Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Μαρία – Ευαγγελία Καλλιτσιώτη.

Παρουσίαση με θέμα: "Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Μαρία – Ευαγγελία Καλλιτσιώτη."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Μαρία – Ευαγγελία Καλλιτσιώτη Εισηγήτρια Ελ. Συ ν Εισηγήτρια Ελ. Συ ν.

2 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη Δημοσιονομική ευθύνη είναι η ευθύνη των προσώπων που διαχειρίζονται δημοτικό χρήμα και υποχρεούνται να αποδώσουν λογαριασμό για τη διενεργηθείσα από αυτά διαχείριση, καθώς και να αναπληρώσουν το έλλειμμα που τυχόν διαπιστωθεί στη διαχείρισή τους.

3 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Αιρετά όργανα των Δήμων Αιρετά όργανα των Δήμων : Δήμαρχος Αντιδήμαρχοι (87 παρ. 2 Κ.Δ.Κ.) Μέλη δημοτικού συμβουλίου(19,20 Κ.Δ.Κ.) Μέλη δημαρχιακής επιτροπής (103 Κ.Δ.Κ.) Μέλη συμβουλίου δημοτικού διαμερίσματος και τοπικού διαμερίσματος (άρθρα 21, 22 Κ.Δ.Κ.).

4 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Έννοια υπολόγων Οι εντεταλμένοι την είσπραξη εσόδων ή την πληρωμή εξόδων του Ο.Τ.Α., όσοι με οποιονδήποτε τρόπο, έστω και χωρίς νόμιμη εξουσιοδότηση, διαχειρίζονται χρήματα, αξίες ή υλικά του Ο.Τ.Α. (de facto υπόλογοι) και κάθε άλλο πρόσωπο, που ειδικώς από το νόμο θεωρείται ως δημόσιος υπόλογος. Ε.Σ.Ολομ.3381/2015

5 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Υπόλογοι χρηματικής διαχείρισης Δήμου Δήμαρχος (είτε ως μονοπρόσωπο όργανο είτε ως πρόεδρος της Δημαρχιακής Επιτροπής) Αντιδήμαρχος (όταν μεταβίβαση αρμοδιοτήτων Δημάρχου ή αναπληρώνει το Δήμαρχο που απουσιάζει ή κωλύεται) Μέλη Δημοτικού Συμβουλίου Μέλη Δημαρχιακής Επιτροπής Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών Ταμίας

6 Ελεγκτικό Συνέδριο Διαχειριστικές πράξεις διαχειριστικών πράξεων, Για την πρόσκτηση της ιδιότητας του υπολόγου αρκεί το πραγματικό γεγονός της διενέργειας διαχειριστικών πράξεων, που, ακόμη και όταν λαμβάνει χώρα καθ’ υπέρβαση των περιγραφόμενων στο νόμο αρμοδιοτήτων ή καθηκόντων του, τον καθιστά υποκείμενο καταλογισμού σε περίπτωση που διαπιστωθεί έλλειμμα στη διαχείρισή του. Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού ΕΣ Ολομ.1983/2013

7 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Διαχειριστικές πράξεις συνιστούν: Εκκαθάριση δαπάνης και έκδοση XE (δήμαρχος, άρθρα 93, 86 παρ. 1 περ. ε και 163 Κ.Δ.Κ. και 11, 12, 13, 16, 20, 22 και 23 Λογιστικού των Δήμων/ β.δ. 17.5-15.6.1959). Μη εισαγωγή στη διαχείριση του Δήμου εσόδων από οποιαδήποτε αιτία. Πληρωμή δαπανών χωρίς την έκδοση XE και χωρίς την ύπαρξη των νομίμων δικαιολογητικών.

8 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Διαχειριστικές πράξεις συνιστούν: Έγκριση δαπάνης με απόφαση δημοτικού συμβουλίου ή δημαρχιακής επιτροπής.  Δεν ευθύνονται όσοι δεν μετέχουν στην κρίσιμη συνεδρίαση  ή καταψήφισαν την πραγματοποίηση της μη νόμιμης δαπάνης ΕΣ VII Tμ. 941/2013).  ή απείχαν από την ψηφοφορία (ΕΣ VII Tμ. 941/2013).

