ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΛΕΠΤΟΥ ΚΑΙ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ Ίρις Καλλή, DVM, PhD Τμήμα Κτηνιατρικής Καρδίτσας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας 2010
Διάρροια (λεπτού vs παχέως) Αριθμός κενώσεων Σύσταση κοπράνων Παρουσία αίματος Τεινεσμοί Βλέννα Μετεωρισμός Βορβορυγμοί Δυσχεζία Απώλεια Σ.Β. Μικρός αριθμός (2-4/ημέρα) Πολλές και συχνές (4-10/ημέρα) Υδαρή κυρίως Ημισχηματισμένα ή πολτώδη Μέλαινα Αιματοχεζία Απουσία Σ:παρουσία, Γ:σπάνια Απουσία Παρουσία Ναι Όχι πάντα Ναι Όχι Όχι Σ:συχνά. Γ:σπάνια Ναι Σπάνια
Διαγνωστική προσέγγιση οξείας διάρροιας Ιστορικό Τρέχουσα διατροφή ή πρόσφατη αλλαγή διατροφής Αποπαρασιτισμός Εμβολιασμοί Εμφάνιση (αιφνίδια ή προοδευτική) Διάρκεια (οξέια<3εβδ, χρόνια>3εβδ) Χαρακτηριστικά διάρροιας (Δ.Δ. λεπτού / παχέως) Φάρμακα, τοξικές ουσίες, σκουπίδια Προηγούμενη θεραπευτική αγωγή Άλλα συμπτώματα
Διαγνωστική προσέγγιση οξείας διάρροιας Εργαστηριακές εξετάσεις Κοπρανολογική εξέταση (απλή – εμπλουτισμού) Κυτταρολογικό επίχρισμα κοπράνων Ορολογικές εξετάσεις (ELISA) Γενική αίματος Βιοχημικές εξετάσεις Ανάλυση ούρου Ακτινογραφήματα (απλά και με χρήση βαριούχου γεύματος) Υπερηχογραφικός έλεγχος Καλλιέργεια κοπράνων και ανίχνευση βακτηριδιακών τοξινών PCR κοπράνων
Διαγνωστική προσέγγιση χρόνιας διάρροιας Ιστορικό Χρόνια διάρροια > 2-3 εβδομάδες Διάρκεια συμπτωμάτων Νοσολογικό παρελθόν Προηγούμενες θεραπείες Χαρακτηριστικά κοπράνων Απώλεια σωματικού βάρους ?
Διαγνωστική προσέγγιση χρόνιας διάρροιας Εργαστηριακές εξετάσεις ΓΕΑ Βιοχημικός έλεγχος (BUN, Cr, ALP, ALT, TS, λευκωματίνες, χολοστερόλη, νάτριο, κάλιο) Ειδικές εξετάσεις TLI PLI B12 Φολικό οξύ
Διαγνωστική προσέγγιση χρόνιας διάρροιας Ιστορικό Κλινική εξέταση Βασικός εργαστηριακός έλεγχος Α. Παθολογικά ευρήματα Β. Μοναδικό εύρημα: διάρροια Ήπαρ Νεφροί Addison ΕΠΑ Άλλα Υποπρωτεϊναιμία Μέλαινα Αναιμία Αποκλεισμός Ενδοπαρασιτισμός Διατροφικά αίτια Ευρήματα από ψηλάφηση κοιλίας Συνέχιση διάρροιας Απεικονιστικός έλεγχος α/α, U/S, ενδοσκόπηση Μη ειδικά ευρήματα Αποκλεισμός Διάρροια ανταποκρινόμενη σε αντιβιοτικά Βακτηρίδια ΙΦΝΕ Λεμφαγγειεκτασία Νεοπλασία
Corona-ιός CPV-2 Κυρίως απορροφητική λειτουργία Ωρίμανση Κυρίως εκκριτική λειτουργία Επιθηλιακά κύτταρα εντερικών κρυπτών CPV-2
ΠΑΡΒΟΪΟΣ (CPV-2) ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ PARVOVIRIDAE ΥΠΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ PARVOVIRINAE ΓΕΝΟΣ PARVOVIRUS Σταθερός και ανθεκτικός σε αντίξοες κλιματικές συνθήκες Αδρανοποίηση με χλωρίνη, φορμόλη και ηλιακή ακτινοβολία Ο παρβοϊός του σκύλου είναι ιδιαίτερα ανθεκτικός και σταθερός DNA ιός που ανήκει στην οικογένεια Parvoviridae.
