ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΑΙ ΙΣΤΩΝ Τα κύτταρα και οι ιστοί υπό την επίδραση ποικίλων βλαπτικών παραγόντων αντιδρούν με διαφορετικό τρόπο; άλλα.

Παρουσίαση με θέμα: "ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΑΙ ΙΣΤΩΝ Τα κύτταρα και οι ιστοί υπό την επίδραση ποικίλων βλαπτικών παραγόντων αντιδρούν με διαφορετικό τρόπο; άλλα."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΑΙ ΙΣΤΩΝ Τα κύτταρα και οι ιστοί υπό την επίδραση ποικίλων βλαπτικών παραγόντων αντιδρούν με διαφορετικό τρόπο; άλλα κύτταρα εμφανίζουν ελαφρές αλλοιώσεις, άλλα μέτριες, και άλλα καμία. Οι διαφορές αυτές εξαρτώνται από:  την ευαισθησία  το βαθμό αντίστασης των κυττάρων  το είδος του βλαπτικού παράγοντα  το βαθμό διαφοροποίησης (μεγαλύτερη διαφοροποίηση- μεγαλύτερη βλάβη)  το τμήμα του κυττάρου που εκτίθεται στο βλαπτικό παράγοντα (πυρήνας, κυτταρόπλασμα, οργανίδια, ή και ολόκληρο το κύτταρο)

2 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΑΙ ΙΣΤΩΝ REGRESSIONS Υπόστροφες αλλοιώσεις είναι οι αλλοιώσεις των κυττάρων που δύνανται να οδηγήσουν στην καταστροφή τους αναστρέψιμη ή όχι. Χωρίζονται σε 4 κατηγορίες: Διαταραχές του πολλαπλασιασμού (πυρήνας, κυτταρόπλασμα ή και τα δύο) Διαταραχές του πολλαπλασιασμού (πυρήνας, κυτταρόπλασμα ή και τα δύο) Αλλοιώσεις του κυτταροπλάσματος και των οργανιδίων (εκφυλίσεις) Αλλοιώσεις του κυτταροπλάσματος και των οργανιδίων (εκφυλίσεις) Αλλοιώσεις οδηγούσες σε σμίκρυνση των κυττάρων και οργάνων (ατροφίες) Αλλοιώσεις οδηγούσες σε σμίκρυνση των κυττάρων και οργάνων (ατροφίες) Αλλοιώσεις οδηγούσες σε πλήρη καταστροφή των κυττάρων, ιστών, οργάνων (νεκρώσεις) Αλλοιώσεις οδηγούσες σε πλήρη καταστροφή των κυττάρων, ιστών, οργάνων (νεκρώσεις)

3 Ι. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ Α. ΠΥΡΗΝΑΣ  Φυσιολογικές συνθήκες: Διπλασιασμός χρωματοσωμάτων χωρίς διαίρεση του πυρήνα (ενδομίτωση) Διπλασιασμός χρωματοσωμάτων χωρίς διαίρεση του πυρήνα (ενδομίτωση) Δημιουργία γιγαντοκυττάρων με μεγάλο πυρήνα και κυτταρόπλασμα Δημιουργία γιγαντοκυττάρων με μεγάλο πυρήνα και κυτταρόπλασμα  Παθολογικές συνθήκες: α) Φάση ηρεμίας του κυττάρου. Ανικανότητα διαχωρισμού θυγατρικών πυρήνων (ψευδοαμίτωση) Ανικανότητα διαχωρισμού θυγατρικών πυρήνων (ψευδοαμίτωση) Αδυναμία ένωσης των τμημάτων των χρωματοσωμάτων και σχηματισμός μικροπυρήνων Αδυναμία ένωσης των τμημάτων των χρωματοσωμάτων και σχηματισμός μικροπυρήνων β) Διάρκεια της μίτωσης (δηλητήρια, ακτινοβολίες). β) Διάρκεια της μίτωσης (δηλητήρια, ακτινοβολίες). Επιμήκυνση διάρκειας πρόφασης Επιμήκυνση διάρκειας πρόφασης Επιπλέον διαιρέσεις κεντροσωματίων Επιπλέον διαιρέσεις κεντροσωματίων Δημιουργία τριπολικών ή τετραπολικών διαιρέσεων οδηγούντων σε αδυναμία διαχωρισμού των θυγατρικών πυρήνων ή σχηματισμό μικροπυρήνων Δημιουργία τριπολικών ή τετραπολικών διαιρέσεων οδηγούντων σε αδυναμία διαχωρισμού των θυγατρικών πυρήνων ή σχηματισμό μικροπυρήνων

