Υπερφυσικό και κοινωνικές πρακτικές Μύθος και θρησκεία στην αρχαία Ελλάδα. Jean-Pierre Vernant
Μύθος, τελετουργία, αναπαράσταση των θεών. Η ελληνική θρησκεία της αρχαϊκής και κλασικής περιόδου ήταν πολυθεϊστική και έτσι δεν γνώρισε κανένα προφήτη ή μεσσία.
Η παράδοση της θρησκείας στηριζόταν στα πολιτισμικά χαρακτηριστικά, δεν είχε δογματικό χαρακτήρα, Ιερά Γραφή και «πιστεύω».
Η πίστη των ανθρώπων προέρχονταν μέσα από την προφορική παράδοση (μύθοι), και μέσα από αυτή μετείχαν στις τελετουργίες.
Η φωνή των ποιητών Η παραδοσιακή «γνώση» μεταδόθηκε από γενιά σε γενιά με την προφορική παράδοση (μύθοι), κυρίως μέσω των γυναικών.
Μέσα από τους μύθους εντάσσανε το θείον στην κοινωνία τους, το αναπαριστούσαν και στοχάζονταν πάνω σε αυτό.
Μέσα από τον λόγο των ποιητών οι θεοί πήραν δύναμη, ο κόσμος τους έγινε απόμακρος και παράξενος, υπερφυσικός.
Η ποίηση (μύθος) μέσα από τον δημόσιο χαρακτήρα της, τη συνοδεία μουσικής και την βοήθεια της γραφής μετασχηματίζει την προφορική παράδοση και αποκτά κεντρική θέση στην κοινωνική και πνευματική ζωή της αρχαίας Ελλάδος. Δημιουργεί συλλογική μνήμη, διαφυλάσσει και διαδίδει τη γνώση.
Η ποίηση (μύθος) διαμόρφωνε μια σχέση εξάρτησης από το θείον. Ήταν ένας τρόπος μετάδοσης και γνώσης του κόσμου των θεών. Μέσα από ένα λόγο που είτε ήταν, είτε δεν ήταν αληθινός.
Festugiere Η μυθολογία των ποιητών και τα έργα των τεχνητών, δεν μας δίνουν την αληθινή θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων. Πρέπει να μελετήσουμε αρχαιότερες λατρευτικές τελετές για να οδηγηθούμε σε αυτή.
Οι αρχαιότερες λατρείες βασιζόντουσαν στο δέος προς τους θεούς και το υπερφυσικό, το θάμβος.
Οι αρχαίοι Έλληνες όριζαν το θείον ή το δαιμόνιον βάσει των επιθυμιών ή φόβων τους, στα οποία η θρησκεία έπρεπε να ανταποκριθεί.
Με βάσει τον φόβο οι ποιητές φυσικοποιούσαν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στους θεούς, έχοντας ο καθένας τη δική του δύναμη που δεν την είχε κάποιος άλλος.
Η αρχαία ελληνική θρησκεία εμφανίζεται ως μια συμβολική κατασκευή, σύνθετη αλλά με συνοχή, που επιτρέπει στη σκέψη όπως και στο συναίσθημα, να εκδηλώνεται σε όλα τα επίπεδα της, περιλαμβανομένης της λατρείας.
Μύθος, τελετουργία, εικαστική αναπαράσταση. Είναι οι τρείς τρόποι μέσω των οποίων δηλώνεται η θρησκευτική εμπειρία των αρχαίων Ελλήνων.
Η αποκωδικοποίηση του μύθου. Με τις τελετουργίες ο πιστός, σε αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο, επιδιώκει να συνδεθεί με το θείον. Για να επιτευχθεί η σύνδεση προϋποθέτει μια ορισμένη αντίληψη περί θεού, συνθήκες και τρόπους για την προσέγγιση του, για την συμβολική συναλλαγή τους.
Με τα ίδια χαρακτηριστικά τους παρουσιάζουν και μέσα από την τέχνη. Ανθρωπομορφικά αγάλματα Εικονικές αναπαραστάσεις Τερατώδεις μορφές
Κάθε άγαλμα δίνει διαφορετική συμβολική αξία στην θεότητα που αναπαριστά. Απεικονίζει την υπερφυσική δύναμη που διαθέτει.
Ο μύθος, η αναπαράσταση και η τελετουργία, λειτουργούν στο ίδιο επίπεδο της συμβολικής σκέψης, συνδέονται μεταξύ τους συγκροτώντας κάθε θρησκεία σε ένα σύνολο.
ερωτήματα Πως συνέβαλε η προφορική παράδοση (μύθος) στη διαμόρφωση της πίστης; Η ποίηση (μύθος) μπορεί να μεταδόσεις την γνώση στις επόμενες γενιές; Αν μπορεί, είναι αληθινή γνώση ή επαναπροσδιορίζεται;
ΓΑΡΥΦΑΛΛΟΠΟΥΛΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ευχαριστώ..!!!