ΠΑΡΒΟΪΟΣ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ CPV-2a CPV-2b CPV-2c Στοματορινική οδός 1η-2η ημέρα Στοματική κοιλότητα, φάρυγγας, επιχώριος λεμφικός ιστός Σήμερα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν 3 στελέχη του ιού, με το στέλεχος 2α να κυριαρχεί στη χώρα μας. Ο παρβοϊός εμφανίζει τροπισμό στα κύτταρα ιστών με αυξημένη μιτωτική δραστηριότητα, όπως τα κύτταρα των κρυπτών του εντερικού επιθηλίου, του λεμφικού και του αιμοποιητικού ιστού. Ιαιμία 3η-5η ημέρα Κρύπτες εντερικού επιθηλίου Λεμφικός ιστός Αιμοποιητικός ιστός Μυοκαρδίτιδα: σήμερα σπάνια (ενδομήτρια ή μόλυνση τις πρώτες 8 εβδομάδες)
ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑ/ΧΗ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΠΑΡΒΟΪΟΣ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑ/ΧΗ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ CPV-2 ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΧΛΩΡΙΔΑΣ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΗ ΥΠΕΡΑΝΑΠΤΥΞΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ Το πιο βασικό στη παθογένεια του παρβοϊού, είναι η διαταραχή που προκαλεί με τη δράση του στην αρμονική σχέση που επικρατεί μεταξύ του ανοσοποιητικού συστήματος, της εντερικής χλωρίδας και της κινητικότητας του εντερικού σωλήνα …….. Προκαλώντας έτσι την κατάρρευση του εντερικού βλεννογόνιου φραγμού και επιτρέποντας την βακτηριδιακή μετανάστευση και την πρόκληση συστηματικών επιπλοκών. ΔΙΑ/ΧΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Συνήθως νεαροί σκύλοι: 30 ημερών – 6 μηνών Ανεμβολίαστοι ή ελλιπώς εμβολιασμένοι Χρονικό διάστημα μεταξύ λήξης μητρικής ανοσίας και έναρξης ανοσίας από τον εμβολιασμό Φυλές με προδιάθεση: Rottweiler, Doberman pinscher Προδιαθετικοί παράγοντες: συνωστισμός (κυνοκομεία) κακές συνθήκες υγιεινής παρουσία ενδοπαρασιτώσεων ή βακτηριδιακής εντερίτιδας
ΠΑΡΒΟΪΟΣ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ ΚΛΙΝΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ Ανορεξία (71.3%) Κατάπτωση/Λήθαργος (71.3%) Διάρροια (69.1%) Έμετος (66%) Αφυδάτωση (63.8%) Πυρετός (33%) Παράταση ΧΕΤ (33%) Κολικός (19.1%) Υποθερμία (4%) Λεμφοπενία (61%) Πανλευκοπενία (35%) Υπολευκωματιναιμία (32%) Υπογλυκαιμία (26%) ↑ Ηπατικών ενζύμων (10%) Υποκαλιαιμία (9%) Προνεφρική αζωθαιμία (5%) Θα ήθελα να τονίσω ότι όταν αναφερόμαστε σε ένα περιστατικό παρβοεντερίτιδας, δεν θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας μόνο τον έμετο και την αιμορραγική διάρροια, που είναι και τα εμφανή συμπτώματα, αλλά και το έντονο κοιλιακό άλγος που βιώνουν αυτά τα ζώα, τη σοβαρού βαθμού αφυδάτωση, την υποθερμία …….. συμπτώματα που θα πρέπει να αναγνωρίζουμε και να αντιμετωπίζουμε κατάλληλα.