4 Ι. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ Β. ΚΥΤΤΑΡΟΠΛΑΣΜΑ  Διαίρεση πυρήνα και όχι του κυτταροπλάσματος. Δημιουργία γιγαντοκυττάρων (επαναλαμβανόμενες διαιρέσεις) με πολλούς πυρήνες, π.χ. Δημιουργία γιγαντοκυττάρων (επαναλαμβανόμενες διαιρέσεις) με πολλούς πυρήνες, π.χ. Νεοπλασματικά (giant cell tumor of bone, εικ.1) Νεοπλασματικά (giant cell tumor of bone, εικ.1) Langhans (φυματίωση, σαρκοείδωση, λέπρα, εικ.2) Langhans (φυματίωση, σαρκοείδωση, λέπρα, εικ.2) Touton (ιστιοκυτταρώσεις, εικ.3) Touton (ιστιοκυτταρώσεις, εικ.3) Sternberg (Hodgkin’s Lymphoma, εικ.4) Sternberg (Hodgkin’s Lymphoma, εικ.4) εικ.1 εικ. 2 εικ.3 εικ.4 εικ.1 εικ. 2 εικ.3 εικ.4

5 ΙΙ. ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΕΣ ΣΕ ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ  ΙΙΑ: ΑΤΡΟΦΙΑ: Σμίκρυνση φυσιολογικού κυττάρου ή ιστού ή οργάνου οφειλόμενη σε μείωση του: μεγέθους (απλή) μεγέθους (απλή) αριθμού (αριθμητική) αριθμού (αριθμητική) αριθμού και μεγέθους (σύνθετη) αριθμού και μεγέθους (σύνθετη)  ΜΟΡΦΕΣ ΑΤΡΟΦΙΑΣ 1. Φυσιολογική ή ατροφία γεροντική: Όλα τα όργανα με την πάροδο των ετών σμικρύνονται και ατροφούν. Περισσότερο έκδηλη σε εγκέφαλο, καρδιά, ήπαρ, δέρμα και οστά. 2. Ατροφία εξ υποστροφής: Μερικά όργανα μετά την εφηβεία ατροφούν, π.χ. θύμος, λεμφαδενικός ιστός, η εγκυμονούσα μήτρα μετά τον τοκετό. 3. Ατροφία εξ ανενεργησίας: Όργανα που αδρανούν, όπως π.χ., όταν παύσει το νευρικό ερέθισμα (παράλυση) όταν παύσει το νευρικό ερέθισμα (παράλυση) όταν παύσει η κινητικότητά του (κατάγματα) όταν παύσει η κινητικότητά του (κατάγματα)

6 ΙΙ. ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΕΣ ΣΕ ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ 4. Ατροφία εκ πιέσεως. Όταν ένα όργανο πιέζεται ατροφεί λόγω ελλειπούς θρέψης του προκαλούμενης από την ισχαιμία της πιεζόμενης περιοχής, π.χ. ατροφία όρχεος από υδροκήλη, ατροφία παρακείμενου ιστού από νεόπλασμα. 5. Ατροφία εξ ασιτίας. Όλες οι καταστάσεις που μειώνουν την πρόσληψη τροφής οδηγούν σε ατροφία, π.χ. ασιτία, χρόνιες εντερικές παθήσεις. Όλες οι ατροφίες δύνανται να επανορθωθούν, εφόσον παύσει να ενεργεί το αίτιο που τις προκάλεσε. Δεν ισχύει όμως αυτό για την ατροφία εξ υποστροφής και για τη γεροντική ατροφία που είναι μη αναστρέψιμες. Όλες οι ατροφίες δύνανται να επανορθωθούν, εφόσον παύσει να ενεργεί το αίτιο που τις προκάλεσε. Δεν ισχύει όμως αυτό για την ατροφία εξ υποστροφής και για τη γεροντική ατροφία που είναι μη αναστρέψιμες.  ΙΙΒ. ΘΑΝΑΤΟΣ-ΝΕΚΡΩΣΗ. ΘΑΝΑΤΟΣ. Ο γενικός θάνατος είναι η αναστολή της ανταλλαγής της ύλης όλων των κυττάρων και ιστών του σώματος και των διαφόρων λειτουργιών του. ΘΑΝΑΤΟΣ. Ο γενικός θάνατος είναι η αναστολή της ανταλλαγής της ύλης όλων των κυττάρων και ιστών του σώματος και των διαφόρων λειτουργιών του.

