούμε να σχολιάσουμε το όραμα αυτό από νομική σκοπιά? Πώς διατηρείται καλύτερα η μνήμη?

8 Αληθεύει? Βρετανικό μουσείο και ελγίνεια μάρμαρα

9 Θέμα πρωτησ εργασιασ Το βιομηχανικό κτίριο ΦΙΞ Κρίθηκε διατηρητέο
Έργο του αρχιτέκτονα Ζενέτου Σήμερα έχει γίνει μουσείο Μοντέρνας Τέχνης που δεν λειτουργεί ακόμη Βρείτε τις διατάξεις που διέπουν τη μετασκευή του Κρίνετε την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας Σχολιάστε το σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ Πείτε τη γνώμη σας

10 Ο σαδασ για το κτίριο φιξ
Διαβάζω και σκέπτομαι Από την Καθημερινή ΑΡΧΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Ενα βιομηχανικό μνημείο απαξιώνεται... Της Γιώτας Μυρτσιώτη Ε νας αιώνας και πλέον παρήλθε από τις αρχές της δεκαετίας του 1890, όταν η Θεσσαλονίκη δημιουργούσε «μόδα» με τα πρώτα βιομηχανικά προϊόντα που σήμαναν νέα εποχή στην οικονομική και κοινωνική ζωή της πόλης. Μεταξύ αυτών η μπίρα που παρήγαγε το ζυθοποιείο ΟΛΥΜΠΟΣ (μετέπειτα ΦΙΞ), μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές μονάδες της Νοτιοανατολικής Μεσογείου που αποτελεί ακόμα και σήμερα σήμα κατατεθέν της βιομηχανικής της κληρονομιάς. Το «κόκκινο συγκρότημα» ενταγμένο στην πρώτη βιομηχανική ζώνη μεταξύ του λιμανιού και της σιδηροδρομικής γραμμής, είναι ένα από τα ελάχιστα ενιαία βιομηχανικά συγκροτήματα και ταυτόχρονα το τελευταίο, παλαιότερο, πληρέστερο και μοναδικό στην Ελλάδα ιστορικό ζυθοποιείο που διασώζει στο σύνολό του τόσο τα κτίρια όσο και τον μηχανολογικό του εξοπλισμό. Ή τουλάχιστον ήταν. Γιατί, μια νέα απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού αποχαρακτηρίζει από διατηρητέο μνημείο το Ζυθοποιείο ΦΙΞ, σχεδόν στο σύνολό του (90%), χωρίς αιτιολόγηση, παρά την αντίθετη έκθεση της 4ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων. Η νέα απόφασηΕιδικότερα, η νέα απόφαση (ΥΠΠΟ/ ΔΙΛΑΠ/Γ/829/18311/ ) που έχει δημοσιευθεί ήδη στο ΦΕΚ (421/Β/10/4.2003) τροποποιεί την αρχική απόφαση χαρακτηρισμού ως διατηρητέων μνημείων κτιρίων του ζυθοποιείου ΦΙΞ (ΦΕΚ 479/Β/ ). Αυτό σημαίνει ότι δεν θεωρούνται πλέον διατηρητέα εννέα από τα είκοσι δύο κτίρια του ιστορικού εργοστασίου, αποχαρακτηρίζονται ως προς το εσωτερικό τους και τον μηχανολογικό τους εξοπλισμό επιπλέον δώδεκα, ενώ διατηρητέο παραμένει στο σύνολό του μόνο ένα από τα είκοσι δύο κτίρια του βιομηχανικού συγκροτήματος. Η πρόσφατη τροποποίηση της προηγούμενης απόφασης, απαξιώνει πλήρως το τελευταίο βιομηχανικό συγκρότημα μιας αυτοκρατορίας του παρελθόντος και δίνει το πράσινο φως για την καταστροφή ενός από τα σημαντικότερα νεότερα μνημεία της χώρας, για τη διατήρηση του οποίου είχαν αγωνιστεί πριν από δέκα χρόνια φορείς της πόλης και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Ιστορικά κτίρια και μηχανήματα - δείγματα της βιομηχανικής αρχαιολογίας απειλούνται πλέον με κατεδάφιση. Μόνο κελύφη και το κτίριο των ζυθοβραστήρων θα απομείνουν για να θυμίζουν το άγνωστο στους περισσότερους παρελθόν της βιομηχανικής Θεσσαλονίκης. Α.