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ Σύνδρομο συστηματικής φλεγμονώδους αντίδρασης Διάχυτη ενδοαγγειακή πήξη (DIC) Εγκολεασμός του εντέρου Υποξεία/οξεία παγκρεατίτιδα Καρδιακοί παλμοί > 140/min Αναπνοές > 30/min Θερμοκρασία > 39,2°C ή < 37,8 °C WBCs > 17.000 ή < 6.000/μl
ΔΙΑΓΝΩΣΗ Snap ELISA: ανίχνευση αντιγόνων του ιού στα κόπρανα Ψευδώς αρνητικό: αρχικά στάδια της νόσου – Επανάληψη της μεθόδου 24 ώρες αργότερα Ψευδώς θετικό: έως 15 ημέρες μετά τον εμβολιασμό – ανίχνευση εμβολιακού στελέχους ???? PCR κοπράνων Διαχωρισμός εμβολιακού/φυσικού στελέχους Ταυτοποίηση στελέχους
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ (I.V.) ΑντιεμετικH θεραπεIA L-R ή Half-strength (0,45% N/S + 2,5% Dextrose) Κολλοειδή ή πλάσμα ή ολικό αίμα Μετοκλοπραμίδη Ονδασετρόνη Ντολασετρόνη Μαροπιτάντη (> 16 εβδομάδων) +/- KCl
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Αμπικιλλίνη +/- ΑΝΤΙΒΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ διαφορα Αμπικιλλίνη +/- Ενροφλοξασίνη (μια φορά την ημέρα x 5 ημέρες max.) H2 αναστολείς ↑ βακτηριδιακή διαφυγή Υγρή Σουκραλφάτη Εντερική διατροφή (ρινοοισοφαγικός καθετήρας) ↓ βακτηριδιακή διαφυγή Αναλγησία (βουτορφανόλη)
ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΥΠΟ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΒΟΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑΣ Ανασυνδυασμένη ιντερφερόνη – ω γάτας Μείωση της θνησιμότητας Βελτίωση κλινικής εικόνας Υψηλό κόστος Οσελταμιβίρη (Tamiflu) ↑ Σωματικού βάρους Σταθερή πορεία WBC
ΠΡΟΛΗΨΗ Εμβολιασμός: 3 – 4 επαναληπτικοί εμβολιασμοί από την ηλικία των 6 εβδομάδων Καλές συνθήκες υγιεινής σε κυνοκομεία Απολύμανση με κοινή χλωρίνη (1:30)
ΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ ΑΠΟ ΚΟΡΩΝΑΪΟ Canine corona virus Συνήθως σε νεαρά ζώα - κυνοκομεία (συνωστισμός) Μετάδοση με τα κόπρανα Προσβολή λαχνών Υποκλινική νόσος Οξεία γαστρεντερίτιδα
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ - ΔΙΑΓΝΩΣΗ Υδαρής – βλεννώδης διάρροια (σπάνια αιμορραγική) Ανορεξία – κατάπτωση Πολύ σπάνια πυρετός – λευκοπενία Παρουσία σωματιδίων του ιού στα κόπρανα (ηλεκτρονικό μικροσκόπιο) Αποκλεισμός παρβοεντερίτιδας
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Υποστηρικτικά μέτρα: Κρυσταλλοειδή (L-R) + KCl Αντιβιοτικά (βλέπε παρβοεντερίτιδα) Καλή ανταπόκριση στη θεραπεία Ο εμβολιασμός δεν είναι απαραίτητος ? Απολύμανση χώρων: κοινή χλωρίνη
ΠΑΝΛΕΥΚΟΠΕΝΙΑ ΤΗΣ ΓΑΤΑΣ Παρβοϊός της γάτας Νεαρές, ανεμβολίαστες γάτες Μόλυνση κατά την ενδομήτρια ζωή Συνήθως συμπτώματα παρεγκεφαλιδικού συνδρόμου σε νεογέννητα γατάκια Εντερική μορφή: διάρροιες (αιμορραγικές), κατάπτωση, ανορεξία, αφυδάτωση Λευκοπενία ELISA Snap Θεραπεία: υποστηρικτικά μέτρα
