ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο: ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

Ποιο το αντικείμενο της Πολιτικής Οικονομίας; Ποιο το αντικείμενο της Πολιτικής Οικονομίας; Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝΤΑΙ ΜΕΣΑ ΣΕ ΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ. Τι & Πόσο θα παραχθεί; Πώς θα παραχθεί; Πώς θα διανεμηθεί; Πώς θα επιτευχθεί οικονομική ανάπτυξη;

ΑΝΑΓΚΕΣ Ορισμός: Η δυσαρέσκεια που αισθάνεται το άτομο από την έλλειψη κάποιου αγαθού. Αντικείμενο Ενδιαφέροντος Οικονομικής Επιστήμης: ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ (εκείνες που για την ικανοποίησή τους χρησιμοποιούνται οικονομικά αγαθά)

ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΓΚΩΝ Εξέλιξη (διαφοροποίηση αγαθών, χρησιμοποιούμενων για την κάλυψη της ίδιας ανάγκης) Πολλαπλασιασμός (Τεχνολογία, Μίμηση, Συνήθεια, Διαφήμιση) Κορεσμός (προσωρινή ικανοποίηση ανάγκης)

Κεφαλαιουχικά - Καταναλωτικά ΑΓΑΘΑ Ορισμός: Τα μέσα ικανοποίησης αναγκών. Κατηγορίες: Ελεύθερα – Οικονομικά Υλικά – Άυλα Διαρκή – Καταναλωτά Κεφαλαιουχικά - Καταναλωτικά

Ο χώρος, όπου γίνονται αγοραπωλησίες. ΑΓΟΡΑ Ορισμός: Ο χώρος, όπου γίνονται αγοραπωλησίες. Έννοια: Η αγορά δεν περιορίζεται σε έναν γεωγραφικό χώρο, αλλά περιλαμβάνει όλα τα μέσα & τους χώρους πραγματοποίησης μιας αγοραπωλησίας.

ΚΥΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Αιτία του η διαφορά μεταξύ του πλήθους των αναγκών προς ικανοποίηση & του περιορισμένου όγκου αγαθών. Σχετική έλλειψη αγαθών = έλλειψη παραγωγικών συντελεστών Αν υπήρχαν απεριόριστοι παραγωγικοί συντελεστές, ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΗΡΧΕ ΤΟ ΒΑΣΙΚΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ!

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Τα στοιχεία που συντελούν στην παραγωγική διαδικασία.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ (1) ΕΡΓΑΣΙΑ: Καταβολή ανθρώπινης προσπάθειας, σωματικής & πνευματικής, για παραγωγή προϊόντος. ΕΔΑΦΟΣ (ΓΗ): Περιλαμβάνει τη γεωγραφική έκταση, επιφάνεια, υπέδαφος, λίμνες, ποτάμια, θάλασσες, καθώς & τις ιδιότητες του εδάφους που είναι χρήσιμες στην παραγωγική διαδικασία.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ (2) ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Περιλαμβάνει όλα τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία για την παραγωγή άλλων προϊόντων. Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ αποτελεί τον 4ο συντελεστή παραγωγής;

ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ (1) Αγαθό Ψ Α Β Γ Δ Αγαθό Χ

ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ (2) Βασικές Υποθέσεις της Θεωρίας Κ.Π.Δ. Η οικονομία χρησιμοποιεί όλους τους Σ.Π. που διαθέτει αποδοτικά. Δεδομένη τεχνολογία παραγωγής. Η οικονομία παράγει ΜΟΝΟ 2 αγαθά.

ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ (3) Ορισμός: Η Κ.Π.Δ. δείχνει τις μεγαλύτερες ποσότητες 1 προϊόντος που είναι δυνατόν να παραχθούν σε 1 οικονομία, ΔΕΔΟΜΕΝΟΥ του άλλου προϊόντος. Κλίση Κ.Π.Δ.: Αρνητική (κατέρχεται από πάνω αριστερά προς κάτω δεξιά).

ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ Πραγματικό κόστος αγαθού = η θυσία των άλλων αγαθών για την παραγωγή του! ΚΕYX = ΔΧ / ΔY ΚΕXY = ΔY / ΔX ΚΕYX = 1/ ΚΕXY

ΝΟΜΟΣ ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ «όσο περισσότερες μονάδες παράγονται από το ένα αγαθό τόσο μεγαλύτερη είναι η θυσία που γίνεται από το άλλο, καθώς μειώνεται σταδιακά η καταλληλότητα των χρησιμοποιούμενων συντελεστών παραγωγής στην παραγωγή του πρώτου αγαθού».