7 ΙΙ. ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΕΣ ΣΕ ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ  Το άμεσο αίτιο του θανάτου είναι η αναστολή του καρδιοαναπνευστικού κέντρου του προμήκους πρωτοπαθής (τραύμα ή αιμορραγία) ή δευτεροπαθής (αναστολή λειτουργίας καρδιάς ή πνευμόνων, όπως σε ανακοπή ή εμβολή)  Έμμεσο αίτιο θανάτου προκαλεί η αναστολή λειτουργίας νεφρών, ήπατος (π.χ., νεφρική ανεπάρκεια, κίρρωση ήπατος)  Ο εγκέφαλος, η καρδιά και οι πνεύμονες είναι τα κύρια ζωτικά όργανα.  Παύση οξυγόνωσης του εγκεφάλου για 4-6 min συνεπάγεται ανεπανόρθωτες βλάβες (εγκεφαλικά νεκρός=κλινικά νεκρός)  Αντίθετα, η καρδιά και οι νεφροί ζουν για 6-8 ώρες μετά την είσοδο του γενικού θανάτου, ενώ η επιδερμίδα, τα οστά, και άλλα όργανα περισσότερο, ώστε να δύναται να μεταμοσχευθούν.

8 ΙΙ. ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΕΣ ΣΕ ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΝΕΚΡΩΣΗ. Αντίθετα με το θάνατο, η νέκρωση αφορά την παύση τη ζωής που αφορά τα κύτταρα, ιστούς, τμήματα ή ολόκληρα όργανα. ΝΕΚΡΩΣΗ. Αντίθετα με το θάνατο, η νέκρωση αφορά την παύση τη ζωής που αφορά τα κύτταρα, ιστούς, τμήματα ή ολόκληρα όργανα. Ο θάνατος των κυττάρων στη νέκρωση οφείλεται στη διάσπαση των στοιχείων του από τα ένζυμα των δικών του λυσοσωματίων (αυτόλυση ή αυτοπεψία). Ο θάνατος των κυττάρων στη νέκρωση οφείλεται στη διάσπαση των στοιχείων του από τα ένζυμα των δικών του λυσοσωματίων (αυτόλυση ή αυτοπεψία). Τα αίτια της νέκρωσης (τοπικός ή εστιακός θάνατος)  Διάφορα δηλητήρια (χημικές ουσίες, τοξίνες)  Θερμικά (ηυξημένη θερμότης, ψύχος)  Διάφορα είδη ακτινοβολιών  Τοπικές τροφικές διαταραχές οφειλόμενες σε κυκλοφορικές βλάβες (μείωση ή αναστολή αιμάτωσης) ή σε γενικότερες διαταραχές του κυκλοφορικού (καρδιά-αγγεία)  Εκκρίμματα ορισμένων αδένων όταν λόγω υπερπαραγωγής τους χύνονται σε παρακείμενους ιστούς (νέκρωση παγκρεατικού ιστού από τον παγκρεατικό χυμό)

9 ΙΙ. ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΕΣ ΣΕ ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ  Μηχανικές επιδράσεις, π.χ., σύνθλιψη, ηυξημένη πίεση (κατακλίσεις) ΕΙΔΗ ΝΕΚΡΩΣΗΣ. Ανάλογα με τη μορφολογία διακρίνεται: Πηκτική. Χαρακτηρίζεται από πήξη λευκώματος και εναπόθεση αλάτων ασβεστίου (αγγειακές αποφράξεις). Πηκτική. Χαρακτηρίζεται από πήξη λευκώματος και εναπόθεση αλάτων ασβεστίου (αγγειακές αποφράξεις). Τυροειδής. Μετατροπή νεκρωμένου ιστού σε λιποπρωτεϊνική μάζα σαν τυρί (φυματίωση). Τυροειδής. Μετατροπή νεκρωμένου ιστού σε λιποπρωτεϊνική μάζα σαν τυρί (φυματίωση). Μαλακυντική (ρευστοποιός). Ρευστοποίηση νεκρωμένου ιστού σε περιοχές πλούσιες σε λιποειδή, π.χ. μαλάκυνση εγκεφάλου. Μαλακυντική (ρευστοποιός). Ρευστοποίηση νεκρωμένου ιστού σε περιοχές πλούσιες σε λιποειδή, π.χ. μαλάκυνση εγκεφάλου. Ισχαιμική. Οφείλεται σε απόφραξη αγγείου από έμβολα ή θρόμβο και διακρίνεται σε δύο είδη Ισχαιμική. Οφείλεται σε απόφραξη αγγείου από έμβολα ή θρόμβο και διακρίνεται σε δύο είδη 1. Γάγγραινα. Διακρίνεται σε α) ξηρά, ισχαιμική πηκτική νέκρωση κυρίως των κάτω άκρων χωρίς επιμόλυνση και β) υγρά, συνδυασμός πηκτικής νέκρωσης και σηπτικής αποσύνθεσης λόγω επιμόλυνσης β) υγρά, συνδυασμός πηκτικής νέκρωσης και σηπτικής αποσύνθεσης λόγω επιμόλυνσης

