ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΣΑΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Κλινικό σύνδρομο που οφείλεται σε σχετική ή απόλυτη έλλειψη ινσουλίνης

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΔ Τυχαίο δείγμα γλυκόζης πλάσματος 200 mg% & πολυουρία, πολυδιψία κλπ. Γλυκόζη νηστείας 126 mg% Γλυκόζη πλάσματος 200 mg% 2 ώρες μετά φόρτιση γλυκόζης

ΣΟΒΑΡΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ Σ.Δ Διαβητική κετοξέωση (ΔΚΟ) Υπερωσμωτικό μη κετωσικό σύνδρομο (ΥΥΣ) Υπογλυκαιμία

ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΚΕΤΟΞΕΩΣΗ Γλυκόζη πλάσματος > 250 mg% pH αίματος < 7.30 HCO3 oρού < 15 mEq/L Παρουσία οξόνης σε αίμα & ούρα

ΥΠΕΡΩΣΜΩΤΙΚΟ ΜΗ ΚΕΤΩΣΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Γλυκόζη πλάσματος > 400 mg% Οσμωτικότητα ορού P> 320 mOsm/kg Διαταραχές συνείδησης

ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ Γλυκόζη πλάσματος < 50 mg% Κώμα ή διαταραχές συμπεριφοράς

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΔΚΟ & ΥΥΣ Επίπτωση/έτος 1-5% 1% Συχνότητα νέοι, γυναίκες ηλικιωμένοι Θνητότητα  5% 15% Χειρότερη πρόγνωση Μεγάλη ηλικία Κώμα Υπόταση υποθερμία

ΕΚΛΥΤΙΚΑ ΑΙΤΙΑ ΔΚΟ & ΥΥΣ Λοιμώξεις Παράλειψη ή ανεπαρκής δόση ινσουλίνης Νέα εμφάνιση ΣΔ Φάρμακα (κορτιζόνη, διουρητικά) Καρδιαγγειακά νοσήματα Άλλα νοσήματα Άγνωστα % 19-56 15-41 10-22 10-12 3-6 4-33

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΔΚΟ & ΥΥΣ Μειωμένη δράση ινσουλίνης Αυξημένη δράση ανταγωνιστών ορμονών γλυκαγόνη, κατεχολαμίνες, κορτιζόλη, GH Αυξημένη παραγωγή γλυκόζης στο ήπαρ Μειωμένη χρήση γλυκόζης στους περιφερικούς ιστούς Υπεργλυκαιμία, γλυκοζουρία, αφυδάτωση…

ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Πολυουρία Πολυουρία (υπεργλυκαιμία) Πολυδιψία Διαβητική κετοξέωση (ΔΚΟ) Υπερωσμωτικό μη κετωσικό κώμα Πολυουρία Πολυδιψία Μείωση επιπέδου συνείδησης Κώμα σε Posm >430 mosm/L Αδυναμία Ορθοστατική υπόταση Θρομβώσεις: ΟΕΜ, ΑΕΕ Πολυουρία (υπεργλυκαιμία) Πολυδιψία (ωσμωτικό φορτίο) Αναπνοή Kussmaul (οξυαιμία) Κόπωση, αδυναμία, μυϊκές κράμπες (υποNa, υποK) Απώλεια βάρους (πολυουρία, καταβολισμός) Εμετός, κοιλιακός πόνος Σύγχυση

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ ΦΤ ΔΚΟ ΥΥΣ Γλυκόζη mg% 60-100 >250 >600 pH 7.40 <7.30* >7.30 HCO3 mmol/l 24 <15 >15 Posm mOsm/kg 285 <320 >320 AG mmol/l <12 >12 Οξόνη ορού όχι θετική Οξόνη ούρων * Ήπια pH 7.25-7.30, μέτρια pH 7.0-7.24, βαριά pH <7.0

ΟΣΜΩΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΤΟΝΙΚΟΤΗΤΑ Οσμωτικότητα Σχέση διαλυτών ουσιών / ολικό H2O Posm = 2 Na +Γλυκόζη/18 + ουρία/6 275-295 mOsm/kg H2O Τονικότητα Σχέση οσμωτικά δραστικών ουσιών / ολικό H2O Pton = 2 Na +Γλυκόζη/18 275-285 mOsm/kg H2O