ΑΡΝΗΤΙΚΟ: Ρουτίνα εργασίας!!! ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟΣ ΕΡΓΩΝ «Κάθε άτομο συνήθως απασχολείται στην παραγωγή 1 μόνο προϊόντος, ενώ ταυτόχρονα καταναλώνει πολλά προϊόντα, στην παραγωγή των οποίων δεν συμμετέχει». ΑΡΝΗΤΙΚΟ: Ρουτίνα εργασίας!!!

«Οτιδήποτε η κοινωνία αποδέχεται ως γενικό μέσο ανταλλαγής». ΧΡΗΜΑ «Κάθε αντικείμενο που είναι γενικά αποδεκτό ως μέσο συναλλαγής των αγαθών». «Οτιδήποτε η κοινωνία αποδέχεται ως γενικό μέσο ανταλλαγής».

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 1ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Μια οικονομία παράγει 2 αγαθά, Χ και Ψ, και απασχολεί όλους τους παραγωγικούς συντελεστές με δεδομένη τεχνολογία, όπως στον διπλανό πίνακα. Με τη βοήθεια του Κ.Ε., να εξεταστεί υπολογιστικά αν οι παρακάτω συνδυασμοί είναι εφικτοί: Α. Χ=160 και Ψ=110 Β. Χ=140 και Ψ=180 Γ. Χ=90 και Ψ=310. ΣΥΝ/ΣΜΟΙ ΑΓΑΘΟ Χ ΑΓΑΘΟ Ψ Α 500 Β 100 300 Γ 150 Δ 180

Σχεδιασμός Κ.Π.Δ. βάσει των δεδομένων συνδυασμών Αγαθό Ψ Α (0,500) Β (100,300) Γ (150,150) (180,0) Δ Αγαθό Χ

ΛΥΣΗ

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Ελέγχω αν ο ζητούμενος συνδυασμός υπάρχει ήδη στον πίνακα. Αν υπάρχει, είναι μέγιστος! Αλλιώς, για την ποσότητα του αγαθού Χ (Χ=160), προσδιορίζω την μέγιστη δυνατή ποσότητα του Ψ που μπορεί να παραχθεί.

ΒΗΜΑ 1ο: Τοποθετώ στον πίνακα την ποσότητα Χ=160 μεταξύ των αντίστοιχων συνδυασμών Γ – Δ. ΣΥΝ/ΣΜΟΙ ΑΓΑΘΟ Χ ΑΓΑΘΟ Ψ Α 500 Β 100 300 Γ 150 160 ; Δ 180

ΒΗΜΑ 2ο: Υπολογίζω το Κ.Ε.x μεταξύ των συνδυασμών Γ – Δ. Κ.Ε.x(y) = ΣΥΝ/ΣΜΟΙ ΑΓΑΘΟ Χ ΑΓΑΘΟ Ψ Κ.Ε.x(y) Α 500 Β 100 300 Γ 150 160 ; 5 Δ 180

Κ.Ε.x(y) (Γ-Δ)=ΔΥ/ΔΧ=5 -› ΔΥ=5ΔΧ -› ΔΥ=50. ΒΗΜΑ 3ο: Με τη βοήθεια του Κ.Ε.x(y) (Γ-Δ), υπολογίζω την ποσότητα του Υ που θα θυσιαστεί, ώστε να παραχθούν οι επιπλέον 10 μονάδες του Χ (εφόσον ΔΧ=160-150=10). Κ.Ε.x(y) (Γ-Δ)=ΔΥ/ΔΧ=5 -› ΔΥ=5ΔΧ -› ΔΥ=50.

ΒΗΜΑ 4ο: Εφόσον ΔΥ=50 (δηλ. η ποσότητα του Υ που θυσιάζεται), ΤΟΤΕ: Υτελικό=150 – 50 = 100. ΑΡΑ: Για Χ=160, η μέγιστη ποσότητα του Υ που μπορεί να παραχθεί είναι Υ=100. Δηλαδή, (Χ,Υ)=(160,100) ΜΕΓΙΣΤΟΣ!

ΒΗΜΑ 5ο: Β (100,300) (180,0) Δ Αγαθό Χ Αγαθό Ψ Εφικτοί Συνδυασμοί Αγαθό Ψ Εφικτοί Συνδυασμοί Α (0,500) Ανέφικτοι Συνδυασμοί Β (100,300) Γ (150,150) (160,110) ΑΝΕΦΙΚΤΟΣ! (160,100) (180,0) Δ Αγαθό Χ