Π , Αθήνα 30 Ιουνίου 2003 Προς τον Υπουργό Πολιτισμού κ. Ευάγγελο Βενιζέλο Μπουμπουλίνας Αθήνα Κοινοποίηση: 1. Διεύθυνση Λαϊκού Πολιτισμού ΥΠΠΟ 2. Γενική Διεύθυνση Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων 3. Α' Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Θέμα: Χαρακτηρισμός ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου του κτιρίου της ζυθοποιίας ΦΙΞ στη λεωφόρο Συγγρού στην Αθήνα. Το κτίριο της ζυθοποιίας ΦΙΞ στη Λεωφόρο Συγγρού, έργο του αρχιτέκτονα Τάκη Χ. Ζενέτου (1957), αποτελεί για την αρχιτεκτονική κοινότητα σημείο αναφοράς, καθώς είναι το σημαντικότερο μεταπολεμικό βιομηχανικό κτίριο στη χώρα μας, κάτι που άλλωστε αναγνωρίζεται και διεθνώς. Το 1995, μετά την ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, το κτίριο χαρακτηρίστηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο και συγκεκριμένα με την με αρ. ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/11282/ Απόφαση Υπουργού Πολιτισμού (ΦΕΚ 158 Β/1995). Με την ίδια απόφαση εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία πρόγραμμα επεμβάσεων στο κτίριο σύμφωνα με μελέτη της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ υπό προϋποθέσεις. Στο τμήμα Δ΄ της ως άνω απόφασης αναφέρεται ρητά ότι: "Μετά την αποπεράτωση των εργασιών και των επεμβάσεων, το ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ υποχρεούται με δαπάνες του στην πλήρη αποκατάσταση του κτιρίου, σύμφωνα με τα αρχικά σχέδια του αρχιτέκτονα Τ. Ζενέτου σε ότι αφορά το κέλυφος και τα υλικά του". Η εν λόγω απόφαση χαρακτηρισμού έχει ακυρωθεί από το ΣτΕ με την 6478/1995 Απόφαση του Ε΄ Τμήματος, που έκρινε ότι ο χαρακτηρισμός του κτιρίου δεν ήταν επαρκώς αιτιολογημένος. Κύριε Υπουργέ, σας γνωρίζουμε ότι έχουμε ενημερωθεί πλήρως για το ανωτέρω θέμα και για τις ενέργειες που ακολούθησαν έως σήμερα, όπως για τη γνωμοδότηση του ΣΧΟΠ της όπου οι εκπρόσωποι της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ενημερώνοντας για τη μελέτη του υπόγειου χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων στο χώρο του κτιρίου ΦΙΞ, διαβεβαίωσαν ότι "…στη στατική επίλυση του γκαράζ, έχει ληφθεί μέριμνα για τη δυνατότητα ανακατασκευής του κτιρίου με τη μορφή και τον όγκο που είχε πριν από την κατεδάφισή του." Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων έχει ένσταση κατά της τοποθετήσεως της απόφασης του ΣτΕ επί της ουσίας του θέματος, καθώς αυτή ανατρέπει υπουργική απόφαση βασισμένη στην ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων και για το λόγο αυτό παρακαλούμε για τις δικές σας ενέργειες ώστε να επανεξεταστεί το θέμα με πρόταση εμμονής στο χαρακτηρισμό του συνόλου του κτιρίου, βελτιώνοντας το Α΄ μέρος του χαρακτηρισμού με στοιχεία που βρίσκονται στις εισηγήσεις και υπάρχουν στο φάκελο καθώς και με συμπληρωματικά στοιχεία που σας υποβάλλουμε. Κατά τα άλλα, τηρουμένων όλων των υποδείξεων, με έμφαση σε όσα αναφέρονται στο τμήμα Δ΄ και Ε΄ της από απόφασης χαρακτηρισμού του κτιρίου της ζυθοποιίας ΦΙΞ, θεωρούμε απαραίτητη την αναφορά του στατικού φορέα στο τμήμα Δ΄ της απόφασης, ώστε αυτή να προβλέπει την "πλήρη αποκατάσταση του κτιρίου, σύμφωνα με τα αρχικά σχέδια του αρχιτέκτονα Τ. Ζενέτου σε ότι αφορά το κέλυφος, τον στατικό φορέα και τα υλικά του". Θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι η ανακατασκευή του κτιρίου θα επαναφέρει την ένταση μεταξύ του εξωτερικού περιβλήματος - υμένα και του φέροντος οργανισμού (μελέτη του καθηγητού Σωκράτη Αγγελίδη), δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό τη δυνατότητα μιας ατέρμονης εσωτερικής αρχιτεκτονικής μετάλλαξης.

