ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΜΑΘΗΜΑ 2 ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Lewellen 2009 Πολιτική Ανθρωπολογία, κεφ. 1. & 5 Balandier, Georges, 1990 Πολιτική Ανθρωπολογία. Αθήνα: Παπαζήσης, κεφ. 2 Δημητρίου, Σωτήρης, 2003, Μορφές βίας, σ. 43-50 Colleyn, Jean-Paul, 2005 Στοιχεία Κοινωνικής και Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας, Αθήνα: Πλέθρον, Μέρος Δεύτερο, κεφ. 3 Η Εξουσία Eriksen, Thomas, 2007, Μικροί τόποι, μεγάλα ζητήματα, σ.255-262. Gledhill, John 1994 Power and its Disguises, κεφ. 1. Swartz,M, Turner, V. Tuden, A 2002, “Political Anthropology’. In Vincent, Joan, The Anthropology of Politics, p. 102-109.

ΚΛΑΣΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1940-1965 Μελέτη πολιτικής οργάνωσης μη δυτικών κοινωνιών Έμφαση στις «ακέφαλες κοινωνίες» Κλασικό παράδειγμα Οι Νούερ του Έβανς-Πρίτσαρτ (1940) Έργο αναφοράς «Αφρικάνικα Πολιτικά Συστήματα (Έβανς-Πριτσαρτ και Φόρτες-Μάγερς (1940)

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Λειτουργισμός Έμφαση στην «ισορροπία» Έβανς-Πρίτσαρτ για Νούερ: «οργανωμένη αναρχία» Κριτική στο παράδειγμα αυτό: Δυτικοκεντρισμός (John Gledhill, Power and its Disguises, 1994)

Κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες ΚΛΑΣΙΚΗ ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ Μη συγκεντρωτικά Uncentralized Συγκεντρωτικά Centralized Εσμοί Bands Φυλές Tribes Φυλαρχίες Chiefdoms Κράτη States Κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες Ινουίτ Πυγμαίοι Ναμπικβάρα !Kung Κατατμημένες ομάδες καταγωγής (Νούερ) Συμβούλιο χωριών (Τροβριανδοί) Μεγάλοι Άνδρες (Κβάιο) Γιανομάμο Κβακιούτλ (Καναδάς) Χαβάη Κούμπα (Αφρική) Ζουλού Ρουάντα Ίνκα

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Μανία ταξινόμησης – σε τι ωφελεί; Επιβίωση εξελικτισμού (θεωρίας των σταδίων); Μαζεύουμε μόνο πράσινες πεταλούδες; (Edmund Leach – Highlands of Birma) «Bongo-bongo»: η δική μου φυλή δεν ταιριάζει στο σχήμα!

ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ ΠΟΙΟ ΟΦΕΛΟΣ; Δεν υπάρχει «καθαρή» τυπολογία Όχι ταξινόμηση ως στατική περιγραφή και επιβολή δυτικών σχημάτων Κατανόηση μηχανισμών πολιτικής εξουσίας ως διαδικασία

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ «ΝΕΑΣ» ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ Μετατόπιση από τη δομή και την ισορροπία στην αλλαγή, στη σύγκρουση, στην αμφισβήτηση Η ανθρωπολογία ως κριτικός λόγος Πολιτική ανθρωπολογία ως κριτική της ίδιας της ανθρωπολογίας Ερωτήματα για την πολιτική θέση του ανθρωπολόγου Η ανθρωπολογία διαμορφώνει πολιτική;

ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ Μπαλαντιέ (1969): μαξιμαλιστές και μινιμαλιστές 4 κριτήρια Εδαφική οργάνωση Λειτουργία Τρόποι πολιτικής δράσης Τυπικά χαρακτηριστικά

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΞΟΥΣΙΑ Εξουσία μορφή εξαναγκασμού Εξαναγκασμός δεν εξισώνεται με φυσική βία Εξουσία ως θεσμοθετημένη άσκηση κυριαρχίας. Τι σχέση με τη βία;

Δημητρίου, Μορφές βίας, σ. 43 «Εξουσία είναι θεσμοθετημένη άσκηση κυριαρχίας και μονόπλευρη επιβολή δύναμης» «Εξουσία είναι η από μέρους μιας μειοψηφίας απόσπαση εργασίας, υπηρεσιών και αγαθών με κοινωνικά οργανωμένους μηχανισμούς εξαναγκασμού και με την κάλυψη συμβόλων και ιδεολογίας υπεροχής. Διαμέσω αυτών η εξουσία γίνεται αυτόματα η πηγή της πολιτικής βίας» Υπάρχει διαφορά εξουσίας και δύναμης;

ΠΟΙΟΙ ΘΕΣΜΟΙ; Σύγχρονα έθνη-κράτη: διακριτοί και ορατοί πολιτικοί θεσμοί Προβιομηχανικές κοινωνίες χωρίς κράτος: διαπλοκή πολιτικών θεσμών με άλλους κοινωνικούς θεσμούς (συγγένεια, κοινωνική στρωμάτωση, θρησκεία) Στεγανά; Ποιος ο ρόλος της συγγένειας, της κοινωνικής στρωμάτωσης και της θρησκείας στα σύγχρονα έθνη-κράτη;

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ Μαξ Βέμπερ: διάκριση εξουσίας, κυριαρχίας και επιρροής εξουσία προϋποθέτει άσκηση βίας Κυριαρχία και επιρροή σιωπηρή συγκατάθεση Συγκατάθεση = κοινωνική αναγνώριση, κοινωνικό γόητρο Η άσκηση της εξουσίας προϋποθέτει νομιμοποίηση