Ρωμιοσύνη του Γιάννη Ρίτσου Υπεύθυνη Καθηγήτρια : Λαμπρινή Μαγαλιού Εργάστηκαν οι μαθήτριες : Έρση Μεϊτανίδου Αλκμήνη Χατζή

Το ποίημα Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό, αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ' τα ξένα βήματα, αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο,  αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο.  

Δεν υπάρχει νερό. Μονάχα φως. Ετούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή, σφίγγει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάρια, σφίγγει στο φως τις ορφανές ελιές του και τ' αμπέλια του, σφίγγει τα δόντια.  Δεν υπάρχει νερό. Μονάχα φως.  Ο δρόμος χάνεται στο φως κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο

Μαρμάρωσαν τα δέντρα, τα ποτάμια κι οι φωνές μες στον ασβέστη του ήλιου.  Η ρίζα σκοντάφτει στο μάρμαρο. Τα σκονισμένα σκοίνα.  Το μουλάρι κι ο βράχος. Λαχανιάζουν. Δεν υπάρχει νερό. Όλοι διψάνε. Χρόνια τώρα.  Όλοι μασάνε μια μπουκιά ουρανό πάνου απ' την πίκρα τους.

Τα μάτια τους είναι κόκκινα απ' την αγρυπνία, μια βαθιά χαρακιά σφηνωμένη ανάμεσα στα φρύδια τους σαν ένα κυπαρίσσι ανάμεσα σε δυο βουνά το λιόγερμα.

Όταν σφίγγουν το χέρι, ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο όταν χαμογελάνε, ένα μικρό χελιδόνι φεύγει μέσ' απ' τα άγρια γένια τους όταν κοιμούνται, δώδεκα άστρα πέφτουν απ' τις άδειες τσέπες τους όταν σκοτώνονται, η ζωή τραβάει την ανηφόρα με σημαίες και με ταμπούρλα. Τόσα χρόνια όλοι πεινάνε, όλοι διψάνε, όλοι σκοτώνονται πολιορκημένοι από στεριά και θάλασσα

έφαγε η κάψα τα χωράφια τους κι η αρμύρα πότισε τα σπίτια τους ο αγέρας έριξε τις πόρτες τους και τις λίγες πασχαλιές της πλατείας από τις τρύπες του πανωφοριού τους μπαινοβγαίνει ο θάνατος  η γλώσσα τους είναι στυφή σαν το κυπαρισσόμηλο πέθαναν τα σκυλιά τους τυλιγμένα στον ίσκιο τους η βροχή χτυπάει στα κόκαλά τους.

Πάνου στα καραούλια πετρωμένοι καπνίζουν τη σβουνιά Πάνου στα καραούλια πετρωμένοι καπνίζουν τη σβουνιά και τη νύχτα βιγλίζοντας το μανιασμένο πέλαγο όπου βούλιαξε  το σπασμένο κατάρτι του φεγγαριού. Το ψωμί σώθηκε, τα βόλια σώθηκαν, γεμίζουν τώρα τα κανόνια τους μόνο με την καρδιά τους.

και κάθε αυγή χιλιάδες περιστέρια φεύγουν απ' τα χέρια τους Τόσα χρόνια πολιορκημένοι από στεριά και θάλασσα όλοι πεινάνε, όλοι σκοτώνονται και κανένας δεν πέθανε πάνου στα καραούλια λάμπουνε τα μάτια τους, μια μεγάλη σημαία, μια μεγάλη φωτιά κατακόκκινη και κάθε αυγή χιλιάδες περιστέρια φεύγουν απ' τα χέρια τους για τις τέσσερις πόρτες του ορίζοντα.

Λίγα λόγια για τον ποιητή Ο Γιάννης Ρίτσος είναι γεννημένος στη Μονεμβασιά στις 1 Μαίου του 1909, ένας από τους σημαντικότερους έλληνες ποιητές, το έργο του οποίου είναι διεθνώς γνωστό. Δημοσίευσε πάνω από εκατό ποιητικές συλλογές και συνθέσεις, εννέα μυθιστορήματα, τέσσερα θεατρικά έργα και μελέτες. Το 1925 φτάνει στην Αθήνα για σπουδές. Γρήγορα όμως θα προσβληθεί από φυματίωση. Στο πείσμα του ίδιου του θανάτου που τον απειλεί συνεχώς, ο Ρίτσος γράφει ασταμάτητα. Η πίστη στο μελλοντικό όραμα εμπνέει και την ποίησή του.