11 επιχειρηματολογω Κρίνω και αποφασίζω Κτίρια και μηχανήματα
Ανάμεσά τους οι παλιές αποθήκες κριθαριού, από τα πιο εντυπωσιακά κτίρια του συγκροτήματος των αρχών της δεκαετίας του '20 με τον μηχανολογικό τους εξοπλισμό. Το τμήμα του συγκροτήματος του βυνοποιείου με πλήρη βιομηχανικό εξοπλισμό του τέλους του 19ου αιώνα. Κτίρια της επέκτασης του Ζυθοποιείου με τις χαρακτηριστικές δίκλινες στέγες του τέλους του 19ου - αρχών του 20ού αιώνα. Οι εγκαταστάσεις των παλαιών λεβήτων με πλήρη εξοπλισμό. Το νεότερο εμφιαλωτήριο, μοναδικό κτίριο του αρχιτέκτονα Τάκη Ζενέτου στη Θεσσαλονίκη, με τον μηχανολογικό του εξοπλισμό. Η αποθήκη πάγου που αποτελεί συνέχεια του παλαιού παγοποιείου. Ο εξοπλισμός από τα αυθεντικά δείγματα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής της τελευταίας εικοσαετίας του 19ου αιώνα, όπως είναι το βυνοποιείο -το μοναδικό που διασώζεται πανελλαδικά- και τα μηχανοστάσια με τον ιστορικό εξοπλισμό παραγωγής ενέργειας και παραγωγής CO2 για την παραγωγή πάγου. Ο νέος νόμος για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς (Ν.3028/ ) δεν επιτρέπει ανάκληση αποφάσεων χαρακτηρισμού μνημείων παρά μόνο «για πλάνη περί τα πράγματα» (άρθρο 6 παρ. 9). Ωστόσο, η πρόσφατη απόφαση για «τροποποίηση» της αρχικής απόφασης χαρακτηρισμού δεν αναφέρει σε κανένα σημείο τέτοια αιτιολόγηση αλλά και καμία άλλη, επισημαίνει η αρχιτέκτων κ. Ολγα Τραγανού-Δεληγιάννη, μέλος της διεθνούς επιτροπής TICCIH και μέλους του Δ.Σ. του Ελληνικού Τμήματος. Ανήκει σε ομάδα ιδιωτών Το ιστορικό ζυθοποιείο που έχει απομείνει στο σύνολό του ως μαρτυρία της βιομηχανικής Θεσσαλονίκης επί εκατό και πλέον χρόνια, είχε γλιτώσει από κατεδάφιση στις αρχές της δεκαετίας του '90, όταν οι φορείς της πόλης αντέδρασαν αποτελεσματικά. Το μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανικής μονάδος χαρακτηρίστηκε τελικά διατηρητέο το 1994, ενώ τμήμα του οικοπέδου είχε χαρακτηριστεί και από τη νομαρχία ως χώρος πολιτιστικού κέντρου. Το συγκρότημα εκπλειστηριάστηκε και από το 1991 ανήκει σε ομάδα ιδιωτών ιδιοκτητών. Εκτοτε πολλές ήταν οι περιπέτειες στις οποίες είχε περιέλθει με αποκορύφωμα τη μετατροπή κτιρίων σε νυχτερινά κέντρα χωρίς τη σχετική άδεια της αρμόδιας Εφορείας. «Η αμήχανη διστακτικότητα έως πλήρης αδιαφορία για τη σύνταξη σχεδίων αποκατάστασης είχε ως αποτέλεσμα το κτίριο -όπως και πολλά άλλα βιομηχανικά συγκροτήματα- να αφεθεί στην εγκατάλειψη. Ετοιμόρροπα κτίσματα και σκουριασμένες μηχανές ωστόσο δεν μειώνουν την αρχιτεκτονική, την πολεοδομική, κοινωνική, εθνολογική, τεχνική και εν γένει ιστορική, καλλιτεχνική και επιστημονική σημασία του βιομηχανικού κτιρίου ως ενιαίο μνημείο». Η έκθεση της 4ης Εφορείας Τη σημασία του τονίζει εξάλλου στην έκθεσή της η 4η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων που κατέθεσε στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων πριν από τη συζήτηση του θέματος. «Το συγκρότημα του Ζυθοποιείου ΦΙΞ (πρώην ΟΛΥΜΠΟΣ) στην οδό 26ης Οκτωβρίου, παρ' όλες τις βλάβες και τις φθορές, που έχει υποστεί κατά το διάστημα μετά τον χαρακτηρισμό των κτιρίων του ως διατηρητέων μνημείων (1994), εξακολουθεί να διασώζει όλες τις αξίες που είχαν διαπιστωθεί κατά την περίοδο εκείνη», υπογραμμίζει η Εφορεία στην έκθεση που εξέδωσε, συμπτωματικά, ένα μήνα πριν από την υπογραφή της Διεθνούς Χάρτας για την προστασία της βιομηχανικής κληρονομιάς από τη διεθνή επιτροπή TICCIH, όπου τονίζεται η αξία των βιομηχανικών μνημείων ως σύνολα κτιρίων με τον μηχανολογικό τους εξοπλισμό. Προς το παρόν, οι αποδέκτες της πρόσφατης απόφασης (Νομαρχία, Δήμος, ΤΕΕ, Εφορείες Μνημείων κ.ά.) για τη νέα τύχη του ΦΙΞ δεν έχουν λάβει θέση επί του θέματος. Φαίνεται, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η κ. Δεληγιάννη, «πως η πόλη δεν είναι ικανή να διαφεντεύσει κάτι για το οποίο πριν από δώδεκα χρόνια είχε πολεμήσει. Αποτέλεσμα είναι η απαξίωση των μνημείων της. Αυτό της αξίζει της Θεσσαλονίκης;». Έντυπη