ΑΛΛΑ ΙΟΓΕΝΗ ΑΙΤΙΑ ΔΙΑΡΡΟΙΑΣ Ιός νόσου Carré (πεπτική μορφή) FeLV FIV FIP FECV (Κοροναϊός της γάτας)
ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ Αίτια Salmonella spp. Clostridium perfrigens Campylobacter jejuni Shigella spp. Yersinia enterocolitica Φυσιολογική χλωρίδα εντέρου Συνήθως σε νεαρά και ανοσοκατεσταλμένα ζώα
Salmonella spp. Gram-αρνητικοί βάκιλλοι Μετάδοση με τα κόπρανα Μόλυνση: κατανάλωση μολυσμένης τροφής ή νερού Οξεία διάρροια (υδαρή ή βλεννώδη +/- αιμορραγική), ανορεξία, έμετος Σε βαριά περιστατικά μπορεί να εμφανιστεί σηψαιμία, πυρετός Προδιάθεση: νεαρά, κακές συνθήκες υγιεινής, ανοσοκαταστολή, καχεξιογόνο νόσημα Διάγνωση: καλλιέργεια από τα κόπρανα (τρία ή παραπάνω δείγματα κενώσεων)
Salmonella spp. Θεραπεία όχι αντιβιοτικά σε ασυμπτωματικά ή ολιγοσυμπτωματικά ζώα μόνο σε αιμορραγική γαστρεντερίτιδα ή/και σηψαιμία υποστηρικτικά μέτρα Ενροφλοξασίνη, τριμεθοπρίμη-σουλφοναμίδες, χλωραμφαινικόλη για 7-10 ημέρες….καλλιέργεια 1η και 4η εβδομάδα μετά την αγωγή Κανόνες υγιεινής και προφύλαξη ιδιοκτήτη
Campylobacter spp. Gram-αρνητικά μικροαερόφιλα βακτηρίδια Μετάδοση με τα κόπρανα Φυσιολογική χλωρίδα στο 50% των σκύλων Επιπλοκή παρασιτικής ή ιογενούς εντερίτιδας Κλινική εικόνα: Υδαρής – βλεννώδης – αιμορραγική διάρροια Έμετοι Ανορεξία – κατάπτωση Κοιλιακός πόνος Διάγνωση: κυτταρολογική κοπράνων – καλλιέργεια -PCR Θεραπεία: κινολόνες (ενροφλοξασίνη)
Clostridium spp. Αναερόβιος βάκιλος: εντεροτοξίνη Φυσιολογική χλωρίδα εντερικού σωλήνα Νεαρά ζώα – κυνοκομεία Οξεία – χρόνια γαστρεντερίτιδα Συνήθως μετά από stress Κλινική εικόνα: Βλεννώδης / αιμορραγική διάρροια Διάγνωση: κυτταρολογική κοπράνων – παρουσία μεγάλου αριθμού των σπορίων του C. perfrigens Θεραπεία: αμπικιλλίνη ή μετρονιδαζόλη για 7 ημέρες
ΑΛΛΑ ΕΝΤΕΡΟΠΑΘΟΓΟΝΑ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ Yersinia enterocolitica Θεραπεία: τριμεθοπρίμη – σουλφαμεθοξαζόλη Bacillus piliformis Οξεία θανατηφόρος αιμορραγική εντεροκολίτιδα Escherichia coli Εντεροπαθογόνος (EPEC) – Εντεροτοξινογόνος (ETEC)
ΜΥΚΗΤΙΑΚΕΣ ΕΝΤΕΡΙΤΙΔΕΣ Histoplasma capsulatum Candida spp., Aspergillus spp., Histoplasma capsulatum Σπάνια προκαλούν εντερίτιδα (συνήθως ευκαιριακά παθογόνα) Καλλιέργεια κοπράνων σε ειδικά υποστρώματα Θεραπεία: Candida: κετοκοναζόλη H. capsulatum, Aspergillus: Αμφοτερικίνη Β - κετοκοναζόλη
ΠΑΡΑΣΙΤΙΚΕΣ ΕΝΤΕΡΟΚΟΛΙΤΙΔΕΣ Σκύλος: Ασκαρίδες: Toxocara canis,Toxascaris leonina Αγκυλόστοματα: Ancylostoma spp. Uncinaria stenocephala Trichuris vulpis Ταινίες: Dipylidium caninum Γάτα: Ασκαρίδες: Toxocara cati, Toxascaris leonina