9 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Διαχειριστικές πράξεις συνιστούν: Υπογραφή «με εντολή δημάρχου» ΧΕ από μέλος δημοτικού συμβουλίου ή δημαρχιακής επιτροπής ΕΣ Ολομ. 1983/2013. Δεν συνιστά διαχειριστική πράξη: η έγκριση του απολογισμού Δήμου, ακόμη και αν περιλαμβάνει μη νόμιμες δαπάνες. ΕΣ Ολομ. 1763/2010

10 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Υποχρεώσεις υπολόγου: 1) Προσήκουσα και σύμφωνη με το δημόσιο σκοπό χρήση των χρημάτων, αξιών ή υλικού και 2)Λογοδοσία: Απόδοση λογαριασμού της διαχείρισής του Η παραβίαση αυτής της υποχρέωσης έλλειμμα. ΕΣ Ολομ.2218/2014,

11 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού 3) Ασφαλής φύλαξη χρημάτων, αξιών ή υλικού Παραβίαση της υποχρέωσης απώλεια (63 ν. 4129/2013).

12 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Έννοια και είδη ελλείμματος Κάθε έλλειψη χρημάτων, αξιών, ενσήμων ή υλικού, που εμφανίζεται στη διαχείριση του δήμου και διαπιστώνεται με τη νόμιμη διαδικασία (άρθρο 152 παρ. 1 ν. 4270/2014).

13 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Πραγματικό /ουσιαστικό έλλειμμα Πραγματικό /ουσιαστικό έλλειμμα: ισόποση ζημία του Δήμου. Καταλογισμός υπολόγου για την αποκατάσταση αυτής της ζημίας. Τυπικό έλλειμμα: δεν συνεπάγεται πραγματική ζημία του Δήμου τυπικές παραλείψεις κατά τη διενέργεια των δημοτικών δαπανών ή παραλείψεις σχετικά με την κανονική τήρηση των λογαριασμών.

14 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού τυπικό έλλειμμα – αρχή αναλογικότητας Συνεκτίμηση ύψους καταλογισμού, βαθμού υπαιτιότητας, βαρύτητας και συνθηκών τέλεσης δημοσιονομικής παράβασης Μείωση ύψους καταλογισμού. Π.χ. πληρωμής δαπανών με ΧΕ μη υποβληθέντα σε προληπτικό έλεγχο, μη εφαρμογή του άρθρου 37 παρ. 1 ν. 3801/2009 ΕΣ Ολομ. 4314, 4315/2013

15 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Μη νόμιμες και μη λειτουργικές δαπάνες αρχή νομιμότητας). Για τη διενέργεια οποιασδήποτε δαπάνης, πρέπει να προβλέπεται αυτή από διάταξη νόμου (αρχή νομιμότητας). λειτουργική Δαπάνη που δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, μπορεί να θεωρηθεί λειτουργική, αν από τα επισυναπτόμενα δικαιολογητικά προκύπτει ότι συντελεί, άμεσα ή έμμεσα, στην αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των σκοπών του δήμου και δεν πρέπει να υπερβαίνει το από τις ειδικές περιστάσεις επιβαλλόμενο μέτρο.

16 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Περιπτωσιολογία μη νομίμων και μη λειτουργικών δαπανών VII Τμ. 574, 579/2014) Προμήθεια συσκευών και συνδέσεις κινητής τηλεφωνίας (VII Τμ. 574, 579/2014) (ΕΣ Ολ. 3381/2015). Δεν συμβάλλουν στην εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου, ούτε συνδέονται με την προαγωγή των κοινωνικών, οικονομικών, πολιτιστικών και πνευματικών συμφερόντων των κατοίκων του (ΕΣ Ολ. 3381/2015).

17 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Περιπτωσιολογία μη νομίμων και μη λειτουργικών δαπανών Αντιδήμαρχος - υπογραφή Χ.Ε. για πληρωμή δαπανών εφοδιασμού καυσίμων οχημάτων που δεν ανήκαν στην κυριότητα και κατοχή του δήμου αλλά σε δημοτικούς συμβούλους, υπαλλήλους και συνεργάτες αυτού.  Όχι νομιμοποίηση – δεν αποδεικνύεται εξυπηρέτηση λειτουργικών αναγκών Δήμου.