12 Γνώμες και θέσεις Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων θεωρεί ότι η υποδειγματική αποκατάσταση του συνόλου του κτιρίου της ζυθοποιίας ΦΙΞ θα αποτελέσει καταλυτική εξέλιξη για το κέντρο των Αθηνών, καθώς θα εντάξει οργανικά στη λειτουργία της σύγχρονης πόλης ένα διεθνώς αναγνωρισμένο αρχιτεκτονικό έργο, μέσω της χρήσης του ως Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Η ανακατασκευή ενός τόσο χαρακτηριστικού για τη ζωή της πόλης κτιρίου θα πρέπει να νοείται ως αποκατάσταση της αρχικής του σύλληψης, ενός μετέωρου δηλαδή στοιχείου στο κέντρο της πόλης που μέσω των οριζόντιων ανοιγμάτων του εκφράζει την έννοια της αέναης παραγωγής και κίνησης. ΚΤΙΡΙΟ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑΣ ΦΙΞ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Συνημμένα: 1. Επιστολή του Καθηγητή Alberto Sartoris, Συνιδρυτή των C.I.A.M. (1928), προς τον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Λωζάννη, Επιστολή του Καθηγητή Kenneth Frampton, Columbia University, Graduate School of Architecture, προς τον Πρωθυπουργό. Νέα Υόρκη, Επιστολή του Καθηγητή Mohsen Mostafavi, Κοσμήτορα, Master of Architecture I Program, Harvard University, Graduate School of Design, προς τον Υπουργό Πολιτισμού. Βοστώνη, Επιστολή του Καθηγητή Alan Balfour, Κοσμήτορα, Architectural Association School of Architecture, προς τον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Λονδίνο, Επιστολή του Καθηγητή Raimund Abraham, Cooper Union, School of Architecture, προς τον Πρωθυπουργό. Νέα Υόρκη, Επιστολή του Καθηγητή Pierre von Meiss, Ecole Polytechnique Federale de Lausanne, προς τον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Λωζάννη, Επιστολή του Καθηγητή Geoffrey London, Κοσμήτορα, The University of Western Australia, School of Architecture, προς τον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Περθ, Επιστολή του Καθηγητή Luigi Snozzi, Ecole Polytechnique Federale de Lausanne, προς τον Πρωθυπουργό. Λωζάννη, Προοπτικό σχέδιο του Τ. Χ. Ζενέτου της βόρειας απόληξης του εργοστασίου ΦΙΞ. Το σχέδιο αυτό πιστοποιεί ότι το βόρειο τμήμα του κτιρίου δεν αποτελεί προσθήκη αλλά ενιαίο και αναπόσπαστο τμήμα του, σύμφωνα με την αρχική σύλληψη του έργου. (Αρχείο Τ. Χ. Ζενέτου). Το 1995, σημαντικές προσωπικότητες της διεθνούς αρχιτεκτονικής κοινότητας αντέδρασαν έντονα στο ενδεχόμενο κατεδάφισης του Εργοστασίου ΦΙΞ. Από τα συνημμένα κείμενα υποστήριξης που εστάλησαν προς τον τότε Πρωθυπουργό, τον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και τον Υπουργό Πολιτισμού, ακολουθούν παραθέματα που πιστοποιούν τη σημασία που αποδίδεται στο κτίριο του Εργοστασίου ΦΙΞ, καθώς και τη διεθνή εκτίμηση προς τον αρχιτέκτονα Τ. Χ. Ζενέτο. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η τότε προσπάθεια έχει καταγραφεί ως η μεγαλύτερη διεθνής αντίδραση για την προάσπιση ενός σύγχρονου βιομηχανικού κτιρίου. "…ένας από τους πιο ανεκτίμητους μάρτυρες της εποχής του: το Εργοστάσιο ζυθοποιίας ΦΙΞ στην Αθήνα, υπέροχο και ιδιαίτερα σημαντικό έργο του αρχιτέκτονα Τάκη Ζενέτου, …αποτελεί ένα από τα σπάνια και εξαίρετα κτίρια εκείνης της περιόδου και, κατά συνέπεια, η πόλη της Αθήνας οφείλει να το διατηρήσει." Καθηγητής Alberto Sartoris, Συνιδρυτής των C.I.A.M. (1928), Λωζάννη, 28 Φεβρουαρίου 1995