10 ΙΙ. ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΕΣ ΣΕ ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ 2. Έμφραγμα ή έμφρακτο. Χωρίζεται σε α) αναιμικό. Νέκρωση πηκτικού τύπου που οφείλεται σε απόφραξη αρτηρίας μιας περιοχής που δεν έχει παράπλευρη κυκλοφορία (π.χ. έμφραγμα μυοκαρδίου από απόφραξη στεφανιαίων αρτηριών) και σε β) αιμορραγικό. Διήθηση της νεκρωμένης περιοχής με αίμα σε απόφραξη οργάνου με διπλή αιμάτωση (π.χ., πνευμονικό έμφραγμα λόγω απόφραξης κλάδου πνευμονικής αρτηρίας) σε β) αιμορραγικό. Διήθηση της νεκρωμένης περιοχής με αίμα σε απόφραξη οργάνου με διπλή αιμάτωση (π.χ., πνευμονικό έμφραγμα λόγω απόφραξης κλάδου πνευμονικής αρτηρίας) ΕΞΕΛΙΞΗ ΝΕΚΡΩΣΗΣ. Εξαρτάται από το είδος, τύπο, θέση, έκταση, τυχόν επιμόλυνση της νέκρωσης (ειδικότερα για την πηκτική) 1. Απορρόφηση 2. Εξέλκωση 3. Ρευστοποίηση και δημιουργία αποστήματος (αποστηματοποίηση) 4. Επούλωση με ανάπτυξη ουλώδους συνδετικού ιστού (επούλωση)

11 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΕΣ ΣΕ ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ  Η τυροειδής νέκρωση εξελίσσεται σε ψυχρό απόστημα και στη συνέχεια σε σπήλαιο.  Η μαλακυντική ή ρευστοποιός νέκρωση οδηγεί σε δημιουργία κοιλότητας  Το έμφραγμα οδηγεί σε σχηματισμό ουλής (συνδετικός ιστός).  Η ξηρά γάγγραινα οδηγεί σε αποξήρανση (μουμιοποίηση).

12 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ  Α. ΕΚΦΥΛΙΣΗ. Διάφορες καταστάσεις προκαλούν αποκλίσεις του φυσικού μεταβολισμού που γίνονται μορφολογικά αντιληπτές με τη μορφή ορισμένων ουσιών εντός των κυττάρων στην ιστολογική εξέταση. Τα αίτια της εκφύλισης είναι: Τα αίτια της εκφύλισης είναι: 1. Επίδραση βλαπτικών παραγόντων 2. Γενετικές μεταβολικές νόσοι 3. ‘Ελλειψη απαραιτήτων ουσιών (π.χ., ορμόνες, βιταμίνες) 4. Έλλειψη ενέργειας ή οξυγόνου 5. Απώλεια ουσιών 6. Άθροιση ξένων ουσιών στο κύτταρο. Ανάλογα με το αίτιο που δρα και την ενζυματική διαταραχή που προκαλεί, δημιουργούνται διαταραχές της ανταλλαγής της ύλης που αφορούν α) τις πρωτεϊνες, β) τα λίπη και γ) τους υδατάνθρακες.

13 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ  ΕΙΔΗ ΕΚΦΥΛΙΣΗΣ 1. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΛΕΥΚΩΜΑΤΩΝ Α. ΘΟΛΕΡΑ ΕΞΟΙΔΗΣΗ Διόγκωση μιτοχονδρίων λόγω βλάβης της μεμβράνης της μεμβράνης τους εισέρχεταινερό και ηλεκτρολύτες. Διόγκωση μιτοχονδρίων λόγω βλάβης της μεμβράνης της μεμβράνης τους εισέρχεταινερό και ηλεκτρολύτες. Κύτταρο διογκωμένο, κυτταρόπλασμα θολό, κοκκιώδες και πυκνό. Κύτταρο διογκωμένο, κυτταρόπλασμα θολό, κοκκιώδες και πυκνό. Συνηθέστερη εκφύλιση, εύκολα αντιστρεπτή. Συνηθέστερη εκφύλιση, εύκολα αντιστρεπτή. Οφείλεται σε διάφορα δηλητήρια, τοξίνες, ή υπερβολική λειτουργικότητα. Οφείλεται σε διάφορα δηλητήρια, τοξίνες, ή υπερβολική λειτουργικότητα. Β. ΥΑΛΟΕΙΔΗΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗ. Εναπόθεση μέσα στα κύτταρα ή στον διάμεσο ιστό πρωτεϊνικής άμορφης ουσίας (ροζ με ηωσίνη), της υαλίνης. Εναπόθεση μέσα στα κύτταρα ή στον διάμεσο ιστό πρωτεϊνικής άμορφης ουσίας (ροζ με ηωσίνη), της υαλίνης. Στα κύτταρα ο σχηματισμός υαλίνης εμφανίζεται με τη μορφή σταγονιδίων, π.χ., σωμάτια Councilman στη λοιμώδη ηπατίτιδα, σωμάτια Mallory, στην αλκοολική κίρρωση. Στα κύτταρα ο σχηματισμός υαλίνης εμφανίζεται με τη μορφή σταγονιδίων, π.χ., σωμάτια Councilman στη λοιμώδη ηπατίτιδα, σωμάτια Mallory, στην αλκοολική κίρρωση.

