ΚΛΙΜΑ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ: ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΓΗΙΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Τι θα μελετήσουμε σ’ αυτή την ενότητα (Α) Βασικές έννοιες. Έννοιες που συνδέονται.

Παρουσίαση με θέμα: "ΚΛΙΜΑ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ: ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΓΗΙΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Τι θα μελετήσουμε σ’ αυτή την ενότητα (Α) Βασικές έννοιες. Έννοιες που συνδέονται."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1

2 ΚΛΙΜΑ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ: ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΓΗΙΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Τι θα μελετήσουμε σ’ αυτή την ενότητα (Α) Βασικές έννοιες. Έννοιες που συνδέονται με την έννοια κλίμα. (Β) Βασικές κατηγορίες κλίματος. Η ταξινόμηση του Coppen. (Γ) Αναλυτική περιγραφή των διαφόρων μορφών κλίματος. (Δ) Κλιματικές ζώνες. Η έννοια γεωγραφικό πλάτος. (Ε) Πίνακας συνοπτικής ταξινόμησης κλίματος.

3 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΛΙΜΑ: Είναι οι καιρικές συνθήκες (θερμοκρασία, βροχόπτωση) που παρατηρούνται στις διάφορες περιοχές της γης και επαναλαμβάνονται με τον ίδιο ρυθμό και ένταση κάθε χρόνο στις περιοχές αυτές. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΜΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ (α) Η θέση της περιοχής πάνω στη γη Όσο μεγαλύτερο είναι το γεωγραφικό πλάτος μιας χώρας (απόσταση από τον Ισημερινό) τόσο πιο χαμηλή είναι η θερμοκρασία. (β) Το υψόμετρο Όσο πιο μεγάλη η υψομετρική απόσταση από την επιφάνεια της θάλασσας τόσο πιο χαμηλή είναι η θερμοκρασία (ψηλά βουνά). (γ) Οι άνεμοι Μεταφέρουν τους υδρατμούς (σύννεφα) από τους ωκεανούς. Άνεμοι που φυσούν από τη θάλασσα προς τη ξηρά φέρνουν βροχές. Άνεμοι που φυσούν από τη ξηρά προς τη θάλασσα είναι ξηροί και άνυδροι. Άνεμοι που φυσούν από θερμές περιοχές (Σαχάρα) αυξάνουν τη θερμοκρασία των περιοχών από όπου περνούν. Το ίδιο συμβαίνει και με τους ανέμους που φυσούν από κρύες περιοχές (Σιβηρία).

4 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΜΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ (δ) Η υγρασία Όσο μεγαλύτερο το ποσοστό υγρασίας που υπάρχει στην ατμόσφαιρα τόσο πιο ψηλό είναι το ποσοστό βροχόπτωσης. Αντίθετα, όσο λιγότερο το ποσοστό υγρασίας τόσο λιγότερη και η βροχόπτωση. (ε) Τα θαλάσσια ρεύματα Δημιουργούνται από την κίνηση των νερών της θάλασσας. Τα θαλάσσια ρεύματα που κινούνται από τον Ισημερινό προς την περιοχή των πόλων είναι θερμά και επηρεάζουν αυξητικά τη θερμοκρασία των περιοχών από όπου διέρχονται (Το ρεύμα του Κόλπου του Μεξικού επηρεάζει το κλίμα των χωρών της Δυτικής Ευρώπης). Το αντίθετο συμβαίνει με τα ρεύματα που κινούνται από τους πόλους προς τον Ισημερινό.

5 Πολικό Εύκρατο Ξηρό Τροπικό Μεσογειακό Ορεινό

6 Η ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ WLADIMIR COPPEN Wladimir Coppen – Ρωσσογερμανός μετεωρολόγος - 1900 Με βάση τη μέση θερμοκρασία και τη μέση βροχόπτωση που παρατηρούνται στις διάφορες περιοχές της γης, ταξινόμησε τις περιοχές αυτές σε πέντε διαφορετικές κλιματολογικές ζώνες με συγκεκριμένα και ιδιαίτερα κλιματολογικά χαρακτηριστικά. Στις ζώνες αυτές συναντούμε τις πιο κάτω μορφές κλίματος : Τροπικό κλίμα Ξηρό κλίμα Εύκρατο κλίμα Ψυχρό κλίμα Πολικό κλίμα

7 ΤΡΟΠΙΚΟ ΞΗΡΟ ΕΥΚΡΑΤΟ ΨΥΧΡΟ ΠΟΛΙΚΟ Τ α ξ ι ν ό μ η σ η σ ύ μ φ ω ν α μ ε τ ο ν W l a d i m i r C o p p e n