Ο ποιητής αφιερώνεται αποκλειστικά στο έργο του και σε ποιητικές μεταφράσεις χωρίς άλλους επαγγελματικούς περισπασμούς. Ωστόσο σ’ όλη τη ζωή του δε σταμάτησε ούτε μέρα να γράφει και κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες. Πέθανε στις 11 Νοεμβρίου 1990. Η σορός του ενταφιάστηκε στην γενέτειρά του, Μονεμβασιά Ο Γιάννης Ρίτσος μας έχει δώσει ένα ογκωδέστατο έργο. Ως τώρα έχουν κυκλοφορήσει 100 ποιητικά βιβλία, 4 θεατρικά καθώς και 9 πεζά με το γενικό τίτλο Εικονοστάσιο ανωνύμων αγίων. Έχουν εκδοθεί επίσης 12 βιβλία με μεταφράσεις του και ένα βιβλίο με δοκίμια. Οι ξένες εκδόσεις του έργου του, που έχουν μεταφραστεί σε σαράντα διαφορετικές γλώσσες ανέρχονται σε 320. Πολλά ποιήματα του Ρίτσου, έχουν μελοποιηθεί από τον Μίκη Θεοδωράκη, γνωστότερα εξ αυτών: Η Ρωμιοσύνη και ο Επιτάφιος αλλά κ.ά

Λίγα λόγια για το ποίημα Το ποίημα Ρωμιοσύνη γράφτηκε το 1966. Η Ρωμιοσύνη (γραμμένη το 1945-47 και τυπωμένη πρώτη φορά το 1954 μέσα στην ευρύτερη συλλογή Αγρύπνια που περιέχει το έργο του ποιητή από το 1941 ως το 1953) είναι μια μεγάλη ποιητική σύνθεση χωρισμένη σε επτά μέρη-ενότητες. Στη σύνθεση αυτή ο ποιητής, συνδέοντας με τρόπο προσωπικό διάφορα στοιχεία της ιστορικής παράδοσης και ποικίλους εκφραστικούς τρόπους, μας δίνει ανάγλυφη τη μορφή της Ελλάδας και των ανθρώπων της στον αδιάκοπο αγώνα τους για ελευθερία, δικαιοσύνη και ανθρωπιά. Ο Γιάννης Ρίτσος συνθέτει το ποίημα αυτό αμέσως μετά την τραγική εμπειρία της γερμανικής κατοχής και επιχειρεί να αποδώσει τα στοιχεία εκείνα που συνθέτουν την ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση του ελληνικού λαού. Ο ασίγαστος πόθος των Ελλήνων για ελευθερία, οι συνεχείς μόχθοι του ελληνικού λαού, ο πόνος που έχει γίνει πια ένα με την ψυχή τους, αλλά και ο ακατάλυτος δεσμός τους με τον τόπο που κατοικούν αδιάκοπα για χιλιάδες χρόνια, είναι μερικές από τις θεματικές του ποιήματος.

Χαρακτηριστικά Μοντέρνας Ποίησης στο ποίημα  Ελεύθερος στίχος Πολυσημία, νέα νοηματική φόρτιση λέξεων Χρήση μεταφορών και παρομοιώσεων Δραματικότητα στίχου Έντονη παρουσία εικόνων μέσα από τους στίχους Πλησίασμα στον πεζό λόγο Πολυσημία των λέξεων

Πηγές Γιάννης Ρίτσος «Ρωμιοσύνη» | Σημειώσεις Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Κωνσταντίνου Μάντη Google Εικόνες Wikipedia Μουσική : Song Without Words - Classical Guitar Solo by John Williams

ΤΕΛΟΣ Ευχαριστούμε για την προσοχή σας