18 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού  Σοβαρότητα δημοσιονομικής παράβασης, βαριάς αμέλειας  όχι απαλλαγή του ούτε μείωση του ποσού του καταλογισμού, κατ’ εφαρμογή άρθρου 37 παρ.1 ν. 3801/2009. ΕΣ Ολ. 2473/2011, VII Tμ. 185/2013

19 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Περιπτωσιολογία μη νομίμων και μη λειτουργικών δαπανών ΕΣ VII 574/2014). Κατατμήσεις ενιαίων έργων (ενότητα χρονικού και γεωγραφικού πλαισίου, ομοιότητα αντικειμένου) και απευθείας ανάθεσή τους, χωρίς ανοικτό διαγωνισμό - συνολική δαπάνη μεγαλύτερη από το προβλεπόμενο νόμιμο όριο της απευθείας ανάθεσης (ΕΣ VII 574/2014).

20 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Μη νόμιμη η καταβολή προσαυξημένων κατά ποσοστό 20% εξόδων παράστασης σε αντιδημάρχους και προέδρους δημοτικού συμβουλίου (Κ.Δ.Κ. νόμιμη μόνο για το Δήμαρχο). ΕΣ VII Τμ. 580/2014, Ολ. 1584/2011 ΕΣ VII Τμ. 580/2014, Ολ. 1584/2011

21 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Μη νόμιμες οι δαπάνες του Δήμου για οικονομική ενίσχυση οικογενειών δημοτών με χαμηλό ετήσιο εισόδημα και τέκνα σπουδάζοντα σε Α.Ε.Ι. ή Τ.Ε.Ι. (262 παρ. 2 του ΔΚΚ). Όχι εξαιρετικές και έκτακτες αλλά πάγιες οικον. ενισχύσεις (σπουδές, φτώχεια), όχι απρόβλεπτα και αιφνίδια περιστατικά. ΕΣ Ολομ. 1584/2011 Νομιμοποίηση με άρθρο 26 παρ. 1 του ν. 3274/2004 (όπως ερμηνεύθηκε με το άρθρο 29 παρ. 8 του ν. 3448/2006). ΕΣ Ολομ. 1584/2011.

22 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Εξωταμειακή διαχείριση Έλλειμμα προκαλεί και κάθε πληρωμή που διενεργείται εξωταμειακά, δηλαδή χωρίς την εισαγωγή του ποσού ως εσόδου στη διαχείριση του δήμου: ανάληψη από το Δήμαρχο των εισπράξεων των δημοτικών τελών ύδρευσης από τους εισπράκτορες, προτού εισαχθούν ως έσοδα στο ταμείο του Δήμου.

23 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Πληρωμή από τις εισπράξεις αυτές των φερόμενων ως προμηθευτών του Δήμου, χωρίς την έκδοση ΧΕ και χωρίς δικαιολογητικά πληρωμής ή με ελλιπή ή μη νόμιμα δικαιολογητικά ΕΣ VII Τμ. 575/2014

24 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Εξωταμειακή διαχείριση Καταλογισμός Δημάρχου λόγω μη εισαγωγής στην χρηματική διαχείριση Δήμου εισπράξεων από μεταφορές που διενεργούσε ο Δήμος με ίδια μεταφορικά μέσα για την εξυπηρέτηση τρίτων + ποσών από δωρεές, επιχορηγήσεις κ.λπ. Διάθεση μέρους των εισπράξεων για την εκτός Δ.Ο.Υ. διενέργεια πληρωμών χωρίς νόμιμα παραστατικά + κατάθεση ποσών σε τραπεζικούς λογαριασμούς του Δήμου.

25 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Μείωση καταλογισμού με 37 του ν. 3801/2009 ΕΣ Ολομ. 2236/2014 ΕΣ Ολομ. 2236/2014

26 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Εξωταμειακή διαχείριση Εξωταμειακή διαχείριση Έκδοση Χ.Ε. με βάση εικονικά τιμολόγια για εργασίες (καθαρισμού οδών και αποκομιδής μπαζών) μη πράγματι εκτελεσθείσες από τους φερόμενους ως δικαιούχους εργολάβους, Εξόφληση Χ.Ε. παρά τις τυπικές ελλείψεις τους (όχι επισύναψη αποφάσεων ανάθεσης εργασιών, ούτε υπογεγραμμένα συμφωνητικά από τα συμβαλλόμενα μέρη)