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΔΚΟ & ΥΥΣ Μεταβολική οξέωση με αυξημένο χάσμα ανιόντων Άλλες κετοξεώσεις = Αλκοολική, Νηστείας Γαλακτική ΧΝΑ Φάρμακα (σαλικυλικά, μεθανόλη, παραλδεύδη, αιθυλενογλυκόλη)

ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΟ ΕΛΛΕΙΜΑ H2O & ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ ΔΚΟ ΥΥΣ * * H2O 100 100-200 * Na 7-10 5-13 * K 3-5 5-15 * Cl 3-7 * PO4 1-1.5 1-2 * Mg * Ca * mmol/L, **ml/kg

Υπερνατριαιμία Περίσσεια Na (mEq) Έλλειμμα ελεύθερου νερού (L) (0.6 x ΣΒ) x (μετρηθέν Na –140) Έλλειμμα ελεύθερου νερού (L) (0.6 x ΣΒ) x (μετρηθέν Na/140 – 1)

ΑΡΧΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΔΚΟ & ΥΥΣ Διόρθωση αφυδάτωσης, ηλεκτρολυτών, υπεργλυκαιμίας & οξέωσης Αναγνώριση υποκείμενης νόσου Συχνή παρακολούθηση κάθε 2-4 ώρες : γλυκόζη, ουρία, κρεατινίνη, ηλεκτρολύτες, οσμωτικότητα, pH φλεβικού αίματος

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ABGs Αρτηριακό Φλεβικό pH 7.40 7.36 [H+] nEq/L 40 46 PCO2 mm Hg [HCO3] mEq/L 24 25 PaO2 mm Hg > 80 SaO2 % > 90 75

ΧΩΡΟΣ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ ΜΕΘ, ΜΑΦ, ΤΕΠ, διαβητολογικό ή παθολογικό Αλλά σημαντικότερη είναι η εφαρμογή σωστής θεραπείας παρά ο τόπος νοσηλείας Εισαγωγή σε ΜΕΘ = ηλικιωμένοι, σοβαρή υποκείμενη νόσο & οξέωση, υπερώσμωση

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Ρινογαστρικός σωλήνας σε Ουροκαθετήρας σε Αντιπηκτικά σε εμετούς, σύγχυση, κώμα Ουροκαθετήρας σε ανουρία > 3 ώρες, σύγχυση Αντιπηκτικά σε υπερώσμωση, κώμα

ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΥΓΡΩΝ Αποκατάσταση του ενδαγγειακού & εξωαγγειακού όγκου & διούρησης Το συνολικό έλλειμμα Η2Ο θα χορηγηθεί σε 24h εφόσον γίνεται ανεκτό από την καρδιαγγειακή λειτουργία του ασθενούς

ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΥΓΡΩΝ NaCl 0.9% 1-1.5 L την 1η ώρα (15-20 ml/kg/h) ή Kολλοειδή εάν η ΑΠ < 100 mm Hg NaCl 0.9% 250-1000 ml/h για 4 ώρες (4-14 ml/kg/h) Εάν Na>155, NaCl 0.45% 4-14 ml/kg/h ή 1L σε 8h Εάν Gl <250 mg% χορηγείστε D5W 100-125 ml/h & NaCl 0.9% αναλόγως, με στόχο μείωση της Posm όχι >3 mOsm/kg/h

ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΤΑΧΕΙΑΣ ΔΡΑΣΗΣ 10 iu iv ή im bolus (0.15 iu/kg) εάν Κ+ >3.3 6 iu/h (0.1 iu/kg/h) σε συνεχή έγχυση με στόχο μείωση της γλυκόζης κατά 50-75 mg%/h Εάν όχι, διπλασιάστε τη δόση Όταν γλυκόζη  250 mg% σε ΔΚΟ (300 σε ΥΥΣ) συνεχίστε με 3 iu/h & D5W και στόχο γλυκόζη 150- 200 mg%

ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΤΑΧΕΙΑΣ ΔΡΑΣΗΣ Σε περιοχή χωρίς δυνατότητα συνεχούς χορήγησης 0.4 iu/kg (1/2 iv & 1/2 im ή sc) & 0.1 iu/kg/h im ή sc μέχρι Gl <250 mg% Ακολούθως 5-10 iu/2 h & χορήγηση D5W