14 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ Συνήθης αλλοίωση είναι η εναπόθεση στο συνδετικό ιστό υαλίνης, της συνδετικογενούς υαλίνης. Συνήθης αλλοίωση είναι η εναπόθεση στο συνδετικό ιστό υαλίνης, της συνδετικογενούς υαλίνης. Διόγκωση και ομογενοποίηση των ινών του συνδετικού ιστού. Διόγκωση και ομογενοποίηση των ινών του συνδετικού ιστού. Συχνά αίτια φλεγμονές, αθηροσκλήρυνση,διαταραχές κολλαγόνου σε προχωρημένη ηλικία Συχνά αίτια φλεγμονές, αθηροσκλήρυνση,διαταραχές κολλαγόνου σε προχωρημένη ηλικία Υαλίνη προερχομένη από λευκωματικά στοιχεία εξαγγειωθέντος πλάσματος και κατεστραμένων κολλαγόνων ινών, ονομάζεται ινιδοειδές Υαλίνη προερχομένη από λευκωματικά στοιχεία εξαγγειωθέντος πλάσματος και κατεστραμένων κολλαγόνων ινών, ονομάζεται ινιδοειδές Χαρακτηριστικό ανοσοβιολογικών παθήσεων (οζώδης περιαρτηρίτις, μυοσίτις, σκληροδερμίας) Χαρακτηριστικό ανοσοβιολογικών παθήσεων (οζώδης περιαρτηρίτις, μυοσίτις, σκληροδερμίας)  Γ. Αμυλοείδωση ή αμυλοειδής εκφύλιση Εναπόθεση αμυλοειδούς (ομοιγενής ουσία, μίγμα βλεννοπολυσακχαριτών και α)πρωτοπαθή και β) δευτεροπαθή (φλεγμονές). Εναπόθεση αμυλοειδούς (ομοιγενής ουσία, μίγμα βλεννοπολυσακχαριτών και α)πρωτοπαθή και β) δευτεροπαθή (φλεγμονές).

15 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ  Δ. ΚΕΡΑΤΙΝΙΚΗ ΕΚΦΥΛΙΣΗ. Εμφάνιση κερατίνης σε θέσεις που δεν υπάρχει σε φυσιολογικές συνθήκες, π.χ., υπερκεράτωση, κάλοι Εμφάνιση κερατίνης σε θέσεις που δεν υπάρχει σε φυσιολογικές συνθήκες, π.χ., υπερκεράτωση, κάλοι Παχυδερμία, εμφάνιση κερατίνης σε πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο (γλώσσα, λάρυγγας).Παχυδερμία, εμφάνιση κερατίνης σε πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο (γλώσσα, λάρυγγας). 2. ΛΙΠΩΔΗΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗ Αφορά το μεταβολισμό των λιπών. Αφορά το μεταβολισμό των λιπών. Το λίπος βρίσκεται σε 3 μορφές (ουδέτερο λίπος, χοληστερινικοί εστέρες λιπαρών οξέων, λιπίδια. Το λίπος βρίσκεται σε 3 μορφές (ουδέτερο λίπος, χοληστερινικοί εστέρες λιπαρών οξέων, λιπίδια. Παχυσαρκία. Hυξημένη πρόσληψη ουδέτερου λίπους λόγω Παχυσαρκία. Hυξημένη πρόσληψη ουδέτερου λίπους λόγω Α) εξωγενής ή σιτιογενής Β) ορμονικής προέλευσης Γ) Νευροψυχικής προέλευσης