ΠΑΡΑΣΙΤΙΚΕΣ ΕΝΤΕΡΟΚΟΛΙΤΙΔΕΣ Μετάδοση μέσω του πλακούντα (T. canis) ή κατά το θηλασμό (T. canis και T. cati), μέσω πρόσληψης κοπράνων ή μέσω κατανάλωσης ενδιάμεσων ξενιστών Μετανάστευση μέσω του στομαχικού τοιχώματος στους πνεύμονες – βήχας (T. canis και T. cati) Μετανάστευση στον αυλό του γαστρεντερικού σωλήνα: διασπορά αυγών στο εξωτερικό περιβάλλον με τα κόπρανα
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Οξεία – χρόνια διάρροια με ή χωρίς αιματοχεζία Καθυστέρηση ανάπτυξης Διάταση κοιλιακής κοιλότητας Έξοδος σκουληκιών με τα κόπρανα
Κοπρανολογική εξέταση ΔΙΑΓΝΩΣΗ Κοπρανολογική εξέταση D. caninum Toxocara canis Toxocara cati Toxascaris leonina Uncinaria stenocephala Trichuris vulpis
Dip. canis Echinococcus spp. Ollulanus tricuspis Ancylostoma Toxascaris Leonina Toxocara
ΑΝΤΙΠΑΡΑΣΙΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Πραζικουαντέλη*, Φεβαντέλη**, Παμοϊκή (εμβονική) πυραντέλη** (Drontal plus®) Πραζικουαντέλη, Παμοϊκή (εμβονική) πυραντέλη (Drontal®) Πραζικουαντέλη (Droncit®, Praziquantel®) Μιλμπεμυκίνη***, Πραζικουαντέλη (Milbemax®) Φεβενδαζόλη (Panacur®) Επσιπραντέλη, Παμοϊκή (εμβονική) πυραντέλη (Dosalid®) Παμοϊκή (εμβονική) πυραντέλη (Banminth®) Παμοϊκή (εμβονική) πυραντέλη, φεβαντέλη (Welpan®) Εμοδεψίδη, Πραζικουαντέλη (Profender®) *Ταινίες, Echinococcus, Dipylidium **Ασκαρίδες, Ancylostoma, Uncinaria *** Ασκαρίδες, Ancylostoma, Uncinaria
ΑΝΘΕΛΜΙΝΘΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΩΝ 6 ΜΗΝΩΝ Κουτάβια* και γατάκια 2η , 4η, 6η, 8η, 12η, 16η, 20η, 24η εβδ. Στα γατάκια η έναρξη μπορεί να γίνει την 3η εβδ. *Έναρξη στις 6-8 εβδομάδες εάν στις κυοφορούσες σκύλες χορηγήθηκε ανθελμινθική αγωγή Νηματωδοκτόνα φάρμακα κατά τις πρώτες 6-8 εβδομάδες (π.χ. πυραντέλη) Προσθήκη κεστωδοκτόνων και φαρμάκων προληπτικών της διροφιλαρίωσης στη συνέχεια Χορήγηση μίας δόσης την ημέρα x 4-5 ημέρες, επανάληψη μίας δόσης 15 ημέρες αργότερα
ΑΝΘΕΛΜΙΝΘΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΩΝ 6 ΜΗΝΩΝ Ανθελμινθική αγωγή κάθε 3-4 μήνες ανάλογα με τον τρόπο ζωής και τα αποτελέσματα των κοπρανολογικών εξετάσεων
ΑΝΘΕΛΜΙΝΘΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΕ ΚΥΟΦΟΡΟΥΣΕΣ ΣΚΥΛΕΣ ΑΝΘΕΛΜΙΝΘΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΕ ΚΥΟΦΟΡΟΥΣΕΣ ΣΚΥΛΕΣ Αποτροπή ενδομήτριας ή/και γαλακτογενούς μόλυνσης από Τ. canis / A. caninum Φαινβενδαζόλη: 50 mg/Kg PO, από την 40η ημέρα της κυοφορίας μέχρι την 14η μετά τον τοκετό Εναλλακτικά: ιβερμεκτίνη, σελαμεκτίνη Προγράμματα πρόληψης ιδιαίτερα χρήσιμα σε εκτροφές
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΧΗΜΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΝΗΜΑΤΩΔΩΣΕΙΣ / ΚΕΣΤΩΔΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ ΣΩΛΗΝΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΡΟΦΙΛΑΡΙΩΣΗ ΣΤΟ ΣΚΥΛΟ Ηλικία 2-8 εβδομάδες Παμοϊκή πυραντέλη (Banmith) Ηλικία 8-24 εβδομάδες Μιλβεμυκίνη / μήνα σε συνδυασμό με πραζικουαντέλη (Droncit) κάθε 2 μήνες Ηλικία > 24 εβδομάδες Μιλβεμυκίνη / 1-2 μήνες σε συνδυασμό με πραζικουαντέλη κάθε 3-4 μήνες