ΧΟΡΗΓΗΣΗ K+ & PO4 K > 5.5 mmol/L  τίποτα K 3.3-5.5 mmol/L δώστε 20 mmol/h ή 20-40 mmol/L ορού (2/3 KCl & 1/3 KPO4) K < 3.3 mmol/L δώστε 40 mmol/h Στόχος Κ+ 4-5 mEq/L με επαρκή διούρηση PO4 20-30 mEq/L, αν <1 mg%, ΚΑ, αναιμία, καταστολή αναπνευστικού

ΧΟΡΗΓΗΣΗ NaHCO3 με προσοχή !! pH  6.9 δώστε 100 mmol σε 400 ml WFI, ροή 200 ml/h pH 6.9-7 δώστε 50 mmol σε 200 ml WFI, ροή 200 ml/h pH >7.0  τίποτα Οξέωση - Κώμα = αναστολή φωσφοφρουκτοκινάσης = αδυναμία χρήσης γλυκόζης από το ΚΝΣ

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ NaHCO3 Υποκαλιαιμία Υποασβεστιαιμία Ενδοκυττάρια οξέωση Παράδοξη οξέωση ΕΝΥ Εγκεφαλικό οίδημα Αύξηση παραγωγής οξόνης

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΔΚΟ & ΥΥΣ Γλυκόζη < 200 mg% HCO3 ≥ 18 mEq/L Φλεβικό pH > 7.30 Χάσμα ανιόντων < 12 mEq/L Διόρθωση υπερώσμωσης Έξοδος από το κώμα

ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΥΠΟΔΟΡΙΩΣ Regular κάθε 4h: 5 iu ανά 50 mg% για >150 & συνέχιση της ιv στάγδην έγχυσης 1-2 h ακόμη Με την έναρξη της σίτισης από το στόμα, αρχίζει σχήμα με regular & μέσης δράσης ινσουλίνη sc σε 2-3 δόσεις/24ωρο : γνωστός ΣΔ = επάνοδος στο αρχικό σχήμα νεοεμφανιζόμενος ΣΔ = αρχική δόση 0.5-1 iu /kg/24h

ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ 72-108 mg% - Φ.Τ < 81 mg% - μείωση έκκρισης ινσουλίνης Οι τιμές τροποποιούνται προς τα πάνω σε κακώς ρυθμιζόμενο ΣΔ & το αντίθετο

ΑΙΤΙΑ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ Περίσσεια ινσουλίνης ή αντιδιαβητικών δισκίων παράλειψη γεύματος έντονη άσκηση χωρίς ανάλογο γεύμα κακός συγχρονισμός ινσουλίνης & γευμάτων συνυπάρχουσες παθήσεις κακή απορρόφηση ινσουλίνης Κατάχρηση αλκοόλ Ινσουλινώματα Αντιδραστική υπογλυκαιμία μετά γεύμα

ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ Αδρενεργικές 30-50 Ταχυκαρδία Νευρικότητα Παραισθησίες Επιθετικότητα Αδυναμία συγκέντρωσης Υπογλυκαιμικές < 30 Σύγχυση Διαταραχές συμπεριφοράς Διαταραχές όρασης Υποθερμία Τρόμος, μυοκλονίες, σπασμοί Λήθαργος, κώμα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ Σε ασθενή που επικοινωνεί Λήψη γλυκόζης από το στόμα (χυμός, δισκία) 20 g άμεσα και επανάληψη σε 15-20 min Λήψη κανονικού γεύματος επειδή η γλυκόζη διαρκεί περίπου 2 h Σε ασθενή που δεν επικοινωνεί Χορήγηση 50 cc γλυκόζης 50% iv Γλυκαγόνη 1 mg im σε ΣΔ τύπου Ι Θειαμίνη 100 mg iv σε αλκοολικούς

ΣΗΜΕΙΑ ΚΛΕΙΔΙΑ ΣΤΟΝ ΣΔ Οι ασθενείς με διαβήτη βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Πάντα να ελέγχετε παρακλίνια τη γλυκόζη αίματος σε ασθενείς με διαταραχή του επιπέδου συνείδησης Πρώιμη χορήγηση ινσουλίνης σταματά την παραγωγή κετονών στην ΔΚΟ Ασθενείς σε υπεργλυκαιμική κατάσταση είναι συνήθως σημαντικά αφυδατωμένοι – αντιμετωπίστε επιθετικά το σοκ και μετά αναπληρώστε τις υπολογιζόμενες απώλειες σταδιακά Θυμηθείτε να χορηγήσετε αντιπηκτική αγωγή σε υπερωσμωτικές καταστάσεις.