13 Γνώμες στο ίδιο θέμα "Με διεθνή κριτήρια αυτό είναι ένα από τα καλύτερα βιομηχανικά κτίρια που έχουν κατασκευαστεί παγκοσμίως αυτόν τον αιώνα και ειδικά στην Ελλάδα." Καθηγητής Kenneth Frampton, Columbia University, Graduate School of Architecture Νέα Υόρκη, 3 Μαρτίου 1995 "Το Εργοστάσιο ΦΙΞ είναι ένα από τα πλέον σημαντικά παραδείγματα της Μοντέρνας Αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και επαξίως έχει μια διεθνή φήμη." Καθηγητής Alan Balfour, Κοσμήτωρ, Architectural Association School of Architecture, Λονδίνο, 28 Φεβρουαρίου 1995 "Το κτίριο του Εργοστασίου ΦΙΞ, σχεδιασμένο από τον Τάκη Ζενέτο το 1957, είναι διεθνώς αναγνωρισμένο όχι μόνο ως μία σημαντική συνεισφορά στη Μοντέρνα Αρχιτεκτονική, αλλά αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εγχειρήματα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα." Καθηγητής Raimund Abraham, Cooper Union, School of Architecture, Νέα Υόρκη, 20 Φεβρουαρίου 1995 "…είναι με ακρίβεια, η πιο αποδεκτή και σημαίνουσα μαρτυρία μιας Ελλάδας που επιχειρεί να υπερβεί τις δεκαετίες του πολέμου, εκσυγχρονίζοντας τον μηχανισμό παραγωγής της." Καθηγητής Pierre von Meiss, Ecole Polytechnique Federale de Lausanne, Λωζάννη, 14 Φεβρουαρίου 1995 "Το σημαντικότερο έργο του Ζενέτου, το κτίριο του Εργοστασίου ΦΙΞ, είναι ένα από τα πλέον εξέχοντα παραδείγματα της μοντέρνας μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη…" Καθηγητής Geoffrey London, Κοσμήτωρ, The University of Western Australia, School of Architecture, Περθ, 28 Φεβρουαρίου 1995 "Πρόκειται για ένα κτίριο με μεγάλη αρχιτεκτονική ποιότητα, το οποίο συνιστά τμήμα της πολιτιστικής παράδοσης που υπερβαίνει βεβαίως την πόλη της Αθήνας, ακόμη και της Ελλάδας." Καθηγητής Luigi Snozzi, Ecole Polytechnique Federale de Lausanne, Λωζάννη, 2 Μαρτίου 1995

14 Ο νόμος αποφασιζει? Ταυτότητα και πολιτισμός Ποιος είμαι ως πολίτης
Ποιος είμαι ως πρόσωπο Ποια η παιδεία μου Ποια η κληρονομιά μου Εθνος και κράτη Κοινότητες και ταυτότητα Παγκόσμια κληρονομιά

15 Οι κανόνες είναι και αυτοί ανθρώπινα δημιουργήματα
Διεθνείς συμβάσεις Κοινοτικό δίκαιο Εθνικοί νόμοι Δεν χρειάζεται αποστήθιση Χρειάζεται κρίση Γιατί τα Συντάγματα ρυθμίζουν τον πολιτισμό Ξέρετε τον όρο πολιτιστική επανάσταση. Ξέρετε τι έγραψε το Σύνταγμα της Κίνας?

16 Η στάση απέναντι στο νόμο είναι πολιτισμική επιλογή εκάστου
Πώς προσεγγίζω τις πηγές? Πώς ξέρω αν ισχύουν Πώς διαβάζω το νόμο? Πώς προσεγγίζω τη θεωρία Πώς βρίσκω τη νομολογία? Η στάση απέναντι στο νόμο είναι πολιτισμική επιλογή εκάστου Ο πολιτισμός γράφετε σε λίθινες πλάκες ως νόμος Σε ΦΕΚ Σε κείμενο απόφασης Το δίκαιο είναι μέρος του πολιτισμού και αυτό Η κριτική και η αμφισβήτηση είναι στοιχείο πολιτισμού Η επιχειρηματολογία επίσης

17 Κριτική στάση Τροφή για σκέψη Χώρος περιπάτου και η Συγγρού
Πώς θα δουλέψω? Με δομή και οργάνωση Πηγές Εντοπίζω και καραγράφψ Που θα βρω τους νόμους? Ερευνώ συστηματικά Πού θα βρω τις αποφάσεις των δικαστηρίων? Περιοδικά, βιβλιά, βάσεις δεδομένων Δικαιούμαι να έχω γνώμη? Εντοπίζω το σχολιασμό άλλων Διαβάζω και κρίνω Δημιουργώ θεωρία και κριτική θέση Επιχειρηματολογώ Με δομή και κρίση Στηρίζω τις σκέψεις μου Τηρώ τους κανόνες της συγγραφής εργασίας του ΑΚΠΥ Τροφή για σκέψη Χώρος περιπάτου και η Συγγρού January 20, 2013 by adminpxpa Leave a Comment inShare1 Θα μπορούσατε ποτέ να σκεφθείτε σοβαρά μια πρόταση για την πεζοδρόμηση ενός τμήματος της Συγγρού; Κι όμως, το τμήμα του κέντρου στο οποίο καταλήγει η λεωφόρος σε λίγα χρόνια θα αλλάξει εντελώς με την πεζοδρόμηση της Πανεπιστημίου και της Αμαλίας, δίνοντας μια μοναδική ευκαιρία για την προέκταση της νέας περιοχής περιπάτου μέχρι το υπό ανακατασκευή Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στο Φιξ. Ετσι, θα ενισχυθεί και η φυσιογνωμία του μουσείου, που μοιάζει σήμερα «χαμένο» ανάμεσα σε δύο κεντρικές