27 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Το ποσό των ΧΕ διατέθηκε για τις αποδοχές εκτάκτων εργατών και υπαλλήλων, που φέρεται ότι είχαν εργαστεί στο Δήμο, χωρίς να εκδοθούν αποφάσεις πρόσληψής τους, ούτε να συναφθούν έγγραφες συμβάσεις. Διαπιστώθηκε έλλειμμα ύψους 1.248.535,63 ευρώ (κεφάλαιο + προσαυξήσεις) ΕΣ Ολομ. 2318/2012, IV Τμ. 3754/2013

28 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Πρόσωπα που καταλογίστηκαν: Αντιδήμαρχος – έκδοση ΧΕ – παραδοχή ότι γνώριζε ότι η αιτία πληρωμής δεν ανταποκρινόταν στα πράγματα Αντιδήμαρχος - προσδιορισμός ποσού εικονικών τιμολογίων που θα ζητούνταν από εργολάβους, με βάση πρόχειρες μισθοδοτικές καταστάσεις, στις οποίες είχε καταγράψει μη πραγματοποιηθέντα ημερομίσθια ΕΣ Ολομ. 2318/2012, IV Τμ. 3754/2013

29 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δήμαρχος - συντόνιζε την όλη διαδικασία και κατ’ εντολή του ενεργούσε ο Ταμίας (ομολογία) Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου + δημοτικοί σύμβουλοι – υπογραφή βεβαιώσεων παραλαβής των δήθεν εκτελεσθεισών εργασιών

30 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Όχι νομιμοποίηση (άρθρα 34 ν. 3801/2009, 29 παρ. 3 του ν. 3838/2010) - εργασίες μη εκτελεσθείσες, ψευδείς οι βεβαιώσεις παραλαβής τους. Ούτε μείωση του καταλογισμού (37 παρ. 1 του ν. 3801/2009) – δόλος, βαρύτητα διαχειριστικής πλημμέλειας. ΕΣ Ολομ. 2318/2012, IV Τμ. 3754/2013 IV Τμ. 3754/2013 ΕΣ Ολομ. 2318/2012, IV Τμ. 3754/2013 IV Τμ. 3754/2013

31 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Καταλογισμός δημάρχου + δημοτικών συμβούλων, ως μελών Δ.Σ. δημοτικού ν.π.δ.δ. (Δημοτικού Κέντρου Νεότητας), με απόφαση οικ. Επιθεωρητή. Έλλειμμα σε βάρος του ν.π. = μη εισαγωγή στην ταμειακή υπηρεσία του (μέσω της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.) των εσόδων από τη λειτουργία κινηματογράφου + εξωταμειακή διαχείρισή τους, με πληρωμή δαπανών χωρίς την έκδοση Χ.Ε.. ΕΣ Ολομ. 2218/2014.

32 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Ευθύνη υπολόγου Ευθύνη υπολόγου = πλημμελής διαχείριση + υπαιτιότητα + αιτιώδης συνάφεια. Η διαχειριστική πράξη ή παράλειψη που αποδίδεται στον υπόλογο πρέπει να συνδέεται αιτιωδώς με το έλλειμμα, δηλαδή να είναι ικανή, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, χωρίς τη μεσολάβηση έκτακτων και ασυνήθιστων περιστατικών, να το προκαλέσει..

33 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού υπαιτιότητά Η υπαιτιότητά του τεκμαίρεται, δηλαδή θεωρείται ότι υπάρχει και ο υπόλογος απαλλάσσεται, μόνο εάν αποδείξει ο ίδιος ότι δεν βαρύνεται με πταίσμα για τη δημιουργία του ελλείμματος.

34 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δόλος: γνώση, πρόβλεψη και αποδοχή της μη νόμιμης διαχείρισης Βαρεία αμέλεια: σοβαρή και ασυνήθιστη εκτροπή από τους κανόνες επιμέλειας που ισχύουν για το συνήθη άνθρωπο που δραστηριοποιείται στον ίδιο χώρο με τον υπόλογο, δηλαδή κάθε Δήμαρχο ή κάθε δημοτικό σύμβουλο κ.λπ.