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ

Αλγόριθμος εκτίμησης θυρεοειδούς

Υποθυρεοειδισμός 1.8% γενικού πληθυσμού Συχνότερη ενδοκρινική διαταραχή μετά τον ΣΔ Η επίπτωση αυξάνει με την ηλικία Συχνότερη στις γυναίκες 2-3% των ενηλίκων γυναικών

Διάγνωση Πρωτοπαθής Υποθυρεοειδισμός TSH υψηλή Free Τ3, Τ4 μειωμένες Δευτεροπαθής Υποθυρεοειδισμός TSH και Free Τ3, Τ4 μειωμένες

Αντισώματα σε Υποθυρεοειδισμό Αντιμικροσωμιακά (αντιθυρεοειδικής υπεροξειδάσης) Αντιθυρεοσφαιρινικά Αντισώματα κατά T3 και T4 σε αυτοάνοση νόσο Σε πρωτοπαθή υποθυρεοειδισμό ; 12 % των ασθενών έχουν και αντιτοιχωματικά αντισώματα Αυτοί μπορεί να αναπτύξουν μεγαλοβλαστική αναιμία

Υποθυρεοειδισμός και μυξοιδηματικό κώμα Αποτέλεσμα ελάττωσης των κυκλοφορούντων θυρεοειδικών ορμονών Συνήθως εμφανίζεται σε ηλικιωμένες γυναίκες με υποθυρεοειδισμό, μετά από ένα εκλυτικό γεγονός (π.χ., υποθερμία, σοκ οποιασδήποτε αιτιολογίας, υπογλυκαιμία, σήψη). Η θνητότητα φτάνει το 50%, ακόμη και με θεραπεία ΑΑ. Ιστορικό υποθυρεοειδισμού, θεραπευθείσα νόσος Graves ή διακοπή της θεραπείας υποκατάστασης με θυρεοειδικές ορμόνες

Κλινικές εκδηλώσεις Υποθυρεοειδισμού Οι ασθενείς μπορεί να παραπονιούνται για αδυναμία, δυσανεξία στο κρύο, δυσκοιλιότητα, μυϊκές κράμπες, αρθραλγίες, παραισθησίες, αύξηση βάρους, μηνορραγίες, κατάθλιψη και δύσπνοια ΑΕ. Ξηρό δέρμα, ανέκφραστο πρόσωπο, βράγχος φωνής, βραδυκαρδία, υποθερμία, ελαττωμένη ΑΠ, αυξημένη ΔΑΠ, περιστοματική διόγκωση, οίδημα χεριών και ποδιών, ελάττωση της τρίχωσης του σώματος και της κεφαλής, μειωμένα τενόντια αντανακλαστικά, μακρογλωσσία, αναιμία, υπονατριαιμία, διόγκωση καρδιάς, διαταραχή επιπέδου συνείδησης

Σημεία και συμπτώματα % ασθενών Σημεία και συμπτώματα % ασθενών Αδυναμία 99 Δερματικές αλλοιώσεις 97 Αργή ομιλία 91 Οίδημα βλεφάρων 90 Δυσανεξία στο κρύο 89 Μειωμένη εφίδρωση 89 Ψυχρό δέρμα 83 Παχιά γλώσσα 82 Οίδημα προσώπου 79 Ξηρότητα τριχών 76 Ωχρότητα δέρματος 67 Απώλεια μνήμης 66 Δυσκοιλιότητα 61

Διάγνωση Υποθυρεοειδισμού Γενική αίματος, βιοχημικός έλεγχος, αέρια αίματος Ορμόνες θυρεοειδούς ΗΚΓ (μπορεί να δείχνει χαμηλό δυναμικά) Διαφορική διάγνωση Νεφρωσικό σύνδρομο, χρόνια νεφρίτιδα, κατάθλιψη, ΣΚΑ, αμυλοείδωση, άνοια, νεφρίτιδα, σήψη, ΑΕΕ, πρωτοπαθής διαταραχή ηλεκτρολυτών (ειδικά του Να)

Αντιμετώπιση Υποθυρεοειδισμού Έλεγχος αεραγωγών, συμπληρωματικό Ο2, IV υγρά και γλυκόζη Επαναθέρμανση για την υποθερμία Ορμονική θεραπεία: αναπλήρωση θυρεοειδούς (Τ4 : 300-500 μg αργά IV), Σκεφτείτε την υδροκορτιζόνη [100-300 mg, διότι συνυπάρχει συχνά επινεφριαδική ανεπάρκεια] Αντιμετώπιση της αιτίας του Παρακολούθηση & πιθανά νοσηλεία σε ΜΕΘ