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΧΗΜΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΝΗΜΑΤΩΔΩΣΕΙΣ / ΚΕΣΤΩΔΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ ΣΩΛΗΝΑ ΣΤΗ ΓΑΤΑ Ηλικία 2-8 εβδομάδες Παμοϊκή πυραντέλη (Banmith) Ηλικία 8-24 εβδομάδες Πυραντέλη / μήνα σε συνδυασμό με πραζικουαντέλη κάθε 2 μήνες Ηλικία > 24 εβδομάδες Πυραντέλη + πραζικουαντέλη (Drontal) / 3-4 μήνες
ΤΡΙΧΟΥΡΙΔΙΚΗ ΚΟΛΙΤΙΔΑ Trichuris vulpis Μετάδοση με τα κόπρανα Ωρίμανση σκωλήκων στο παχύ έντερο - όχι σπλαχνική μετανάστευση Τα αυγά διατηρούνται στο περιβάλλον για μήνες ή και χρόνια
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Συνήθως καλή θρεπτική κατάσταση Αιματοχεζία – δυσχεζία – διάρροια από το παχύ έντερο Διαταραχή συμπεριφοράς στο κυνήγι ! Συχνοί τεινεσμοί
ΔΙΑΓΝΩΣΗ Εύρεση αυγών στα κόπρανα (τεχνικές εμπλουτισμού) Περιφερική εωσινοφιλία Ηλεκτρολυτικές διαταραχές ΘΕΡΑΠΕΙΑ Φεμπενταζόλη Φεβαντέλη Πραζικουαντέλη, Φεβαντέλη, Παμοϊκή (εμβονική) πυραντέλη (Drontal plus®)
Trichuris vulpis
Trichuris vulpis
ΕΝΤΕΡΟΚΟΛΙΤΙΔΑ ΑΠΟ Giardia spp. Μετάδοση με τα κόπρανα Εντόπιση Δωδεκαδάκτυλο (σκύλος) Νήστιδα (γάτα) Συνήθως νεαρά ζώα - κυνοκομεία
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Οξεία εντερίτιδα: υδαρής διάρροια ποικίλης έντασης Χρόνια εντερίτιδα: απώλεια πρωτεϊνών, κακή θρεπτική κατάσταση
ΔΙΑΓΝΩΣΗ Κοπρανολογική εξέταση (τροφοζωϊτών) Κοπρανολογική επίπλευσης (ZnSO4) (70-90% επιτυχία σε ανεύρεση κύστεων σε 2-3 δείγματα) Κυτταρολογική εξέταση κοπράνων ELISA, IFA, PCR : όχι σε επίπεδο ρουτίνας SNAP για ανίχνευση αντιγόνου στα κόπρανα
Giardia spp.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ - ΠΡΟΛΗΨΗ Φεμπενταζόλη: 50 mg/kg ΣΒ, PO, SID x 3 ημέρες Μετρονιδαζόλη: 10 – 25 mg/Kg ΣΒ, PO, BID x 5 ημέρες (60% αποτελεσματικότητα) Πραζικουαντέλη, Φεβαντέλη, Παμοϊκή (εμβονική) πυραντέλη Καλές συνθήκες υγιεινής Απολυμάνσεις
ΕΝΤΕΡΟΚΟΛΙΤΙΔΑ ΑΠΟ ΚΟΚΚΙΔΙΑ Είδη του γένους Isospora, Eimeria και Cryptosporidium spp. Μετάδοση αυγών με τα κόπρανα ή βρώση ενδιάμεσων ξενιστών Απελευθέρωση σποροζωϊτών στο λεπτό έντερο Χρόνος επώασης 4 – 11 ημέρες Συμπτώματα σε νεαρά ζώα που ζουν σε ανθυγιεινές συνθήκες (pet shops) ή σε ανοσοκατασταλμένα ζώα
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Διάρροια (αιμορραγική) Σπάνια αιματοχεζία Αφυδάτωση Σπάνια ανορεξία – κατάπτωση Πυρετός
ΔΙΑΓΝΩΣΗ - ΘΕΡΑΠΕΙΑ Κοπρανολογική εξέταση (με ή χωρίς εμπλουτισμό) Αποκλεισμός παρβοεντερίτιδας Χορήγηση τριμεθοπρίμης – σουλφαμεθοξαζόλης 15 – 30 mg/kg ΣΒ, PO, SID x 5 ημέρες Έχει συνδεθεί με το σύνδρομο της εντερικής δυσαπορρόφησης
Coccidia spp.
