Η επινόηση της παράδοσης. Nations and Nationalism since 1780, Eric Hobsbawm (1985) συζητά τη δημιουργία του έθνους στη νεωτερικότητα : Nations and Nationalism.

Παρουσίαση με θέμα: "Η επινόηση της παράδοσης. Nations and Nationalism since 1780, Eric Hobsbawm (1985) συζητά τη δημιουργία του έθνους στη νεωτερικότητα : Nations and Nationalism."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η επινόηση της παράδοσης

2 Nations and Nationalism since 1780, Eric Hobsbawm (1985) συζητά τη δημιουργία του έθνους στη νεωτερικότητα : Nations and Nationalism since 1780, Eric Hobsbawm (1985) συζητά τη δημιουργία του έθνους στη νεωτερικότητα : »Α φάση. (πρωτο-εθνικισμός), κατά την οποία δεν έχουμε ιδιαίτερες κινητοποιήσεις στην Ευρώπη του 19ου αι. »Β φάση. (1880-1914), είναι μια μεταβατική περίοδος η οποία χαρακτηρίζεται από την απαρχή εθνικιστικών κινητοποιήσεων »Γ φάση. (μετά το 1918), τα κεντρικά κράτη κατασκευάζουν μηχανισμούς που εξασφαλίζουν πίστη και αφοσίωση. Οι εθνικιστικές διεκδικήσεις αποκτούν μαζική απήχηση και υποστήριξη μέσα από τα ΜΜΕ και τα σπορ

3 Ο Hobsbawm δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον τρόπο με τον οποίο οι εθνικές ταυτότητες, κουλτούρες, παραδόσεις, είναι κατασκευασμένες (constructed) ή επινοημένες (invented). Ο Hobsbawm δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον τρόπο με τον οποίο οι εθνικές ταυτότητες, κουλτούρες, παραδόσεις, είναι κατασκευασμένες (constructed) ή επινοημένες (invented). Η ‘επινοημένη παράδοση’ = ένα σύνολο πρακτικών οι οποίες έχουν σκοπό να δημιουργήσουν συγκεκριμένες αξίες και κανόνες συμπεριφοράς μέσα από την επανάληψη. Η ‘επινοημένη παράδοση’ = ένα σύνολο πρακτικών οι οποίες έχουν σκοπό να δημιουργήσουν συγκεκριμένες αξίες και κανόνες συμπεριφοράς μέσα από την επανάληψη. –Μερικές φορές, η συνέχεια με το παρελθόν είναι εντελώς ή μερικώς πλασματική –Σε άλλες περιπτώσεις, έχουμε την επινόηση νέων συμβόλων και μεθόδων (π.χ. εθνικός ύμνος, εθνική σημαία, η προσωποποίηση του έθνους –βλ. John Bull αρχές 18ου αι., αρχές 19ου αι. Uncle Sam)

4 Ο ρόλος της ‘ραδιοτηλεόρασης δημοσίου συμφέροντος’ (public service broadcasting) στην κατασκευή ‘φαντασιακής κοινότητας’: Ο ρόλος της ‘ραδιοτηλεόρασης δημοσίου συμφέροντος’ (public service broadcasting) στην κατασκευή ‘φαντασιακής κοινότητας’: –Μέσα από τον θεσμό του ραδιοφώνου-τηλεόρασης, βλέπουμε τη μεταμόρφωση ατομικών ιστοριών, παραστάσεων, αναμνήσεων σε ‘fictions of collective life’ (μυθιστορήματα –αποκυήματα συλλογικής ζωής). –το βασιλικό Χριστουγεννιάτικο διάγγελμα ‘σφράγισε με βασιλικό τρόπο το ρόλο του ραδιοφώνου, ‘δένοντας’ το έθνος, και δίνοντας του συγκεκριμένη μορφή και περιεχόμενο: το οικογενειακό κοινό, η βασιλική οικογένεια, το έθνος ως μια οικογένεια’ (Paddy Scannel 1988: 19)..