Θυρεοτοξική κρίση Η κρίση εμφανίζεται σε ασθενείς με μη διαγνωσμένη θυρεοτοξική νόσο Graves ή πολυοζώδη βρογχοκήλη. Αιφνίδια έναρξη - σχετίζεται συνήθως με λοίμωξη, τραύμα, τραυματισμό αγγείων ή επιπλοκές διαβήτη ΑΑ. Σοβαρή αδυναμία, που προηγείται της απώλειας βάρους λίγες εβδομάδες, δυσανεξία στη ζέστη και εξόφθαλμος Μπορεί να υπάρχει ιστορικό θυρεοειδοπάθειας

Κλινικές εκδηλώσεις ΘΚ Νευρικότητα, εφιδρώσεις, αίσθημα παλμών, δύσπνοια, αυξημένη όρεξη, τρόμος & συναισθηματική αστάθεια ΑΕ. Πυρετός, ταχυκαρδία, υπέρταση, μεγάλο εύρος σφυγμού, νευρολογικές εκδηλώσεις από ανησυχία έως κώμα, αύξηση εν τω βάθει αντανακλαστικών Καρδιαγγειακά προβλήματα συμπεριλαμβανομένων της κολπικής μαρμαρυγής και της ΣΚΑ Πιθανά να υπάρχει οφθαλμοπληγία, βρογχοκήλη, ζεστό και υγρό δέρμα και καχεξία

Αποκάλυψη σκληρού χιτώνα αμφιβληστροειδούς (Lid Lag) στη νόσο του Graves

Διάγνωση Θυρεοτοξικής Κρίσης Η διάγνωση που τίθεται στο ΤΕΠ είναι κλινική, και επιβεβαιώνεται από την χαμηλή TSH ορού. ΕΕ. Γενική αίματος, πλήρης βιοχημικός έλεγχος, επίπεδα ασβεστίου, θυρεοειδικές ορμόνες, τοξικολογική εξέταση Σκεφτείτε την Α/α θώρακα Διαφορική Διάγνωση Θερμοπληξία, δηλητηρίαση από φάρμακα, κακόηθες νευροληπτικό σύνδρομο, στερητικό σύνδρομο, ψύχωση, φαιοχρωμοκύττωμα, ΣΚΑ, χρήση συμπαθητικομιμητικών (περιλαμβανομένων των αμφεταμινών και της κοκαΐνης)

Αρχές επείγουσας αντιμετώπισης ΘΚ Υποστηρικτική θεραπεία και χορήγηση αντιθυρεοειδικά φάρμακα (καρβιμαζόλη ή προπυλθειουρακίλη) και β-αδρενεργικός ανταγωνιστής (προπανολόλη ή μετοπρολόλη). Παρακολούθηση

Επείγουσα αντιμετώπιση ΘΚ Προστασία αεραγωγών IV υγρά χορήγηση Ο2 Βενζοδιαζεπίνες -μειώνουν την συμπαθητική εκφόρτιση Προπρανολόλη - δεσμεύει τη δράση των ορμονών: 1-2 mg IV/15 min, και έως 10 mg συνολική δόση. Προσοχή στη χρήση των β-αναστολέων επί συν-χορήγησης αγγειοδραστικών φαρμάκων γιατί μπορεί να προκαλέσουν απειλητική για την ζωή αστάθεια

Επείγουσα αντιμετώπιση ΘΚ Κορεσμένο διάλυμα ιωδιούχου καλίου για πρόληψη της απελευθέρωσης των ορμονών: 3-5 σταγόνες PO ή από ρινογαστρικό σωλήνα / κάθε 8 ώρες Προπυλθειοουρακίλη για αναστολή της σύνθεσης των ορμονών : 200-300 mg PO ή από ρινογαστρικό σωλήνα x 4 Χρήση ακεταμινοφαίνης και κουβερτών ψύξης για την υπερθερμία Θεραπεύστε την ΣΚΑ Νοσηλεία σε ΜΕΘ & παρακολούθηση

ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΚΕΤΟΟΞΕΩΣΗ (ΑΚΟ) Μετά από πρόσφατη υπερκατανάλωση αλκοόλ και μειωμένη πρόσληψη τροφής, οι ασθενείς παραπονιούνται για κοιλιακή δυσφορία συνοδευόμενη από ναυτία και εμετό, που οδηγεί σε μείωση κατανάλωσης αλκοόλ. Πιο συχνά εμφανίζεται σε χρόνιους αλκοολικούς, παρότι έχει περιγραφεί και σε νέους αλκοολικούς. Οι ασθενείς συχνά παρουσιάζονται 1-2 ημέρες μετά την τελευταία χρήση αλκοόλ. Ταχυκαρδία, αφυδάτωση, αναπνοή Kussmaul με απόπνοια οξόνης, ταχύπνοια και κοιλιακά ευρήματα. Η νευρολογική κατάσταση ποικίλλει από φυσιολογική μέχρι λήθαργο και stupor

Διάγνωση ΑΚΟ Γενική αίματος, βιοχημικός έλεγχος, κετόνες ορού, αέρια αίματος, ηπατικός έλεγχος, μαγνήσιο, φωσφόρος, γαλακτικό οξύ Α/α θώρακα ή κοιλίας, αν ενδείκνυται από την κλινική εικόνα Διαφορική Διάγνωση Παγκρεατίτιδα, πεπτικό έλκος, γαστρίτιδα, υπογλυκαιμία, διαβητική κετοξέωση, άλλες αιτίες μεταβολικής οξέωσης με αυξημένο ΧΑ

Θεραπεία ΑΚΟ Θειαμίνη : 100 mg IV πριν τη χορήγηση γλυκόζης D5W ή NS για να αναπληρώσετε τις απώλειες υγρών, ηλεκτρολύτες κατά περίπτωση Ινσουλίνη γενικά δεν απαιτείται NaHCO3 αν pH< 7.10 Οι ασθενείς τυπικά απαντούν γρήγορα στη θεραπεία. Εισαγωγή σε τμήμα ή ΜΕΘ ανάλογα με την κατάσταση του αρρώστου

Εγκεφαλοπάθεια Wernicke και ψύχωση Korsakoff Οφείλονται σε έλλειψη θειαμίνης Έχουν θνητότητα 15-20%. Η εγκεφαλοπάθεια Wernicke συνοδεύεται με ένα ή περισσότερα ευρήματα της τριάδας γενική σύγχυση, αταξία και οφθαλμοπληγία. Η ψύχωση Korsakoff χαρακτηρίζεται από μη αναστρέψιμα ελλείμματα μνήμης υποδηλούμενα από την αμνησιακή απάθεια και την μυθοπλασία.

Εκδηλώσεις Εγκεφαλοπάθειας Wernicke και ψύχωσης Korsakoff Συχνά, ο ασθενής είναι χρόνιος αλκοολικός ή έχει ιστορικό γενετικού ελλείμματος της τρανσκετολάσης. Η χορήγηση γλυκόζης σε ασθενείς με έλλειψη θειαμίνης μπορεί θεωρητικώς να επιδεινώσει τα συμπτώματα Νυσταγμός και οφθαλμοπληγία, που ακολουθούνται από αποπροσανατολισμό και αταξία, παθολογικό επίπεδο συνείδησης μέχρις κώματος, υπόταση, υποθερμία, και κυκλοφορική καταπληξία

Διάγνωση Εγκεφαλοπάθειας Wernicke και ψύχωσης Korsakoff Η διάγνωση είναι κλινική. Συνυπάρχουσα ένδεια μαγνησίου είναι συνηθισμένη. Τα εργαστηριακά (γενική αίματος, βιοχημικά) χρησιμοποιούνται για τον αποκλεισμό άλλων παθολογικών καταστάσεων Σκεφτείτε την Α/α θώρακα Διαφορική Διάγνωση Δηλητηρίαση ή στέρηση αλκοόλ, υποθερμία, οξύ ή χρόνιο υποσκληρίδιο αιμάτωμα, ενδοκράνιο τραύμα, ΑΕΕ, όγκοι, μεταβολικές ή φαρμακευτικές εγκεφαλοπάθειες, λοιμώξεις ΚΝΣ, απομυελινωτικές νόσοι.