λεωφόρους. Τρία από τα σημαντικότερα πράγματα που πρόκειται να αλλάξουν μέχρι το 2015 – 2016 την εικόνα της Αθήνας συνδέονται τρόπον τινά με τη λεωφόρο Συγγρού. Στο νότιο τμήμα της, η ανάπλαση του παλαιού ιπποδρόμου από το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», για τη δημιουργία νέας Εθνικής Βιβλιοθήκης και Λυρικής Σκηνής. Στο ανώτερο τμήμα της βρίσκεται η απόληξη των παρεμβάσεων που πρόκειται να πραγματοποιηθούν στο ιστορικό κέντρο, με άξονα την οδό Πανεπιστημίου. Και σε κοντινή απόσταση από το κέντρο, ανακατασκευάζεται το κτίριο ΦΙΞ για να φιλοξενήσει το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. «Η ανάπλαση της λεωφόρου Συγγρού γίνεται πλέον επιτακτική ανάγκη», εκτιμά ο κ. Θάνος Βλαστός, συγκοινωνιολόγος – πολεοδόμος, καθηγητής στο ΕΜΠ. «Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στο οποίο εφάπτονται δύο μεγάλες αρτηρίες, οι λεωφόροι Συγγρού και Καλλιρρόης και μια μικρότερη, η Φρατζή. Η κατάσταση γύρω από το νέο μουσείο είναι απογοητευτική. Κατ’ αρχάς, τα πεζοδρόμια που έχουν απομείνει γύρω από το Μουσείο είναι μικρά, πλάτους 1,5 – 2 μέτρων στις Συγγρού και Φραντζή και το μεγαλύτερο στην Καλλιρρόης, περίπου 5 μ. Στη βόρεια πλευρά του μουσείου, όπου θα μπορούσαν να περπατούν οι επισκέπτες, τοποθετήθηκε ένα τεραστίων διαστάσεων στέγαστρο για να καλύψει μια αίθουσα εισόδου στο υπόγειο γκαράζ και στο μετρό και μια αφετηρία λεωφορείων. Πρόκειται για μια άχρηστη κατασκευή, απολύτως ασύνδετη με την αρχιτεκτονική του νέου μουσείου, που το αποκόπτει από το μικρό πάρκο που βρίσκεται αμέσως μετά. Την κατασκευή περιβάλλει φαρδύς δρόμος για αναστροφές λεωφορείων και αυτοκινήτων και εισόδους-εξόδους στο γκαράζ, με αποτέλεσμα να δίνεται η εντύπωση ότι σε επαφή με το μουσείο στη βόρεια πλευρά και εκεί όπου έπρεπε να είναι πλατεία έχει κατασκευαστεί οδικός κόμβος. Ετσι, η προσπέλαση του μουσείου με τα πόδια θα είναι δύσκολη και δυσάρεστη, παγκόσμια πρωτοτυπία για ένα μουσείο τόσο σημαντικό». Σύμφωνα με τον κ. Βλαστό, η λύση είναι η πεζοδρόμηση του ρεύματος ανόδου της λεωφόρου Συγγρού, από τον κόμβο Χαμοστέρνας μέχρι την Αμαλίας. «Οταν κλειστεί η Πανεπιστημίου, η ανερχόμενη ροή από τη λεωφόρο Συγγρού δεν θα έχει νόημα να συνεχίζει στην Αμαλίας, αλλά είναι καλύτερα να κατευθύνεται άμεσα προς τη Βασ. Κωνσταντίνου μέσω της Καλλιρρόης. Με τη μονοδρόμηση της Συγγρού, έστω και αν προστεθεί μια λωρίδα στο ρεύμα καθόδου, το μικρό πεζοδρόμιο μπροστά από το μουσείο διαπλατύνεται κατά 7 μέτρα. Ανάλογα θα μπορούσε να μονοδρομηθεί και η Καλλιρρόης, συγχωνεύοντας μέρος του ρεύματος προς Φάληρο με το καθοδικό ρεύμα της λεωφόρου Συγγρού. Ετσι θα μπορέσει να γίνει διαπλάτυνση και του πεζοδρομίου επί της Καλλιρρόης». Σύγχρονη ταυτότητα Το θετικό αποτέλεσμα θα είναι διπλό: «Κυκλοφοριακά, ο περιορισμός των εισερχόμενων αυτοκινήτων στο κέντρο επιτυγχάνεται ομαλά και από κάποια απόσταση. Πολεοδομικά, αναδεικνύεται η ιστορικότητα και η σύγχρονη ταυτότητα της Αθήνας με την ενσωμάτωση του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στο δίκτυο των δημοσίων χώρων. Και ενθαρρύνεται η προσπέλασή του με περπάτημα και ποδήλατο, στόχος κοινός με τη μετατροπή της Πανεπιστημίου σε βουλεβάρτο. Ετσι δημιουργείται μια μεγάλη πολιτιστική διαδρομή που ξεκινάει από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Πατησίων και καταλήγει στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, επεκτεινόμενη μέχρι τη νέα Εθνική Βιβλιοθήκη και Λυρική Σκηνή στον χώρο του παλαιού ιπποδρόμου». Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΙΑΛΙΟΥ Πηγή: Η Καθημερινή Filed Under: NEWS, ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Speak Your Mind You must be logged in to post a comment.