35 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Ελαφρά αμέλεια: έλλειψη προσοχής που θα έπρεπε να επιδείξει ο μέσος συνετός άνθρωπος του ίδιου κύκλου επαγγελματικής και κοινωνικής δραστηριότητας, δηλαδή ο κάθε Δήμαρχος ή ο κάθε δημοτικός σύμβουλος κ.λπ. ΕΣ VII Τμ. 1674/2012

36 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Όταν περισσότεροι προκαλούν το έλλειμμα (π.χ. Δήμαρχος υπογράφει ΧΕ + μέλη δημοτικού συμβουλίου λαμβάνουν απόφαση για μη νόμιμη δαπάνη) ευθύνονται εις ολόκληρον. Καθένας υποχρεούται να καταβάλει ολόκληρο το ποσό του καταλογισμού, αλλά ο υπέρ ου ο καταλογισμός δήμος δικαιούται να το απαιτήσει μόνο μια φορά.

37 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Έως την καταβολή ολόκληρου του χρέους, παραμένουν υπόχρεοι όλοι οι οφειλέτες. Όποιος από αυτούς αναπληρώσει το έλλειμμα, δικαιούται να στραφεί αναγωγικά κατά των συνοφειλετών του, που μεταξύ τους ευθύνονται κατά ίσα μέρη, ζητώντας από καθέναν το μερίδιο της οφειλής του (Α.Κ. 481, 482, 487).

38 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Προηγούμενη ακρόαση Ουσιώδης τύπος της διαδικασίας έκδοσης καταλογιστικής πράξης. Κλήση υπολόγου προς αναπλήρωση ελλείμματος εντός 48 ωρών  αν δεν ανταποκριθεί στην υποχρέωση αυτή  έκδοση καταλογιστικής πράξης σε βάρος του. Δυνατότητα απόκρουσης ύπαρξης του ελλείμματος και προβολής λόγων, για τους οποίους δεν γεννάται υποχρέωσή του προς αποκατάσταση. ΕΣ Ολομ. 2143/2010, 1614/2011

39 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού  Πριν από την κλήση για αναπλήρωση του ελλείμματος, πρέπει να τεθεί υπόψη του προς καταλογισμό προσώπου, εφόσον ζητηθεί ο πλήρης φάκελος της υπόθεσης (πορισματική έκθεση, αναλυτικά τα ευρήματα του διαχειριστικού ελέγχου, αιτιολογία του επικείμενου καταλογισμού, ποσά του καταλογισμού, κάθε άλλο κρίσιμο στοιχείο που θα ζητηθεί),  ουσιαστική δυνατότητα έκφρασης αντιρρήσεων   ενδεχόμενη μείωση του ποσού του καταλογισμού   μη έκδοση της καταλογιστικής απόφασης.

40 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Αν κατά το χρόνο κλήσης για αναπλήρωση του ελλείμματος δεν έχουν τεθεί υπόψη του όλα τα κρίσιμα στοιχεία, η Διοίκηση υποχρεούται, αν αυτά ζητηθούν, να τα χορηγήσει και να παράσχει εύλογο χρόνο, ώστε, αφού ενημερωθεί πλήρως ο ενδιαφερόμενος, να αναπτύξει τις απόψεις του αναφορικά με το αποδιδόμενο σ’ αυτόν έλλειμμα. Άλλως ακυρωτέα η καταλογιστική πράξη.

41 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δεν αρκεί η κατάθεση του υπολόγου ως ουδέτερου μάρτυρα στο πλαίσιο εδε, αφού:  Δεν θεωρείται ακόμη υπεύθυνος σε βάρος του οποίου επίκειται η έκδοση δυσμενούς καταλογιστικής πράξης,  ούτε έχει συνταχθεί η πορισματική έκθεση  ούτε έχει εξαχθεί το τελικό αποτέλεσμα του ελέγχου  όχι δυνατότητα πρόσβασης σε όλα τα κρίσιμα στοιχεία που στηρίζουν τον επικείμενο καταλογισμό. ΕΣ Ολομ. 2445/2007

42 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Έκδοση ειδικά αιτιολογημένης καταλογιστικής πράξης από τα αρμόδια όργανα: 1.Ελεγκτικό Συνέδριο, 2. Οικονομική Επιθεώρηση και 3.Διατάκτης που διαπίστωσε το έλλειμμα (152 παρ. 3 ν. 4270/2014, 50, 51,46 ν. 4129/2013)