16 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ  Αίτια Διαταραχές αίματος ή κυκλοφορίας που έχουν ως αποτέλεσμα την μειωμένη πρόσληψη ή καύση του λίπους Διαταραχές αίματος ή κυκλοφορίας που έχουν ως αποτέλεσμα την μειωμένη πρόσληψη ή καύση του λίπους Διαταραχές από διάφορα δηλητήρια και τοξίνες μικροβίων, π.χ. Φώσφορος, αρσενικό, χλωροφόρμιο Διαταραχές από διάφορα δηλητήρια και τοξίνες μικροβίων, π.χ. Φώσφορος, αρσενικό, χλωροφόρμιο Χρόνια λήψη οινοπνευματωδών ποτών, υπεύθυνη για τη λίπωση του ήπατος. Χρόνια λήψη οινοπνευματωδών ποτών, υπεύθυνη για τη λίπωση του ήπατος. Διαταραχές μεταβολισμού των υδατ/κων (π.χ. διαβήτης) Διαταραχές μεταβολισμού των υδατ/κων (π.χ. διαβήτης) Τοπικές νεκρώσεις ιστών, οπότε τα γύρω κύτταρα προσλαμβάνουν με φαγοκυττάρωση το ελεύθερο λίπος Τοπικές νεκρώσεις ιστών, οπότε τα γύρω κύτταρα προσλαμβάνουν με φαγοκυττάρωση το ελεύθερο λίπος  Εξέλιξη. Έχει να κάνει με το βαθμό πίεσης των κυττάρων από το ηυξημένο ποσό λίπους και το βαθμό παρεκτόπισης των οργανιδίων. Συνήθως είναι αντιστρεπτή

17 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ  Χοληστερίνη. Είναι είτε πρωτοπαθείς, συνήθως οικογενειακές, είτε δευτεροπαθείς, οφειλόμενες σε άλλα νοσήματα, π.χ. Διαβήτης  Λιπίδια.Σπάνια νοσήματα με ηυξημένη εναπόθεση λιπιδίων, όπως: ν. Gaucher (εναπόθεση κερασίνης), Nieman-Pick (εναπόθεση σφυγγομυελίνης ν. Gaucher (εναπόθεση κερασίνης), Nieman-Pick (εναπόθεση σφυγγομυελίνης 3. ΓΛΥΚΟΓΟΝΩΔΗΣ. Αφορά τους υδατάνθρακες και σχηματίζεται δια πολυμερισμού. Βρίσκεται στα ηπατικά κύτταρα, στις μυϊκές ίνες. 4. ΒΛΕΝΝΩΔΗΣ. Υπερπαραγωγή βλέννας στον επιθηλιακό ή συνδετικό ιστό ονομάζεται βλεννώδης ή μυξωματώδεις εκφύλιση Παρατηρείται σε φλεγμονές και σε ορισμένα καλοήθη νεοπλάσματα (βλεννώδες κυσταδένωμα ωοθήκης.)

18 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ  Β. ΕΝΑΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΝΟΡΓΑΝΩΝ Ή ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ 1. Εναποθέσεις Ασβεστίου. Η εναπόθεση αλάτων ασβεστίου στους ιστούς ονομάζεται ασβέστωση ή αποτιτάνωση. 1. Εναποθέσεις Ασβεστίου. Η εναπόθεση αλάτων ασβεστίου στους ιστούς ονομάζεται ασβέστωση ή αποτιτάνωση. α) Τοπικές ασβεστώσεις ή αποτιτανώσεις σε ιστούς νεκρωμένους ή με μειωμένο μεταβολισμό, όπως σε: Συφιλιδικά κομμιώματα Συφιλιδικά κομμιώματα Τυροειδώς εκφυλισμένα φυμάτια Τυροειδώς εκφυλισμένα φυμάτια Παλαιά αναιμικά (ισχαιμικά) εμφράγματα Παλαιά αναιμικά (ισχαιμικά) εμφράγματα Νεκρωμένες μυϊκές ίνες Νεκρωμένες μυϊκές ίνες Νεκρά έμβρυα εξωμητρίου κύησης (λιθοπαίδια) Νεκρά έμβρυα εξωμητρίου κύησης (λιθοπαίδια) Εστίες παλαιού συμπυκνωμένου πύου Εστίες παλαιού συμπυκνωμένου πύου Υαλοειδή εκφύλιση και πυκνές ουλές συνδετικού ιστού (χρόνια πλευρίτιδα, περιτονίτιδα), θρόμβους αγγείων, αρτηριοσκλήρυνση Υαλοειδή εκφύλιση και πυκνές ουλές συνδετικού ιστού (χρόνια πλευρίτιδα, περιτονίτιδα), θρόμβους αγγείων, αρτηριοσκλήρυνση Νεοπλάσματα με εκφύλιση των κυττάρων τους (ινομυώματα μήτρας) Νεοπλάσματα με εκφύλιση των κυττάρων τους (ινομυώματα μήτρας)