18 Προβληματιζόμαστε για το δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας
Σχέση του έργου και του δημιουργού Ποια έργα προστατεύονται Ποια η διαφορά της προστασία ς του διατηρητέου κτίσματος Και της προστασίας του δημιουργού του Ο αρχιτέκτονας έχει δικαιώματα που μπορεί να προστατεύονται και ποια Η ιδιοκτησία του κτιρίου σχετίζεται με τα δικαιώματα που αρχιτέκτονα δημιουργού? Το κτίριο ΦΙΞ έργο του Τάκη Ζενέττου Ο Τάκης (Παναγιώτης) Ζενέτος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1926 και ήταν γόνος εύπορης οικογένειας κοσμηματοπωλών. Ήταν ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής γενιάς. Κατόπιν παρότρυνσης οικογενειακού φίλου προσανατολίστηκε στις αρχιτεκτονικές σπουδές στη Γαλλία. Με αυτήν την προοπτική μαθήτευσε στη σχολή αρχιτεκτονικού σχεδίου («Σχολή Αρχιτεκτονικών Μελετών») η οποία απευθυνόταν σε σπουδαστές του Ε.Μ.Π. το οποίο, όπως όλες οι σχολές, υπολειτουργούσε την περίοδο της κατοχής. Το 1945 έφυγε απ’ την Ελλάδα με υποτροφία για να σπουδάσει αρχιτεκτονική στο Παρίσι, στην Ecole des Beaux Arts στο εργαστήριο του Otello Zavaroni. Το 1952 τελειώνει τον κύκλο σπουδών του στη σχολή και το 1953 παρουσιάζει τη διπλωματική του εργασία με θέμα «Μικρόπολις – Αυτόνομη οικιστική μονάδα». Επέστρεψε στην Ελλάδα οριστικά το 1955 και άνοιξε σε συνεργασία με τον Μαργαρίτη Αποστολίδη γραφείο μελετών στην οδό Ακαδημίας 61. Τα πρώτα χρόνια της επαγγελματικής του δραστηριότητας είναι ιδιαίτερα γόνιμα. Τα πρώτα έργα μαζί με τον Μαργαρίτη Αποστολίδη είναι τα εργοστάσια Φιξ και APCO, το μονόσπιτο στο Καβούρι και η πολυκατοικία στην Λ. Αμαλίας 34. Ακολούθησαν οι μονοκατοικίες στη Γλυφάδα, Ψυχικό και η πολυκατοικία στην οδό Ηρώδου Αττικού. Ωστόσο, μέχρι το 1962 παραμένει ουσιαστικά άγνωστος. Το έργο του δημοσιεύτηκε με τη βοήθεια του Ορέστη Δουμάνη, υπεύθυνου αρχιτεκτονικών θεμάτων στον «Ζυγό» ,αργότερα διευθυντή σύνταξης της «Αρχιτεκτονικής», ιδρυτή των «Αρχιτεκτονικών Θεμάτων» καθώς και υπεύθυνου συντάκτη για το ελληνικό τμήμα του «World Architecture». Επίσης έργα του δημοσιεύτηκαν σε πολλά ευρωπαϊκά αρχιτεκτονικά περιοδικά. Ο Zενέτος ολοκλήρωσε συνολικά 120 έργα, ανάμεσα στα οποία είναι το χωροταξικό σχέδιο του Λεκανοπεδίου Αττικής, πολλά βιομηχανικά κτήρια καθώς και σημαντικές πολυκατοικίες και μονοκατοικίες. Ταλαντούχος «συνθέτης», με άρτια επιστημονική κατάρτιση και ευρύτατες τεχνολογικές γνώσεις, αντιμετώπισε με την ίδια ευσυνειδησία, σοβαρότητα και συνέπεια όλα τα έργα που μελέτησε, έργα που χαρακτηρίζονται από τη λειτουργικότητα της οργάνωσης ,την καθαρότητα της μορφής, τη σαφήνεια της κατασκευής, την ευελιξία και τη δυνατότητα συμμετοχής του χρήστη στη διαμόρφωση του περιβάλλοντός του, τη χρήση προηγμένης τεχνολογίας και την ανάδειξη των λεπτομερειών, τον