Εκπαιδευτικός και Παιδί με Διαβήτη Σταύρος Σταύρου
Μελέτη DAWN (Συμπεριφορές, Επιθυμίες και Ανάγκες των Νέων με Διαβήτη) Η Διεθνής Μελέτη DAWN Youth διεξήχθη τη διετία 2007-2008, από εταιρεία προμήθειας ινσουλινών μαζί με τη Διεθνή Εταιρεία Παιδιατρικού και Εφηβικού Διαβήτη (ISPAD) Στόχος της μελέτης: να συλλέξει πληροφορίες για τον διαβήτη και τις επιπτώσεις του στη ζωή των παιδιών και των νεαρών ατόμων με διαβήτη ένας από τους χώρους που εστιάστηκε η μελέτη ήταν τα σχολεία Αποτελέσματα της μελέτης: 6/10 μαθητές δεν ρυθμίζουν τον διαβήτη τους στο σχολείο 9/10 μαθητές δεν μπορούν να βασιστούν στον δάσκαλό τους για να τους βοηθήσει με το διαβήτη τους στη διάρκεια της παραμονής τους στο σχολείο Ενδείξεις πως τα παιδιά με διαβήτη εγκαταλείπουν νωρίτερα το σχολείο από τα άλλα Έλλειψη ενημέρωσης του προσωπικού
Πρόβλημα Ελλιπής ενημέρωση εκπαιδευτικών και άγνοια για βασικά θέματα υγείας
Αποτέλεσμα Οι εκπαιδευτικοί να: Νιώθουν άγχος και φόβο ως προς τον κατάλληλο χειρισμό επειγόντων περιστατικών στη σχολική μονάδα Λαμβάνουν υπερπροστατευτικά μέτρα (πχ βεβαιώσεις γιατρών κλπ) Να κάνουν διακρίσεις εις βάρος των παιδιών με προβλήματα υγείας
Ένδειξη Οι εκπαιδευτικοί έχουν θετική στάση απέναντι στα παιδιά με χρόνιες ασθένειες αλλά… ανησυχούν για τα επείγοντα περιστατικά που μπορεί να συμβούν στην τάξη Οι εκπαιδευτικοί που είναι ενημερωμένοι για τον ΣΔ και τις επιπτώσεις του, μπορούν: να λειτουργήσουν υποστηρικτικά προς τους διαβητικούς μαθητές να τους βοηθήσουν στην καθημερινή διαχείριση της ασθένειάς τους να δημιουργήσουν ένα θετικό μαθησιακό περιβάλλον όπου οι διαβητικοί μαθητές να αισθάνονται αποδεκτοί
Ανάγκη Ενημέρωση εκπαιδευτικών: ΣΤΟΧΟΣ Βασικές γνώσεις γύρω από τον ΣΔ Τη γνώση των τυπικών αναγκών ενός μαθητή με ΣΔ Την αναγνώριση της υπογλυκαιμίας και της υπεργλυκαιμίας Άμεσους τρόπους αντιμετώπισης των επεισοδίων Τις διευκολύνσεις που πρέπει να παρέχονται στους διαβητικούς μαθητές ΣΤΟΧΟΣ η ασφάλεια του παιδιού και… η βελτίωση της ποιότητα ζωής των μαθητών με ΣΔ
Γενικές Επισημάνσεις Ο ΣΔ είναι μια απαιτητική κατάσταση τόσο για το ίδιο το παιδί αλλά και την οικογένειά του. Ο εκπαιδευτικός καλείται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο να διευκολύνει αλλά και να βοηθήσει το παιδί με διαβήτη. Ο τρόπος με τον οποίο ο εκπαιδευτικός αντιλαμβάνεται την κατάσταση της υγείας του παιδιού, έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί οι προσδοκίες του επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά και τις επιδόσεις του μαθητή.
Παιδιά Προσχολικής Ηλικίας Παιδιά Προσχολικής Ηλικίας Δεν είναι ικανά από μόνα τους να συμμετέχουν στην αντιμετώπιση του ΣΔ Δεν αναγνωρίσουν τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας Πιθανή ένδειξη χαμηλού σακχάρου χωρίς συμπτώματα Χρειάζεται επίβλεψη από άτομα ικανά να αντιμετωπίσουν ένα υπογλυκαιμικό επεισόδιο Είναι συνήθως συνεργάσιμα
Παιδιά Σχολικής Ηλικίας Δυσκολίες για τα παιδιά σχολικής ηλικίας Προσαρμογή στην αλλαγή περιβάλλοντος από το σχολείο στο σπίτι Δημιουργία σχέσεων με άλλα παιδιά Προσαρμογή της αντιμετώπισης του ΣΔ στο σχολικό περιβάλλον Ενδείξεις: αδιαφορία για τα μαθήματα αδυναμία συγκέντρωσης στο μάθημα εριστική διάθεση αίσθημα μειονεξίας
Παιδιά Σχολικής ηλικίας Το παιδί με ΣΔ συχνά έρχεται αντιμέτωπο με διλήμματα και δυσκολίες αναφορικά με θέματα που αφορούν στο σχολείο: νιώθει ότι είναι «διαφορετικό» αισθάνεται φόβο ότι δεν είναι αποδεκτό από τους συμμαθητές του ή το δάσκαλό του. πρέπει να το ξέρουν οι φίλοι μου ή θα με απορρίψουν αν το μάθουν; πρέπει να πω στο δάσκαλό μου ότι έχω διαβήτη;
Παιδιά Σχολικής ηλικίας Προσπάθεια ώστε το παιδί να μην απομονωθεί από τους συμμαθητές του Το παιδί είναι σε θέση να κατανοήσει τις ειδικές ανάγκες και τους περιορισμούς που προκαλούνται από τον ΣΔ χρειάζεται στήριξη προκειμένου να αποκτήσει εμπιστοσύνη στον εαυτό του για την αυξημένη υπευθυνότητα που απαιτεί η κατάσταση της υγείας του.