5 Το BBC και η ‘πολιτιστική ορειβασία’ (‘cultural mountaineering’) λογική λειτουργίας του PSB: ως ‘ό,τι καλύτερο είχαν ποτέ σκεφτεί ή διατυπώσει οι άνθρωποι’, Mathew Arnold (ποιητής και κριτικός, 19ος αι.) λογική λειτουργίας του PSB: ως ‘ό,τι καλύτερο είχαν ποτέ σκεφτεί ή διατυπώσει οι άνθρωποι’, Mathew Arnold (ποιητής και κριτικός, 19ος αι.) Σ’ αυτή τη λογική, ο John Reith, πρώτος Director General του BBC, πίστευε ότι οι ακροατές έπρεπε να ‘διδαχθούν’ το ‘πως’ και ‘τι’ θα ακούσουν Σ’ αυτή τη λογική, ο John Reith, πρώτος Director General του BBC, πίστευε ότι οι ακροατές έπρεπε να ‘διδαχθούν’ το ‘πως’ και ‘τι’ θα ακούσουν

6 Το BBC και η ‘πολιτιστική ορειβασία’ (‘cultural mountaineering’) Για να ‘διδάξει’ λοιπόν το BBC το κοινό του πως να ακούει ραδιόφωνο, υπήρχαν επίτηδες σιωπές ανάμεσα στα προγράμματα προκειμένου να αποθαρρυνθούν οι ‘χαλαροί’ ακροατές υπήρχαν επίτηδες σιωπές ανάμεσα στα προγράμματα προκειμένου να αποθαρρυνθούν οι ‘χαλαροί’ ακροατές υπήρχε η έννοια της ‘ισορροπίας’ (δημοφιλή προγράμματα αναμεμιγμένα με σιωπές και μη δημοφιλή προγράμματα), και της ‘παρουσίας’ (προγράμματα παρουσιασμένα ως ξεχωριστά γεγονότα) υπήρχε η έννοια της ‘ισορροπίας’ (δημοφιλή προγράμματα αναμεμιγμένα με σιωπές και μη δημοφιλή προγράμματα), και της ‘παρουσίας’ (προγράμματα παρουσιασμένα ως ξεχωριστά γεγονότα) υπήρχε η ‘ανακωχή για τα νήπια’ (toddler’s truce)- χωρίς πρόγραμμα μεταξύ 5-7 το βράδυ. υπήρχε η ‘ανακωχή για τα νήπια’ (toddler’s truce)- χωρίς πρόγραμμα μεταξύ 5-7 το βράδυ.

7 το BBC είχε αναλάβει και το ρόλο του θεματοφύλακα της εθνικής κουλτούρας, προσπαθώντας να αντισταθεί στις επιπτώσεις του ‘Τρανσαντλαντικού χταποδιού’ το BBC είχε αναλάβει και το ρόλο του θεματοφύλακα της εθνικής κουλτούρας, προσπαθώντας να αντισταθεί στις επιπτώσεις του ‘Τρανσαντλαντικού χταποδιού’ Χτίζοντας εθνική ενότητα και ‘φαντασιακή κοινότητα’: Χτίζοντας εθνική ενότητα και ‘φαντασιακή κοινότητα’: –εισαγωγή της Ώρας του Παιδιού –ραδιοφωνικά προγράμματα θεωρούνταν πως είχαν τη δυνατότητα ‘να ενώσουν το έθνος’ (making the nation one man). –Προγράμματα εθνικής ταυτότητας σχεδιάζονταν για να ακουστούν en masse, κάθε οικογένεια να βιώνει τη συνοχή μιας φυλής (tribal unity). –Υπήρχε το concept ‘unity in diversity’ (διαφορετικές εκπομπές, μέσα στην ίδια ενοποιητική λογική εθνικής συνοχής), - πλαίσιο οργάνωσης ραδιοφωνικής χρονιάς

8 ‘Μέσα από αυτό το ημερολόγιο…την κυκλική αναπαραγωγή -χρόνος μπαίνει, χρόνος βγαίνει- εορτασμών, τελετών και τελετουργικών, το BBC καθιερώθηκε ως ο φορέας της εθνικής κουλτούρας, συνδέοντας κάθε έναν με το κέντρο της εθνικής ζωής’ Αυτή η διαδικασία κατασκευής του έθνους (nation building process), διευκολύνθηκε μέσα από την παρακμή του ρόλου της παράδοσης στη σύγχρονη κοινωνική ζωή Αυτή η διαδικασία κατασκευής του έθνους (nation building process), διευκολύνθηκε μέσα από την παρακμή του ρόλου της παράδοσης στη σύγχρονη κοινωνική ζωή