19 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ β) Ασβεστώσεις από γενικά αίτια. Παρατηρούνται σε αύξηση του ασβεστίου του αίματος λόγω υπέρμετρης αποδόμισης της οστικής μάζας με αποτέλεσμα καθίζιση στους νεφρούς, πνεύμονες, στόμαχος, κ.ά. 2. Εναπόθεση ουρικού οξέος. Αύξηση αυτού δημιουργείται α) στην πρωτοπαθή υπερουρικαιμία (συγγενής υπερουρικαιμία), από: α) στην πρωτοπαθή υπερουρικαιμία (συγγενής υπερουρικαιμία), από:  ηυξημένη παραγωγή  Μειωμένη αποβολή από τα νεφρά Στην υπερουρικαιμία το ουρικό οξύ καθιζάνει ως ουρικό Να σε ιστούς πλούσιους σε κολλαγόνο και βλεννοπολυσακχαρίτες, όπως οι τένοντες, χόνδροι, θύλακοι, σχηματίζοντας ουρικούς τόφους (ουρική αρθρίτιδα) β) στην δευτεροπαθή (συμπτωματική) από:  Ηυξημένη πρόσληψη νουκλεοπρωτεϊδών με την τροφή  Ηυξημένη καταστροφή κυττάρων (λευχαιμίες, ερυθροβλάστωση, ακτινοβολίες)

20 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ 3. Λιθιάσεις. Σχηματίζονται από την καθίζηση ανόργανων αλάτων σε κοίλα όργανα (χοληδόχος κύστη-χολολιθίαση, νεφρική πύελος- νεφρολιθίαση,ουρητήρες). Δημιουργούνται από:  Φλεγμονή ή αιμορραγία του τοιχώματος των κοίλων οργάνων  Στάση του εκκρίματος των οργάνων που ευνοεί την ανάπτυξη μικροβίων και την επιμόλυνση Οι λίθοι είναι α) αμιγείς (ένα ανόργανο άλας) ή β) μικτοί ( >2, π.χ., χοληστερίνη, χολικό Ca, χολερυθρίνη) β) μικτοί ( >2, π.χ., χοληστερίνη, χολικό Ca, χολερυθρίνη) 4. Χρωστικές εναποθέσεις. Διακρίνονται ανάλογα με την προέλευση σε: α) ενδογενείς και β) εξωγενείς Α. Είδη εξωγενών χρωστικών Εναπόθεση άνθρακος (ανθράκωση). Οφείλεται στη χρόνια εισπνοή μεγάλων ποσοτήτων σκόνης άνθρακα (εργάτες ορυχείων) που οδηγεί σε χρόνια πνευμονική καρδία. Εναπόθεση άνθρακος (ανθράκωση). Οφείλεται στη χρόνια εισπνοή μεγάλων ποσοτήτων σκόνης άνθρακα (εργάτες ορυχείων) που οδηγεί σε χρόνια πνευμονική καρδία.

21 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ Εναπόθεση πυριτίου (πυριτίαση ή σιλίκωση). Οφείλεται σε χρόνια εισπνοή σκόνης ενώσεων πυριτίου (μεταλλουργοί, ανθρακωρύχοι) και οδηγεί σε χρόνια πνευμονική καρδία. Εναπόθεση πυριτίου (πυριτίαση ή σιλίκωση). Οφείλεται σε χρόνια εισπνοή σκόνης ενώσεων πυριτίου (μεταλλουργοί, ανθρακωρύχοι) και οδηγεί σε χρόνια πνευμονική καρδία. Μολυβδίαση Μολυβδίαση Αργυρίαση Αργυρίαση Β. Είδη ενδογενών χρωστικών εναποθέσων 1. Εναπόθεση μελανίνης Μελάνωση. Υπερπαραγωγή και ηυξημένη εναπόθεση μελανίνης στο δέρμα και στους βλεννογόνους (νόσος Addison) Μελάνωση. Υπερπαραγωγή και ηυξημένη εναπόθεση μελανίνης στο δέρμα και στους βλεννογόνους (νόσος Addison) Σπίλοι (ελιές). Καλοήθη νεοπλάσματα μελανοκυττάρων δέρματος Σπίλοι (ελιές). Καλοήθη νεοπλάσματα μελανοκυττάρων δέρματος Μελανώματα. Κακοήθη νεοπλάσματα μελανοκυττάρων δέρματος Μελανώματα. Κακοήθη νεοπλάσματα μελανοκυττάρων δέρματος Αλφισμός. Έλλειψη μελανίνης (συγγενής μεταβολική διαταραχή) Αλφισμός. Έλλειψη μελανίνης (συγγενής μεταβολική διαταραχή) 2. Εναπόθεση λιποφουσκίνης. Εναποτίθεται με τη μορφή κοκκίων στα νευρικά κύτταρα (φαιά ατροφία).