Θεραπεία Εγκεφαλοπάθειας Wernicke και ψύχωσης Korsakoff Θειαμίνη : 100 mg IV Στενή παρακολούθηση για σημεία στέρησης – συμπτώματα αλκοόλ ή τρομώδες παραλήρημα Αποχή από αλκοόλ και σωστή διατροφή Επαναλαμβανόμενες νευρολογικές εξετάσεις Νοσηλεία σε ΜΕΘ

ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ

Επινεφρίδια

Ορμονική σύνθεση

Αίτια νόσου Addison Αυτοάνοσα (75%) Μεταστάσεις – πνεύμων, μαστός Μεταστάσεις – πνεύμων, μαστός Αιμορραγία – αντιπηκτικά, σύνδρ. Waterhouse- Friderichsen, τραύμα Λοιμώδη (TB, CMV, Histo, HIV) Αμυλοείδωση Αιμοχρωμάτωση Υποπλασία Φάρμακα – κετοκοναζόλη, μετυραπόνη, φαινυντοίνη, βαρβιτουρικά, ριφαμπικίνη

Συμπτώματα και σημεία Μελάχρωση Υπονατριαιμία Υπόταση Υπογλυκαιμία Ηωζινοφιλία Υπερκαλιαιμία Μυική αδυναμία/κόπωση

Υπολειτουργία Επινεφριδίων Πρέπει να την υποπτευθείτε σε κάθε ασθενή με σοκ, υπόταση και υπονατριαιμία, και γνωστή νόσο Addison ή λαμβάνει θεραπεία με στεροειδή από το στόμα. Η επείγουσα αντιμετώπιση της κρίσης Addison πρέπει να γίνεται με εκτίμηση κατά ABCDE και αναζωογόνηση συμπεριλαμβανομένης της χορήγησης IVυγρών. Πρέπει να λαμβάνεται αίμα για έλεγχο κορτιζόλης & αδρενοκορτικοτρόπου ορμόνης (ACTH), ακολουθούμενο από IV χορήγηση κορτικοειδών. Ελέγξτε για υπογλυκαιμία και χορηγείστε γλυκόζη IV.

Επινεφριδιακή κρίση Η κρίση, μπορεί να εμφανιστεί σε ασθενείς με ή χωρίς χρόνια ανεπάρκεια των επινεφριδίων λόγω οξείας λοίμωξης, σήψης, αιμορραγίας επινεφριδίων, τραύματος, ΟΕΜ, υποθερμίας, χειρουργείου, εγκαύματος) απότομης διακοπής της θεραπείας χρόνιας χρήσης κορτικοστεροειδών. Εκδηλώνεται με Αδυναμία, πυρετό, ανορεξία, μελάχρωση Υπόταση και κυκλοφορική καταπληξία Αποπροσανατολισμό, σύγχυση ή απώλεια συνείδησης Έντονα συμπτώματα από το ΓΕΣ (ναυτία, εμετός, κοιλιακός πόνος)

Διάγνωση Επινεφριδιακής κρίσης Πλήρης βιοχημικός έλεγχος (κλασσικά υπονατριαιμία /υπερκαλιαιμία), γενική αίματος, κορτιζόλη πλάσματος και επίπεδα ACTH (πριν και μετά έγχυση δεξαμεθαζόνης) εργαστηριακή αξιολόγηση ταυτόχρονα με τη θεραπεία ΗΚΓ, Α/α θώρακα, CT (μπορεί να χρειαστεί) Διαφορική Διάγνωση Καρδιακή ανεπάρκεια, ΟΕΜ, υπογκαιμία, σήψη, σοκ, ΑΕΕ, πνευμονική εμβολή,, ισχαιμία ή απόφραξη εντέρου

Θεραπεία Επινεφριδιακής κρίσης Πρέπει να αρχίζει αμέσως, χωρίς επιβεβαίωση Εξασφάλιση αεραγωγών, χορήγηση IV υγρών και Ο2 Έλεγχος διούρησης - καθετήρας ουροδόχου κύστεως Υδροκορτιζόνη 100-300 mg IV NS και δεξαμεθαζόνη 4 mg : 1 L IV έγχυση σε 1 ώρα, πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 6-8 ώρες Συνεχίστε NS IV 2-3 L επόμενες 8 ώρες για διόρθωση της ΑΠ Αποφύγετε να θεραπεύσετε την υπερκαλιαιμία, διότι τα σωματικά αποθέματα συνήθως είναι χαμηλά, και η υπερκαλιαιμία θα διορθωθεί με τη χορήγηση IV υγρών και γλυκοκορτικοειδών Παρακολούθηση και νοσηλεία σε ΜΕΘ