ΟΞΕΙΑ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΚΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ Μικρόσωμες φυλές: Miniature Poodle, Miniature Schnauzer, Pekingese Μέλαινα, αιματέμεση, κατάπτωση, κοιλιακός πόνος, πυρετός Χαρακτηριστικό εύρημα: αιμοσυμπύκνωση (PCV > 60%) Απώλεια πρωτεϊνών στον εντερικό αυλό (υποπρωτεϊναιμία)
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Αποκλεισμός παρβοεντερίτιδας Αντιεμετική θεραπεία Άμεση αντιμετώπιση με κρυσταλλοειδή + κολλοειδή ή πλάσμα Αντιβιοτικά Χορήγηση μικρής ποσότητας τροφής υψηλής πεπτικότητας μετά την αντιμετώπιση των εμέτων Άμεση ανταπόκριση στη θεραπεία
ΔΙΑΡΡΟΙΑ ΠΟΥ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΝΕΤΑΙ ΣΤΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ Αποφυγή χορήγησης αντιβιοτικών Διαταραχή φυσιολογικής χλωρίδας του εντέρου Δημιουργία ανθεκτικών στελεχών βακτηρίων Συστήνεται σε Σηψαιμία/ενδοτοξιναιμία Αιμορραγική διάρροια Λευκοπενία, πυρετό Καταστολή της βακτηριδιακής υπερανάπτυξης λεπτού εντέρου Τροποποίηση της φυσιολογικής χλωρίδας του εντέρου κατά τη ΧΦΝΕ Θεραπεία διάρροιας από Giardia spp. και βακτηρίδια
ΧΡΟΝΙΑ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗΣ ΝΟΣΟΣ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ Διήθηση γαστρεντερικού σωλήνα από φλεγμονώδη κύτταρα Ιστοπαθολογική κατάταξη Λεμφοπλασμοκυτταρική Εωσινοφιλική Κοκκιωματώδης
ΛΕΜΦΟΠΛΑΣΜΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΦΝΕ Συχνότερη Άγνωστης αιτιολογίας Κληρονομικότητα: GSD, Basenji, Shar-pei ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Γαστρίτιδα, εντερίτιδα, κολίτιδα Έμετοι, διάρροια, απώλεια Σ.Β. Χρόνια μορφή: υφέσεις και εξάρσεις Υποπρωτεϊναιμία
ΛΕΜΦΟΠΛΑΣΜΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΦΝΕ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Κριτήρια διάγνωσης Χρονιότητα Μη ανταπόκριση σε υποαλλεργικό σιτηρέσιο Αποκλεισμός άλλων νόσων Ιστοπαθολογικά ευρήματα ΘΕΡΑΠΕΙΑ Πρεδνιζολόνη: 1 – 2 mg/Kg ΣΒ SID ή διαιρεμένη σε 2 δόσεις +/- αζαθειοπρίνη Διαιτητικά μέτρα Αντιβιοτικά (μετρονιδαζόλη)
ΕΩΣΙΝΟΦΙΛΙΚΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ Σπάνια Άγνωστης αιτιολογίας ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Γαστρίτιδα, εντερίτιδα, κολίτιδα – διήθηση και άλλων οργάνων (π.χ. νεφροί, δέρμα) – υπερεωσινοφιλικό σύνδρομο Διήθηση του βλεννογόνου από εωσινόφιλα – υπετροφία Πιθανά αιματέμεση, μέλαινα ή αιματοχεζία Εωσινοφιλικά κοκκιώματα στο έντερο (ΔΔ: νεοπλάσματα)
ΕΩΣΙΝΟΦΙΛΙΚΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Κλινικά + ενδοσκοπικά + ιστοπαθολογικά ευρήματα ΘΕΡΑΠΕΙΑ Διαιτητικά μέτρα (υποαλλεργικό σιτηρέσιο) Πρεδνιζολόνη: 1 – 3 mg/Kg ΣΒ x 2 – 3 μήνες
