Βασικές αρχές συμπτωματολογίας στοματογναθικού συστήματος Α. Δοντά – Μπακογιάννη Επίκουρη καθηγήτρια Διαγνωστικής και Ακτινολογίας Στόματος Οδοντιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών

Σκοπός του μαθήματος είναι η αξιολόγηση της συμπτωματολογίας του στοματογναθικού συστήματος Στόχοι: η ταξινόμηση των συμπτωμάτων σε κατηγορίες η αναγνώριση και η περιγραφή των χαρακτηριστικών του κάθε συμπτώματος η συσχέτιση σημείων και συμπτωμάτων και η διαφορική διάγνωση

Σύμπτωμα Αποτελεί το υποκειμενικό ενόχλημα του ασθενή Μπορεί να είναι κοινό για πολλές παθολογικές καταστάσεις Δεν είναι η ίδια η νόσος, αλλά η εξωτερίκευση της νόσου Πιθανόν να σχετίζεται με κλινικά σημεία

Το σύμπτωμα επηρεάζεται από: Ψυχική κατάσταση Προσωπικότητα Ιδιοσυγκρασία Κοινωνική υποδομή Εμπειρία

Χαρακτηριστικά του συμπτώματος Εντόπιση Διάρκεια και εξέλιξη Χαρακτήρας Ένταση Παράγοντες που το επηρεάζουν

Τα σπουδαιότερα συμπτώματα που ενδιαφέρουν τον οδοντίατρο Πόνος Καυσαλγία Διαταραχές έκκρισης σιάλου Δυσγευσία Δυσφαγία και δυσκαταποσία Διαταραχές ομιλίας και αισθητικότητας Γενικά φαινόμενα

πόνος Προσωπική δυσάρεστη αίσθηση που γίνεται αντιληπτή λόγω μεταβίβασης νευρικών ερεθισμάτων στο κεντρικό νευρικό σύστημα

Χαρακτηριστικά του πόνου (1) Ένταση Ήπιος Μέτριος Ισχυρός Τρόπος έκλυσης Αυτόματος Προκλητός Διέγερση ζωνών

Χαρακτηριστικά του πόνου (2) Χαρακτήρας Nυγμώδης Kαυστικός Παλμικός Οξύς ή αμβλύς Τρόπος εμφάνισης Διαρκής Παροξυσμικός Περιοδικός Εντόπιση Εντοπισμένος Διάχυτος Αντανακλαστικός

Νευρικό κύτταρο ή νευρώνας Είναι η λειτουργική μονάδα του νευρικού συστήματος Αποτελείται από το νευρικό σώμα και τις αποφυάδες που μέσω των νευριτών καταλήγουν στα τελικά κομβία

Πως δημιουργείται η αίσθηση του πόνου στην στοματική κοιλότητα Ενεργοποίηση υποδοχέων που βρίσκονται στις ελεύθερες νευρικές απολήξεις των τριών κλάδων του τριδύμου Κατεύθυνση ερεθισμού εντός του εγκεφαλικού στελέχους, στην νωτιαία δεσμίδα του τριδύμου

Διάφορες ταξινομήσεις στοματοπροσωπικού πόνου ανάλογα με: Διάφορες ταξινομήσεις στοματοπροσωπικού πόνου ανάλογα με: Ανατομική εντόπιση Νευροφυσιολογικούς μηχανισμούς Αιτιολογία Νευρικές οδούς Κλινικά χαρακτηριστικά Ψυχοσωματικές αντιδράσεις

Β. Δρούκας 2003

Στοματοπροσωπικός πόνος ανάλογα με την αιτιολογία και τα κλινικά χαρακτηριστικά Περιφερικός Κεντρικός Ψυχογενής Επιφανειακός Εν τω βάθει Νευρογενής

Περιφερικός πόνος Αποτελεί το 90 – 95% του συνόλου των στοματοπροσωπικών πόνων Οφείλεται σε διέγερση ελεύθερων νευρικών απολήξεων περιφερικών νεύρων Διακρίνεται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες επιφανειακός, εν τω βάθει και νευρογενής

Επιφανειακός πόνος Δερματικός και Ουλοβλεννογόνιος Εντοπισμένος, συνεχής, νυγμώδης Η έντασή του εξαρτάται από το μέγεθος της βλάβης Το τοπικό αναισθητικό τον εξαλείφει προσωρινά

Βλάβες που προκαλούν επιφανειακό πόνο Τραυματικά έλκη Θερμικά ή χημικά εγκαύματα Φλεγμονώδεις νόσοι τοπικής αιτιολογίας

Εν τω βάθει πόνος Οδοντογενής πόνος Μυοσκελετικός πόνος Πολφικός Περιακρορριζικός και περιοδοντικός Μυοσκελετικός πόνος Μυοπεριτονιακός Πόνος από Κ.Γ.Δ Οστικός Αγγειακός πόνος Άτυπη προσωπική νευραλγία Ημικρανία

Οδοντογενής πόνος Πολφικός πόνος Οδοντογενής πόνος Πολφικός πόνος Οφείλεται σε φλεγμονώδη διήθηση πολφικού θαλάμου και διέγερση νευρικών απολήξεων από βλαπτικά ερεθίσματα Η έντασή του ποικίλλει Δεν εντοπίζεται από τον ασθενή Εμφανίζει συχνά δευτερογενή αντανακλαστικό πόνο Μεταπίπτει συνήθως σε περιοδοντικό πόνο

Οδοντογενής πόνος Περιακρορριζικός και περιοδοντικός πόνος Οδοντογενής πόνος Περιακρορριζικός και περιοδοντικός πόνος Οφείλεται σε βλαπτική επίδραση και διέγερση ελεύθερων νευρικών απολήξεων που βρίσκονται στην περιοδοντική μεμβράνη ή στην περιακρορριζική περιοχή των δοντιών Αξιόπιστο διαγνωστικό κριτήριο η επίκρουση και η ήπια πίεση πλαγίως και κατά τον επιμήκη άξονα ή ο πόνος κατά την μάσηση Συνήθως δεν είναι αντανακλαστικός

Οδοντογενείς πόνοι μη οδοντικής ατιολογίας – αντανακλαστικοί πόνοι Μυικοί πόνοι από μασητήρα, κροταφίτη ή καρδιακό μύ Αγγειακοί πόνοι όπως ημικρανία και άτυπη προσωπική νευραλγία Σπλαχνικοί πόνοι από ρινική κοιλότητα, ιγμόρειο Νευρογενείς πόνοι όπως πρωτογενείς νευραλγίες ή νευρίτιδες

Okeson 1996

Okeson 1996