Μπορεί να υπάρξει αδιάγνωστο περιστατικό! Στην τάξη Ανάπτυξη σωστής επικοινωνίας πχ το παιδί να αισθάνεται ότι μπορεί να απευθύνεται στον δάσκαλό του όταν δεν αισθάνεται καλά Άδεια για να φάει κάτι Άδεια για να πάει τουαλέτα Άδεια για μέτρηση γλυκόζης σε ειδικό χώρο Διακριτική επιείκεια στα μαθήματα Αποφυγή διακρίσεων Κατανόηση σε περίπτωση αδιαθεσίας Να υπάρχει κατάλληλη συστηματική επιβράβευση και ενίσχυση ώστε να διασφαλίζεται το κίνητρο και το αίσθημα ικανοποίησης Μπορεί να υπάρξει αδιάγνωστο περιστατικό! Σημάδια: συχνή διούρηση έντονη δίψα απώλεια βάρους κόπωση
Στο διάλειμμα Υπογλυκαιμικά επεισόδια μπορούν να συμβούν οποιαδήποτε ώρα της ημέρας Η αντιμετώπιση επεισοδίων δεν είναι μόνο ευθύνη του δασκάλου της τάξης Να σιγουρευτούμε ότι ο μαθητής με ΣΔ, θα φάει το φαγητό του (πχ ο εκπαιδευτικός που θα κάνει παιδονομία)
Στο μάθημα της γυμναστικής πιο έντονη από το συνηθισμένο άσκηση πιθανή υπογλυκαιμία ενθάρρυνση παιδιών με ΣΔ για να εντάξουν την άσκηση στη ζωή τους ομαδικά παιχνίδια επιτρέπουν στα παιδιά με ΣΔ να αναπτύξουν την κοινωνικότητά τους και να αυξήσουν την αυτοπεποίθησή τους
Στις δραστηριότητες του σχολείου ΔΕΝ υπάρχει λόγος μη συμμετοχής των παιδιών με ΣΔ στις δραστηριότητες του σχολείου πχ στις εκδρομές (συνεννόηση με τον οδηγό για να φάει κάτι στο λεωφορείο, εάν χρειαστεί) Η ενεργός συμμετοχή προάγει την κοινωνικότητα, την αποδοχή από τους συνομήλικούς τους και τη θετική αυτοεκτίμηση Το παιδί ή οι γονείς να ενημερώνονται για τις περιπτώσεις που το παιδί πρόκειται να ασκηθεί περισσότερο ή να φάει κάτι ιδιαίτερο
Πάντα να εξασφαλίζουμε ιατρικό ιστορικό (πχ αλλεργίες, κλπ) επείγοντα τηλέφωνα πληροφορίες από γονείς κατάλληλη ενημέρωση και εκπαίδευση για αντιμετώπιση υπογλυκαιμίας
Να θυμάστε… Κάθε παιδί με διαβήτη είναι διαφορετικό Μην είστε υπερπροστατευτικοί Διακριτική επίβλεψη Μην στιγματίζετε τα παιδιά Μην νιώθετε οίκτο για αυτά Να είστε πάντα σε εγρήγορση Να είστε υπομονετικοί Να επιδιώκεται συχνή επικοινωνία (American Diabetic Association)
Συμπερασματικά Το κάθε παιδί με ΣΔ μπορεί να κάνει ακριβώς ότι κάνει και ένα παιδί χωρίς διαβήτη, κατά τη διάρκεια της σχολικής μέρας Δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν άρρωστο ή διαφορετικό, αλλά σαν φυσιολογικό παιδί που πρέπει να ακολουθήσει ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα Με την κατάλληλη φροντίδα, εκπαίδευση, στήριξη και υποστήριξη, τα παιδιά με ΣΔ μπορούν σήμερα να ζουν μια πλήρη υγιή και απόλυτα παραγωγική ζωή
Σας ευχαριστώ !