43 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Ειδικός κατά προτεραιότητα κατασταλτικός έλεγχος Όταν ο ταμίας αμφισβητεί τη νομιμότητα ΧΕ, γνωστοποιεί στο δήμαρχο με ειδική αναφορά τους λόγους αμφισβήτησης και αν ο δήμαρχος τους απορρίψει, το ΧΕ εκτελείται (Άρθρο 175 παρ. 3 Κ.Δ.Κ.) Με φροντίδα του ταμία το ΧΕ αποστέλλεται μαζί με τα δικαιολογητικά, χωρίς καθυστέρηση, στον οικείο Επίτροπο του ΕΣ για έλεγχο κατά προτεραιότητα.

44 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Εφόσον κριθεί μη νόμιμη η δαπάνη  έλλειμμα στη διαχείριση του δήμου  υπόλογος ο δήμαρχος. Διαχειριστική πράξη = η εντολή για εξόφληση του ΧΕ παρά τις αντιρρήσεις του ταμία  εκταμίευση ποσού.

45 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Με εντολή δημάρχου, παρά τις αντιρρήσεις του ταμία, καταβλήθηκε δαπάνη για την πρόσληψη ατόμων ως ναυαγοσωστών, τα οποία δεν διέθεταν άδεια άσκησης επαγγέλματος ούτε άδεια χειριστή ταχύπλοου, όπως απαιτείτο από τις ειδικές διατάξεις. ΕΣ Ολομ. 3035/2012

46 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Περιπτωσιολογία ειδικού κατά προτεραιότητα κατασταλτικού ελέγχου: 1) 1) Εντολή (δημάρχου ή αντιδημάρχου οικον. υπηρεσιών) εξόφλησης ΧΕ σε εργολάβο δημοτικών έργων κατόπιν εξώδικου συμβιβασμού μεταξύ αυτού και του Δήμου, για την πληρωμή εκτέλεσης δημοτικών έργων. Εξωτερικά στοιχεία συμβιβασμού: γνωμοδότηση νομικής υπηρεσίας Δήμου + απόφαση δημοτικού συμβουλίου. ►►

47 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Εσωτερικά στοιχεία: έγκυρη αιτία. Άκυρος ο συμβιβασμός, λόγω έλλειψης δικαιώματος ουσιαστικού δικαίου του εργολάβου – προφορική και άρα άκυρη η συναφθείσα σύμβαση έργου. Όχι αιτία συμβιβασμού ο αδικαιολόγητος πλουτισμός του Δήμου. ΕΣ Ολομ.1989/2013, 2472/2011

48 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Περιπτωσιολογία ειδικού κατά προτεραιότητα κατασταλτικού ελέγχου: 2) 2) Εντολή καταβολής μισθοδοσίας εποχικού προσωπικού καθαριότητας, η πρόσληψη του οποίου αποσκοπούσε στην κάλυψη όχι πρόσκαιρων και περιοδικών αλλά παγίων και διαρκών αναγκών. Νομιμοποίηση δαπάνης με άρθρα 26 ν. 3274/2004 και 29 παρ. 8 ν. 3448/2006. ΕΣ Ολομ. 2374/2011

49 Ελεγκτικό Συνέδριο Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Δημοσιονομική ευθύνη αιρετών οργάνων Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού Περιπτωσιολογία ειδικού κατά προτεραιότητα κατασταλτικού ελέγχου: 3) 3)Εξόφληση, παρά τις αντιρρήσεις του Ταμία, ΧΕ, με δικαιούχο δημοτική επιχείρηση σε εκτέλεση συμβάσεων έργων, τα οποία είχαν ανατεθεί απευθείας, παρότι στα δικαιολογητικά τους δεν περιλαμβάνονταν σχετικές μελέτες της οικείας Τ.Υ.Δ.Κ. ούτε λογαριασμοί-πιστοποιήσεις των εργασιών, υπογεγραμμένοι από τον επιβλέποντα μηχανικό και θεωρημένοι από τον Προϊστάμενο της οικείας Δ.Υ. ΕΣ Ολομ. 4317/2013

50 Ελεγκτικό Συνέδριο Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!