8 ΤΟ ΤΡΟΠΙΚΟ ΚΛΙΜΑ Βασικά Χαρακτηριστικά (α) Ψηλή βροχόπτωση στη διάρκεια όλων των μηνών που φθάνει συνολικά στα 250cm το χρόνο. (β) Σταθερή θερμοκρασία καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου που κυμαίνεται μεταξύ 27 – 29 ο Κελσίου. (γ) Ψηλά ποσοστά υγρασίας. Το Τροπικό Κλίμα συναντάται στις χώρες της Τροπικής Ζώνης δηλαδή την περιοχή που βρίσκεται βόρεια και νότια του Ισημερινού. Τέτοιες χώρες είναι η Βραζιλία στη Λατινική Αμερική, το Κογκό στην Αφρική και οι Ανατολικές Ινδίες στην Ασία. Στις περιοχές αυτές, λόγω της ψηλής θερμοκρασίας και βροχόπτωσης, υπάρχει πυκνή βλάστηση (ζούγκλα). Στην Τροπική Ζώνη δεν παρατηρείται διαφοροποίηση στις κλιματολογικές συνθήκες. Παρατηρείται μόνο διαφοροποίηση στο ποσοστό της βροχής που πέφτει στη διάρκεια των διαφόρων μηνών που είναι περισσότερο γνωστή ως περίοδος βροχών και περίοδος ξηρασίας. Βασικό χαρακτηριστικό της Τροπικής Ζώνης είναι η ίση περίπου διάρκεια της μέρας και της νύκτας.

9 ΤΟ ΞΗΡΟ ΚΛΙΜΑ Βασικά Χαρακτηριστικά (α) Πολύ ψηλές θερμοκρασίες στη διάρκεια της μέρας και πολύ χαμηλές στη διάρκεια της νύκτας. (β) Ελάχιστη ή καθόλου βροχόπτωση. (γ) Αραιή ή καθόλου βλάστηση. Το Ξηρό Κλίμα ή το Κλίμα της Ερήμου όπως είναι περισσότερο γνωστό, συναντάται στις περιοχές που βρίσκονται κοντά στον Τροπικό του Καρκίνου (βόρειο ημισφαίριο) και τον Τροπικό του Αιγόκερω (νότιο ημισφαίριο). Οι περιοχές αυτές βρίσκονται ανάμεσα στο γεωγραφικό πλάτος των 18 ο - 28 ο Περιοχές με ξηρό κλίμα είναι βασικά οι νοτιοδυτικές Η.Π.Α., η Σαχάρα και η Αραβική Έρημος στη Βόρεια Αφρική και Δυτική Ασία αντίστοιχα καθώς και μεγάλα τμήματα της Κεντρικής Αυστραλίας.

10 ΤΟ ΕΥΚΡΑΤΟ ΚΛΙΜΑ Βασικά Χαρακτηριστικά (α) Ζεστά / ξηρά καλοκαίρια και κρύοι / βροχεροί χειμώνες. (β) Θερμοκρασίες που κυμαίνονται από 0 -10 ο Κελσίου το χειμώνα και από 30 –40 βαθμούς το καλοκαίρι. (γ) Σημαντική διαφοροποίηση στις κλιματολογικές συνθήκες στη διάρκεια του χρόνου με αποτέλεσμα τις τέσσερις εποχές του έτους. Παραλλαγές του Εύκρατου Κλίματος (α) Το Μεσογειακό Κλίμα: Χαρακτηρίζει τις χώρες που βρίσκονται γύρω από τη Μεσόγειο Θάλασσα. Οι χώρες αυτές έχουν θερμά και ξηρά καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες με λίγες βροχές. (β) Το Ηπειρωτικό Κλίμα: Χαρακτηρίζει τις χώρες που βρίσκονται μακριά από τη θάλασσα όπως είναι οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης και μεγάλο μέρος της Ρωσίας. Οι χώρες αυτές έχουν θερμά καλοκαίρια και ψυχρούς χειμώνες. (γ) Το Ωκεάνιο Κλίμα: Χαρακτηρίζει περιοχές της Δυτικής Ευρώπης κυρίως τη Βρετανία. Οι περιοχές αυτές έχουν δροσερά καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες.