9 η βρετανική Βασιλική Οικογένεια και ο θεσμός της μοναρχίας έπαιξαν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο για την επανεπινόηση της παράδοσης (reinvention of tradition) μέσα από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση. η βρετανική Βασιλική Οικογένεια και ο θεσμός της μοναρχίας έπαιξαν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο για την επανεπινόηση της παράδοσης (reinvention of tradition) μέσα από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Ο θεσμός της βασιλικής οικογένειας για την Rosalind Brunt ήταν πολύ σημαντικός -> μέσα από αυτόν χτίστηκε ένας μύθος για όλο το έθνος, πέρα από κάθε κοινωνική διάκριση Ο θεσμός της βασιλικής οικογένειας για την Rosalind Brunt ήταν πολύ σημαντικός -> μέσα από αυτόν χτίστηκε ένας μύθος για όλο το έθνος, πέρα από κάθε κοινωνική διάκριση μοναρχία προσφέρει ‘nice and pretty events’ μέσα από τα οποία δημιουργείται ένας συνδετικός κρίκος με το λαό- ο κόσμος μπορεί και ταυτίζεται με τα γεγονότα που συμβαίνουν στη βασιλική οικογένεια μοναρχία προσφέρει ‘nice and pretty events’ μέσα από τα οποία δημιουργείται ένας συνδετικός κρίκος με το λαό- ο κόσμος μπορεί και ταυτίζεται με τα γεγονότα που συμβαίνουν στη βασιλική οικογένεια

10 royal stardom διαφορετικό από αυτό του Χόλυγουντ: βασιλική οικογένεια έχει ‘χάρισμα’ (charisma), και χάρη σ’αυτό, έχει ‘ένα θεϊκό δώρο να εμπνέει’ (divine gift to inspire). royal stardom διαφορετικό από αυτό του Χόλυγουντ: βασιλική οικογένεια έχει ‘χάρισμα’ (charisma), και χάρη σ’αυτό, έχει ‘ένα θεϊκό δώρο να εμπνέει’ (divine gift to inspire). Hobsbawm and Ranger (1983), η ιστορία του βασιλικού τελετουργικού στη Βρετανία διαχωρίζεται σε τέσσερις φάσεις: Hobsbawm and Ranger (1983), η ιστορία του βασιλικού τελετουργικού στη Βρετανία διαχωρίζεται σε τέσσερις φάσεις: –Α. 1820-1870, δύναμη του έθνους = πραγματική, δεν υπάρχει ανάγκη να παρουσιαστεί ο μονάρχης ως η πατρική φιγούρα του έθνους.

11 –Β. 1877, όταν η Βικτώρια γίνεται αυτοκράτειρα των Ινδιών- 1914.  Η βασιλεία παρακμάζει. Μέχρι τον Α’ΠΠ, 1914, οι βασιλικές τελετές αποκτούν μια αίγλη που δεν είχαν πριν, και στήνονται με ολοένα και μεγαλύτερη εξειδίκευση και επαγγελματισμό.  Η Βρετανία ήταν πλέον μια βιομηχανική, ταξικά διαχωρισμένη κοινωνία, όπου ήταν αναγκαία η αναπαράσταση του μονάρχη ως ενοποιητικό εθνικό έμβλημα.  εμπορική εκμετάλλευση των διάφορων επετείων και τελετών

12 –Γ. από το 1918 μέχρι τη στέψη της Ελισσάβετ ΙΙ το 1953.  Ουσιαστικά οι βρετανικές βασιλικές τελετές ήταν πια κάτι μοναδικό καθώς τα περισσότερα μοναρχικά καθεστώτα είχαν πια αντικατασταθεί από δημοκρατίες..  Το τελετουργικό της βρετανικής μοναρχίας ήταν πια μια έκφραση συνέχειας σε μια περίοδο δραματικών αλλαγών.  Η μετάδοση από το ραδιόφωνο μεγαλοπρεπών υπαίθριων θεαμάτων (audible pageants) αποτελούσε πλέον μόνιμο κομμάτι του προγράμματος, αναπαριστώντας τις βασιλικές τελετές σαν εθνικές τελετές για όλη την οικογένεια  εμπορική εκμετάλλευση των διάφορων επετείων και τελετών

13 - Δ. 1953 –μέχρι σήμερα.  η παρακμή της Βρετανίας ως μεγάλη αυτοκρατορική δύναμη, μαζί με τον ερχομό της τηλεόρασης => η σημασία του βασιλικού τελετουργικού άλλαξε για μια ακόμα φορά.  Το γκλάμουρ του ‘αναχρονιστικού θεάματος’ αυξήθηκε.  τηλεόραση του BBC διαδραμάτισε πολύ σημαντικό ρόλο στη διάδοση αυτών των ‘πράξεων εθνικής Κοινωνίας’ (acts of national communion).  Η τηλεόραση έχτισε μια αίσθηση ενεργής συμμετοχής και αμεσότητας μ’ ένα τρόπο που ούτε το ραδιόφωνο ούτε τα κινηματογραφικά επίκαιρα δεν μπορούσαν να κάνουν.