ΚΟΚΚΙΩΜΑΤΩΔΗΣ ΕΝΤΕΡΟΚΟΛΙΤΙΔΑ Σπάνια Εντοπισμένη διήθηση: εστιακή πάχυνση τοιχώματος και στένωση αυλού (ΔΔ νεόπλασμα) ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Διάρροια από το παχύ Απώλεια Σ.Β., ανορεξία, κατάπτωση
ΚΟΚΚΙΩΜΑΤΩΔΗΣ ΕΝΤΕΡΟΚΟΛΙΤΙΔΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Ψηλάφηση (εστιακής πάχυνσης, επιχώρια λεμφογάγγλια) Ακτινογραφήματα (απλά και με βαριούχο γεύμα) Υπερηχοτομογραφικά Βιοψία και ιστοπαθολογική εξέταση ΘΕΡΑΠΕΙΑ Αντιφλεγμονώδη (σουλφασαλαζίνη, πρεδνιζόνη) Ανοσοκατασταλτικά (αζαθειοπρίνη) Χειρουργική εξαίρεση σε έντονη στένωση
ΛΕΜΦΑΓΓΕΙΕΚΤΑΣΙΑ Χρόνια εντεροπάθεια με απώλεια πρωτεϊνών Διάταση και δυσλειτουργία λεμφαγγειακού συστήματος Συγγενής βλάβη λεμφικών τριχοειδών Επίκτητη στάση λέμφου (εξωτερική πίεση: π.χ. νεοπλάσματα, διηθητικές εντεροπάθειες) Απώλεια πρωτεϊνών, λιπιδίων Διάταση τριχοειδών λεμφαγγείων Στάση χυλού Διαφυγή εντερικής λέμφου
ΛΕΜΦΑΓΓΕΙΕΚΤΑΣΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Χρόνια διάρροια (υδαρή ή ημισχηματισμένα) Διάταση κοιλιακής κοιλότητας (ασκίτης) Αναπνευστική δυσχέρεια (υδροθώρακας) Υποδόρια οιδήματα Απώλεια Σ.Β.
ΛΕΜΦΑΓΓΕΙΕΚΤΑΣΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Υποπρωτεϊναιμία-Υπολευκωματιναιμία Λεμφοπενία Υποχοληστερολαιμία Υπασβεστιαιμία Ανάλυση ασκιτικού υγρού (διϊδρωμα) Βιοψία και ιστοπαθολογική εξέταση ΘΕΡΑΠΕΙΑ Διαιτητικά μέτρα (χαμηλά σε λιποπεριεκτικότητα) Αντιφλεγμονώδη φάρμακα (γλυκοκορτικοειδή, +/- αζαθειοπρίνη, μετρονιδαζόλη) MCT Oil (medium chain triglycerides): παρακάμπτουν το λεμφικό σύστημα
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΒΡΑΧΕΩΣ ΕΝΤΕΡΟΥ Απώλεια πάνω από το 75% του λεπτού εντέρου (χειρουργική επέμβαση, εγκολεασμός, νεοπλάσματα,συγγενείς ανωμαλίες) Σύνδρομο κακής πέψης – απορρόφησης Αντισταθμιστική υπερπλασία του παραμένοντος εντέρου & βαθμός προσαρμογής !!! Σημαντικός προγνωστικός δείκτης ↓ χρόνος επαφής με ένζυμα πέψης ↓CCK, σεκρετίνη (↓ παγκρεατικών ενζύμων) ↓ απορροφητική επιφάνεια ↓ χρόνος διέλευσης τροφής ↓ επαναρρόφηση χολικών (↓ απορρόφηση λιπιδίων)
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ - ΔΙΑΓΝΩΣΗ Κλινική εικόνα Εξαρτάται από την παραμονή της ειλεοτυφλικής βαλβίδας Διάρροια από λεπτό έντερο Χρόνια απώλεια βάρους Αυξημένη όρεξη Διάγνωση Ιστορικό: Προηγούμενη χειρουργική αφαίρεση τμήματος του εντέρου (νεόπλασμα, νέκρωση, διάτρηση) Συγγενείς ανωμαλίες: α/α απλές ή με σκιαγραφικό
ΘΕΡΑΠΕΙΑ - ΠΡΟΓΝΩΣΗ Υψηλής πεπτικότητας σιτηρέσιο με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά Αντιβιοτικά για την αντιμετώπιση της βακτηριδιακής υπερανάπτυξης Λοπεραμίδη Αντιόξινα (ρανιτιδίνη) ? Ουρσοδεοξυχολικό οξύ (παράταση του χρόνου διέλευσης)? Παρεντερική διατροφή (4 – 6 εβδομάδες) Πρόγνωση: επιφυλακτική ως δυσμενής