11 ΤΟ ΨΥΧΡΟ ΚΛΙΜΑ Βασικά Χαρακτηριστικά (α) Μεγάλης διάρκειας / κρύοι χειμώνες και σύντομα / δροσερά καλοκαίρια. (β) Συναντάται σε υποαρκτικές περιοχές (κοντά στους πόλους) καθώς και σε ψηλά βουνά και οροπέδια. (γ) Σημαντική διαφοροποίηση της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια του έτους. (δ) Χαμηλή βροχόπτωση (30cm). To Ψυχρό Κλίμα συναντάται σε περιοχές κοντά στους πόλους οι οποίες επηρεάζονται από τα πολύ ψυχρά ρεύματα αέρα που κινούνται από τους πόλους προς τα κάτω. Τέτοιες περιοχές είναι εκείνες που βρίσκονται μεταξύ του 50ου και 70ου παράλληλου σε γεωγραφικό πλάτος και περιλαμβάνουν την Αλάσκα, τη Σιβηρία (Βόρεια Ρωσία) και τις βόρειες πολιτείες του Καναδά. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνεται επίσης και το κλίμα των ψηλών βουνών ανεξάρτητα από την κλιματική ζώνη στην οποία βρίσκονται. Στις περιπτώσεις αυτές η θερμοκρασία και η χιονόπτωση επηρεάζονται από το υψόμετρο του συγκεκριμένου όρους ή οροσειράς ( Άλπεις στην Κεντρική Ευρώπη, Κιλιμάντζαρο στην Κεντρική Αφρική, Άνδεις στη Νότια Αμερική, Φούτζι στην Ιαπωνία)

12 ΤΟ ΠΟΛΙΚΟ ΚΛΙΜΑ Βασικά Χαρακτηριστικά (α) Πολύ χαμηλές θερμοκρασίες όλους τους μήνες. (β) Συναντάται σε περιοχές γύρω από τους πόλους οι οποίες καλύπτονται ολόχρονα από πάγους. (γ) Μόνο δύο εποχές ο χειμώνας και το καλοκαίρι. (δ) Διάρκεια μέρας και νύχτας 6 μήνες. Διακρίνονται δύο είδη Πολικού Κλίματος. Το Κλίμα της Τούνδρας και το Κλίμα των Πάγων. Το Κλίμα της Τούνδρας χαρακτηρίζεται ως μια πιο ήπια μορφή κλίματος με τη μέση θερμοκρασία να ανεβαίνει πάνω από τους 0 βαθμούς Κελσίου για ένα περίπου μήνα το χρόνο. Συναντάται σε περιοχές που βρέχονται από τον ωκεανό ο οποίος και διατηρεί τη θερμοκρασία στις περιοχές αυτές πιο ψηλή σε σύγκριση με εκείνες της ενδοχώρας. Το Κλίμα των Πάγων συναντάται τόσον στην Ανταρκτική (Νότιο Πόλο) όσο και στις περισσότερες περιοχές του Βορείου Πόλου. Το πολικό κλίμα δεν επιτρέπει την ανάπτυξη καμιάς μορφής χλωρίδας και πανίδας. Εξαίρεση αποτελεί η πολική αρκούδα που είναι και το μόνο θηλαστικό που κατορθώνει να επιβιώσει σε τόσο χαμηλές θερμοκρασίες.

13

14 Συνοπτική ταξινόμηση κλίματος με βάση τις κλιματικές ζώνες ΤΡΟΠΙΚΗ ΖΩΝΗ ΕΥΚΡΑΤΗ ΖΩΝΗ ΠΟΛΙΚΗ ΖΩΝΗ Τροπικό Κλίμα Σταθερή θερμοκρασία Ψηλά ποσοστά βροχόπτωσης Μεσογειακό Κλίμα Ήπιοι / βροχεροί χειμώνες Θερμά / ξηρά καλοκαίρια Υποαρκτικό Κλίμα Πολύ ψυχροί και μεγάλης διάρκειας χειμώνες Δροσερά καλοκαίρια Μουσωνικό Κλίμα Βροχές τους θερινούς μήνες Κρύο τους χειμερινούς μήνες Ηπειρωτικό Κλίμα Ψυχροί χειμώνες Ήπια / θερμά καλοκαίρια Πολικό Κλίμα Πολύ χαμηλές θερμοκρασίες Διάρκεια μέρας και νύκτας έξι μήνες Κλίμα Σαβάνας Ψηλές θερμοκρασίες όλο το χρόνο Περίοδος βροχών – Περίοδος ξηρασίας Ωκεάνιο Κλίμα Ήπιοι χειμώνες Δροσερά καλοκαίρια Αιώνιοι Πάγοι Θάλασσα παγωμένη Θερμοκρασίες ακατάλληλες για ανθρώπους

15