σεβασμό τού τοπίου ή τη δραστική επέμβαση στο περιβάλλον, ανάλογα με την περίπτωση. Δίνει έμφαση στη λειτουργία των κτιρίων αλλά και στην κατάργηση των συμβατικών όγκων. Δέχεται να ασχοληθεί με τις μορφολογικές επιπτώσεις της σύλληψής του αφού πρώτα εξασφαλίσει τις απαραίτητες τεχνικές προϋποθέσεις. Τα μικρά έργα του, τα περισσότερα βίλες στην Αττική έχουν και τον πιο έντονα προσωπικό χαρακτήρα του. Το έργο τού Τάκη Ζενέτου εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από ένα μικρό κύκλο νέων αρχιτεκτόνων, πολλούς οπό τούς όποιους επηρέασε σημαντικά. Σε μία εποχή στην οποία κυριαρχούσε η μαζική, πρόχειρη δόμηση, ο Ζενέτος υποστήριζε ότι η ανθρώπινη κατοικία πρέπει να είναι το υψηλότερο και πλέον πολυτελές προϊόν του σύγχρονου πολιτισμού. Θεωρούσε απαραίτητη την κατάργηση του κύβου κουτιού της μοντέρνας κατοικίας και την ενσωμάτωση της στο περιβάλλον. Την περίοδο εκείνη η Αθήνα ζούσε την εποχή της αλόγιστης καταστροφής των παλαιότερων κτιρίων και την ανέγερση κακότεχνων πολυκατοικιών που στέγασαν τους εσωτερικούς μετανάστες. Ο Ζενέτος όμως είχε ήδη οραματιστεί την εξέλιξη της πόλης, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρη τη Δύση. Είχε προβλέψει τις τεχνολογικές εξελίξεις που θα επηρέαζαν τη ζωή και τις δραστηριότητες του ανθρώπου και τα επόμενα χρόνια θα προσπαθούσε να διατυπώσει τη δική του άποψη για την ιδανική μορφή της και να χτίσει κτίρια που θα την υπηρετούσαν. Η πεμπτουσία της πολεοδομικής και χωροταξικής φιλοσοφίας του Τάκη Ζενέτου περιέχεται στην έρευνά του, όπως διατυπώθηκε στην πρότασή του για την Ηλεκτρονική Πολεοδομία (1962), δηλαδή στην ένταξη των πιο πρόσφατων κατακτήσεων της ηλεκτρονικής επιστήμης και τεχνολογίας στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου. Τα κείμενά του ήταν πάντα γεμάτα με τεχνικά δεδομένα, διασταυρώσεις και πιστοποιήσεις για την δυνατότητα υλοποίησης, κείμενα που υπερασπίζονταν τη συμβατότητα των ιδεών του με τα προβλήματα του παρόντος κόσμου αλλά και ενός κόσμου που ο Ζενέτος οραματιζόταν. Εκεί που ίσως εκφράστηκε απελευθερωμένος από προστριβές με υπηρεσίες και πελάτες ήταν τα τέσσερα ρυθμιστικά που ανέλαβε το Η πίστη του σε μια ζωή εν εξελίξει που διαρκώς προσβλέπει στο μέλλον τον αποξένωσε από την παρούσα ζωή. Ο Τάκης Ζενέτος αυτοκτόνησε το 1977 πηδώντας από το παράθυρο του γραφείου του στο Κολωνάκι.

19 σύνοψη Η συνέχεια στην επόμενη ΟΣΣ Ο νόμος παρακολουθεί το πνευματικό έργο, το δημιούργημα και το ανταγωνίζεται. Προσπαθεί να το δαμάσει όπως και ο άνθρωπος. Ιστορία είναι μια συνιστώσα ανάμεσα σε πράξεις και λήθη, μνήμη και καταστροφή την οποία οι νόμοι δέχονται ή απορρίπτουν. Η μνήμη και η ιστορία είναι αποτέλεσμα συγκρούσεων και συνθέσεων που γίνονται με λέξεις, σκέψεις και αποφάσεις. Με περισσότερο διάλογο