ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα χρησιμοποιούνται για την θεραπεία ασθενειών όπως η μείζων κατάθλιψη και η διπολική διαταραχή που αλλοιώνουν το συναίσθημα και επηρεάζουν την ενεργητικότητα τον ύπνο, την όρεξη , την libido και την ικανότητα δράσης. Η κατάθλιψη είναι διαφορετική από την σχιζοφρένεια η οποία προκαλεί διαταραχές στη σκέψη. Τα κλινικά χρησιμοποιούμενα αντικαταθλιπτικά επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα τις δράσεις της ντοπαμίνης, νορεπινεφρίνης και σεροτονίνης στον εγκέφαλο. Η χορήγηση αυτών των φαρμάκων στηρίζει και τη θεωρία που υποστηρίζει ότι η κατάθλιψη οφείλεται σε έλλειψη μονοαμίνων. Το παραπάνω, μαζί με άλλες ενδείξεις, οδήγησε στη θεωρία των βιογενών αμινών, η οποία παραδέχεται ότι η κατάθλιψη οφείλεται σε έλλειψη μονοαμινών, όπως της επινεφρίνης και της σεροτονίνης.
Τρικυκλικά / Πολυκυκλικά αντικαταθλιπτικά Αναστέλλουν την πρόσληψη της νορεπινεφρίνης και της σεροτονίνης από τους προσυναπτικούς νευρώνες , μεταβάλλοντας τους υποδοχείς του. Υπάρχούν δύο κατηγορίες: τα «πρώτης γενιάς» (π.χ. ιμιπραμίνη) και τα δεύτερης γενιάς (π.χ. αμοξαπίνη και μαπροτιλίνη). Αποκλείουν και τους μουσκαρινικούς τους ισταμινικούς, τους σεροτονινεργικούς και α-αδρενεργικούς υποδοχείς με άγνωστες συνέπειες.
Τρικυκλικά / Πολυκυκλικά αντικαταθλιπτικά Χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της σοβαρής μείζονος κατάθλιψης βελτιώνοντας τη διάθεση, τη νοητική εγρήγορση, αυξάνουν τη σωματική δραστηριότητα και μειώνουν την παθολογική νοηματική ενασχόληση στο 50 με 70% των ασθενών. Χορηγούνται από το στόμα και έχουν χρόνο ημίσειας ζωής 4 έως 17 ώρες. Η απομάκρυνση τους από τον οργανισμό γίνεται μέσω των νεφρών αφού πρώτα γίνει σύζευξη με γλυκορουνικό στο ήπαρ.
Ανεπιθύμητες ενέργειες Υπερδιέργεση της καρδιάς Ορθοστατική υπόταση Καταστολή Έντονες αντιμουσκαρινικές δράσεις
Αναστολείς της Επαναπρόσληψης Σεροτονίνης Έχουν διαφορετική χημική δομή που αναστέλλουν επιλεκτικά την επαναπρόσληψη της σεροτονίνης. Χρησιμοποιούνται γιατί έχουν λιγότερες αντιχολινεργικές δράσεις και μικρότερη καρδιακή τοξικότητα. Φλουξετίνη: Είναι εξίσου αποτελεσματική με τα τρικυκλικά ενώ δεν έχεί αντιχολινεργικές δράσεις και δεν προκαλεί ορθοστατική υπόταση και αύξηση του σωματικού βάρους. Χρησιμοποιείται κατά της κατάθλιψης, της νευρικής βουλιμίας και της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής. Η απομάκρυνση της από τον οργανισμό είναι βραδεία. Άλλοι αναστολείς της επαναπρόσληψης της σεροτονίνης έχουν παρόμοια δράση και χρήση με διαφορετικές όμως παρενέργειες και φαρμακοκινιτική.
Ανεπιθύμητες Ενέργειες Απώλεια libido Σεξουαλική ανικανότητα Ναυτία Άγχος Αϋπνία Ανορεξία Απώλεια βάρους και τρόμος
Αναστολείς της μονοοξειδάσης Η μονοοξειδάση είναι ένα μιτοχονδριακό ένζυμο που απαμινώνει οξειδωτικά μόρια νευροδιαβιβαστών. Οι αναστολείς της την αδρανοποιούν μόνιμα ή αναστρέψιμα σχηματίζοντας μαζί της σταθερά συμπλέγματα. Αποτέλεσμα είναι να αυξηθεί η συγκέντρωση των νευροδιαβιβαστών στο προσυναπτικό νευρώνα. Οι αναστολείς της μονοοξειδάσης χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της κατάθλιψης όταν δεν είναι δυνατή η χρήση τρικυκλικών καθώς και για την αντιμετώπιση φοβικών καταστάσεων και της άτυπης κατάθλιψης. Έχουν βραδύ χρόνο δράσης.
Αναστολείς της μονοοξειδάσης Η χρήση τους είναι περιορισμένοι εξαιτίας των πολλών αλληλεπιδράσεων τους με τρόφιμα. Αναστέλλουν οξειδάσες που καταλύουν την οξειδωτική απαμίνωση συστατικών της τροφής όπως είναι η τυραμίνη, που προκαλεί απελευθέρωση μεγάλων ποσοτήτων αποθηκευμένων κατεχολαμινών , αυξάνοντας τη συγκέντρωση τους στο συνοπτικό χάσμα. Άλατα Λιθίου: Τα άλατα λιθίου χρησιμοποιούνται προφυλακτικά στη θεραπεία των μανιοκαταθλιπτικών και στη θεραπεία επεισοδίων μανίας. Δεν γνωρίζουμε το μηχανισμό δράσης τους και είναι πολύ τοξικά.