22 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ 3. Εναπόθεση αιμοσφαιρινικών χρωστικών. Εναποθέσεις χρωστικών προερχόμενες από την αιμοσφαιρίνη και τα ενδιάμεσα παράγωγα διάσπασής μετά τη λύση των ερυθροκυττάρων. Εναπόθεση αιμοσφαιρίνης-μυοσφαιρίνης. Η αιμοσφαιρίνη (ενδαγγειακή αιμόλυση) και η μυοσφαιρίνη (σύνθλιψη μυών) εναποτίθεται με τη μορφή κυλίνδρων στα ουροφόρα σωληνάρια. Εναπόθεση αιμοσφαιρίνης-μυοσφαιρίνης. Η αιμοσφαιρίνη (ενδαγγειακή αιμόλυση) και η μυοσφαιρίνη (σύνθλιψη μυών) εναποτίθεται με τη μορφή κυλίνδρων στα ουροφόρα σωληνάρια. Αιμοσιδίρωση. Εναπόθεση αιμοσιδηρίνης (προϊόν αίμης περιέχον Fe) σε διάφορα όργανα λόγω ηυξημένης αιμόλυσης. Αιμοσιδίρωση. Εναπόθεση αιμοσιδηρίνης (προϊόν αίμης περιέχον Fe) σε διάφορα όργανα λόγω ηυξημένης αιμόλυσης. Αιμοχρωμάτωση. Διακρίνεται σε : Αιμοχρωμάτωση. Διακρίνεται σε : α) Πρωτοπαθή. Οικογενής νόσος (ενζυματική βλάβη), όπου λόγω της μεγάλης απορρόφησης σιδήρου από το έντερο εναποτίθεται αιμοσιδηρίνη σε διάφορα όργανα (πάγκρεας-χαλκόχρους διαβήτης, ήπαρ) β) Δευτεροπαθή. Ηυξημένη αιμόλυση και μεταγγίσεις (ομόζυγος μεσογειακή αναιμία)

23 ΥΠΟΣΤΡΟΦΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ Εναπόθεση χολερυθρίνης-Ίκτερος. Η χολερυθρίνη είναι το προϊόν της διάσπασης της αιμοσφαιρίνης στο Δ.Ε.Σ. (Δικτυοενδοθηλιακό Σύστημα), από όπου μεταφέρεται στο ήπαρ συνδεδεμένη με λευκωματίνη, όπου μετατρέπεται σε υδατοδυαλυτά γλυκουρονίδια αποβαλλόμενα με τη χολή στο έντερο. Εναπόθεση χολερυθρίνης-Ίκτερος. Η χολερυθρίνη είναι το προϊόν της διάσπασης της αιμοσφαιρίνης στο Δ.Ε.Σ. (Δικτυοενδοθηλιακό Σύστημα), από όπου μεταφέρεται στο ήπαρ συνδεδεμένη με λευκωματίνη, όπου μετατρέπεται σε υδατοδυαλυτά γλυκουρονίδια αποβαλλόμενα με τη χολή στο έντερο. Ίκτερος. Αύξηση της χολερυθρίνης (> 1mg) στο αίμα και εναπόθεσή της στους διάφορους ιστούς και όργανα. Ανάλογα με το μηχανισμό πρόκλησής του διακρίνεται σε: Ίκτερος. Αύξηση της χολερυθρίνης (> 1mg) στο αίμα και εναπόθεσή της στους διάφορους ιστούς και όργανα. Ανάλογα με το μηχανισμό πρόκλησής του διακρίνεται σε: 1. Αιμολυτικός. Μεγάλη καταστροφή ερυθροκυττάρων (συγγενείς ή επίκτητες αιμολυτικές αναιμίες) 2. Ηπατοκυτταρικός. Μεγάλη βλάβη ηπατοκυττάρων (λοιμώδης ηπατίτις) 3. Αποφρακτικός. Απόφραξη χοληδόχου πόρου και παρεμπόδιση διοχέτευσης χολής στο έντερο (χολολιθίαση, καρκίνος κεφαλής παγκρέατος). Η χολερυθρίνη εκτός από το δέρμα και τους οφθαλμούς, δύναται να εναποτεθεί και στους πυρήνες του εγκεφάλου (πυρηνικός ίκτερος, αιμολυτική νόσος των νεογνών).